TEKSTY 6-7
VERŠE 6 – 7
Tekst
Verš
buddhir avyaktam eva ca
indriyāṇi daśaikaṁ ca
pañca cendriya-gocarāḥ
buddhir avyaktam eva ca
indriyāṇi daśaikaṁ ca
pañca cendriya-gocarāḥ
saṅghātaś cetanā dhṛtiḥ
etat kṣetraṁ samāsena
sa-vikāram udāhṛtam
saṅghātaś cetanā dhṛtiḥ
etat kṣetraṁ samāsena
sa-vikāram udāhṛtam
Synonyms
Synonyma
mahā-bhūtāni – wielkie elementy; ahaṅkāraḥ – fałszywe ego; buddhiḥ – inteligencja; avyaktam – niezamanifestowany; eva – na pewno; ca – również; indriyāṇi – zmysły; daśa-ekam – jedenaście; ca – również; pañca – pięć; ca – również; indriya-go-carāḥ – przedmioty zmysłów; icchā – pragnienie; dveṣaḥ – nienawiść; sukham – szczęście; duḥkham – nieszczęście; saṅghātaḥ – połączenie; cetanā – symptomy życia; dhṛtiḥ – przekonanie; etat – wszystko to; kṣetram – pole działania; samāsena – ogółem; sa-vikāram – z interakcjami; udāhṛtam – zilustrowane.
mahā-bhūtāni — hrubé prvky; ahaṅkāraḥ — falošné ego; buddhiḥ — inteligencia; avyaktam — neprejavené; eva — určite; ca — tiež; indriyāṇi — zmysly; daśa-ekam — jedenásť; ca — tiež; pañca — päť; ca — tiež; indriya-go-carāḥ — zmyslové predmety; icchā — túžba; dveṣaḥ — nenávisť; sukham — šťastie; duḥkham — nešťastie; saṅghātaḥ — súhrn; cetanā — príznaky života; dhṛtiḥ — presvedčenie; etat — to všetko; kṣetram — pole pôsobnosti; samāsena — v krátkosti; sa-vikāram — vzájomné pôsobenie; udāhṛtam — príklad.
Translation
Překlad
Pięć wielkich elementów, fałszywe ego, inteligencja, niezamanifestowane, dziesięć zmysłów i umysł, pięć przedmiotów zmysłów, pragnienie, nienawiść, szczęście, nieszczęście, suma, symptomy życia i przekonania – wszystko to razem uważane jest za pole działania i jego interakcje.
Päť hrubohmotných prvkov, falošné ego, inteligencia, neprejavené súcno, desať zmyslov a myseľ, päť zmyslových predmetov, túžba, nenávisť, šťastie, nešťastie, celok, príznaky života a presvedčenie — to všetko sa v krátkosti považuje za pole činností a jeho vzájomné pôsobenie.
Purport
Význam
ZNACZENIE:
Według wszystkich autorytatywnych stwierdzeń wielkich mędrców, hymnów wedyjskich i aforyzmów z Vedānta-sūtry, komponenty tego świata można zrozumieć w ten sposób. Najpierw są: ziemia, woda, ogień, powietrze i eter. Jest to pięć wielkich elementów (mahā-bhūta). Następnie jest fałszywe ego, inteligencja i niezamanifestowany stan trzech sił natury materialnej. Potem jest pięć zmysłów służących zdobywaniu wiedzy: oczy, uszy, nos, język i skóra. Następnie pięć zmysłów czynnych: głos, nogi, ręce, odbyt i narządy płciowe. Ponad zmysłami jest umysł, który znajduje się wewnątrz i może być nazywany zmysłem wewnętrznym. Więc razem z umysłem jest jedenaście zmysłów. Następnie jest pięć przedmiotów zmysłów: zapach, smak, forma, dotyk i dźwięk. Suma tych dwudziestu czterech elementów nazywana jest polem działania. Jeśli ktoś przestudiuje analitycznie te dwadzieścia cztery elementy, będzie wtedy mógł bardzo dobrze zrozumieć pole działania. Następnie jest pożądanie, nienawiść, przyjemność i ból, które są interakcjami reprezentującymi pięć wielkich elementów w ciele „wulgarnym”. Symptomy życia reprezentowane przez świadomość i przekonania, są manifestacją ciała subtelnego – umysłu, ego i inteligencji. Te subtelne elementy wchodzą w zakres pola działania.
