TEKST 2

TEXT 2

Tekst

śrī-bhagavān uvāca
kutas tvā kaśmalam idaṁ
viṣame samupasthitam
anārya-juṣṭam asvargyam
akīrti-karam arjuna

Synonyms

śrī-bhagavān uvāca – Najwyższa Osoba Boga rzekł; kutaḥ – skąd; tvā – do ciebie; kaśmalam – nieczystość; idam – ta rozpacz; viṣame – w tej krytycznej godzinie; samupasthitam – nadeszła; anārya – osoby, które nie znają wartości życia; juṣṭam – praktykowane przez; asvargyam – to, co nie prowadzi na wyższe planety; akīrti – niesława; karam – przyczyna; arjuna – O Arjuno.

śrī-bhagavān uvāca – Svevišnja Božanska Osoba reče; kutaḥ – otkuda; tvā – tebi; kaśmalam – nečisto; idam – ovo jadikovanje; viṣame – u presudnom trenutku; samupasthitam – došlo; anārya – osobe koje ne znaju vrijednosti života; juṣṭam – primjenjuju; asvargyam – ne vodi k višim planetima; akīrti – nečasti; karam – uzrok; arjuna – o Arjuna.

Translation

Najwyższa Osoba Boga rzekł: Mój drogi Arjuno, jak to się stało, że opadły cię te nieczyste myśli? Nie przystoją one człowiekowi, który zna prawdziwą wartość życia. Nie prowadzą one na wyższe planety, ale do utraty czci.

Svevišnja Božanska Osoba reče: Dragi Moj Arjuna, kako su te obuzele te nečistoće? One ne priliče čovjeku koji poznaje vrijednosti života i ne vode k višim planetima, već k nečasti.

Purport

ZNACZENIE:

Kṛṣṇa i Najwyższa Osoba Boga są jednym i tym samym, dlatego poprzez całą Gītę Pan Kṛṣṇa tytułowany jest „Bhagavān”. Realizacja Bhagavāna jest najwyższą realizacją Absolutnej Prawdy. Prawda Absolutna realizowana jest w trzech fazach poznania: mianowicie, jako Brahman, czyli wszechprzenikający duch; Paramātmā, czyli zlokalizowany aspekt Najwyższego w sercu wszystkich żywych istot; i Bhagavān, czyli Najwyższa Osoba Boga – Pan Kṛṣṇa. Koncepcja Prawdy Absolutnej została wytłumaczona w Śrīmad-Bhāgavatam (1.2.11) w ten sposób:

SMISAO: Kṛṣṇa i Svevišnja Božanska Osoba istovjetni su. Stoga se Gospodin Kṛṣṇa u čitavoj Bhagavad-gīti oslovljava kao Bhagavān. Bhagavān je krajnji vid Apsolutne Istine. Apsolutna Istina spoznaje se u tri stadija razumijevanja: kao Brahman, odnosno neosobni sveprožimajući duh, kao Paramātmā, lokalizirani vid Svevišnjeg prisutan u srcu svih živih bića, i kao Bhagavān, odnosno Svevišnja Božanska Osoba, Śrī Kṛṣṇa. Ovo shvaćanje Apsolutne Istine objašnjeno je u Śrīmad-Bhāgavatamu (1.2.11):

vadanti tat tattva-vidas
tattvaṁ yaj jñānam advayam
brahmeti paramātmeti
bhagavān iti śabdyate

„Znawca Prawdy Absolutnej realizuje Ją w trzech fazach poznania, i wszystkie one są tożsame. Te trzy fazy Absolutnej Prawdy wyrażone są jako: Brahman, Paramātmā i Bhagavān”.

„Poznavatelji Apsolutne Istine spoznaju Apsolutnu Istinu u tri istovjetna vida, opisana kao Brahman, Paramātmā i Bhagavān."

