Skip to main content

TEKST 15

15. VERS

Tekst

Szöveg

na māṁ duṣkṛtino mūḍhāḥ
prapadyante narādhamāḥ
māyayāpahṛta-jñānā
āsuraṁ bhāvam āśritāḥ
na māṁ duṣkṛtino mūḍhāḥ
prapadyante narādhamāḥ
māyayāpahṛta-jñānā
āsuraṁ bhāvam āśritāḥ

Synonyms

Szó szerinti jelentés

na – nie; mām – Mnie; duṣkṛtinaḥ – złoczyńcy; mūḍhāḥ – głupcy; prapadyante – podporządkowują się; nara-adhamāḥ – najniżsi spośród ludzi; māyayā – przez energię iluzoryczną; apahṛta – skradziona; jñānāḥ – którego wiedza; āsuram – demoniczna; bhāvam – natura; āśritāḥ – przyjmując.

na – nem; mām – Nekem; duṣkṛtinaḥ – a gonosztevők; mūḍhāḥ – az ostobák; prapadyante – meghódolnak; nara-adhamāḥ – az emberiség legalja; māyayā – az illuzórikus energia által; apahṛta – megfosztott; jñānāḥ – tudásúak; āsuram – démonikus; bhāvam – természetet; āśritāḥ – elfogadók.

Translation

Fordítás

Ale ci, którzy są największymi głupcami, najniższymi sposród rodzaju ludzkiego, ci, których wiedza została skradziona przez iluzję i niegodziwcy o ateistycznej naturze demonów nigdy Mi się nie podporządkowują.

Az alábbi bűnös emberek nem hódolnak meg Előttem: a felettébb ostobák, az emberiség alja, akiket az illúzió megfosztott tudásuktól, s azok, akik a démonok ateista természetével rendelkeznek.

Purport

Magyarázat

ZNACZENIE:
 
Bhagavad-gītā mówi, że jedynie przez podporządkowanie się lotosowym stopom Kṛṣṇy, Najwyższej Osoby Boga, można przezwyciężyć surowe prawa natury materialnej. W tym momencie powstaje pytanie: jak to się dzieje, że wykształceni filozofowie, naukowcy, biznesmeni i wszyscy przywódcy zwykłych ludzi nie podporządkowują się lotosowym stopom Śrī Kṛṣṇy, wszechpotężnej Osoby Boga? Przywódcy ludzkości uciekają się do różnych sposobów w poszukiwaniu wyzwolenia (czyli mukti) spod twardych praw natury materialnej, czyniąc wielkie plany i usilnie do tego dążąc przez wiele, wiele żywotów. Jeśli to wyzwolenie możliwe jest po prostu przez podporządkowanie się lotosowym stopom Najwyższej Osoby Boga, dlaczego więc ci inteligentni i ciężko pracujący przywódcy nie przyjmują tej prostej metody?

A Bhagavad-gītā elmondja, hogy az ember legyőzheti az anyagi természet szigorú törvényeit csupán azáltal, hogy meghódol az Istenség Személyisége, Kṛṣṇa lótuszlába előtt. Itt felmerülhet a kérdés, hogyan lehetséges az, hogy a művelt filozófusok, tudósok, üzletemberek, a vezető tisztségeket betöltők és az emberek vezetői nem hódolnak meg Śrī Kṛṣṇa, a mindenható Istenség Személyisége lótuszlába előtt. Az emberiség vezetői számtalan formában akarják elérni a muktit – azaz felül szeretnének kerekedni az anyagi természet törvényein –, és ennek érdekében hosszú-hosszú éveken és életeken át kitartóan szövögetik terveiket. De ha a felszabadulás elérhető csupán azáltal, hogy az ember meghódol az Istenség Legfelsőbb Személyisége lótuszlába előtt, akkor miért nem fogadják el ezt az egyszerű módszert ezek az értelmes és szorgalmas vezetők?

