Skip to main content

VERŠ 1

TEKST 1

Verš

Tekst

arjuna uvāca
sannyāsasya mahā-bāho
tattvam icchāmi veditum
tyāgasya ca hṛṣīkeśa
pṛthak keśi-niṣūdana
arjuna uvāca
sannyāsasya mahā-bāho
tattvam icchāmi veditum
tyāgasya ca hṛṣīkeśa
pṛthak keśi-niṣūdana

Synonyma

Synonyms

arjunaḥ uvāca — Arjuna riekol; sannyāsasya — odriekanie; mahā-bāho — ó, bojovník mocných paží; tattvam — pravda; icchāmi — želám si; veditum — porozumieť; tyāgasya — odriekanie; ca — tiež; hṛṣīkeśa — ó, vládca zmyslov; pṛthak — inak; keśi-niṣūdana — ó, hubiteľ démona Keśī.

arjunaḥ uvāca – Arjuna rzekł; sannyāsasya – wyrzeczenia; mahā-bāho – O potężny; tattvam – prawda; icchāmi – pragnę; veditum – zrozumieć; tyāgasya – wyrzeczenia; ca – również; hṛṣīkeśa – O panie zmysłów; pṛthak – różnie; keśi-niṣūdana – O zabójco demona Keśī.

Překlad

Translation

Arjuna riekol: „Ó, bojovník mocných paží, chcel by som vedieť, čo je zmyslom odriekania (tyāga) a čo znamená životné štádium odriekania (sannyāsa), ó, hubiteľ démona Keśī, ó, Pane zmyslov.“

Arjuna rzekł: O potężny, zabójco demona Keśī, panie zmysłów, pragnę zrozumieć cel wyrzecznia [tyāga] i wyrzeczonego porządku życia [sannyāsa].

Význam

Purport

Bhagavad-gītā vlastne končí sedemnástou kapitolou. Osemnásta kapitola je doplnkovým zhrnutím vyššie prebratých tém. Vo všetkých kapitolách Bhagavad-gīty Pán Kṛṣṇa zdôrazňuje, že najvyšším životným cieľom je oddaná služba Najvyššej Božskej Osobnosti. To isté je zhrnuté v osemnástej kapitole ako najdôvernejšia cesta poznania. V prvých šiestich kapitolách sa zdôrazňuje oddaná služba: yoginām api sarveṣām... „Zo všetkých yogīnov a transcendentalistov je najlepší ten, kto neustále myslí na Mňa.“ (Bg.6.47). Nasledujúcich šesť kapitol pojednáva o čistej oddanej službe, jej podstate a činnostiach. V posledných šiestich kapitolách sa popisuje poznanie, odriekanie, činnosti hmotnej a transcendentálnej povahy a oddaná služba. Z toho sa ďalej vyvodzuje, že všetky skutky majú byť konané v spojení s Najvyšším Pánom, čo bolo zhrnuté slovami oṁ tat sat, poukazujúcimi na Viṣṇua, Najvyššiu Osobu. V tretej časti Bhagavad-gīty bola oddaná služba definovaná ako najvyšší životný cieľ, s odkazmi na predchádzajúcich ācaryov a Brahma-sūtru, Vedānta-sūtru. Podaktorí stúpenci neosobnej filozofie sa nazdávajú, že vlastnia monopol na poznanie Vedānta-sūtry, no zmyslom Vedānta-sūtry je dospieť k pochopeniu oddanej služby, pretože Vedānta-sūtru zostavil samotný Pán a je jej znalcom. To je opísané v pätnástej kapitole. Vo všetkých písmach, všetkých Vedach je cieľom oddaná služba. To je vysvetlené v Bhagavad-gīte.

