VERŠ 47

TEKST 47

Verš

Tekst

yoginām api sarveṣāṁ
mad-gatenāntar-ātmanā
śraddhāvān bhajate yo māṁ
sa me yukta-tamo mataḥ

Synonyma

Synonyms

yoginām — z yogīnov; api — tiež; sarveṣām — zo všetkých; mat-gatena — pripútava sa ku Mne, neprestajne na Mňa myslí; antaḥ-ātmanā — v sebe; śraddhā-vān — s úplnou vierou; bhajate — robí transcendentálnu láskyplnú službu; yaḥ — ten, kto; mām — Mne (Najvyššiemu Pánovi); saḥ — on; me — Mňou; yukta-tamaḥ — najväčší yogīn; mataḥ — pokladaný.

yoginām – spośród yogīnów; api – również; sarveṣām – wszelkiego rodzaju; mat-gatena – pogrążony we Mnie, zawsze myślący o Mnie; antaḥ-ātmanā – wewnątrz siebie; śraddhā-vān – w pełnej wierze; bhajate – pełni transcendentalną służbę miłości; yaḥ – ten, kto; mām – dla Mnie (Najwyższego Pana); saḥ – on; me – przeze Mnie; yukta-tamaḥ – największy yogīn; mataḥ – jest uważany.

Překlad

Translation

Za najvyššieho zo všetkých yogīnov považujem toho, kto je so Mnou najdôvernejšie spojený, neprestajne na Mňa myslí a oddane a láskyplne Mi slúži.“

Zaś spośród wszystkich yoginów, ten kto zawsze trwa przy Mnie z wielką wiarą, myśli o Mnie wewnątrz siebie – wielbiąc Mnie w transcendentalnej służbie miłości – jest najbardziej zjednoczony ze Mną w yodze i jest najwyższym ze wszystkich. Takie jest Moje zdanie.

Význam

Purport

Slovo bhajate je tu veľmi dôležité. Bhajate má svoj koreň v slovese bhaj, ktoré sa používa v spojení so službou. Slovenské slovo „uctievať“ nemá ten istý význam ako bhaja. Uctievať znamená velebiť alebo preukazovať niekomu úctu. Ale služba vykonávaná z lásky a naplnená vierou je osobitne určená Najvyššej Božskej Osobnosti. Toho, kto neuctieva úctyhodného človeka alebo poloboha, možno označiť za nezdvorilého, ale keď niekto odmietne slúžiť Najvyššiemu Pánovi, je stratený. Každá živá bytosť je čiastočkou Najvyššej Božskej Osobnosti, a preto je vo svojej podstate určená k tomu, aby slúžila Najvyššiemu. Keď to nerobí, poklesne. Śrīmad-Bhāgavatam (11.5.3) to potvrdzuje:

ZNACZENIE:

Znaczące jest tutaj słowo bhajate. Bhajate ma swój rdzeń w czasowniku bhaj, którego używa się, kiedy istnieje potrzeba służenia. Angielskie słowo „czcić” (worship) nie może być używane w tym samym znaczeniu co słowo bhaj. „Czcić” znaczy wielbić albo okazywać szacunek i honor osobie wartościowej. Ale służba z miłością i wiarą jest przeznaczona szczególnie dla Najwyższej Osoby Boga. Można nie oddawać czci osobie zasługującej na szacunek albo półbogowi i można być nazywanym nieuprzejmym, ale nie można uniknąć służby dla Boga, nie będąc całkowicie potępionym. Każda żywa istota jest integralną cząstką Najwyższej Osoby Boga, a zatem przeznaczeniem jej jest służenie Najwyższemu Panu, zgodnie z jej konstytucjonalną pozycją. Jeśli tego nie czyni, upada. Bhāgavatam (11.5.3) potwierdza to w następujący sposób:

ya eṣāṁ puruṣaṁ sākṣād
ātma-prabhavam īśvaram
na bhajanty avajānanti
sthānād bhraṣṭāḥ patanty adhaḥ

„Človek, ktorý zanedbáva svoju povinnosť a opomína službu prvotnému Pánovi, ktorý je zdrojom všetkých živých bytostí, isto-iste poklesne zo svojej večnej, prirodzenej a pôvodnej pozície.“

„Każdy, kto nie pełni służby i lekceważy swoje obowiązki wobec Najwyższego Pana, który jest źródłem wszystkich żywych istot, ten z pewnością upadnie ze swojej konstytucjonalnej pozycji”.

V tomto verši je použité slovo bhajanti. Toto slovo sa používa vo vzťahu k Najvyššiemu Pánovi, zatiaľ čo slovo „uctievať“ sa môže použiť v spojení s polobohmi alebo ľuďmi. Slovo avajānanti použité v tomto verši nájdeme aj v Bhagavad-gīte (9.11): avajānanti māṁ mūḍhāḥ. „Iba hlupáci a ničomníci hania Śrī Kṛṣṇu, Najvyššiu Božskú Osobnosť.“ Títo hlupáci píšu niekedy komentáre k Bhagavad-gīte, a pritom nemajú ani štipku oddanosti ku Kṛṣṇovi. Preto nemôžu vidieť rozdiel medzi slovami bhajanti a uctievať.

