TEKST 7

VERŠ 7

Tekst

Verš

mamaivāṁśo jīva-loke
jīva-bhūtaḥ sanātanaḥ
manaḥ-ṣaṣṭhānīndriyāṇi
prakṛti-sthāni karṣati

Synonyms

Synonyma

mama – Moja; eva – na pewno; aṁśaḥ – fragmentaryczna cząstka; jīva-loke – w świecie uwarunkowanego życia; jīva-bhūtaḥ – uwarunkowana żywa istota; sanātanaḥ – wieczna; manaḥ – umysłem; ṣaṣṭhāni – sześć; indriyāṇi – zmysły; prakṛti – w naturze materialnej; sthāni – usytuowany; karṣati – zmaga się ciężko.

mama — Moja; eva — iste; aṁśaḥ — fragmentárna čiastočka; jīva-loke — vo svete podmieneného života; jīva-bhūtaḥ — podmienená živá bytosť; sanātanaḥ — večná; manaḥ — s mysľou; ṣaṣṭhāni — šiestimi; indriyāṇi — zmyslami; prakṛti — hmotná príroda; sthāni — situovaný; karṣati — ťažko bojujú.

Translation

Překlad

Żywe istoty w tym uwarunkowanym świecie są Moimi wiecznymi, fragmentarycznymi cząstkami. I właśnie to uwarunkowane życie jest przyczyną ich ciężkiej walki z sześcioma zmysłami, łącznie z umysłem.

Živé bytosti v tomto podmienenom svete sú Mojimi fragmentárnymi čiastočkami. Žijúc podmieneným životom, ťažko bojujú so šiestimi zmyslami, vrátane mysle.

Purport

Význam

ZNACZENIE:

Werset ten wyraźnie mówi o tożsamości żywej istoty. Żywa istota jest fragmentaryczną, integralną cząstką Najwyższego Pana – i jest taką wiecznie. Nie jest prawdą, że przyjmuje ona indywidualność w swoim uwarunkowanym życiu, a po wyzwoleniu staje się jednym z Najwyższym Panem. Jest ona wiecznie Jego fragmentaryczną, integralną cząstką, gdyż jest wyraźnie powiedziane – sanātanaḥ. Według wersji wedyjskiej, Najwyższy Pan przejawia się i rozprzestrzenia w niezliczonych ekspansjach, z których pierwsze nazywane są viṣṇu-tattva, a wtórne – żywymi istotami. Innymi słowy, viṣṇu-tattva jest osobistą ekspansją Kṛṣṇy, podczas gdy żywe istoty są Jego oddzielonymi ekspansjami. Poprzez Swoją osobistą ekspansję manifestuje się On w różnych formach, takich jak Pan Rāma, Nṛsiṁha-deva, Viṣṇu-mūrti i wszystkie Bóstwa przewodzące na Vaikuṇṭhach, planetach nieba duchowego. Jego oddzielone ekspansje, żywe istoty, są wiecznymi sługami. Osobowe ekspansje Najwyższej Osoby Boga istnieją zawsze jako oddzielne indywidualności, tożsame z Osobą Boga. Podobnie, swoją indywidualność mają również i oddzielone ekspansje żywych istot. Jako fragmentaryczne, integralne cząstki Najwyższego Boga, żywe istoty mają również we fragmentarycznej ilości Jego cechy, z których jedną jest niezależność. Każda żywa istota – jako indywidualna dusza – ma swoją osobistą indywidualność i niewielką niezależność. Przez niewłaściwe skorzystanie z tej niezależności staje się ona duszą uwarunkowaną, lecz kiedy używa jej właściwie – jest zawsze wyzwolona. W każdym przypadku jest ona jakościowo wieczna, tak jak Najwyższy Pan. W swoim wyzwolonym stanie jest ona wolna od tego materialnego uwarunkowania i zaangażowana jest w transcendentalną służbę miłości dla Pana. Natomiast w uwarunkowanym stanie życia kontrolowana jest przez trzy siły natury materialnej i zapomina o transcendentalnej służbie miłości dla Pana. Wskutek tego musi bardzo ciężko walczyć, aby utrzymać się przy życiu w tym świecie materialnym.

