ČETVRTO POGLAVLJE
Hoofdstuk 4
Transcendentalno znanje
TRANSCENDENTALE KENNIS
- STIH 1:
- Božanska Osoba, Gospodin Śrī Kṛṣṇa, reče: Ovaj sam neuništivi nauk o yogi objasnio bogu Sunca, Vivasvānu. Vivasvān ga je objasnio Manuu, ocu čovječanstva, a Manu Ikṣvākuu.
- TEXT 1:
- De Allerhoogste Persoonlijkheid Gods, Heer Śrī Kṛṣṇa, zei: Ik onderwees deze onvergankelijke wetenschap van yoga aan de zonnegod Vivasvān en Vivasvān onderwees haar aan Manu, de vader van de mensheid, die haar op zijn beurt aan Ikṣvāku onderwees.
- STIH 2:
- Tako se ovaj najuzvišeniji nauk prenosio lancem učeničkog naslijeđa i sveti su ga kraljevi shvatili na taj način. No s vremenom je učeničko naslijeđe bilo prekinuto i zato se čini da je znanje u svom izvornom obliku izgubljeno.
- TEXT 2:
- Zo werd deze allerhoogste wetenschap door de opeenvolging van discipelen ontvangen en zo begrepen de heilige vorsten haar. Maar na verloop van tijd werd de overlevering verbroken en hierdoor lijkt de wetenschap zoals ze is verloren te zijn gegaan.
- STIH 3:
- Danas ti objašnjavam taj isti drevni nauk o odnosu sa Svevišnjim, jer si Moj bhakta i prijatelj. Zato možeš shvatiti transcendentalnu tajnu toga znanja.
- TEXT 3:
- Deze zeer oude wetenschap van de relatie met de Allerhoogste draag Ik vandaag over aan jou, omdat je zowel Mijn toegewijde als Mijn vriend bent en daardoor het transcendentale mysterie van deze wetenschap kunt begrijpen.
- STIH 5:
- Božanska Osoba reče: Ti i Ja rodili smo se već mnogo puta. Ja se mogu sjetiti svih tih života, ali ti ne možeš, o pokoritelju neprijatelja!
- TEXT 5:
- De Persoonlijkheid Gods zei: Vele, vele geboorten hebben zowel jij als Ik doorgemaakt. Ik kan ze Me allemaal herinneren, maar jij niet, o bedwinger van de vijand!
- STIH 6:
- Iako sam gospodar svih živih bića i nerođen, a Moje transcendentalno tijelo nikada ne propada, pojavljujem se u svakom mileniju u Svom izvornom transcendentalnom obliku.
- TEXT 6:
- Hoewel Ik ongeboren ben en Mijn transcendentale lichaam nooit vergaat, en hoewel Ik de Heer van alle levende wezens ben, verschijn Ik desondanks in elk tijdperk in Mijn oorspronkelijke, transcendentale gedaante.
- STIH 9:
- Onaj tko poznaje transcendentalnu prirodu Moje pojave i Mojih djelatnosti po napuštanju tijela više se ne rađa u materijalnom svijetu, već dostiže Moje vječno prebivalište, o Arjuna.
- TEXT 9:
- Wie de transcendentale aard van Mijn verschijnen en activiteiten kent, wordt na het verlaten van zijn lichaam niet opnieuw geboren in de materiële wereld, maar bereikt Mijn eeuwige woning, o Arjuna.
- STIH 10:
- Oslobođeni vezanosti, straha i srdžbe, potpuno svjesni Mene, nalazeći utočište u Meni, mnogi su se u prošlosti pročistili znanjem o Meni i tako dostigli transcendentalnu ljubav prema Meni.
- TEXT 10:
- Door vrij te zijn van gehechtheid, angst en woede, door volledig van Mij vervuld te zijn en door hun toevlucht bij Mij te zoeken, werden er in het verleden zeer veel personen gezuiverd door kennis over Mij en zo hebben ze allemaal transcendentale liefde voor Mij bereikt.
- STIH 12:
- Ljudi u ovome svijetu žele postići uspjeh u plodonosnim djelatnostima i zato obožavaju polubogove. Naravno, brzo dobivaju rezultate plodonosnog rada u ovome svijetu.
- TEXT 12:
- In deze wereld willen mensen succes hebben in hun resultaatgerichte activiteiten en daarom vereren ze de halfgoden. Natuurlijk krijgen ze in deze wereld al snel de resultaten van resultaatgerichte activiteiten.
- STIH 13:
- Stvorio sam četiri staleža ljudskoga društva prema odlikama materijalne prirode i djelovanju koje im je svojstveno. Premda sam stvoritelj ovoga sustava, trebaš znati da ništa ne činim jer sam nepromjenjiv.