Również w tym wersecie zostało użyte słowo bhajanti. Zatem bhajanti odnosi się jedynie do Najwyższego Pana, podczas gdy słowo „czcić” może odnosić się do półbogów oraz jakiejkolwiek żywej istoty. Słowo avajānanti, użyte w tym wersecie ze Śrīmad-Bhāgavatam, znajdujemy również w Bhagavad-gīcie. Avajānanti māṁ mūḍhāḥ: „Tylko głupcy i niegodziwcy wyśmiewają Najwyższą Osobę Boga, Pana Kṛṣṇę”. Głupcy tacy komentują również Bhagavad-gītę, nie mając podstawy służenia Panu. Wskutek tego nie potrafią zrozumieć właściwej różnicy pomiędzy słowem bhajanti a słowem „czcić”.

Všetky yogy vrcholia v bhakti-yoge. Ostatné yogy sú viac-menej spôsobmi, ako dosiahnuť bhakti-yogu. Yoga vlastne znamená bhakti-yoga. Od začiatku karma-yogy až po vrchol bhakti-yogy vedie dlhá cesta k sebarealizácii. Karma-yoga, činnosť bez túžby po plodoch práce, je začiatkom tejto cesty. Len čo karma-yogīn získa poznanie a naučí sa odriekaniu, prejde k jñāna-yoge, a keď prostredníctvom jñāna-yogy dosiahne štádium, v ktorom pomocou rôznych telesných a psychických metód medituje o Najvyššej Duši a zameriava na Ňu svoju myseľ, dospeje k aṣṭāṅga-yoge. A ak sa človek rozvíjaním svojej oddanosti a lásky dostane k Najvyššej Božskej Osobnosti, potom dosiahol vrchol, bhakti-yogu.

Bhakti-yoga je vskutku najvyšším cieľom, ale ak ju chceme podrobne analyzovať, musíme porozumieť ostatným yogam. Yogīn, ktorý neustále napreduje, kráča pravou cestou, vedúcou k večnému šťastiu. Kto sa zastaví na určitom stupni a nerobí žiadny pokrok, je nazývaný menom označujúcim stupeň, ktorý dosiahol: karma-yogīn, jñāna-yogīn, rāja-yogīn, haṭha-yogīn a podobne. O človeku, ktorému sa pošťastilo natoľko, že dosiahol bhakti-yogu, môžeme povedať, že prekonal všetky ostatné yogy. Vedomie Kṛṣṇu je preto najvyšším štádiom yogy, podobne ako sú Himālaye najvyššie pohorie sveta a Mount Everest najvyššou horou.

Bhakti-yoga jest kulminacją wszystkich rodzajów praktyk yogi. Wszystkie inne yogi są jedynie środkiem do osiągnięcia momentu bhakti w bhakti-yodze. Yoga właściwie znaczy bhakti-yoga; wszystkie inne yogi są posuwaniem się naprzód w kierunku przeznaczenia bhakti-yogi. Droga samorealizacji od karma-yogi do kulminacji w bhakti-yodze jest bardzo długa. Początkiem tej ścieżki jest karma-yoga wolna od działania dla zysku. Kiedy karma-yoga zwiększa się o wiedzę i wyrzeczenie, to etap ten nazywany jest jñāna-yogą. Kiedy jñāna-yoga powiększa się o medytację o Duszy Najwyższej w sercu – poprzez różne procesy fizyczne – i umysł skupiony jest na Nim, nazywa się to aṣṭāṅga-yogą. Kiedy ktoś natomiast przekracza aṣṭāṅga-yogę i dochodzi do istoty – Najwyższej Osoby Boga, Kṛṣṇy – nazywane jest to bhakti-yogą, i jest to kulminacją. W rzeczywistości bhakti-yoga jest ostatecznym celem, ale aby przeanalizować bhakti-yogę dokładnie, należy zrozumieć też inne yogi. Zatem yogīn, który czyni postęp znajduje się na prawdziwej ścieżce wiecznie dobrego losu. Ten natomiast, kto zatrzymuje się w jakimś określonym punkcie i nie robi dalszego postępu, nazywany jest odpowiednio: karma-yogīnem, jñāna-yogīnem albo dhyāna-yogīnem, rāja-yogīnem, haṭha-yogīnem itd. Jeśli ktoś jest wystarczająco szczęśliwy aby dojść do momentu bhakti-yogi, oznacza to, że przeszedł on już przez wszystkie inne praktyki yogi. Osiągnięcie świadomości Kṛṣṇy jest zatem najwyższym etapem yogi, podobnie jak mówiąc o Himālayach odnosimy to do najwyższych gór na świecie, z których najwyższy szczyt Mount Everest, uważany jest za punkt kulminacyjny.