Gītā odpowiada na to pytanie bardzo szczerze. Naprawdę uczeni przywódcy społeczni, tacy jak Brahmā, Śiva, Kapila, Kumārowie, Manu, Vyāsa, Devala, Asita, Janaka, Prahlāda, Bali, a później Madhvācārya, Rāmānujācārya, Śrī Caitanya i wielu innych – będący prawdziwymi filozofami, naukowcami, nauczycielami, politykami itd. – podporządkowują się lotosowym stopom Najwyższej Osoby, wszechpotężnemu autorytetowi. Ci natomiast, którzy nie są prawdziwymi filozofami, naukowcami, nauczycielami, administratorami itd., ale pozują na takich dla jakichś materialnych zysków, takie osoby nie przyjmują planu czy ścieżki Najwyższego Pana. Nie mają oni właściwie pojęcia o Bogu. Stwarzają po prostu swoje własne, ziemskie plany i wskutek tego komplikują problemy materialnej egzystencji w swoich daremnych próbach rozwiązania ich. Ponieważ materialna energia (natura) jest bardzo potężna, może ona przeciwstawić się nieautoryzowanym planom ateistów i wykpić wiedzę „komisji planujących”.

A Gītā nagyon egyenesen válaszol erre a kérdésre. A társadalom valóban művelt vezetői, például Brahmā, Śiva, Kapila, a Kumārák, Manu, Vyāsa, Devala, Asita, Janaka, Prahlāda, Bali, illetve később Madhvācārya, Rāmānujācārya, Śrī Caitanya és sokan mások, akik hívő filozófusok, politikusok, tanítók, tudósok voltak, mind meghódoltak a mindenható tekintély, a Legfelsőbb Személy lótuszlába előtt. Akik nem igazi filozófusok, tudósok, tanítók, vezetők, hanem csupán az anyagi haszon reményében tetszelegnek ebben a szerepben, azok nem fogadják el a Legfelsőbb Úr tervét vagy útját. Istenről mit sem tudnak, csupán saját világi terveiket szövögetik, hogy megoldják az anyagi lét problémáit, ám hiábavaló kísérleteikkel csak szaporítják azokat. Mivel az anyagi energia (az anyagi természet) rendkívül hatalmas, ellenáll az ateisták önkényes terveinek, és túljár az úgynevezett „tervezőbizottságok” eszén.

Ateistyczni producenci planów zostali określeni tutaj słowem duṣkṛtinaḥ, czyli „szubrawcami”. Kṛtī oznacza kogoś, kto spełnił jakiś chwalebny uczynek. Ateistyczny producent planów również bywa czasami inteligentny i spotyka się z podziwem, jako że inteligencja potrzebna jest do stworzenia każdego wielkiego planu, czy to dobrego czy złego. Ponieważ jednak ateista robi ze swego pomysłu niewłaściwy użytek, sprzeciwiając się planowi Najwyższego Pana, nazywany jest on duṣkṛtī, co oznacza, że jego inteligencja i wysiłki zostały niewłaściwie skierowane.

Ez a vers az ateista vezetőket a duṣkṛtinaḥ szóval jellemzi, aminek jelentése: „gonosztevők”. A kṛtī olyan ember, aki mögött dicséretre méltó tettek sorakoznak. Az ateista tervezgetők olykor nagyon okosak, sőt jó szándékúak is, mert minden nagy terv – legyen az jó vagy rossz – végrehajtásához intelligenciára van szükség. Mivel azonban helytelenül, a Legfelsőbb Úr tervével ellenkező célra használják értelmüket, duṣkṛtīknek nevezik őket, ami azt jelenti, hogy értelmük és törekvéseik rossz irányba haladnak.

Gītā wyraźnie mówi o tym, że energia materialna pracuje całkowicie pod kierunkiem Najwyższego Pana. Nie jest ona niezależna. Działa ona na tej samej zasadzie jak cień przesuwający się za przedmiotem. Jednakowoż ta materialna energia jest bardzo silna, ateista – z powodu swojego bezbożnego usposobienia – nie może wiedzieć, w jaki sposób ona pracuje ani też nie może znać planu Najwyższego Pana. Pod wpływem złudzenia, jak też sił pasji i ignorancji, wszystkie jego plany zawodzą. Tak było w przypadku Hiraṇyakaśipu i Rāvaṇy, których plany zostały obrócone w proch, mimo iż obaj byli materialnie wykształconymi naukowcami, filozofami, władcami i nauczycielami. Łotrów tych, duṣkṛtina, można podzielić na cztery różne grupy, które opisano poniżej.