V tomto verši sa jasne definuje identita živej bytosti. Živá bytosť je večná a fragmentárna časť Najvyššieho Pána . To však neznamená, že je individuálna iba vo svojom podmienenom stave a že po oslobodení splynie s Najvyšším Pánom. Zostáva večne čiastočkou Najvyššieho, čo jasne vysvetľuje slovo sanātanaḥ. Podľa Ved sa Najvyšší Pán prejavuje a expanduje v nekonečnom množstve rôznych podôb, z ktorých základné sa nazývajú viṣṇu-tattva a sekundárne jīva-tattva, živé bytosti. Inými slovami, viṣṇu-tattva sú Jeho osobné expanzie, zatiaľ čo živé bytosti sú Jeho oddelené expanzie. Vo svojich osobných expanziách sa Pán zjavuje napríklad ako Rāma, Nṛsiṁha, Viṣṇumūrti a všetky vládnúce Božstvá vaikhuṇṭhských planét. Oddelené expanzie, živé bytosti, sú večnými služobníkmi. Osobné expanzie Najvyššieho Pána existujú večne a majú Svoju Božskú totožnosť. Aj oddelené expanzie, živé bytosti, majú svoju totožnosť. Ako malé čiastočky Pána majú malý zlomok Jeho vlastností, a nezávislosť je jednou z nich. Každá živá bytosť je individuálna duša a má svoju osobnú individualitu a istú mieru nezávislosti. Zneužitím tejto nezávislosti sa stane podmienenou a jej správnym využitím bude večne oslobodená. V každom prípade je však večná, rovnako ako Najvyšší Pán. Vo oslobodenom stave nie je hmotne podmienená a zapája sa do oddanej služby Pánovi. V podmienenom stave je pod vládou troch kvalít hmotnej prírody a na svoju láskyplnú službu Pánovi zabúda. Preto musí ťažko zápasiť v boji o existenciu.

Żywe istoty, nie tylko istoty ludzkie oraz psy i koty, ale nawet więksi kontrolerzy materialnego świata: Brahmā, Pan Śiva a nawet Viṣṇu – wszyscy są integralnymi cząstkami Najwyższego Pana. Wszyscy oni są manifestacjami wiecznymi, nie okresowymi. Ważne jest słowo karṣati („walczyć” albo „zmagać się”). Uwarunkowana dusza jest związana, jak gdyby skrępowana żelaznym łańcuchem. Jest ona związana przez fałszywe ego, a umysł jest głównym czynnikiem kierującym nią w tym życiu materialnym. Gdy umysł kontrolowany jest przez siłę doroci, jej czynności są dobre. Kiedy znajduje się on pod wpływem pasji, jej czynności są wówczas niespokojne i pełne fatygi; a kiedy umysł jest w sile ignorancji, schodzi ona do niższych gatunków życia. Z wersetu tego wyraźnie wynika, że uwarunkowana dusza przykryta jest materialnym ciałem, umysłem, zmysłami, a kiedy osiąga wyzwolenie, to materialne pokrycie znika i manifestuje się jej ciało duchowe o indywidualnym charakterze. W Mādhyandināyana-śruti zamieszczona jest następująca informacja: sa vā eṣa brahma-niṣṭha idaṁ śarīraṁ martyam atisṛjya brahmābhisampadya brahmaṇā paśyati brahmaṇā śṛṇoti brahmaṇaivedaṁ sarvam anubhavati. Oznajmia ona, że kiedy żywa istota porzuca to materialne ciało i wchodzi do świata duchowego, odzyskuje ona swoje ciało duchowe, w którym to ciele może oglądać Najwyższą Osobę Boga, twarzą w twarz. Może słuchać Go i mówić do Niego oraz poznać Go takim, jakim jest. Można również dowiedzieć się ze smṛti, vasanti yatra puruṣāḥ sarve vaikuṇṭha-mūrtayaḥ: na planetach duchowych każdy żyje w ciele podobnym pod względem cech do ciała Najwyższej Osoby Boga. Jeśli chodzi o konstytucję cielesną, to nie ma różnicy pomiędzy cząstkowymi żywymi istotami a ekspansjami viṣṇu-mūrti. Innymi słowy, z chwilą wyzwolenia żywa istota, dzięki łasce Najwyższej Osoby Boga, otrzymuje ciało duchowe.

