TEKST 3

STIH 3

Tekst

manuṣyāṇāṁ sahasreṣu
kaścid yatati siddhaye
yatatām api siddhānāṁ
kaścin māṁ vetti tattvataḥ

Synonyms

manuṣyāṇām – ludzi; sahasreṣu – spośród wielu tysięcy; kaścit – ktoś; yatati – dąży; siddhaye – do doskonałości; yatatām – spośród tych, którzy usiłują; api – naprawdę; siddhānām – tych, którzy osiągnęli doskonałość; kaścit – ktoś; mām – Mnie; vetti – zna; tattvataḥ – prawdziwie.

manuṣyāṇām – ljudi; sahasreṣu – od mnogo tisuća; kaścit – jedan; yatati – nastoji; siddhaye – dostići savršenstvo; yatatām – od onih koji nastoje; api – doista; siddhānām – od onih koji su dostigli savršenstvo; kaścit – jedan; mām – o Meni; vetti – spoznaje; tattvataḥ – istinu.

Translation

Spośród wielu tysięcy ludzi, jeden może dąży do doskonałości, a spośród tych, którzy doskonałość osiągnęli, zaledwie jeden zna Mnie naprawdę.

Od mnogo tisuća ljudi tek se jedan može truditi da dostigne savršenstvo, a od onih koji su dostigli savršenstvo tek jedan može spoznati istinu o Meni.

Purport

ZNACZENIE:

Są różne typy ludzi i spośród wielu tysięcy ludzi może jeden będzie na tyle zainteresowany realizacją transcendentalną, aby starać się dowiedzieć, czym jest dusza, czym jest ciało i czym jest Prawda Absolutna. Na ogół ludzie oddają się jedynie zwierzęcym skłonnościom; mianowicie jedzeniu, spaniu, obronie i prokreacji, i prawie nikt nie jest zainteresowany wiedzą transcendentalną. Początkowe rozdziały Gīty (od pierwszego do szóstego) przeznaczone są dla tych, którzy zainteresowani są wiedzą transcendentalną, zrozumieniem duszy, Duszy Najwyższej, procesami realizacji poprzez jñāna-yogę, dhyāna-yogę i odróżnieniem duszy od materii. Kṛṣṇę jednakże mogą poznać tylko osoby będące w świadomości Kṛṣṇy. Inni transcendentaliści mogą zrealizować bezosobowego Brahmana, gdyż jest to łatwiejsze niż zrozumienie Kṛṣṇy. Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą, ale jednocześnie jest On ponad wiedzą o Brahmanie i Paramātmie. Yogīni i jñānī tracą orientację w swoich próbach zrozumienia Kṛṣṇy. Chociaż największy spośród impersonalistów, Śrīpāda Śaṅkarācārya, przyznał w swoim komentarzu do Gīty, że Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą Boga, jednak jego zwolennicy nie akceptują Kṛṣṇy jako takiego, albowiem bardzo trudno jest poznać Kṛṣṇę, nawet jeśli ma się za sobą transcendentalną realizację bezosobowego Brahmana.

SMISAO: Postoje različite vrste ljudi. Od mnogo tisuća ljudi jednoga može zanimati transcendentalna spoznaja u dovoljnoj mjeri da pokuša shvatiti jastvo, tijelo i Apsolutnu Istinu. Ljudi su većinom zaokupljeni životinjskim sklonostima, kao što su jedenje, spavanje, branjenje i razmnožavanje. Transcendentalno znanje ne zanima gotovo nikoga. Prvih šest poglavlja Gīte namijenjeno je onima koje zanima transcendentalno znanje o jastvu, Vrhovnom Jastvu i procesu spoznaje putem jñāna-yoge, dhyāna-yoge i razlučivanja jastva od materije. No Kṛṣṇu mogu shvatiti isključivo osobe svjesne Kṛṣṇe. Drugi transcendentalisti mogu spoznati neosobni Brahman, jer je lakše spoznati neosobni Brahman nego Kṛṣṇu. Kṛṣṇa je Vrhovna Osoba, ali je istodobno iznad dosega znanja o Brahmanu i Paramātmi. Yogīji i jñānīji bivaju zbunjeni u pokušaju da shvate Kṛṣṇu. Premda je najveći od svih impersonalista, Śrīpāda Śaṅkarācārya, priznao u svom tumačenju Gīte da je Kṛṣṇa Svevišnja Božanska Osoba, njegovi sljedbenici ne prihvaćaju Kṛṣṇu kao takva, jer je Kṛṣṇu vrlo teško shvatiti, čak i onima koji su spoznali neosobni Brahman.

Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą, przyczyną wszystkich przyczyn, pierwszym Panem Govindą. Īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ sac-cid-ānanda-vigrahaḥ / anādir ādir govindaḥ sarva-kāraṇa-kāraṇam. Bardzo trudno jest poznać Go tym, którzy nie są Jego wielbicielami. Mimo iż nie-wielbiciele ci uważają, że ścieżka bhakti – czyli służba oddania – jest bardzo łatwa, to jednak sami nie są w stanie jej praktykować. Jeśli jednak ścieżka bhakti jest taka łatwa, jak twierdzą to nie-wielbiciele, to dlaczego podejmują trudniejszą drogę? W rzeczywistości ścieżka bhakti nie jest wcale taka łatwa. Tak zwane ścieżki bhakti praktykowane przez osoby nieautoryzowane – bez wiedzy o prawdziwej bhakti – mogą być łatwe, kiedy jednak jest ona praktykowana zgodnie z zaleceniami, tzw. naukowcy i filozofowie spekulanci odpadają z tej ścieżki. Śrīla Rūpa Gosvāmī pisze w swoim Bhakti-rasāmṛta-sindhu (1.2.101):