A Gītāból egyértelműen megtudhatjuk, hogy az anyagi energia teljesen a Legfelsőbb Úr irányítása alatt áll, nem rendelkezik független hatalommal. Úgy cselekszik, akár az árnyék, amely a tárgy mozgását követi. Az anyagi energia hatalma azonban mégis óriási. Az ateisták – istentagadó természetüknek köszönhetően – nem tudják, hogyan működik, s a Legfelsőbb Úr tervét sem ismerik. Az illúzió, a szenvedély és a tudatlanság hatása alatt minden tervük meghiúsul. Ez történt Hiraṇyakaśipu és Rāvaṇa esetében is, akiknek tervei egytől egyig füstbe mentek, noha anyagi szempontból nézve mindkettő művelt tudós, filozófus, vezető és tanító volt. Négyféle duṣkṛtin vagy gonosztevő van. Ezek a következők:

(1) Mūḍha – to wielcy głupcy, podobni ciężko pracującym zwierzętom jucznym. Pragną korzystać z owoców swojej pracy nie dzieląc się nimi z Najwyższym. Typowym przykładem jucznego zwierzęcia jest osioł. To pokorne zwierzę zmuszane jest przez swego pana do ciężkiej pracy. Nie wie ono dla kogo tak ciężko pracuje dzień i noc. Zadowala się wiązką trawy i chwilą snu, cały czas obawiając się, że zostanie zbite przez swego pana; nawet zaspokajając swą żądzę seksualną ryzykuje tym, że będzie bezustannie kopane przez stronę przeciwną. Osioł ten śpiewa czasami poezję i filozofię, ale ryk ten jedynie niepokoi innych. Taka jest pozycja głupców pracujących dla korzyści. Nie wiedzą oni dla kogo powinni pracować. Nie wiedzą, iż karma (praca) przeznaczona jest dla yajñi (ofiary).

1. A mūḍhák rendkívül ostoba emberek, olyanok, mint az igavonó állatok. Munkájuk gyümölcseit maguk akarják élvezni, s nem akarják megosztani a Legfelsőbbel. Az igavonó állatokra a legjellemzőbb példa a szamár. Ezt az alázatos állatot gazdája nagyon kemény munkára fogja. A szamár tulajdonképpen nem is tudja, kinek dolgozik éjjel-nappal, erejét megfeszítve. Megelégszik azzal, hogy bendőjét megtömheti egy marék fűvel, hogy aludhat egy kicsit, miközben mestere ütlegeitől kell rettegnie, és hogy kielégítheti nemi vágyát, még akkor is, ha a nőstény szamár időnként jól megrúgja. Néha filozófiáról és költészetről énekel, ám mások fülének ez csupán zavaró iázás. Ilyen helyzetben van az ostoba, munkája gyümölcséért dolgozó ember is, akinek fogalma sincs arról, hogy kinek kell dolgoznia, és azt sem tudja, hogy a karmának (tettnek) a yajña (áldozat) célját kell szolgálnia.

Najczęściej ci, którzy pracują dzień i noc, aby uwolnić się od brzemienia stworzonych przez siebie samych obowiązków, mówią iż nie mają czasu słuchać o nieśmiertelności żywych istot. Dla takich mūḍha krótkotrwałe osiągnięcia materialne są wszystkim – pomimo faktu, iż korzystają oni jedynie z bardzo niewielkiej części owoców swojej pracy. Czasami spędzają bezsenne dni i noce po to, aby osiągnąć jakąś tam korzyść, i chociaż cierpią z powodu wrzodów i niestrawności, zadowalają się praktycznie żadnym pożywieniem. Dzień i noc zaabsorbowani są jedynie ciężką pracą dla korzyści nierzeczywistych planów. Nie posiadając wiedzy o swoim prawdziwym panu, niemądrzy wyrobnicy tracą swój cenny czas, służąc mamonie. Nigdy nie podporządkowują się panu wszystkich panów, ani też nie zajmują sobie czasu słuchaniem o Nim z właściwych źródeł. Świnia, która żre odchody, nie będzie chciała jeść słodyczy zrobionych z cukru i ghee. Podobnie też niemądry wyrobnik będzie niestrudzenie słuchał tematów związanych z zadowalaniem zmysłów w tym przemijającym doczesnym świecie, ale będzie miał bardzo mało czasu, by słuchać o wiecznej żyjącej sile, która porusza ten materialny świat.