Všetky živé bytosti, a to nielen ľudia, mačky a psy, ale aj mocní vládcovia hmotného sveta ako Brahmā, Śiva a dokonca i Viṣṇu, sú čiastočkami Najvyššieho Pána. Všetci sú veční; nie sú iba dočasnými prejavmi. Slovo karṣati (zápasiť) je veľmi dôležité. Podmienená duša je akoby spútaná železnými reťazami. Je spútaná falošným egom a myseľ ju vedie týmto hmotným svetom. Ak je myseľ v kvalite dobra, sú aj činy dobré, ak je v kvalite vášne, sú činy príčinou strasti, a ak je v kvalite nevedomosti, človek zostupuje do nižších živočíšnych druhov. Z tohoto verša jasne vyplýva, že podmienená duša je zahalená hmotným telom, mysľou a zmyslami, no tieto hmotné obaly prestanú jestvovať, akonáhle sa oslobodí. V oslobodenom stave sa však automaticky prejaví jej individuálne duchovné telo. V Mādhyandināyana-śruti sa píše: sa vā eṣa brahma-niṣṭha idam śarīraṁ martyam atisṛjya brahmābhisampadya brahmaṇā paśyati brahmaṇā śṛṇoti brahmaṇaivedaṁ sarvam anubhavati. Keď sa živá bytosť oslobodí zo svojho tela a vstúpi do duchovného sveta, opäť obnoví svoje duchovné telo a môže uzrieť Najvyššiu Božskú Osobnosť tvárou v tvár. Môže počuť Najvyššieho Pána, môže sa s Ním osobne rozprávať a poznať Ho takého, aký je. Vedske smṛti vysvetľujú: vasanti yatra puruṣāḥ sarve vaikuṇṭha-mūrtayaḥ. Všetci obyvatelia duchovných planét majú podobné telá ako Najvyššia Božská Osobnosť. Čo sa týka telesnej podoby, nie je nijaký rozdiel medzi živými bytosťami a expanziami viṣṇu-mūrti. Inými slovami, po oslobodení dostane živá bytosť Pánovou milosťou duchovné telo.

Bardzo znaczące jest również słowo mamaivāṁśaḥ („fragmentaryczne, integralne cząstki Najwyższego Pana”). Fragmentaryczna cząstka Najwyższego Pana nie jest czymś takim jak część jakiegoś rozbitego przedmiotu materialnego. Wiemy już z Rozdziału Drugiego, że duch nie może zostać podzielony na kawałki. Cząstka ta jest materialnie niewyobrażalna. Duch nie jest podobny materii, która może zostać pocięta na kawałki, a następnie ponownie złączona razem. Ta koncepcja nie znajduje zastosowania tutaj, ponieważ użyte zostało sanskryckie słowo sanātana („wieczny”). Fragmentaryczna cząstka jest wieczna. Wiemy również z początku Rozdziału Drugiego (dehino ’smin yathā dehe), że fragmentaryczna cząstka Najwyższego Pana obecna jest w każdym indywidualnym ciele. Ta fragmentaryczna cząstka, kiedy zostaje wyzwolona z ciała materialnego, odnawia swoje prawdziwe ciało duchowe w niebie duchowym, na planecie duchowej, i tam raduje się towarzystwem Najwyższego Pana. Należy wiedzieć, że żywa istota, będąc fragmentaryczną, integralną cząstką Najwyższego Pana, jest Mu jakościowo równa, tak jak cząstka złota jest również złotem.

Slovo mamaivāṁśaḥ (nepatrné čiastočky Najvyššieho Pána) je tiež veľmi dôležité. Fragmentárnu časť Pána nemôžeme prirovnávať k nejakému zlomku hmoty. V druhej kapitole sme sa mohli dozvedieť, že duša je nedeliteľná; preto túto čiastočku nemôžeme vnímať hmotne. Nie je to ako v prípade hmoty, ktorú môžeme rozdeliť na časti a opäť spojiť. Hmotné poňatie je neprijateľné, pretože vo verši bolo použité slovo sanātana (večný). Fragmentárna čiastočka je večná. Na začiatku druhej kapitoly sa píše, že fragmentárna čiastočka Najvyššieho Pána sídli vo všetkých telách (dehino`smin yathā dehe). Len čo sa táto čiastočka vymaní z pút hmoty, získa duchovné telo a v duchovnom svete sa na duchovnej planéte teší v spoločnosti Najvyššieho Pána. Tým sa prirodzene myslí, že táto nepatrná čiastočka je s Najvyšším Pánom kvalitatívne totožná, práve tak, ako je kúsok zlata rovnakej kvality ako zlato.