Skip to main content

ROZDZIAŁ 1

PREMIER CHAPITRE

Obserwacja wojsk na Polu Bitewnym Kurukṣetra

Sur le champ de bataille de Kurukṣetra

TEKST 1:
Dhṛtarāṣṭra rzekł: O Sañjayo, cóż uczynili pragnący walki synowie moi i synowie Pāṇḍu, zgromadziwszy się na Kurukṣetra, miejscu pielgrzymek?
TEXT 1:
Dhṛtarāṣṭra dit : Ô Sañjaya, qu’ont fait mes fils et les fils de Pāṇḍu après s’être assemblés au lieu saint de Kurukṣetra pour se livrer bataille ?
TEKST 2:
Sañjaya rzekł: O Królu, obejrzawszy wojska ustawione w szyku bojowym przez synów Pāṇḍu, Król Duryodhana podszedł do swojego nauczyciela i przemówił tymi słowy.
TEXT 2:
Sañjaya dit: Ô monarque, après avoir observé l’armée des fils de Pāṇḍu déployée en formation de combat, le roi Duryodhana s’approche de son précepteur et lui tient ces propos.
TEKST 3:
O mój nauczycielu, spójrz na te liczne wojska synów Pāṇḍu, tak po mistrzowsku zorganizowane przez syna Drupady, twojego inteligentnego ucznia.
TEXT 3:
Contemple, ô mon maître, la puissante armée des fils de Pānḍu, admirablement organisée par ton brillant disciple, le fils de Drupada.
TEKST 4:
W wojskach tych jest wielu wielkich wojowników, takich jak Yuyudhāna, Virāṭa i Drupada, którzy równi są w walce Bhīmie i Arjunie.
TEXT 4:
Il y a dans cette armée nombre de vaillants archers, de grands guerriers comme Yuyudhāna, Virāṭa et Drupada, tous comparables à Bhīma et Arjuna.
TEKST 5:
Są tam również wielcy, odważni wojownicy, jak Dhṛṣṭaketu, Cekitāna, Kāśirāja, Purujit, Kuntibhoja i Śaibya.
TEXT 5:
Il y a aussi de puissants héros comme Dhṛṣṭaketu, Cekitāna, Kāśirāja, Purujit, Kuntibhoja et Śaibya.
TEKST 6:
Jest i silny Yudhāmanyu, potężny Uttamaujā, syn Subhadry i synowie Draupadī. Wszyscy oni są doskonali w walce na rydwanach.
TEXT 6:
Il y a le valeureux Yudhāmanyu, le très puissant Uttamaujā, le fils de Subhadrā et les fils de Draupadī. Tous ces guerriers excellent au combat sur char.
TEKST 7:
O najlepszy z braminów, teraz pozwól, że powiadomię Cię o dowódcach, którzy są szczególnie kwalifikowani, aby przewodzić moim siłom.
TEXT 7:
À présent, ô meilleur des brāhmaṇas, laisse-moi te dire quels chefs hautement qualifiés commandent mon armée.
TEKST 8:
Są pośród nich osobistości tobie podobne: Bhīṣma, Karṇa, Kṛpa, Aśvatthāmā, Vikarṇa i syn Somadatty, zwany Bhūriśravą, którzy zawsze wychodzą zwycięsko z walki.
TEXT 8:
Il s’agit d’hommes de guerre qui, comme toi, comme Bhīṣma, Karṇa, Kṛpa, Aśvatthāmā, Vikarṇa et Bhūriśravā, le fils de Somadatta, furent toujours victorieux au combat.
TEKST 9:
Jest też wielu innych bohaterów, gotowych oddać życie dla mojej sprawy. Oręż ich niezliczony, a oni sami doświadczeni są w sztuce walki.
TEXT 9:
Beaucoup d’autres héros encore sont prêts à sacrifier leur vie pour moi, tous dotés d’armes diverses, tous rompus à l’art de la guerre.