- TEXT 13:
- De vier geledingen van de menselijke samenleving zijn door Mij geschapen op grond van de drie hoedanigheden van de materiële natuur en de activiteiten die daarmee samengaan. Maar hoewel Ik de schepper van dit stelsel ben, moet je weten dat Ik uiteindelijk niet degene ben die handelt, omdat Ik onveranderlijk ben.
- STIH 14:
- Ne težim za plodovima djelovanja niti podliježem utjecaju bilo kakve djelatnosti. Onaj tko shvati ovu istinu o Meni ne zapleće se u posljedice plodonosna djelovanja.
- TEXT 14:
- Er bestaat geen activiteit waardoor Ik beïnvloed word en ook verlang Ik niet naar de vruchten van activiteiten. Wie deze waarheid over Mij begrijpt, zal ook nooit verstrikt raken in karma voor resultaatgerichte activiteiten.
- STIH 15:
- Sve oslobođene duše u drevno vrijeme djelovale su s tim razumijevanjem Moje transcendentalne prirode. Stoga trebaš obavljati svoju dužnost slijedeći njihove stope.
- TEXT 15:
- Alle bevrijde zielen uit het verleden handelden met deze kennis over Mijn transcendentale aard. Daarom moet je in hun voetspoor volgen en je plicht vervullen.
- STIH 16:
- Čak su i inteligentni zbunjeni u pokušaju utvrđivanja što je aktivnost, a što neaktivnost. Sada ću ti objasniti što je aktivnost. Zahvaljujući tom znanju, bit ćeš oslobođen sve nesreće.
- TEXT 16:
- Zelfs intelligente personen raken verward wanneer ze activiteit en inacti-viteit van elkaar proberen te onderscheiden. Ik zal je nu uitleggen wat activiteit is en wanneer je dit weet, zul je bevrijd zijn van alle ellende.
- STIH 17:
- Složenost djelovanja veoma je teško shvatiti. Zato trebaš pravilno shvatiti što je aktivnost, što zabranjena aktivnost, a što neaktivnost.
- TEXT 17:
- De complexiteit van handelen is zeer moeilijk te begrijpen. Men moet daarom precies weten wat activiteit is, wat verboden activiteit is en wat inactiviteit is.
- STIH 18:
- Onaj tko u aktivnosti vidi neaktivnost, a u neaktivnosti aktivnost, inteligentan je čovjek na transcendentalnoj razini, iako vrši razne djelatnosti.
- TEXT 18:
- Wie inactiviteit ziet in activiteit en activiteit in inactiviteit, is intelligent onder de mensen. Zo iemand bevindt zich op het transcendentale niveau, ook al verricht hij allerlei activiteiten.
- STIH 19:
- Smatra se da onaj tko sve čini bez želje za zadovoljavanjem osjetila posjeduje potpuno znanje. Mudraci kažu da je posljedice njegova rada spalila vatra savršena znanja.
- TEXT 19:
- Wanneer al iemands inspanningen vrij zijn van verlangens naar zinsbevrediging, is het duidelijk dat hij volledige kennis bezit. De wijzen beschouwen hem als iemand van wie het karma voor zijn activiteiten is opgebrand door het vuur van volmaakte kennis.
- STIH 20:
- Ostavljajući svu vezanost za rezultate svojih djelatnosti, uvijek zadovoljan i neovisan, ne vrši plodonosne djelatnosti, iako djeluje na razne načine.
- TEXT 20:
- Omdat hij alle gehechtheid aan de resultaten van zijn activiteiten opgeeft en altijd tevreden en onafhankelijk is, verricht hij geen resultaatgerichte activiteiten, ook al heeft hij allerlei bezigheden.
- STIH 21:
- Takav razborit čovjek savršeno vlada umom i inteligencijom te odbacuje svaki osjećaj vlasništva nad svojom imovinom, radeći samo kako bi zadovoljio najosnovnije životne potrebe. Tako djelujući ne podliježe grešnim posljedicama.
- TEXT 21:
- Iemand met dit inzicht handelt met volledige beheersing van zijn geest en intelligentie, geeft het idee op dat zijn bezittingen zijn eigendom zijn en werkt alleen voor het strikt noodzakelijke om in leven te blijven. Door op die manier bezig te zijn, wordt hij niet beïnvloed door karmische reacties op zonden.
- STIH 22:
- Osoba oslobođena dvostranosti koja nije zavidna i koja je postojana i u uspjehu i u neuspjehu, zadovoljna dobitkom koji dolazi sam od sebe, iako djeluje, nikada se ne zapleće.
- TEXT 22:
- Wie tevreden is met wat hij vanzelf ontvangt, wie ontstegen is aan dualiteit, wie vrij is van afgunst en zowel tijdens succes als falen gelijkmoedig blijft, raakt nooit verstrikt, ook al verricht hij allerlei activiteiten.