Akik éjt nappallá téve dolgoznak, hogy a saját maguk kiszabta kötelességek súlyán könnyítsenek, azok általában azt mondják, hogy nincs idejük az élőlény halhatatlanságáról hallani. Az ilyen mūḍhák számára a pusztulásra ítélt anyagi nyereség a minden, noha munkájuk gyümölcsének csupán parányi töredékét élvezhetik. A haszon reményében néha napokon át dolgoznak alvás nélkül, s bár lehet, hogy fekélytől vagy emésztési zavaroktól szenvednek, a legszerényebb élelemmel is beérik, s éjjel-nappal a hamis uraik javát szolgáló kíméletlen robotba merülnek. Ezek az ostobák mit sem tudnak igazi Urukról, így értékes idejüket a mammon szolgálatában, telhetetlen pénzszerzésre vesztegetik. Szerencsétlenségükre sohasem hódolnak meg az urak legfelsőbb Ura előtt, s arra sem szánnak időt, hogy halljanak Róla a megfelelő forrásokból. Az ürülékevő disznó ügyet sem vet a cukorból és ghíből (tisztított vajból) készült édességre. Ugyanígy ezek az ostoba munkások sem unják meg, hogy az állandóan változó anyagi világ híreit hallgassák, melyek oly élvezetesek az érzékek számára, arra azonban nincs idejük, hogy az anyagi világot mozgató örök élő erőről halljanak.

(2) Inna klasa duṣkṛtī (łotrów) nazywana jest narādhama, czyli najniższymi spośród ludzkości. Nara oznacza ludzką istotę, a adhama znaczy najniższy. Wśród 8 400 000 różnych gatunków żywych istot istnieje 400 000 gatunków ludzkich. Poza nimi jest niezliczona ilość różnych niższych form ludzkiego życia, które są prawie niecywilizowane. Cywilizowane ludzkie istoty posiadają zasady życia społecznego, politycznego i religijnego. Ci, którzy są rozwinięci społecznie i politycznie, ale nie posiadają zasad religijnych, muszą być uważani za narādhama. Ani też religia bez Boga nie jest religią, jako że celem przestrzegania religijnych zasad jest poznanie Najwyższej Prawdy i związku człowieka z Nim. W Gīcie Osoba Boga wyraźnie mówi, że nie ma żadnego autorytetu ponad Nim, i że On jest Najwyższą Prawdą. Cywilizowana forma ludzkiego życia ma służyć odzyskaniu utraconej świadomości o wiecznym związku z Najwyższą Prawdą, Osobą Boga – Śrī Kṛṣṇą, który jest wszechpotężny. Każdy, kto nie wykorzystuje tej szansy, zaliczany jest do narādhama. Z objawionych pism dowiadujemy się, że kiedy dziecko znajduje się w łonie matki (w niezwykle niewygodnej pozycji) modli się ono do Boga o wyzwolenie i obiecuje, że skoro tylko wydostanie się na zewnątrz, będzie wielbić tylko Jego. Ponieważ żywa istota jest wiecznie spokrewniona z Bogiem, modlenie się do Niego w obliczu jakichś trudności jest jej naturalnym instynktem. Lecz po oswobodzeniu, pod wpływem māyi, iluzorycznej energii, dziecko zapomina o trudach narodzin i zapomina również o swoim wyzwolicielu.