TEKST 10:
Nasze siły są niezmierzone, a Dziadek Bhīṣma daje nam doskonałą ochronę, podczas gdy siła Pāṇḍavów, starannie chronionych przez Bhīmę, jest ograniczona.
TEXT 10:
Notre force est immense et nous sommes parfaitement protégés par Bhīṣma l’aïeul, tandis que la force des Pāṇḍavas, qui repose sur les soins attentifs de Bhīma, est limitée.
TEKST 11:
A teraz – stojąc na swoich strategicznych pozycjach w miejscach, gdzie wróg mógłby przełamać szeregi falangi – każdy z was musi być niezawodną podporą dla Dziadka Bhīṣmy.
TEXT 11:
Maintenant, depuis les différents points stratégiques de notre formation, donnez tous votre appui au vieux maître Bhīṣma.
TEKST 12:
Wówczas Bhīṣma, wielki mężny przodek dynastii Kuru, dziadek wojowników, zadął potężnie w swoją konchę, a brzmienie jej, podobne rykowi lwa, rozradowało Duryodhanę.
TEXT 12:
À cet instant, Bhīṣma, l’illustre et vaillant aïeul de la dynastie des Kurus, grand-père des combattants, souffle très fort dans sa conque qui résonne comme le rugissement d’un lion et réjouit le cœur de Duryodhana.
TEKST 13:
Zaraz potem zabrzmiały konchy, bębny, trąbki, tuby i rogi, a ich połączony dźwięk uczynił wiele zgiełku.
TEXT 13:
Et soudain, les conques, les tambours, les bugles, les cors et les trompettes retentissent. Leurs vibrations confondues provoquent un grand tumulte.
TEKST 14:
Po drugiej stronie zadęli w swoje transcendentalne konchy Kṛṣṇa i Arjuna, usadowieni w wielkim rydwanie ciągnionym przez białe konie.
TEXT 14:
Dans l’autre camp, debouts sur leur grand char que tirent des chevaux blancs, Kṛṣṇa et Arjuna soufflent dans leurs conques divines.
TEKST 15:
Pan Kṛṣṇa zadął w Swą konchę zwaną Pāñcajanya; Arjuna w swoją Devadattę; a Bhīma, nienasycony żarłok zdolny do iście herkulesowych wyczynów, zadął w swoją wspaniałą konchę zwaną Pauṇḍra.
TEXT 15:
Kṛṣṇa souffle dans Sa conque, Pāñcajanya; Arjuna dans la sienne, Devadatta; et Bhīma, le mangeur vorace, auteur d’exploits surhumains, fait retentir la formidable Pauṇḍra.
TEKSTY 16-18:
Król Yudhiṣṭhira, syn Kuntī, zadął w swoją konchę, Ananta-vijayę, a Nakula i Sahadeva zadęli w Sughoṣę i Maṇipuṣpakę. Wielki łucznik król Kāśī, wielki wojownik Śikhaṇḍī, Dhṛṣṭadyumna, Virāṭa, i niepokonany Sātyaki, Drupada, synowie Draupadī i inni, o Królu, tacy jak potężnie uzbrojony syn Subhadry, wszyscy zadęli w swoje konchy.
TEXTS 16-18:
Le roi Yudhiṣṭhira, fils de Kuntī, fait résonner sa conque, Anantavijaya. Nakula et Sahadeva soufflent dans Sughoṣa et Maṇipuṣpaka. Puis le roi de Kāśī, glorieux archer, l’illustre guerrier Śikhaṇḍī, Dhṛṣṭadyumna, Virāṭa, l’invincible Sātyaki, Drupada, les fils de Draupadī, et d’autres encore, ô roi, comme le fils aux bras puissants de Subhadrā, font également sonner leur conque.
TEKST 19:
A hałaśliwe dźwięki muszli napełniły wibracjami ziemię i niebo, i tumult ten zdruzgotał serca synów Dhṛtarāṣṭry.
