ZNACZENIE:
 
Kṛṣṇę poznać można tylko poprzez proces niepodzielnej służby oddania. Najwyższy Pan dobitnie tłumaczy to w tym wersecie, tak by nie było żadnych wątpliwości – aby nieautoryzowani komentatorzy próbujący zrozumieć Bhagavad-gītę drogą spekulacji uświadomili sobie, że w ten sposób tracą jedynie swój czas. Nikt nie może zrozumieć Kṛṣṇy ani tego, w jaki sposób pojawił się przed Swoimi rodzicami w postaci czterorękiej i natychmiast potem przyjął postać dwuręką. Bardzo trudno jest zrozumieć te rzeczy poprzez studiowanie Ved czy filozoficzne spekulacje. Dlatego wyraźnie zostało powiedziane tutaj, że nikt nie może Go zobaczyć ani zrozumieć. Doświadczeni studenci literatury wedyjskiej mogą jednak uczyć się o Nim z tej literatury na wiele różnych sposobów. Jest tam wiele różnych zasad i przepisów, i jeśli ktoś w ogóle chce zrozumieć Kṛṣṇę, musi stosować się do tych zasad. Można zgodnie z tymi zasadami praktykować pokuty. Na przykład taką poważną pokutą jest przestrzeganie postu w Janmāṣṭamī (dzień pojawienia się Kṛṣṇy) i podczas dwóch dni Ekādaśī (przypadających na jedenasty dzień po nowiu i jedenasty dzień po pełni). Jeśli chodzi o dobroczynność to jest rzeczą oczywistą, że wspomagać należy wielbicieli Kṛṣṇy, którzy zaangażowani są w służbę oddania dla Niego i szerzą świadomość i filozofię Kṛṣṇy na całym świecie. Świadomość Kṛṣṇy jest bowiem dobrodziejstwem dla całej ludzkości. Rūpa Gosvāmī uważał Pana Caitanyę za najbardziej hojnego w dobroczynności, gdyż za darmo rozdzielał On miłość do Kṛṣṇy, którą tak niezwykle trudno osiągnąć. Więc jeśli ktoś daje pewną sumę pieniędzy osobom zaangażowanym w propagowanie świadomości Kṛṣṇy, to taka dobroczynność jest najwyższą w świecie. Jeśli ktoś praktykuje kult świątynny czcząc Najwyższą Osobę Boga (w świątyniach w Indiach zawsze znajduje się jakiś posąg, najczęściej Viṣṇu albo Kṛṣṇy), to jest to szansa na zrobienie postępu. Kult świątynny jest bardzo istotny dla początkujących w służbie oddania dla Pana, i potwierdza to literatura wedyjska (Śvetāśvatara Upaniṣad 6.23):

Zobaczyć Najwyższą Osobę Boga drogą objawienia może ten, kto posiada niezachwiane oddanie dla Najwyższego Pana i kierowany jest przez mistrza duchowego, w którego również niezachwianie wierzy. Nie można zrozumieć Kṛṣṇy poprzez umysłowe spekulacje. Dla tego, kto nie jest szkolony pod kierunkiem bona fide mistrza duchowego, niemożliwością jest nawet niewielkie zrozumienie Kṛṣṇy. Słowo tu zostało użyte w tym wersecie celowo, żeby podkreślić, że żaden inny sposób nie jest praktyczny czy polecany i nie może skończyć się sukcesem, jeśli chodzi o zrozumienie Kṛṣṇy.

Osobowe formy Kṛṣṇy, postać dwuręka i czteroręka, są całkowicie różne od tymczasowej formy kosmicznej ukazanej Arjunie. Formą czteroręką jest Nārāyaṇa, a dwuręką Kṛṣṇa. Są to formy wieczne i transcendentalne, podczas gdy forma kosmiczna, która została objawiona Arjunie, jest przemijająca. Samo słowo su-durdarśam („trudna do zobaczenia”), wskazuje na to, że nikt nie widział tej formy kosmicznej, jak również daje do zrozumienia, że nie było potrzeby ukazywania jej wielbicielom. Słowa tvad anyena na dṛṣṭa-pūrvam (tekst 47) wskazują, że nikt przed Arjuną nigdy wcześniej nie widział tej formy kosmicznej. Formę tę objawił Kṛṣṇa na prośbę Arjuny i teraz wiadomo, że gdy ktoś w przyszłości będzie się podawał za inkarnację Boga, ludzie będą mogli go prosić o ukazanie im formy kosmicznej.

Słowo na używane wielokrotnie w poprzednim wersecie wskazuje na to, że nie należy być dumnym z takich przymiotów, jak akademickie wykształcenie w literaturze wedyjskiej. Należy podjąć służbę oddania dla Kṛṣṇy i dopiero wówczas można pisać komentarze do Bhagavad-gīty.