2. A duṣkṛtīk, gazemberek másik rétegét narādhamának, az emberiség aljának nevezik. A nara embert jelent, az adhama pedig legalacsonyabbat. A nyolcmillió-négyszázezer különböző faj közül az emberi fajok száma négyszázezer. Ezek között számos alacsonyabb rendű, többnyire civilizálatlan emberfajta van. A civilizált emberek közé azok tartoznak, akiknek társadalmi, politikai és vallási életét a szabályozó elvek betartása jellemzi. A társadalom és a politika terén fejlett, ám a vallás elveit mellőző embereket narādhamáknak kell tekinteni. A vallás nem vallás Isten nélkül, mert a vallási elvek követésének célja a Legfelsőbb Igazság és Hozzá fűződő kapcsolatunk megismerése. A Gītāban az Istenség Személyisége érthetően kijelenti, hogy nincs Nála felsőbbrendű tekintély, s hogy Ő a Legfelsőbb Igazság. A civilizált emberi létforma arra szolgál, hogy visszanyerjük elvesztett tudásunkat a Legfelsőbb Igazsághoz, az Istenség Személyiségéhez, a mindenható Śrī Kṛṣṇához fűződő kapcsolatunkról. Aki elmulasztja ezt a lehetőséget, az a narādhamákhoz tartozik. A kinyilatkoztatott szentírások arról tájékoztatnak bennünket, hogy az anyaméhben lévő magzat (aki rendkívül kényelmetlen helyzetben van) Istenhez imádkozik, hogy szabadítsa ki őt, s megfogadja, hogy ha egyszer kijut onnan, csak Őt fogja imádni. Az élőlény kapcsolata Istennel örökkévaló, így a nehéz helyzetekben ösztönösen Istenhez imádkozik. A születés után azonban a gyermek a māyā, vagyis az illuzórikus energia befolyása alá kerül, s nemcsak a születés kínjairól, de szabadítójáról is megfeledkezik.

Obowiązkiem opiekunów dzieci jest rozbudzenie tej drzemiącej w nich boskiej świadomości. Dziesięć obrzędów będących procesami oczyszczającymi, jak oznajmia Manu-smṛti (zbiór zasad religijnych), ma służyć rozbudzeniu świadomości Boga w systemie varṇāśrama. Jednakże żaden z tych procesów nie jest obecnie ściśle przestrzegany w żadnej części świata i dlatego 99,9 procent populacji można zaliczyć do narādhama.

Azoknak, akik gyermekeket nevelnek, kötelességük felébreszteni védenceikben a bennük szunnyadó isteni tudatot. A Manu-smṛti, a vallásos elveket lefektető könyv tíz megújító ceremóniáról ír, melyek célja, hogy a varṇāśrama rendszerén belül ismét életre keltsék az Isten-tudatot. Manapság azonban a világ egyetlen részén sem követik szigorúan ezt a gyakorlatot, ezért az emberek 99,9%-a narādhama.

Kiedy cała populacja staje się narādhama, wtedy w naturalny sposób cała ich tzw. edukacja sprowadza się do zera i zostaje unieważniona przez wszechpotężną energię natury fizycznej. Według Gīty, ten jest człowiekiem prawdziwie uczonym, kto jednakowo widzi wykształconego bramina, psa, krowę, słonia i zjadacza psów. W taki sposób widzi prawdziwy wielbiciel. Śrī Nityānanda Prabhu, który jest inkarnacją Boga jako boski mistrz, wyzwolił braci Jagāi i Mādhāi, będących typowymi narādhama, i pokazał w jaki sposób łaska prawdziwego wielbiciela spływa na najniższych spośród rodzaju ludzkiego. A więc potępiony przez Osobę Boga narādhama może ponownie rozbudzić swoją duchową świadomość tylko dzięki miłosierdziu wielbiciela Pana.

Ha az emberiség narādhamává válik, akkor természetes, hogy a fizikai természet teljhatalmú energiája érvényteleníti minden úgynevezett tudásukat. A Gītā szerint tanult ember az, aki egyenlőnek látja a képzett brāhmaṇát, a kutyát, a tehenet, az elefántot és a kutyaevőt. Ilyen az igazi bhakta látásmódja. Śrī Nityānanda Prabhu, aki isteni mesterként Isten inkarnációja volt, felszabadította a narādhamák két jellegzetes képviselőjét, Jagāit és Mādhāit, a két testvért, s megmutatta, hogyan részesíti kegyében egy tiszta bhakta még azokat is, akik az emberiség legalját képviselik. Az Istenség Személyisége által elítélt narādhamák tehát csakis egy bhakta kegyéből nyerhetik vissza lelki tudatukat.

Śrī Caitanya Mahāprabhu, propagując bhāgavata-dharmę, czyli czyny spełniane przez wielbicieli, polecił, aby ludzie pokornie słuchali przekazu Najwyższej Osoby Boga. Esencją tego przekazu jest Bhagavad-gītā. Najniżsi spośród rodzaju ludzkiego mogą zostać wyzwoleni jedynie poprzez pokorny proces słuchania tych przekazów, ale na nieszczęście nie są oni nimi nawet w najmniejszym stopniu zainteresowani, nie mówiąc już o podporządkowaniu się woli Najwyższego Pana. Narādhama, czyli najniżsi spośród rodzaju ludzkiego, całkowicie lekceważą pierwszy i najważniejszy obowiązek istot ludzkich.

