ZNACZENIE:
 
Z wyjaśnień poprzednich wersetów w tym rozdziale wyraźnie wynika, że Najwyższa Osoba Boga, mimo iż pojawia się jak ludzka istota, nie jest zwykłym człowiekiem. Osoba Boga, który kieruje stworzeniem, utrzymaniem i zniszczeniem tej manifestacji kosmicznej, nie może być ludzką istotą. Jest jednakże wielu niemądrych ludzi, którzy uważają Kṛṣṇę jedynie za potężnego człowieka i nic ponadto. W rzeczywistości jest On oryginalną Najwyższą Osobą, jak potwierdza to Brahma-saṁhitā (īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ); On jest Najwyższym Panem.

Jest wiele īśvar (kontrolerów), i jeden zdaje się być większym od drugiego. W zwykłym zarządzaniu sprawami tego materialnego świata biorą udział pewni urzędnicy lub kierownicy, ponad nimi są sekretarze, ponad nimi minister, a jeszcze wyżej prezydent. Każdy z nich jest kontrolerem, lecz jedni są kontrolowani przez innych. Brahma-saṁhitā oznajmia, że najwyższym kontrolerem jest Kṛṣṇa. Jest niewątpliwie wielu kontrolerów, zarówno w tym świecie materialnym, jak i duchowym, lecz Kṛṣṇa jest najwyższym spośród nich wszystkich (īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ), a ciało Jego jest sac-cid-ānanda, niematerialne.

Ciała materialne nie mogą spełniać cudownych czynów opisanych w wersetach poprzednich. Jego ciało jest wieczne, pełne szczęścia i pełne wiedzy. Chociaż nie jest On zwykłym człowiekiem, głupcy wyśmiewają Go i uważają za człowieka. Ciało Jego zostało tutaj nazwane mānuṣīm, ponieważ postępuje On tak jak człowiek, przyjaciel Arjuny, polityk zaangażowany w Bitwę na Polu Kurukṣetra. Na tak wiele sposobów postępuje On jak zwykły człowiek, lecz w rzeczywistości ciało Jego jest sac-cid-ānanda-vigraha – wiecznym szczęściem i absolutną wiedzą. Potwierdza to również język wedyjski. Sac-cid-ānanda-rūpāya kṛṣṇāya: „Ofiarowuję swoje wyrazy szacunku Najwyższej Oosbie Boga, Kṛṣṇie, który jest wieczną i pełną szczęścia formą wiedzy”. (Gopāla-tāpanī Upaniṣad 1.1) Są również inne opisy w języku wedyjskim. Tam ekaṁ govindam: „Ty jesteś Govindą, przyjemnością dla krów i zmysłów”.Sac-cid-ānanda-vigraham: „Twoja wieczna forma jest transcendentalna, pełna wiedzy i szczęścia”. (Gopāla-tāpanī Upaniṣad 1.38)

Pomimo transcendentalnych jakości ciała Pana Kṛṣṇy, Jego pełnej wiedzy i szczęścia, jest wielu tzw. naukowców i komentatorów Bhagavad-gīty, którzy wyśmiewają Kṛṣṇę jako zwykłego człowieka. Naukowiec taki mógł narodzić się jako człowiek wyróżniający się, dzięki dobrym uczynkom w swoim poprzednim życiu, lecz przyczyną takiego pojmowania Śrī Kṛṣṇy jest ubogi zasób wiedzy. Dlatego jest on nazywany mūḍha, gdyż tylko głupcy – nie znając tajemniczych czynności Najwyższego Pana i Jego różnych mocy – uważają Kṛṣṇę za zwykłą ludzką istotę. Nie wiedzą oni, że ciało Kṛṣṇy jest symbolem całkowitej wiedzy i szczęścia, ani nie wiedzą, iż On jest właścicielem wszystkiego co istnieje, i że każdego może On obdarzyć wyzwoleniem. Ponieważ nie wiedzą, że ma On tak wiele transcendentalnych cech, wyśmiewają się z Niego.

Nie wiedzą też, że pojawianie się Najwyższej Osoby Boga w tym świecie materialnym jest manifestacją Jego wewnętrznej energii. On jest panem energii materialnej. Tak jak to zostało już wyjaśnione w kilku miejscach (mama māyā duratyayā), twierdzi On, że ta energia materialna, chociaż bardzo potężna, znajduje się całkowicie pod Jego kontrolą i spod wpływu jej może uwolnić się tylko ten, kto podporządkowuje się Jemu. Jeśli dusza podporządkowana Kṛṣṇie może uwolnić się spod wpływu energii materialnej, to jak Najwyższy Pan, który kieruje stworzeniem, utrzymywaniem i unicestwieniem całej natury kosmicznej, mógłby mieć ciało materialne podobne do naszych? Taka koncepcja Kṛṣṇy jest całkowitą głupotą. Jednakże niemądre osoby nie mogą zrozumieć tego, że Osoba Boga, Kṛṣṇa, pojawiający się tak jak zwykły człowiek, może być kontrolerem wszystkich atomów i potężnej manifestacji formy kosmicznej. Największe i najmniejsze przekracza ich wyobrażenie, więc nie mogą pojąć, że postać podobna ludzkiej istocie może jednocześnie kontrolować coś nieskończenie dużego i nieskończenie małego. W rzeczywistości, mimo iż kontroluje On skończone i nieskończone, znajduje się On z dala od wszystkich tych manifestacji. Jak oznajmiono wcześniej, możliwe jest to dzięki Jego yogam aiśvaram, niepojętej mocy transcendentalnej. Chociaż niemądrzy ludzie nie potrafią sobie wyobrazić, w jaki sposób Kṛṣṇa, który pojawia się jak zwykła ludzka istota, może kontrolować coś nieskończenie dużego i nieskończenie małego; to czyści wielbiciele przyjmują to bez zastrzeżeń, gdyż wiedzą, że Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą Boga. Dlatego całkowicie podporządkowują się Jemu i angażują się w świadomość Kṛṣṇy, w służbę oddania dla Pana.