ZNACZENIE:
 
Właściwie Bhagavad-gītā kończy się na Rozdziale Siedemnastym. Rozdział Osiemnasty jest uzupełniającym podsumowaniem tematów dyskutowanych wcześniej. W każdym rozdziale Bhagavad-gīty Pan Kṛṣṇa podkreśla, że służba oddania dla Najwyższej Osoby Boga jest ostatecznym celem życia. Istota służby oddania, najbardziej poufnej ścieżki wiedzy, została streszczona w Rozdziale Osiemnastym. Pierwsze sześć rozdziałów kładzie nacisk na służbę oddania: yoginām api sarveṣām... „Spośród wszystkich yoginów czy transcendentalistów, najlepszym jest ten, kto zawsze myśli o Mnie usytuowanym wewnątrz”. W następnych sześciu rozdziałach została przedyskutowana czysta służba oddania, jej natura i czynności. Trzecie sześć rozdziałów opisuje wiedzę, wyrzeczenie, działanie natury materialnej i transcendentalnej oraz służbę oddania. Wniosek jest taki, że wszelkie czyny powinny być pełnione z myślą o Najwyższej Osobie Boga i wieńczone słowami oṁ tat sat, które wskazują na Viṣṇu, Najwyższą Osobę. Trzecia część Bhagavad-gīty opisuje służbę oddania, i nic innego, jako ostateczny cel życia. Zostało to dowiedzione poprzez zacytowanie wypowiedzi ācāryów z przeszłości i cytatów z Brahma-sūtry (Vedānta-sūtry). Niektórzy impersonaliści uważają siebie za monopolistów, jeśli chodzi o znajomość Vedānta-sūtry, ale w rzeczywistości Vedānta-sūtra ma służyć zrozumieniu służby oddania, gdyż jej twórcą i znawcą jest Sam Pan. Zostało to opisane w Rozdziale Piętnastym. Tematem każdego pisma świętego, każdej Vedy, jest służba oddania. Tłumaczy to Bhagavad-gītā.

V druhej kapitole sa nachádza prehľad obsahu Bhagavad-gīty a v osemnástej kapitole súhrn všetkých pokynov. Zmyslom života sa rozumie odriekanie a dosiahnutie transcendentálneho stavu, ktorý je nad tromi kvalitami hmotnej prírody. Arjuna si prial, aby Kṛṣṇa vysvetlil tieto dva odlišné odborné výrazy, ktoré majú v Bhagavad-gīte veľký význam, totiž tyāga (odriekanie) a sannyāsa (životné štádium odriekania). Preto sa pýtal na význam týchto slov.

Tak jak Rozdział Drugi jest streszczeniem wszystkich podstawowych tematów, podobnie Rozdział Osiemnasty jest podsumowaniem wszystkich podanych instrukcji. Mówi on, że celem życia jest wyrzeczenie i osiągnięcie transcendentalnej pozycji, czyli wzniesienie się ponad trzy siły natury materialnej. Arjuna pragnie wyjaśnić dwa różne tematy Bhagavad-gīty, mianowicie wyrzeczenie (tyāga) i wyrzeczony porządek życia (sannyāsa). Dlatego zapytuje on o znaczenie tych dwu słów.

Mená Hṛṣīkeśa a Keśi-niṣūdana, ktoré boli v tomto verši použité na oslovenie Najvyššieho Pána, sú rovnako významné. Hṛṣīkeśa je Kṛṣṇa, pán všetkých zmyslov, ktorý nám vždy môže pomôcť dosiahnuť vyrovnanosť mysle. Arjuna Ho prosil o také zhrnutie Bhagavad-gīty, pomocou ktorého si bude môcť zachovať duševnú rovnováhu. Napriek tomu ho trápia pochybnosti, a pochybnosti sa vždy prirovnávajú k démonom. Preto oslovil Kṛṣṇu Keśi-niṣūdana. Keśī bol hrozný démon, ktorého Pán zabil. Teraz Arjuna očakáva, že Kṛṣṇa zabije aj jeho démona pochybnosti.

Ważne są również dwa inne słowa użyte w tym wersecie, będące imionami Najwyższego Pana – Hṛṣīkeśa i Keśi-niṣūdana. Hṛṣīkeśą jest Kṛṣṇa jako pan wszystkich zmysłów, który zawsze jest gotów pomóc nam w osiągnięciu spokoju umysłu. Dlatego Arjuna prosi Go, aby podsumował wszystko w taki sposób, aby pomogło mu to osiągnąć równowagę. Ma on jeszcze pewne wątpliwości, a wątpliwości zawsze porównywane są do demonów. Dlatego zwraca się do Kṛṣṇy jako Keśi-niṣūdany. Keśī był najstraszliwszym z demonów, które Pan zabił. Teraz Arjuna oczekuje, że Kṛṣṇa zabije również demona jego wątpliwości.