TEXT 19:
Le mugissement des conques devient bientôt assourdissant. Se répercutant au ciel et sur la terre, il déchire le cœur des fils de Dhṛtarāṣṭra.
TEKST 20:
O Królu, na ten czas Arjuna, syn Pāṇḍu, siedzący w swym rydwanie, na którego chorągwi widniał Hanumān, podniósł łuk i przygotował się do wypuszczenia strzał. O Królu, spojrzawszy na twych synów ustawionych w szyku bojowym, Arjuna przemówił do Pana Kṛṣṇy tymi słowy.
TEXT 20:
Alors, assis sur son char dont l’étendard porte l’emblème d’Hanumān, Arjuna, le fils de Pāṇḍu, saisit son arc et s’apprête à décocher ses flèches. Toutefois, ô roi, après avoir observé les fils de Dhṛtarāṣṭra rangés en formation de combat, il se tourne vers Kṛṣṇa.
TEKSTY 21-22:
Arjuna rzekł: O niezawodny, proszę poprowadź mój rydwan pomiędzy obie armie, tak abym mógł ujrzeć tych, którzy pragną walki, i z którymi przyjdzie mi się zetrzeć w tej wielkiej próbie wojennej.
TEXTS 21-22:
Arjuna dit: Ô Toi l’Infaillible, je T’en prie, conduis mon char entre les deux armées, que je puisse voir qui est sur les lignes, qui désire combattre, qui je devrai affronter lors de ce jugement des armes.
TEKST 23:
Pozwól mi zobaczyć tych, co stanęli tutaj w wojennym szyku, pragnąc w ten sposób zadowolić złośliwego syna Dhṛtarāṣṭry.
TEXT 23:
Laisse-moi voir ceux qui sont venus ici se battre dans l’espoir de plaire au fils malveillant de Dhṛtarāṣṭra.
TEKST 24:
Sañjaya rzekł: O potomku Bharaty, wysłuchawszy Arjuny, Pan Kṛṣṇa skierował wspaniały rydwan pomiędzy wojska obu stron.
TEXT 24:
Sañjaya dit: À la requête d’Arjuna, ô descendant de Bharata, Kṛṣṇa mène le char splendide entre les deux armées.
TEKST 25:
W obecności Bhīṣmy, Droṇy i wszystkich pozostałych władców świata, Pan rzekł: Spójrz no Pārtho na wszystkich Kauravów, którzy zgromadzili się tutaj.
TEXT 25:
Puis, devant Bhīṣma, Droṇa et les autres princes de ce monde, le Seigneur dit: « Regarde, Pārtha, l’assemblée de tous les Kurus. »
TEKST 26:
Z miejsca pomiędzy obu armiami Arjuna mógł zobaczyć swoich ojców, dziadków, nauczycieli, wujów, braci, synów, wnuków, przyjaciół, jak również teściów i wszystkich sympatyków.
TEXT 26:
Arjuna aperçoit alors dans les rangs des deux armées, ses pères, grands-pères, précepteurs, oncles maternels, frères, fils, petits-fils et amis, ainsi que ses beaux-pères et ses bienfaiteurs.
TEKST 27:
I ujrzawszy wszystkich swoich przyjaciół i krewnych, Arjuna – syn Kuntī, napełnił się współczuciem i przemówił w ten sposób.
TEXT 27:
Lorsqu’il voit ceux à qui il est lié par différents degrés d’amitié ou de parenté, Arjuna, le fils de Kuntī, est saisi d’une grande compassion. Désemparé, il s’adresse au Seigneur.
TEKST 28:
Arjuna rzekł: Mój drogi Kṛṣṇo, widząc swoich przyjaciół i krewnych, wszystkich tak rozpalonych duchem walki, czuję drżenie w kończynach mego ciała, a suchość trawi mi usta.
TEXT 28:
Arjuna dit: Cher Kṛṣṇa, de voir les miens animés d’une flamme guerrière, mes membres tremblent et ma bouche se dessèche.