Amikor Śrī Caitanya Mahāprabhu a bhāgavata-dharmáról – a bhakták tevékenységéről – prédikált, azt ajánlotta, hogy az emberek alázatosan hallgassák az Istenség Személyiségének üzenetét. Ennek az üzenetnek a lényege a Bhagavad-gītā. Az emberiség alja csakis az alázatos hallás módszerével szabadulhat fel, sajnos azonban még erre sem hajlandóak, arról nem is beszélve, hogy meghódolnának a Legfelsőbb Úr akarata előtt. A narādhamák, az emberiség söpredéke szándékosan elhanyagolja az ember elsődleges kötelességét.

(3) Następna grupa duṣkṛtī nazywana jest māyayāpahṛta-jñānāḥ. Są to osoby, których wiedza sprowadzona została do zera poprzez oddziaływanie złudnej energii materialnej. Przeważnie są to osoby bardzo uczone – wielcy filozofowie, poeci, literaci, naukowcy itd. – ale wprowadzeni w błąd przez energię iluzoryczną, nie są posłuszni Najwyższemu Panu.

3. A duṣkṛtīk következő csoportját māyayāpahṛta-jñānáknak hívják. Ez olyan embereket jelöl, akiknek magas szintű képzettségét az illuzórikus anyagi energia megsemmisítette. Többnyire nagyon műveltek: híres filozófusok, költők, írók, tudósok stb., ám az illuzórikus energia félrevezeti őket, ezért nem engedelmeskednek a Legfelsőbb Úrnak.

W obecnych czasach jest bardzo wielu takich māyayāpahṛta-jñānāḥ, nawet pomiędzy wykładowcami Bhagavad-gīty. W Gīcie zrozumiałym i prostym językiem zostało powiedziane, że Śrī Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą Boga. Nikt Go nie przewyższa, ani nikt Mu nie dorównuje. Jest tam mowa o Nim jako o Ojcu Brahmy, pierwotnym ojcu wszystkich istot ludzkich. W rzeczywistości Śrī Kṛṣṇa jest nie tylko ojcem Brahmy, ale również ojcem wszystkich gatunków życia. Jest On źródłem bezosobowego Brahmana i Paramātmy; Dusza Najwyższa obecna w każdej żywej istocie jest Jego pełną, kompletną cząstką. On jest źródłem wszystkiego i dlatego wszyscy powinni podporządkować się Jego lotosowym stopom. Pomimo wszystkich tych wyraźnych orzeczeń, māyayāpahṛta-jñānāḥ wyśmiewa Osobę Najwyższego Pana i uważa Go jedynie za zwykłą ludzką istotę. Nie wie On, że ta błogosławiona forma ludzkiego życia została zaprojektowana według wiecznej i transcendentalnej postaci Najwyższego Pana.

Napjainkban nagyon sok māyayāpahṛta-jñāna ember van, még a Bhagavad-gītā tudósai között is. A Gītāban egyszerűen és érthetően az áll, hogy Śrī Kṛṣṇa az Istenség Legfelsőbb Személyisége, és senki sem lehet Vele egyenlő vagy Nála nagyobb. Ő Brahmānak, az emberek eredeti atyjának atyja. Valójában Śrī Kṛṣṇa nemcsak Brahmā, hanem minden faj eredeti atyja. Ő a személytelen Brahman és Paramātmā gyökere, s a minden élőlényben jelen lévő Paramātmā az Ő teljes része. Ő a kútfeje mindennek, ezért ajánlatos mindenkinek meghódolnia az Ő lótuszlába előtt. A māyayāpahṛta-jñāna emberek azonban e nyilvánvaló kijelentések ellenére kigúnyolják a Legfelsőbb Úr személyiségét, és csupán közönséges embernek tekintik. Nem tudják, hogy az áldott emberi test a Legfelsőbb Úr örökkévaló és transzcendentális formája szerint lett teremtve.