Jest wiele kontrowersji pomiędzy personalistami a impersonalistami, jeśli chodzi o pojawianie się Pana w ludzkiej postaci. Jeśli jednak skonsultujemy się z Bhagavad-gītą i Śrīmad-Bhāgavatam, autoryzowanymi tekstami dla zrozumienia nauki o Kṛṣṇie, wtedy dowiemy się, że Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą Boga. Nie jest On zwykłym człowiekiem, mimo iż pojawił się na tej Ziemi jak zwykła ludzka istota. W Pierwszym Rozdziale Pierwszego Canto Śrīmad-Bhāgavatam, gdzie mędrcy, którym przewodzi Śaunaka zapytują o czyny Kṛṣṇy, mówią oni:

„Pan Śrī Kṛṣṇa, Najwyższa Osoba Boga, razem z Balarāmą, grał rolę ludzkiej istoty, i tak zamaskowany, dokonał wielu nadludzkich czynów”. (Bhāgavatam 1.1.20) Pojawianie się Pana w postaci człowieka zwodzi głupców. Żadna ludzka istota nie byłaby w stanie dokonać tak wspaniałych czynów, jakich dokonał Kṛṣṇa będąc obecnym na tej Ziemi. Kiedy Kṛṣṇa pojawił się przed Swoimi rodzicami, Vasudevą i Devakī, pojawił się najpierw w postaci czterorękiej i dopiero na prośbę rodziców przemienił się w zwykłe dziecko. Jak oznajmia Bhāgavatam (10.3.46), babhūva prākṛtaḥ śiśuḥ: upodobnił się do zwykłego dziecka, zwykłej ludzkiej istoty. Tutaj jest również powiedziane, że Jego pojawianie się w postaci zwykłej ludzkiej istoty jest jedną z cech Jego transcendentalnego ciała. Również w Jedenastym Rozdziale Bhagavad-gīty jest powiedziane: (tenaiva rūpeṇa catur-bhujena). Arjuna modlił się do Kṛṣṇy, aby Ten ponownie ukazał mu Swoją postać czteroręką. Po objawieniu się tej formy, Kṛṣṇa, na prośbę Arjuny, z powrotem przyjął Swoją oryginalną, podobną ludzkiej formie postać (mānuṣaṁ rūpam). Wszystkie te różne cechy i postacie Najwyższego Pana z pewnością nie są właściwe dla zwykłej, ludzkiej istoty.

Niektórzy z tych, którzy wyśmiewają Kṛṣṇę – ci, którzy znajdują się pod wpływem filozofii Māyāvādī – cytują następujący werset ze Śrīmad-Bhāgavatam (3.29.21) ahaṁ sarveṣu bhūteṣu bhūtātmāvasthitaḥ sadā: „Najwyższy obecny jest w każdej żywej istocie”, mający według nich dowodzić, że Kṛṣṇa jest jedynie zwykłym człowiekiem. Zamiast zajmować się interpretacjami osób wyśmiewających Kṛṣṇę, powinniśmy raczej zwrócić uwagę na tłumaczenie tego szczególnego wersetu przez ācāryów ze szkoły Vaiṣṇava, takich jak Jīva Gosvāmī i Viśvanātha Cakravartī Ṭhākura. Komentując ten werset Jīva Gosvāmī mówi, że Kṛṣṇa w Swojej pełnej, kompletnej ekspansji jako Paramātmā, czyli jako Dusza Najwyższa, obecny jest zarówno w istotach poruszających się, jak i nieruchomych. Dlatego każdy początkujący wielbiciel, który jedynie zwraca uwagę na arcā-mūrti, formę Najwyższego Pana w świątyni, a nie oddaje szacunku innym żywym istotom, nie odnosi żadnej korzyści z wielbienia formy Pana w świątyni. Są trzy rodzaje wielbicieli Pana i spośród nich wielbiciel początkujący (neofita w świadomości Kṛṣṇy) znajduje się na najniższym etapie. Początkujący wielbiciel zwraca większą uwagę na Bóstwa w świątyni niż na innych wielbicieli, więc Viśvanātha Cakravartī Ṭhākura ostrzega, że należy skorygować ten rodzaj mentalności. Wielbiciel powinien zrozumieć, że Kṛṣṇa, jako Paramātmā, obecny jest w sercu każdego; zatem każde ciało jest uosobieniem świątyni Pana. Więc tak jak oddaje się szacunek w świątyni Pana, podobnie należy we właściwy sposób oddawać szacunek każdemu ciału, w którym przebywa Paramātmā. Każdemu ciału należy oddawać właściwy szacunek i nie należy nikogo lekceważyć.

Jest również wielu impersonalistów, którzy wyśmiewają kult świątynny. Mówią, że skoro Bóg jest wszędzie, dlaczego ktoś ogranicza się do czczenia Go w świątyni? Ale jeśli Bóg jest wszędzie, czyż nie ma Go w świątyni albo w Bóstwie? Chociaż wyznawcy Boga osobowego i impersonaliści będą ciągle walczyć ze sobą, doskonały wielbiciel w świadomości Kṛṣṇy wie, że mimo iż Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą, jest On wszechprzenikający, jak potwierdza to Brahma-saṁhitā. Chociaż Jego osobistą siedzibą jest Goloka Vṛndāvana, gdzie zawsze przebywa, to jednak poprzez różne manifestacje Swoich energii i poprzez Swoje pełne ekspansje jest On obecny wszędzie, we wszystkich częściach stworzenia materialnego i duchowego.