- STIH 23:
- Rad čovjeka koji nije vezan za guṇe materijalne prirode i koji je potpuno utemeljen u transcendentalnom znanju potpuno se stapa s transcendencijom.
- TEXT 23:
- De activiteiten van iemand die niet beïnvloed wordt door de hoedanigheden van de materiële natuur en die volkomen gegrond is in transcendentale kennis, gaan helemaal op in het transcendentale.
- STIH 24:
- Onaj tko je potpuno zaokupljen svjesnošću Kṛṣṇe sigurno će dostići duhovno carstvo zbog svoje potpune posvećenosti duhovnim djelatnostima, u kojima je žrtvovanje apsolutno, a ponude koje se prinose iste su duhovne prirode.
- TEXT 24:
- Wie volledig opgaat in Kṛṣṇa-bewustzijn, zal zeker het spirituele koninkrijk bereiken, omdat hij zich volledig inzet voor spirituele activiteiten, waarvan de vervulling absoluut is en waarvan dat wat geofferd wordt van dezelfde spirituele aard is.
- STIH 26:
- Neki [čisti brahmacārīji] žrtvuju proces slušanja i osjetila prinoseći ih u vatru umne ovladanosti, a neki [obiteljski ljudi koji žive reguliranim životom] žrtvuju predmete osjetila prinoseći ih u vatru osjetila.
- TEXT 26:
- Sommigen [de zuivere brahmacārī’s] offeren het luisteren en de zintuigen in het vuur van de beheersing van de geest; anderen [de gereguleerde gṛhastha’s] offeren de zinsobjecten in het vuur van de zintuigen.
- STIH 27:
- Neki, koji žele dostići samospoznaju vladajući umom i osjetilima, prinose funkcije svih osjetila i životnog daha kao ponude u vatru ovladana uma.
- TEXT 27:
- Anderen, die zelfrealisatie willen bereiken door het beheersen van de geest en de zintuigen, offeren de functies van alle zintuigen en die van de levensadem als offeringen in het vuur van de beheerste geest.
- STIH 28:
- Nakon što su dali stroge zavjete, neki su postali prosvijećeni žrtvovanjem svojih posjeda, neki vršenjem oštrih strogosti, neki slijeđenjem osmerostrukog procesa mistične yoge, a neki proučavanjem Veda radi napredovanja u transcendentalnom znanju.
- TEXT 28:
- Na strikte geloften te hebben afgelegd, bereiken sommigen verlichting door hun bezittingen op te offeren; anderen bereiken verlichting door zware ascese te beoefenen, door het achtvoudige mystieke yogasysteem te volgen of door de Veda’s te bestuderen om vorderingen te maken in transcendentale kennis.
- STIH 29:
- Neki, koji zadržavaju dah da bi ostali u transu, prinose kretanje zraka koji izlazi u zrak koji ulazi i zraka koji ulazi u zrak koji izlazi. Tako na kraju potpuno prestaju disati i ostaju u transu. Neki, koji ograničavaju proces jedenja, prinose kao žrtvu zrak koji izlazi u njega samog.
- TEXT 29:
- Weer anderen, die zich aangetrokken voelen tot de methode waarmee de adem kan worden beheerst om zo in een toestand van diepe meditatie te blijven, offeren de uitgaande beweging van de lucht in de binnengaande en de ingeademde lucht in de uitgeademde. Wanneer ze op die manier de ademhaling volledig stoppen, blijven ze uiteindelijk in een toestand van diepe meditatie. Anderen, die zich beperken in hun eten, offeren de uitgeademde lucht in die lucht zelf als een offergave.
- STIH 30:
- Svi koji vrše ova žrtvovanja i znaju njihov smisao bivaju pročišćeni od grešnih posljedica i okusivši nektar rezultata žrtvovanja napreduju prema vrhovnom vječnom ozračju.
- TEXT 30:
- Al deze personen die het doel van offeren kennen, worden gezuiverd van hun karmische reacties op zonden en wanneer ze de nectar van de resultaten van hun offers hebben geproefd, gaan ze binnen in de allerhoogste, eeuwige sfeer.
- STIH 31:
- O najbolji iz dinastije Kurua, bez žrtvovanja osoba nikada ne može živjeti sretno na ovom planetu ili u ovom životu. Kako onda može živjeti sretno u sljedećem?
- TEXT 31:
- O beste van de Kuru-dynastie, zonder te offeren kan niemand ooit gelukkig zijn op deze planeet of in dit leven — laat staan in het volgende.
- STIH 32:
- Sve ove vrste žrtvovanja, odobrene u Vedama, nastaju iz različitih vrsta djelovanja. Znajući to, postat ćeš oslobođen.
- TEXT 32:
- Al deze verschillende soorten offers worden door de Veda’s aanbevolen en hebben hun oorsprong in verschillende soorten activiteiten. Wanneer je ze als zodanig kent, zul je bevrijd worden.
