STIHOVI 22-25

TEXTS 22-25

Tekst

śrī-bhagavān uvāca
prakāśaṁ ca pravṛttiṁ ca
moham eva ca pāṇḍava
na dveṣṭi sampravṛttāni
na nivṛttāni kāṅkṣati

udāsīna-vad āsīno
guṇair yo na vicālyate
guṇā vartanta ity evaṁ
yo ’vatiṣṭhati neṅgate

sama-duḥkha-sukhaḥ sva-sthaḥ
sama-loṣṭāśma-kāñcanaḥ
tulya-priyāpriyo dhīras
tulya-nindātma-saṁstutiḥ

mānāpamānayos tulyas
tulyo mitrāri-pakṣayoḥ
sarvārambha-parityāgī
guṇātītaḥ sa ucyate

Synonyms

Synoniemen

śrī-bhagavān uvāca – Svevišnja Božanska Osoba reče; prakāśam – prosvijetljenost; ca – i; pravṛttim – vezanost; ca – i; moham – iluziju; eva ca – i; pāṇḍava – o sine Pāṇḍua; na dveṣṭi – ne mrzi; sampravṛttāni – premda su razvijeni; na nivṛttāni – niti prestanak razvijanja; kāṅkṣati – želi; udāsīna-vat – u neutralnom; āsīnaḥ – položaju; guṇaiḥ – odlikama; yaḥ – onaj tko; na – nikada nije; vicālyate – uznemiren; guṇāḥ – odlike; vartante – djeluju; iti evam – znajući; yaḥ – onaj tko; avatiṣṭhati – ostaje; na – nikada; iṅgate – dvoumi se; sama – jednak; duḥkha – u nesreći; sukhaḥ – i sreći; sva-sthaḥ – utemeljen u sebi; sama – jednako; loṣṭa – grumen zemlje; aśma – kamen; kāñcanaḥ – zlato; tulya – jednak; priya — prema dragom; apriyaḥ – i nepoželjnom; dhīraḥ – postojan; tulya – jednak; nindā – kad ga vrijeđaju; ātma-saṁstutiḥ – i hvale; māna – u časti; apamānayoḥ – i nečasti; tulyaḥ – jednak; tulyaḥ – jednak; mitra – prijatelja; ari – i neprijatelja; pakṣayoḥ – prema grupama; sarva – svih; ārambha – napora; parityāgī – odriče se; guṇa-atītaḥ – transcendentalan prema materijalnim guṇama prirode; saḥ – on; ucyate – kaže se da je.

śrī-bhagavān uvāca — de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods zei; prakāśam — verlichting; ca — en; pravṛttim — gehechtheid; ca — en; moham — illusie; eva ca — ook; pāṇḍava — o zoon van Pāṇḍu; na dveṣṭi — haat niet; sampravṛttāni — hoewel ontwikkeld; na nivṛttāni — noch het stoppen van ontwikkeling; kāṅkṣati — verlangt; udāsīna-vat — als neutraal; āsīnaḥ — gebleven; guṇaiḥ — door de hoedanigheden; yaḥ — iemand die; na — nooit; vicālyate — raakt verstoord; guṇāḥ — de hoedanigheden; vartante — zijn actief; iti evam — dit wetend; yaḥ — iemand die; avatiṣṭhati — blijft; na — nooit; iṅgate — beroert; sama — gelijk; duḥkha — in ellende; sukhaḥ — in geluk; sva-sthaḥ — in zijn wezenlijke positie bevindend; sama — gelijk; loṣṭa — een kluit aarde; aśma — steen; kāñcanaḥ — goud; tulya — gelijkmoedig; priya — tegenover het dierbare; apriyaḥ — en dat wat niet dierbaar is; dhīraḥ — standvastig; tulya — gelijk; nindā — tijdens belastering; ātma-saṁstutiḥ — en verheerlijking van zichzelf; māna — in eer; apamānayoḥ — en schande; tulyaḥ — gelijk; tulyaḥ — gelijk; mitra — van vrienden; ari — en vijanden; pakṣayoḥ — tegenover de partijen; sarva — van alle; ārambha — inspanningen; parityāgī — iemand die zich onthecht; guṇa-atītaḥ — ontstegen aan de drie hoedanigheden van de materiële natuur; saḥ — hij; ucyate — wordt genoemd.