TEKST 29:
Całe moje ciało drży i jeżą mi się włosy. Mój łuk Gāṇḍīva wyślizguje mi się z rąk, a skóra moja płonie.
TEXT 29:
Tout mon corps frémit, mes poils se hérissent, mon arc Gāṇḍīva me tombe des mains et la peau me brûle.
TEKST 30:
Nie jestem w stanie pozostać tutaj ani chwili dłużej. Zapominam się i czuję zawrót głowy. Przeczuwam jedynie zło, o zabójco demona Keśī.
TEXT 30:
Je ne puis demeurer ici plus longtemps. Je ne suis plus maître de moi; mon esprit s’égare. Ô Kṛṣṇa, vainqueur du monstre Keśī, je ne présage que de funestes événements.
TEKST 31:
Nie rozumiem, jakież to dobro może wyniknąć z zabicia moich własnych krewnych w tej walce ani nie mogę, mój drogi Kṛṣṇo, pragnąć zwycięstwa, królestwa, ani szczęścia.
TEXT 31:
Je ne vois pas quel bienfait je pourrais retirer de la mort de mes proches, et je n’aspire nullement, cher Kṛṣṇa, à la victoire, au royaume ou aux plaisirs qu’elle pourrait me procurer.
TEKSTY 32-35:
O Govindo, jakież znaczenie może mieć dla nas królestwo, szczęście, albo nawet samo życie, gdy ci wszyscy, dla których możemy tego pragnąć, zgromadzili się tutaj, na tym polu bitwy? O Madhusūdano, kiedy nauczyciele, ojcowie, synowie, dziadkowie, wujowie, teściowie, wnuki, szwagrowie i wszyscy krewni gotowi są oddać swoje życie i własność, i stoją teraz oto przede mną, dlaczego mamże pragnąć ich śmierci, nawet chociaż w przeciwnym wypadku oni mogliby zabić mnie? O żywicielu wszystkich stworzeń, nie jestem gotów walczyć z nimi, nawet w zamian za wszystkie trzy światy, nie mówiąc już o ziemi. Jaką przyjemność będziemy mieli z zabicia synów Dhṛtarāṣṭry?
TEXTS 32-35:
Ô Govinda, à quoi bon un royaume, le bonheur, la vie même, si ceux pour qui nous voulons ces bienfaits sont sur le champ de bataille ? Ô Madhusūdana, mes maîtres, mes fils, mes pères et grands-pères, mes oncles maternels, beaux-pères, petits-fils, beaux-frères et autres proches, sont tous prêts à sacrifier leurs biens et leur vie; comment pourrais-je souhaiter leur mort, dussé-je par là survivre ? Ô soutien de tous les êtres, je ne peux me résoudre à les affronter, même si l’on me donne les trois mondes en échange, que dire alors de la terre. Quel plaisir obtiendrions-nous en exterminant les fils de Dhṛtarāṣṭra ?
TEKST 36:
Skalamy się grzechem, jeśli zgładzimy takich napastników. Nie przystoi nam zabijać synów Dhṛtarāṣṭry i naszych przyjaciół, o Kṛṣṇo. Cóż przez to zyskamy, o mężu bogini szczęścia, jakże będziemy mogli być szczęśliwi, zabiwszy naszych własnych krewnych?
TEXT 36:
Nous serions en proie au péché si nous tuions de tels agresseurs. Il serait indigne de nous de faire périr les fils de Dhṛtarāṣṭra et nos amis. Quel en serait le profit, ô Kṛṣṇa, Toi l’époux de la déesse de la fortune ? Comment pourrions-nous être heureux après avoir donné la mort aux nôtres ?
TEKSTY 37-38:
O Janārdano, ludzie ci, opanowani przez chciwość, nie widzą niczego złego w zabiciu rodziny ani w kłótni z przyjaciółmi, ale dlaczego my, wiedzący że, unicestwienie rodziny jest zbrodnią, mielibyśmy tutaj splamić nasze serca?