- STIH 33:
- O pokoritelju neprijatelja, žrtvovanje izvršeno sa znanjem bolje je od žrtvovanja materijalnih posjeda, jer sva žrtvovanja djelatnosti, o Pṛthin sine, dostižu vrhunac u transcendentalnom znanju.
- TEXT 33:
- O bedwinger van de vijand, het is beter een offer te brengen met kennis dan enkel materiële bezittingen te offeren. Per slot van rekening, o zoon van Pṛthā, bereiken alle offeractiviteiten hun hoogtepunt in transcendentale kennis.
- STIH 34:
- Pokušaj saznati istinu prilazeći duhovnom učitelju. Ponizno mu postavljaj pitanja i služi ga. Samospoznate ti duše mogu prenijeti znanje, jer su vidjele istinu.
- TEXT 34:
- Probeer de waarheid te begrijpen door een spiritueel leraar te benaderen. Stel hem in alle nederigheid vragen en wees hem dienstbaar. De zelfgerealiseerde zielen kunnen kennis aan je overdragen, omdat ze de waarheid hebben gezien.
- STIH 35:
- Kada stekneš pravo znanje od samospoznate duše, nikada više nećeš pasti u takvu iluziju, jer ćeš zahvaljujući tom znanju vidjeti da su sva živa bića samo dio Svevišnjega ili, drugim riječima, da su Moja.
- TEXT 35:
- Wanneer je werkelijke kennis hebt gekregen van een zelfgerealiseerde ziel, zul je nooit meer in zulke illusie vervallen, omdat je door deze kennis zult zien dat alle levende wezens niets anders zijn dan een deel van de Allerhoogste, of met andere woorden, dat ze Mij toebehoren.
- STIH 36:
- Čak i ako si najgrešniji od svih grešnika, ako se nalaziš u lađi transcendentalnog znanja, prijeći ćeš ocean bijede.
- TEXT 36:
- Ook al word je als de zondigste van alle zondaars beschouwd, toch zul je in staat zijn om de oceaan van ellende over te steken, wanneer je je in het schip van transcendentale kennis bevindt.
- STIH 38:
- U ovom svijetu ništa nije tako uzvišeno i čisto kao transcendentalno znanje. Ono je zreo plod sveg misticizma. Onaj tko je dostigao savršenstvo u predanom služenju s vremenom u sebi uživa u tom znanju.
- TEXT 38:
- In deze wereld is er niets zo verheven en zuiver als transcendentale kennis. Zulke kennis is de rijpe vrucht van alle mystiek. En degene die volleerd is in het beoefenen van devotionele dienst, zal na verloop van tijd innerlijk plezier beleven aan deze kennis.
- STIH 39:
- Vjeran čovjek koji obuzdava svoja osjetila i koji se posvetio transcendentalnom znanju zavređuje da ga stekne. Stekavši takvo znanje, ubrzo dostiže najviši duhovni mir.
- TEXT 39:
- Een mens met een vast geloof, die zich wijdt aan transcendentale kennis en die zijn zintuigen beheerst, is gekwalificeerd om zulke kennis te ontvangen. En heeft zo iemand die kennis eenmaal ontvangen, dan bereikt hij spoedig de allerhoogste spirituele vrede.
- STIH 40:
- Ali neuke i nevjerne osobe koje sumnjaju u razotkrivene spise ne dostižu svjesnost Boga, već padaju. Za sumnjičavu dušu nema sreće ni u ovom ni u sljedećem životu.
- TEXT 40:
- Onwetende en ongelovige personen daarentegen, die twijfelen aan de geopenbaarde geschriften, bereiken geen godsbewustzijn, maar komen ten val. Voor de twijfelende ziel bestaat er geen geluk, niet in deze wereld en niet in de volgende.
- STIH 41:
- Onaj tko predano služi, odričući se plodova svojih djelatnosti, i tko je transcendentalnim znanjem raspršio sve sumnje istinski je utemeljen u jastvu. Tako nije vezan posljedicama svojih djelatnosti, o osvojitelju bogatstva.
- TEXT 41:
- Wie devotionele dienst verricht en zich daarbij van de vruchten van zijn activiteiten onthecht en van wie de twijfels door transcendentale kennis vernietigd zijn, is werkelijk verankerd in het zelf. Op deze manier raakt hij niet meer gebonden door het karma voor zijn activiteiten, o overwinnaar van rijkdom.
- STIH 42:
- Stoga oružjem znanja sasijeci sumnje koje su se pojavile u tvom srcu zbog neznanja. Naoružan yogom, o Bhārata, ustani i bori se.
- TEXT 42:
- Daarom moeten de twijfels die door onwetendheid in je hart verschenen zijn, worden weggekapt met het zwaard der kennis. O Bhārata, wapen jezelf met yoga en sta op en strijd.