Translation

Vertaling

Svevišnja Božanska Osoba reče: O sine Pāṇḍua, za osobu koja ne mrzi prosvijetljenost, vezanost i iluziju kad su prisutni niti žudi za njima kad nestanu, koja je nepokolebljiva i neuznemirena svim posljedicama materijalnih odlika, koja ostaje staložena i transcendentalna, znajući da samo guṇe djeluju, koja je utemeljena u jastvu i jednaka u sreći i nesreći, koja jednakim očima vidi grumen zemlje, kamen i zlato, poželjno i nepoželjno, koja je postojana, jednaka u pohvali i pokudi, časti i nečasti, koja se jednako ophodi prema prijatelju i neprijatelju i koja se odrekla svih materijalnih djelatnosti kaže se da je nadišla guṇe prirode.

De Allerhoogste Persoonlijkheid Gods zei: O zoon van Pāṇḍu, wie geen hekel heeft aan verlichting, gehechtheid en illusie wanneer deze zich voordoen, maar er evenmin naar verlangt wanneer ze verdwijnen; wie onbewogen en onverstoorbaar is tijdens al deze wisselwerkingen van de materiële hoedanigheden en neutraal en transcendentaal blijft, omdat hij weet dat alleen de hoedanigheden werkzaam zijn; wie verankerd is in het zelf en geluk en ellende als hetzelfde beschouwt; wie dezelfde waarde hecht aan een kluit aarde, een steen en een brok goud; wie neutraal is ten opzichte van alles wat wenselijk en niet wenselijk is; wie standvastig is en gelijkmoedig blijft tijdens eer en schande of wanneer hij geprezen wordt of bespot; wie vriend en vijand op dezelfde manier behandelt en zich van alle materiële activiteiten onthecht heeft — van zo’n persoon wordt gezegd dat hij aan de drie hoedanigheden van de materiële natuur is ontstegen.

Purport

Betekenisverklaring

SMISAO: Arjuna je postavio tri različita pitanja i Gospodin odgovara na njih, jedno za drugim. U ovim stihovima Kṛṣṇa prvo izjavljuje da osoba utemeljena na transcendentalnoj razini nije zavidna. Takva osoba ne žudi ni za čim. Za vrijeme boravka u materijalnom svijetu živo biće, utjelovljeno u materijalnom tijelu, nalazi se pod upravom jedne od triju guṇa materijalne prirode. Po napuštanju tijela oslobađa se okova materijalnih guṇa prirode, ali sve dok se nalazi u materijalnom tijelu treba biti nevezano. Treba predano služiti Gospodina kako bi samim tim zaboravilo svoje poistovjećivanje s materijalnim tijelom. Kad svoju svjesnost usmjerava na materijalno tijelo, svojim djelatnostima nastoji samo zadovoljiti osjetila, ali kad prenese svoju svjesnost na Kṛṣṇu, prestaje zadovoljavati osjetila. Nije mu potrebno materijalno tijelo niti se mora povinovati zapovjedima materijalnog tijela. Materijalne guṇe u tijelu će djelovati, ali jastvo je kao duhovna duša odvojeno od takvih djelatnosti. Kako postaje odvojeno? Ne želi uživati u tijelu, niti želi izaći iz njega. Tako transcendentalno utemeljen, bhakta samim tim postaje slobodan. Ne treba pokušavati da se oslobodi utjecaja guṇa materijalne prirode.