Kṛṣṇa zmienia postać kosmiczną na czteroręką formę Nārāyaṇa, a następnie na Swoją właściwą postać dwuręką. Jest to dowodem na to, że czterorękie formy, jak również inne opisane w wedyjskiej literaturze, wszystkie są emanacjami oryginalnego dwurękiego Kṛṣṇy. On jest źródłem wszelkich emanacji. Kṛṣṇa jest różny nawet od tych form, nie mówiąc już o koncepcji impersonalistycznej. Jeśli chodzi o czterorękie formy Kṛṣṇy, to jest powiedziane, że nawet najbardziej podobna do formy oryginalnej, czteroręka postać Kṛṣṇy (znany jako Mahā-viṣṇu spoczywający w oceanie kosmicznym, którego wydech daje początek, a wdech stanowi kres niezliczonej ilości wszechświatów) również jest ekspansją Najwyższego Pana. Jak oznajmia Brahma-saṁhitā (5.48),

„Mahā-viṣṇu, z którym łączą się niezliczone wszechświaty, i z którego ponownie się wyłaniają – po prostu w czasie Jego procesu oddychania – jest pełną ekspansją Kṛṣṇy. Dlatego wielbię Govindę, Kṛṣṇę, przyczynę wszystkich przyczyn”. Należy zatem bezwględnie czcić osobową formę Kṛṣṇy jako Najwyższą Osobę Boga, który jest pełen wiecznego szczęścia i wiedzy. Jest On źródłem wszystkich form Viṣṇu oraz wszystkich inkarnacji. I On jest oryginalną Najwyższą Osobą Boga, jak potwierdza to Bhagavad-gītā.

W literaturze wedyjskiej (Gopāla-tāpanī Upaniṣad 1.1) pojawia się następujące stwierdzenie:

„Ofiarowuję moje pokorne pokłony Kṛṣṇie, który ma transcendentalną formę szczęścia, wieczności i wiedzy. Ofiarowuję Mu swoje wyrazy szacunku, ponieważ zrozumienie Go oznacza zrozumienie Ved, a zatem On jest najwyższym mistrzem duchowym”. Następnie jest powiedziane: kṛṣṇo vai paramaṁ daivatam: „Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą Boga”. (Gopāla-tāpanī Upaniṣad 1.3) Eko vaśī sarva-gaḥ kṛṣṇa īḍyaḥ / eko ’pi san bahudhā yo ’vabhāti: „Właśnie ten Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą Boga i jest On godny czci. Kṛṣṇa jest jeden, ale manifestuje się w nieograniczonych formach i inkarnacjach”. (Gopāla-tāpanī Upaniṣad 1.21)

Brahma-saṁhitā (5.1) mówi:

„Najwyższą Osobą Boga jest Kṛṣṇa, którego ciało jest wiecznością, wiedzą i szczęściem. Nie ma On początku, gdyż Sam jest początkiem wszystkiego. Jest On przyczyną wszystkich przyczyn”.

W Viṣṇu Purāṇie (4.11.4) jest powiedziane, yatrāvatīrṇaṁ kṛṣṇākhyaṁ paraṁ brahma narākṛti: „Najwyższa Prawda Absolutna jest osobą. Jego imię to Kṛṣṇa, i czasami zdarza się, że schodzi On na tę Ziemię”. W Śrīmad-Bhāgavatam znajdziemy opis wielu różnych inkarnacji Najwyższej Osoby Boga i na tej liście pojawia się również imię Kṛṣṇa, ale zarazem jest tam powiedziane, że Kṛṣṇa nie jest inkarnacją Boga, ale jest Samą oryginalną Najwyższą Osobą Boga (ete cāṁśa-kalāḥ puṁsaḥ kṛṣṇas tu bhagavān svayam).

Pan mówi również w Bhagavad-gīcie, mattaḥ parataraṁ nānyat: „Nie ma nic wyższego od Mojej formy Osoby Boga, Kṛṣṇy”. Gdzie indziej w Bhagavad-gīcie mówi On też, aham ādir hi devānām: „Ja jestem źródłem wszystkich półbogów”. A po wysłuchaniu Bhagavad-gīty od Kṛṣṇy, Arjuna również potwierdza to następującymi słowami: paraṁ brahma paraṁ dhāma pavitraṁ paramaṁ bhavān, „Teraz całkowicie rozumiem, że Ty jesteś Najwyższą Osobą Boga, Absolutną Prawdą i że jesteś schronieniem wszystkiego”. Zatem forma kosmiczna, którą Kṛṣṇa ukazał Arjunie, nie jest oryginalną formą Boga. Oryginalną formą jest postać Kṛṣṇy. Forma kosmiczna z tysiącami głów i rąk jest manifestowana po to, aby przyciągnąć uwagę tych, którzy nie mają miłości do Boga. Nie jest ona jednak oryginalną formą Boga.

Forma kosmiczna nie jest atrakcyjna dla czystych wielbicieli, którzy mają różne transcendentalne związki miłości z Panem. Najwyższy Pan odwzajemnia miłość transcendentalną w Swojej oryginalnej formie Kṛṣṇy. Dlatego dla Arjuny, który był tak blisko związany z Kṛṣṇą uczuciem przyjaźni, forma manifestacji kosmicznej nie była zadowalająca; była to raczej postać przerażająca. Arjuna, który jest raczej nieodłącznym towarzyszem Kṛṣṇy, musiał mieć transcendentalny wzrok; nie był on zwykłym człowiekiem. Dlatego nie zachwycił się formą kosmiczną. Forma ta może wydawać się wspaniała dla osób, które poprzez czyny przynoszące owoce dążą do zdobycia wyższej pozycji. Ale dla osób, które zaangażowane są w służbę oddania, najdroższą jest dwuręka postać.