Keď si je niekto vďaka bhakti-yoge vedomý Kṛṣṇu, dostáva sa mu ozajstného šťatia. Dokonalý yogīn upína svoju myseľ na Kṛṣṇu, Śyāmasundaru, ktorého pleť má nádhernú farbu búrkového mraku, ktorého tvár podobná lotosu žiari ako Slnko, ktorého odev sa leskne drahými kameňmi a ktorého telo je ovenčené kvetmi. Na všetky strany z Neho vychádza nádherná žiara, zvaná brahmajyoti. Inkarnuje v rôznych podobách, ako Rāma, Nṛsiṁha, Vāraha a vo Svojej pôvodnej podobe Najvyššej Božskej Osobnosti ako Kṛṣṇa. Do tohto sveta zostupuje v ľudskej podobe ako syn matky Yaśody a je známy ako Kṛṣṇa, Govinda alebo Vāsudeva. Je dokonalým dieťaťom, priateľom, pánom a milencom a má všetky atribúty a transcendentálne vlastnosti. Keď si človek neprestajne uvedomuje tieto vlastnosti Boha, je dokonalým yogīnom.

Tylko przez wielkie szczęście ktoś dochodzi do świadomości Kṛṣṇy na ścieżce bhakti-yogi i jest on wtedy naprawdę dobrze usytuowany – stosownie do wedyjskich pouczeń. Idealny yogīn skupia swoją uwagę na Kṛṣṇie, który nazywany jest Śyāmasundarą. Jest On pięknego koloru chmury, a Jego lotosowa twarz jest promienna jak słońce. Szata Jego lśni od klejnotów, a ciało przystrojone jest girlandami kwiatów. Swoim wspaniałym blaskiem, nazywanym brahma-jyoti, oświetla On wszystkie strony świata. Inkarnuje w różnych formach, takich jak: Rāma, Nṛsiṁha, Varāha i Kṛṣṇa, Najwyższa Osoba Boga, i pojawia się jak ludzka istota jako syn matki Yaśody – znany jako Kṛṣṇa, Govinda i Vāsudeva. Jest On doskonałym dzieckiem, mężem, przyjacielem i panem – i pełen jest wszelkich mocy i transcendentalnych jakości. Kto jest w pełni świadomy tych cech Pana, ten jest nazywany doskonałym yoginem.

K tejto najvyššej dokonalosti yogy môžeme dospieť jedine prostredníctvom bhakti-yogy, čo potvrdzujú všetky vedske písma. Vo Śvetāśvatara Upaniṣade (6.23) sa uvádza:

Taki stan najwyższej doskonałości w yodze można osiągnąć tylko poprzez bhakti-yogę, jak potwierdza to cała literatura wedyjska:

yasya deve parā bhaktir
yathā deve tathā gurau
tasyaite kathitā hy arthāḥ
prakāśante mahātmanaḥ

„Skutočný zmysel vedskeho poznania sa odhalí len tým veľkým dušiam, ktoré majú úplnú dôveru v Boha a v duchovného učiteľa.“

„Tylko tym wielkim duszom, które mają mocną wiarę w Pana i mistrza duchowego, zostaje automatycznie wyjawione znaczenie całej literatury wedyjskiej”. (Śvetāśvatara Upaniṣad 6.23)

V Gopāla-tāpanī Upaniṣade (1.15) sa hovorí: bhaktir asya bhajanaṁ tad ihāmutropādhi-nairāsyenāmuṣmin manaḥ-kalpanam, etad eva naiṣkarmyam. „Bhakti je oddaná služba Bohu, zbavená túžby po hmotnom zisku v tomto i v budúcom živote. Keď sa človek oslobodí od týchto egoistických sklonov, mal by svoju myseľ celkom pripútať k Najvyššiemu. To je význam slova naiṣkarmya.“

Bhaktir asya bhajanaṁ tad ihāmutropādhi-nairāsyenāmuṣmin manaḥ-kalpanam, etad eva naiṣkarmyam. „Bhakti znaczy służba oddania dla Pana, która wolna jest od pragnienia korzyści materialnych, czy to w tym życiu, czy w następnym. Będąc wolnym od takich skłonności, należy całkowicie pogrążyć umysł w Najwyższym. Taki jest cel naiṣkarmya.” (Gopāla-tāpanī Upaniṣad 1.15)

Toto je niekoľko aspektov bhakti-yogy alebo vedomia Kṛṣṇu — najdokonalejšej z yog.

Są to niektóre ze sposobów pełnienia bhakti, czyli świadomości Kṛṣṇy, najwyższego stanu doskonałości w systemie yogi.

Takto končia Bhaktivedantove výklady k šiestej kapitole Śrīmad Bhagavad-gīty, nazvanej „Dhyāna-yoga.“

W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do Szóstego Rozdziału Śrīmad Bhagavad-gīty, traktującego o Dhyāna-yodze.