Arjuna stelde drie verschillende vragen en de Heer beantwoordde ze een voor een. In deze verzen geeft Kṛṣṇa allereerst aan dat een persoon die zich op een transcendentaal niveau bevindt, niet haatdragend is en nergens naar hunkert. Zolang het levend wezen in de materiële wereld verblijft en belichaamd is in een materieel lichaam, wordt het beheerst door een van de drie hoedanigheden van de materiële natuur. Wanneer het werkelijk uit het lichaam is, is het niet meer in de greep van de hoedanigheden van de materiële natuur. Maar zolang het levend wezen nog niet verlost is van het materiële lichaam, moet het neutraal blijven. Het moet devotionele dienst aan de Heer verrichten, zodat het vanzelf zijn identificatie met het materiële lichaam zal vergeten. Wie met zijn bewustzijn in het materiële lichaam opgaat, is alleen bezig voor zinsbevrediging, maar wanneer hij zijn bewustzijn op Kṛṣṇa richt, zal aan die zinsbevrediging vanzelf een einde komen.

Men heeft dit materiële lichaam niet nodig en men hoeft de bevelen van dit lichaam niet op te volgen. De kwaliteiten van de materiële hoedanigheden zullen werkzaam zijn in het lichaam, maar omdat het zelf de ziel is en spiritueel, is het verheven boven hun activiteiten. Hoe bereikt het die verheven positie? Het moet er niet naar verlangen van het lichaam te genieten of eruit te ontsnappen. Wanneer een toegewijde zich op die manier op een transcendentaal niveau bevindt, wordt hij vanzelf vrij. Hij hoeft geen moeite te doen om zich vrij te maken van de invloed van de hoedanigheden van de materiële natuur.

Sljedeće je pitanje vezano uz ponašanje transcendentalno utemeljene osobe. Na osobu na materijalnoj razini utječu takozvana čast i nečast koje se iskazuju materijalnom tijelu, ali na osobu na transcendentalnom položaju takva lažna čast i nečast ne utječu. Ona obavlja svoju dužnost u svjesnosti Kṛṣṇe i ne mari za poštovanje koje joj drugi iskazuju. Prihvaća stvari povoljne za obavljanje njezine dužnosti u svjesnosti Kṛṣṇe, inače joj nije potrebno ništa materijalno, ni kamen ni zlato. Svakoga prihvaća kao dragog prijatelja koji joj pomaže u svjesnosti Kṛṣṇe i ne mrzi svog takozvanog neprijatelja. Jednako je naklonjena svima i sve vidi na jednakoj razini, jer savršeno dobro zna da nema nikakve veze s materijalnim postojanjem. Društveni i politički događaji ne utječu na nju, jer je svjesna privremenih preokreta i uznemirenja. Ne trudi se da učini bilo što za sebe. Može sve učiniti za Kṛṣṇu, ali za sebe osobno ne pokušava ništa. Takvim ponašanjem istinski se utemeljuje na transcendentalnoj razini.

De volgende vraag gaat over het gedrag van een transcendentalist. De materialist wordt beïnvloed door zogenaamde eer en schande met betrekking tot het lichaam, maar een transcendentalist wordt niet beïnvloed door zulke valse eer en schande. Hij vervult zijn plicht in Kṛṣṇa-bewustzijn en schenkt er niet veel aandacht aan of men hem nu eert of bespot. Hij aanvaardt dingen die gunstig zijn voor zijn plicht in Kṛṣṇa-bewustzijn en voor de rest heeft hij geen behoefte aan iets materieels, of dat nu een steen is of goud. Hij ziet iedereen die hem helpt in het beoefenen van devotionele dienst als zijn dierbare vriend en hij haat zijn zogenaamde vijand niet. Hij is onpartijdig en ziet alles op een gelijk niveau, omdat hij heel goed weet dat hij niets te maken heeft met het materiële bestaan. Sociale en politieke kwesties hebben geen invloed op hem, omdat hij de aard van tijdelijke opschuddingen en beroeringen kent. Voor zichzelf zal hij niets ondernemen. Voor Kṛṣṇa kan hij van alles ondernemen, maar voor zichzelf onderneemt hij niets. Door zulk gedrag wordt iemand werkelijk transcendentaal.