Podľa autorizovaných výpovedí mudrcov, vedskych hymnov a aforizmov Vedānta-sūtry, pozostáva tento svet z piatich hrubohmotných prvkov (mahā-bhūta): zeme, vody, ohňa, vzduchu a éteru. Potom nasledujú falošné ego, inteligencia a neprejavený stav troch kvalít hmotnej prírody. Ďalej je tu päť poznávajúcich zmyslov: oči, uši, nos, jazyk a pokožka, a päť činných zmyslov: ruky, nohy, hlasivky, konečník a pohlavný orgán. Nad zmyslami stojí myseľ, ktorá je vo vnútri a možno ju nazvať vnútorným zmyslom. Spolu s mysľou je teda jedenásť zmyslov. Okrem toho jestvuje päť zmyslových predmetov: vôňa, chuť, tvar, dotyk a zvuk. Súhrn týchto dvadsiatich štyroch prvkov sa nazýva pole pôsobnosti. Ak analyticky preštudujeme týchto dvadsaťštyri prvkov, môžeme veľmi dobre porozumieť poľu pôsobnosti. Žiadostivosť, nenávisť, šťastie a bolesť povstávajú z piatich prvkov hrubohmotného tela a ich príčinou je ich vzájomná interakcia. Životné príznaky, reprezentované vedomím a presvedčením, sú prejavy jemnohmotného tela — mysle, falošného ega a inteligencie. Tieto jemnohmotné prvky takisto spadajú pod pole pôsobnosti.
Pięć wielkich elementów jest reprezentacją fałszywego ego, które z kolei reprezentuje pierwotny stan fałszywego ego fachowo zwany koncepcją materialistyczną, czyli tāmasa-buddhi, inteligencją w ignorancji. Ta z kolei reprezentuje niezamanifestowany stan trzech sił materialnej natury. Te niezamanifestowane siły materialnej natury nazywane są pradhāna.
Päť hrubohmotných prvkov je hrubým prejavom falošného ega. Falošné ego reprezentuje prvotné štádium falošného ega, ktoré sa odborne nazýva hmotné poňatie alebo tāmasa-buddhi, inteligencia v nevedomosti, a ktoré reprezentuje neprejavené štádium troch kvalít hmotnej prírody. Neprejavené kvality hmotnej prírody sa nazývajú pradhāna.
Kto pragnie dokładnie poznać te dwadzieścia cztery elementy i ich wzajemne oddziaływania, powinien bardziej dokładnie przestudiować tę filozofię. Bhagavad-gītā daje tylko wiadomości sumaryczne.
Kto by chcel získať podrobnejšie vedomosti o týchto dvadsiatich štyroch kategóriách a ich vzájomnom pôsobení, mal by hlbšie študovať túto filozofiu. V Bhagavad-gīte je popísaná iba stručne.
Ciało jest reprezentantem wszystkich tych czynników i podlega ono sześciu zmianom, mianowicie: rodzi się, rośnie, trwa przez pewien czas, wytwarza produkty uboczne, następnie zaczyna słabnąć i w ostatnim stadium ginie. Zatem pole jest nietrwałą, materialną rzeczą. Jednakże kṣetra-jña, znawca tego pola, jego właściciel, jest czymś odmiennym.
Telo je prejavom všetkých týchto činiteľov a prechádza šiestimi zmenami: narodí sa, rastie, nejaký čas trvá, splodí potomstvo, chradne a nakoniec umrie. Pole je teda dočasná hmotná vec, zatiaľ čo znalec poľa, kṣetra-jña alebo jeho majiteľ, sa od neho líši.