ZNACZENIE:
 
Po przedyskutowaniu znaczenia bhakti-yogi, ktoś może zapytać: „A co, jeśli chodzi o Vedy?” Właśnie ten rozdział tłumaczy, iż celem studiowania Ved jest poznanie Kṛṣṇy. Zatem ten, kto jest świadomy Kṛṣṇy i zaangażowany w służbę oddania, ten już właściwie poznał Vedy.

Matnia tego świata materialnego porównana została tutaj do drzewa figowego. Dla tego, kto zaangażowany jest w pracę dla zysków, to drzewo figowe nie ma końca. Wędruje on z jednej gałęzi na drugą, trzecią, czwartą... Drzewo tego materialnego świata nie ma końca. I dla tego, kto przywiązany jest do tego drzewa, nie ma nadziei na wyzwolenie. Hymny wedyjskie, mające służyć naszemu wyzwoleniu, nazywane są liśćmi tego drzewa. Korzenie tego drzewa rosną w górę, ponieważ zaczynają się od siedziby Brahmy, najwyższej planety tego wszechświata. Z tego niezniszczalnego drzewa złudzenia wydostać się może tylko ten, kto poznał je dokładnie.

Należy poznać ten proces wyzwolenia. Już poprzednie rozdziały wspominały o wielu procesach, za pomocą których można wydostać się z materialnej matni. Czytając pierwsze trzynaście rozdziałów mogliśmy przekonać się, iż służba oddania jest najlepszą drogą prowadzącą do tego wyzwolenia. Podstawową zasadą służby oddania jest uwolnienie się od przywiązania do czynności materialnych i przywiązanie się do transcendentalnej służby dla Pana. Proces zrywania więzów z tym materialnym światem omówiony został na początku tego rozdziału. Korzenie tego życia materialnego rosną w górę. To znaczy, że zaczynają się one od totalnej substancji materialnej, od najwyższej planety tego wszechświata. Z tego miejsca rozprzestrzenia się cały wszechświat, z wieloma gałęziami reprezentującymi różne systemy planetarne. Owoce zaś reprezentują skutki działalności żywych istot, mianowicie: religię, rozwój ekonomiczny, zadowalanie zmysłów i wyzwolenie.

W tym świecie nie ma bezpośredniego doświadczenia z takim drzewem, którego korzenie rosłyby w górę a gałęzie w dół, ale to nie znaczy, że taka rzecz nie istnieje. Drzewem takim jest odbicie jakiegokolwiek drzewa w zbiorniku wodnym. Możemy zobaczyć, że drzewo rosnące na brzegu takiego zbiornika i odbijające się w nim, ma w tym odbiciu gałęzie skierowane w dół, a korzenie w górę. Innymi słowy, drzewo tego materialnego świata jest jedynie odbiciem prawdziwego drzewa świata duchowego. To odzwierciedlenie świata duchowego opiera się na pragnieniu, tak jak odzwierciedlenie drzewa spoczywa na tafli wodnej. To właśnie pożądanie jest przyczyną usytuowania rzeczy w tym odbitym świetle materialnym. Kto chce wydostać się z tego materialnego świata, ten musi dokładnie poznać to drzewo poprzez studia analityczne. Wtedy będzie mógł przeciąć więzy łączące go z nim.

Drzewo to, będąc odzwierciedleniem drzewa prawdziwego, jest dokładną jego kopią. Wszystko istnieje w świecie duchowym. Za korzeń tego drzewa materialnego impersonaliści uważają Brahmana. I z tego korzenia, według filozofii Sāṅkhya, pochodzi prakṛti, puruṣa, następnie trzy guṇy, pięć wielkich elementów materialnych (pañca-mahā-bhūta), dziesięć zmysłów (daśendriya), umysł itd. W ten sposób dzielą oni cały materialny świat na dwadzieścia cztery elementy. Jeżeli Brahman jest centrum wszystkich manifestacji, wobec tego ten świat materialny jest manifestacją 180 stopni, a następne 180 stopni tworzy świat duchowy. Świat materialny jest odzwierciedleniem wypaczonym, więc świat duchowy musi mieć tę samą różnorodność, ale rzeczywistą. Dlatego też zarówno prakṛti i puruṣa muszą być tam obecne. W duchowym świecie jednakże, prakṛti jest wewnętrzną energią Najwyższego Pana, a puruṣa to Sam Najwyższy Pan. Wszystko to wytłumaczone jest w Bhagavad-gīcie (8.22): puruṣaḥ sa paraḥ pārtha. Różnica pomiędzy duchową a materialną manifestacją jest taka, że ta pierwsza jest wieczna, a ta druga jest tymczasowa. Odzwierciedlenie to jest okresowe, ponieważ czasami jest widoczne, a czasami niewidoczne. Ale źródło tego odzwierciedlonego obrazu jest wieczne. To materialne odbicie prawdziwego drzewa musi zostać odcięte. Kiedy mówi się, że jakaś osoba zna Vedy, to znaczy, iż wie ona, w jaki sposób przeciąć więzy łączące ją z tym materialnym światem. Kto zna ten proces, ten prawdziwie zna Vedy. A kto oczarowany jest rytualistycznymi formułami Ved, ten oczarowany jest pięknymi i zielonymi liśćmi tego drzewa; nie zna on dokładnie celu Ved. Tym celem Ved, jak zostało to wyjawione przez Samego Najwyższą Osobę Boga – jest ścięcie drzewa odzwierciedlonego i osiągnięcie prawdziwego drzewa świata duchowego.