Kṛṣṇa je Svevišnja Božanska Osoba, uzrok svih uzroka, prvobitni Gospodin Govinda. Īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ sac-cid-ānanda-vigrahaḥ / anādir ādir govindaḥ sarva-kāraṇa-kāraṇam. Ljudi koji nisu bhakte teško Ga mogu shvatiti. Iako izjavljuju da je put bhakti, predanog služenja, vrlo lak, ne mogu ga slijediti. Ako je put bhakti tako lak kao što sami tvrde, zašto onda prihvaćaju težak put? Ustvari put bhakti nije lak. Takozvani put bhakti koji slijede neovlaštene osobe bez znanja o bhakti može biti lak; no kada se istinski slijedi po pravilima i propisima, spekulativni učenjaci i filozofi odstupaju od njega i padaju. Śrīla Rūpa Gosvāmī piše u svom Bhakti-rasāmṛta-sindhuu (1.2.101):

śruti-smṛti-purāṇādi-
pañcarātra-vidhiṁ vinā
aikāntikī harer bhaktir
utpātāyaiva kalpate

„Służba oddania dla Pana, która ignoruje autoryzowaną literaturę wedyjską (jak Upaniṣady, Purāṇy i Nārada Pañcarātrę, jest jedynie niepotrzebnym zakłócaniem spokoju w społeczeństwie”.

„Predano služenje Gospodina koje se ne temelji na ovlaštenim vedskim spisima, kao što su Upaniṣade, Purāṇe i Nārada-pañcarātra, predstavlja samo nepotrebno uznemirenje u društvu."

Impersonaliści, którzy zrealizowali Brahmana, albo yogini, którzy zrealizowali Paramātmę, nie są w stanie zrozumieć jak Kṛṣṇa, Najwyższa Osoba Boga, może być synem Yaśody albo woźnicą Arjuny. Kṛṣṇa wprawia w zakłopotanie nawet wielkich półbogów (muhyanti yat sūrayaḥ). Māṁ tu veda na kaścana: „Nikt Mnie nie zna takim jakim jestem” – mówi Pan. A jeśli ktoś Go zna, to sa mahātmā su-durlabhaḥ: „taka wielka dusza jest czymś bardzo rzadkim”. Dopóki więc dana osoba nie pełni służby oddania, to będąc nawet wielkim naukowcem czy filozofem, nie może ona znać Kṛṣṇy, takim jakim On jest (tattvataḥ). Tylko czysty wielbiciel może wiedzieć coś o niepojętych, transcendentalnych jakościach Kṛṣṇy, przyczyny wszystkich przyczyn, o Jego wszechmocy i bogactwach, sławie, sile, pięknie, wiedzy i wyrzeczeniu – jako że Kṛṣṇa jest zawsze bardzo życzliwy dla Swoich wielbicieli. Jest On ostatnim słowem w realizacji Brahmana, i jedynie wielbiciele mogą zrealizować Go takim, jakim jest. Dlatego jest powiedziane:

Impersonalist koji je spoznao Brahman ili yogī koji je spoznao Nad-dušu, Paramātmu, ne mogu shvatiti Kṛṣṇu, Svevišnju Božansku Osobu, kao sina majke Yaśode ili vozača Arjuninih bojnih kola. Čak su i veliki polubogovi katkada zbunjeni kada je u pitanju Kṛṣṇa (muhyanti yat sūrayaḥ). Māṁ tu veda na kaścana: „Nitko Me ne poznaje takva kakav jesam", kaže Gospodin. Ako Ga netko poznaje – sa mahātmā su-durlabhaḥ – takva je velika duša vrlo rijetka. Onaj tko ne služi Gospodina s predanošću ne može shvatiti Njegovu pravu prirodu (tattvataḥ), čak ni ako je velik učenjak ili filozof. Samo čisti bhakte mogu u izvjesnoj mjeri shvatiti nepojmljive transcendentalne odlike Kṛṣṇe, uzroka svih uzroka, u Njegovoj svemoći i obilju, u Njegovu bogatstvu, slavi, snazi, ljepoti, znanju i odricanju, jer je Kṛṣṇa naklonjen Svojim bhaktama. On je posljednja riječ u spoznaji Brahmana i samo bhakte mogu spoznati Njegovu pravu prirodu. Zato je rečeno:

ataḥ śrī-kṛṣṇa-nāmādi
na bhaved grāhyam indriyaiḥ
sevonmukhe hi jihvādau
svayam eva sphuraty adaḥ

„Nikt nie może poznać Kṛṣṇy – takim jakim On jest – poprzez swoje ograniczone i niedoskonałe materialne zmysły. Ale objawia się On Swoim wielbicielom, zadowolony z ich transcendentalnej miłości do Niego”. (Bhakti-rasāmṛta-sindhu 1.2.234)

„Nitko ne može shvatiti Kṛṣṇu tupim materijalnim osjetilima. On se razotkriva bhaktama koji Ga transcendentalno služe s ljubavlju, zadovoljan njihovim predanim služenjem." (Bhakti-rasāmṛta-sindhu 1.2.234)