TEXTS 37-38:
Ô Janārdana, si, parce qu’ils ont le cœur rongé par l’avidité, ces hommes ne voient aucun mal à détruire leur famille ou à se quereller avec leurs amis, pourquoi nous, qui sommes conscients du crime que représente l’anéantissement d’une dynastie, devrions-nous commettre des actes aussi néfastes ?
TEKST 39:
Wraz z unicestwieniem dynastii zanikają wieczne tradycje rodzinne i wskutek tego reszta rodziny oddaje się bezbożnym praktykom.
TEXT 39:
La destruction d’une famille entraîne l’effondrement des traditions familiales éternelles, si bien que ses descendants sombrent dans l’irréligion.
TEKST 40:
A kiedy w rodzinie panuje bezbożność, o Kṛṣṇo, kobiety ulegają zhańbieniu, a zdegradowane, o potomku Vṛṣṇi, wydają na świat niepożądane potomstwo.
TEXT 40:
Lorsque l’irréligion s’empare de la famille, ô Kṛṣṇa, ô descendant de Vṛṣṇi, les femmes se corrompent, et de leur dégradation, naît une progéniture non désirée.
TEKST 41:
Kiedy wzrasta niepożądana populacja, tworzą się piekielne warunki, zarówno dla rodziny, jak i dla niszczycieli tradycji rodzinnej. W takich skorumpowanych rodzinach nie dba się już więcej o ofiarowywanie wody i pożywienia dla przodków, którzy wskutek tego upadają.
TEXT 41:
L’accroissement du nombre de ces indésirables plonge la famille et ceux qui en ont détruit les traditions dans une existence infernale. Les ancêtres de ces familles dépravées choient, car on cesse de leur faire des oblations d’eau et de nourriture.
TEKST 42:
Poprzez złe czyny tych, którzy niszczą tradycje rodzinne i w ten sposób są przyczyną wzrostu niepożądanej populacji, rujnowane są wszelkie rodzaje wspólnych planów i zajęć, które służą dobru rodziny.
TEXT 42:
Les actes néfastes de ceux qui détruisent les traditions familiales provoquent l’apparition d’enfants non désirés. Ils ruinent les projets communautaires et mettent un terme aux pratiques bénéfiques pour la famille.
TEKST 43:
O Kṛṣṇo, żywicielu i obrońco ludzi, usłyszałem poprzez sukcesję uczniów, że ci, którzy niszczą tradycje rodzinne, nigdy nie wychodzą z piekła.
TEXT 43:
Je le tiens de la lignée des maîtres du savoir, ô Kṛṣṇa: ceux qui détruisent les traditions familiales vivent à jamais en enfer.
TEKST 44:
Niestety, jakież to dziwne, że przygotowujemy się do popełnienia tak straszliwego grzechu. Powodowani żądzą posiadania rozkoszy królewskich, jesteśmy zdecydowani zabić naszych własnych krewnych.
TEXT 44:
N’est-il pas étrange, hélas, que nous nous apprêtions à commettre de si grandes fautes ? Voilà que pour jouir des plaisirs de la royauté, nous sommes prêts à tuer les nôtres.
TEKST 45:
Lepiej byłoby dla mnie, by synowie Dhṛtarāṣṭry, z orężem w ręku, zabili mnie nieuzbrojonego i nie stawiającego oporu na polu walki.
TEXT 45:
Mieux vaut pour moi mourir désarmé sur le champ de bataille, exposé aux armes des fils de Dhṛtarāṣṭra, sans opposer la moindre résistance.
TEKST 46:
Sañjaya rzekł: Przemówiwszy w ten sposób na polu walki, Arjuna odłożył swój łuk i strzały, i usiadł na rydwanie, przepełniony żalem.
TEXT 46:
Sañjaya dit: Après avoir tenu ces propos, Arjuna pose son arc et ses flèches, puis s’asseoit, accablé de douleur.