Wszystkie nieautoryzowane interpretacje Gīty pisane przez klasę māyayāpahṛta-jñānāḥ, poza systemem paramparā, są wielkimi przeszkodami na ścieżce duchowego poznania. Zwiedzeni interpretatorzy nie podporządkowują się lotosowym stopom Śrī Kṛṣṇy ani też nie uczą innych przestrzegania tej zasady.

A māyayāpahṛta-jñāna emberek Gītāhoz fűzött, minden hitelességet nélkülöző magyarázatai, melyek nem egyeznek meg a paramparā rendszer nézeteivel, akadályt jelentenek a lelki megvilágosodás útján. A tévhitben élő magyarázók nem hódolnak meg Śrī Kṛṣṇa lótuszlába előtt, és másokat sem tanítanak ennek az elvnek a követésére.

(4) Ostatnia klasa duṣkṛtī nazywana jest āsuraṁ bhāvam āśritāḥ. Są to ludzie z zasady demoniczni, będący jawną klasą ateistów. Niektórzy z nich utrzymują, iż Najwyższy Pan nigdy nie może zejść do tego materialnego świata, ale nie potrafią podać istotnych powodów, dlaczego by nie miał tego uczynić. Są i inni, którzy uważają Go za podrzędnego w stosunku do Jego cechy bezosobowej, mimo iż Gītā twierdzi coś wręcz przeciwnego. Zazdrośni o Najwyższą Osobę Boga, ateiści będą prezentowali mnóstwo bezprawnych, wytworzonych w fabrykach ich umysłów inkarnacji. Takie osoby, których życiową zasadą jest oczernianie Osoby Boga, nie są w stanie podporządkować się lotosowym stopom Śrī Kṛṣṇy.

4. A duṣkṛtīk utolsó csoportját az āsuraṁ bhāvam āśritának nevezett emberek alkotják, akik démoni elveket követnek. Ez a csoport nyíltan ateista. Némelyikük azzal érvel, hogy a Legfelsőbb Úr sohasem szállhat alá ebbe az anyagi világba, de hogy miért nem, azt már nem tudják kézzelfogható bizonyítékokkal alátámasztani. Mások azt mondják Róla, hogy alacsonyabb rendű, mint a személytelen forma, noha a Gītā ennek épp az ellenkezőjét tanítja. Az Istenség Legfelsőbb Személyiségére irigykedő ateisták saját maguk kitalálta, hamis inkarnációk hosszú sorával hozakodnak elő. Az ilyen emberek, akik számára az Istenség Személyiségének becsmérlése jelenti az élet lényegét, képtelenek meghódolni Śrī Kṛṣṇa lótuszlába előtt.

Śrī Yāmunācārya Ālabandaru z południowych Indii mówi: „O mój Panie! Mimo iż wszystkie usytuowane w dobroci, objawione święte pisma potwierdzają Twoje niezwykłe cechy, czyny i osobowość, i mimo iż uznają Ciebie wszystkie sławne z pobożności i głębi swojej wiedzy transcendentalnej autorytety, to jednak pozostajesz niepoznawalnym dla osób kierujących się zasadami ateistycznymi”.

A dél-indiai Śrī Yāmunācārya Albandaru ekképp fohászkodott: „Ó, Uram! Az ateista elveket valló emberek nem ismerhetnek meg Téged, annak ellenére, hogy rendkívüli tulajdonságokkal, vonásokkal és tettekkel rendelkezel, hogy a jóság minőségében lévő valamennyi kinyilatkoztatott szentírás valóságosnak írja le személyiségedet, s hogy a transzcendentális tudomány tudósaiként híres, isteni jellemmel rendelkező hiteles szaktekintélyek mind elismernek Téged.”

Zatem: (1) osoby bardzo niemądre; (2) najniżsi spośród rodzaju ludzkiego; (3) zbałamuceni spekulanci i (4) jawni ateiści, tak jak to przedstawiono powyżej, nigdy nie podporządkowują się lotosowym stopom Osoby Boga, pomimo iż zalecają to pisma święte i wielkie autorytety.

Ahogyan tehát említettük, 1. a felettébb ostoba emberek, 2. az emberiség alja, 3. a tévúton járó spekulálók és 4. a megrögzött ateisták valamenynyi szentírás és hiteles tekintély tanácsának ellenére sohasem hódolnak meg az Istenség Személyiségének lótuszlába előtt.