Te trzy boskie aspekty można wytłumaczyć na przykładzie słońca, które również posiada trzy różne aspekty, mianowicie: blask słoneczny, powierzchnia słoneczna i sama planeta słońce. Kto zajmuje się poznaniem tylko promieni słonecznych, ten jest studentem początkującym. Bardziej zaawansowanym jest ten, kto poznaje powierzchnię słoneczną. Jednak najwyższą jest osoba, która może wniknąć w samą planetę słoneczną. Zwykłych studentów, których zadowala poznanie samych promieni słonecznych – ich powszechnej przenikliwości i oślepiającego blasku ich bezosobowej istoty – można porównać do tych, którzy są w stanie zrealizować tylko cechę Brahmana w Absolutnej Prawdzie. Student, który zrobił dalszy postęp, może poznać tarczę słoneczną, co porównywane jest do poznania cechy Paramātmy w Absolutnej Prawdzie. Natomiast student, który jest w stanie wniknąć do serca planety słonecznej, porównywany jest do tych, którzy realizują osobowe cechy Najwyższej Prawdy Absolutnej. Zatem bhaktowie, czyli transcendentaliści, którzy zrealizowali cechę Bhagavāna w Absolutnej Prawdzie, są najwyższymi transcendentalistami, mimo iż wszyscy studenci zajmujący się poznaniem Prawdy Absolutnej studiują ten sam przedmiot. Blask słoneczny, tarcza słoneczna i procesy odbywające się wewnątrz planety słonecznej nie mogą zostać oddzielone od siebie, jednak studenci tych trzech różnych faz nie są studentami tej samej kategorii.

Ta tri božanska vida mogu se objasniti na primjeru Sunca, koje također ima tri različita vida: Sunčevu svjetlost, Sunčevu površinu i Sunčev planet. Onaj tko proučava samo Sunčevu svjetlost je početnik. Onaj tko shvaća Sunčevu površinu je napredniji, ali onaj tko može otići na Sunce je najnapredniji. Obični studenti koji su zadovoljni s razumijevanjem same Sunčeve svjetlosti – njezina prožimanja svega i blještavoga sjaja njezine neosobne prirode – mogu se usporediti s onima koji spoznaju samo Brahman, neosobni vid Apsolutne Istine. Student koji je dalje napredovao može spoznati Sunčevu površinu, koja se uspoređuje sa znanjem o Paramātmi, lokaliziranu vidu Apsolutne Istine. Student koji može ući u srce Sunca uspoređuje se s onima koji su spoznali osobni vid Vrhovne Apsolutne Istine. Prema tome, bhakte, tj. transcendentalisti koji su spoznali Bhagavāna (osobni vid Apsolutne Istine), vrhunski su transcendentalisti, iako svi studenti koji proučavaju Apsolutnu Istinu proučavaju isti predmet. Sunčeva svjetlost, Sunčeva površina i unutarnja zbivanja na Suncu ne mogu se odvojiti jedno od drugoga, ali studenti koji proučavaju različite vidove ne pripadaju istoj kategoriji.

Sanskryckie słowo bhagavān zostało wytłumaczone przez wielki autorytet, Parāśarę Muniego, ojca Vyāsadevy. Bhagavānem nazywana jest Najwyższa Osoba Boga, która posiada wszelkie bogactwa, wszelką siłę, wszelką sławę, wszelkie piękno, wszelką wiedzę i wszelkie wyrzeczenie. Jest wiele osób, które są bardzo bogate, bardzo silne, bardzo piękne, bardzo sławne, bardzo wykształcone i wolne od przywiązań, ale nikt nie może twierdzić, iż posiada wszelkie bogactwa, wszelką siłę itd., niepodzielnie. Tylko Kṛṣṇa może to sobie przypisać, jako że jest On Najwyższą Osobą Boga. Żadna żywa istota, włącznie z Brahmą, Panem Śivą czy Nārāyaṇem, nie może posiadać wszystkich tych przymiotów w pełni, tak jak posiada je Kṛṣṇa. Dlatego sam Pan Brahmā w Brahma-saṁhicie wnioskuje, że Pan Kṛṣṇa jest Najwyższą Osobą Boga. Nikt nie jest Mu równy ani też nikt Go nie przewyższa. On jest pierwotnym Panem, czyli Bhagavānem, znanym jako Govinda, i On jest najwyższą przyczyną wszystkich przyczyn.

Sanskritsku riječ bhagavān objasnio je veliki autoritet Parāśara Muni, otac Vyāsadeve. Svevišnja Osoba koja posjeduje sve bogatstvo, svu snagu, svu slavu, svu ljepotu, sve znanje i svu moć odricanja naziva se Bhagavān. Ima mnogo osoba koje su vrlo bogate, vrlo moćne, vrlo lijepe, vrlo slavne i vrlo učene, s velikom moći odricanja, ali nitko ne može tvrditi da u cijelosti posjeduje sve bogatstvo, svu snagu itd. To može tvrditi samo Kṛṣṇa, jer je Svevišnja Božanska Osoba. Nijedno živo biće, pa čak ni Brahmā, Śiva ili Nārāyaṇa, ne može posjedovati sve obilje u potpunosti kao Kṛṣṇa. Stoga je sam Brahmā u Brahma-saṁhiti zaključio da je Gospodin Kṛṣṇa Svevišnja Božanska Osoba. Nitko Mu nije ravan niti je itko viši od Njega. On je prvobitni Gospodin, odnosno Bhagavān, poznat kao Govinda i vrhovni je uzrok svih uzroka:

īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ
sac-cid-ānanda-vigrahaḥ
anādir ādir govindaḥ
sarva-kāraṇa-kāraṇam

„Jest wiele osób posiadających cechy Bhagavāna, lecz Kṛṣṇa jest najwyższym, gdyż nikt nie jest w stanie Go przewyższyć. On jest Najwyższą Osobą, a Jego ciało jest wieczne, pełne wiedzy i szczęścia. On jest pierwotnym Panem Govindą i przyczyną wszystkich przyczyn”.(Brahma-saṁhitā 5.1)

„Ima mnogo osoba koje posjeduju odlike Bhagavāna, ali Kṛṣṇa je vrhovni jer Ga nitko ne može nadmašiti. On je Vrhovna Osoba, a Njegovo je tijelo vječno, puno znanja i blaženstva. On je prvobitni Gospodin Govinda i uzrok svih uzroka." (Brahma-saṁhitā 5.1)

W Bhāgavatam znajduje się wykaz wielu inkarnacji Najwyższej Osoby Boga, ale Kṛṣṇa opisany został jako oryginalny Osoba Boga, źródło wielu, wielu inkarnacji i Osób Boga:

U Bhāgavatamu postoji popis brojnih inkarnacija Svevišnje Božanske Osobe, ali Kṛṣṇa je opisan kao izvorna Božanska Osoba, od koje potječu brojne inkarnacije i Božanske Osobe:

ete cāṁśa-kalāḥ puṁsaḥ
kṛṣṇas tu bhagavān svayam
indrāri-vyākulaṁ lokaṁ
mṛḍayanti yuge yuge

„Wszystkie inkarnacje Osoby Boga podane tutaj są albo pełnymi ekspansjami, albo częściami pełnych ekspansji Najwyższej Osoby Boga, lecz Kṛṣṇa jest Samym Najwyższą Osobą Boga”.(Bhāgavatam 1.3.28)

„Sve ovdje navedene inkarnacije predstavljaju potpune ekspanzije ili ekspanzije potpunih ekspanzija Vrhovnog Boga, ali Kṛṣṇa je sama Svevišnja Božanska Osoba." (Bhāg. 1.3.28)

Zatem Kṛṣṇa jest oryginalną Najwyższą Osobą Boga, Prawdą Absolutną, źródłem zarówno Duszy Najwyższej, jak i bezosobowego Brahmana.

Prema tome, Kṛṣṇa je izvorna Svevišnja Božanska Osoba, Apsolutna Istina, izvor Nad-duše i neosobnog Brahmana.

Rozpacz Arjuny z powodu jego krewnych w obecności Najwyższej Osoby Boga jest z pewnością nie na miejscu i dlatego Kṛṣṇa wyraził Swoje zdumienie słowem kutaḥ, „skąd”. Takich nieczystości nigdy nie spodziewano się po osobie należącej do cywilizowanej klasy ludzi, znanej pod nazwą Āryan. Słowo āryan odnosi się do osób, które znają wartość życia i posiadają cywilizację opartą na realizacji duchowej. Osoby kierujące się materialną koncepcją życia nie wiedzą, że celem życia jest zrealizowanie Prawdy Absolutnej, Viṣṇu, czyli Bhagavāna. Urzeczone zewnętrznymi cechami świata materialnego nie wiedzą, czym jest wyzwolenie. Osoby, które nie posiadają wiedzy o wyzwoleniu z niewoli materialnej, nazywane są nie-Āryanami. Mimo iż Arjuna był kṣatriyą, uchylał się od swoich obowiązków, odmawiając walki. Ten akt tchórzostwa opisany został jako niestosowny dla Āryan. Takie uchylanie się od obowiązków nie pomaga w uczynieniu postępu w życiu duchowym, nie daje nawet szansy na zdobycie sławy w tym świecie. Pan Kṛṣṇa nie pochwalił tak zwanego współczucia Arjuny dla jego krewnych.

U nazočnosti Svevišnje Božanske Osobe Arjunino je jadikovanje nad rođacima neumjesno i zato je Kṛṣṇa izrazio Svoje čuđenje riječju kutaḥ, „otkuda". Takve se nečistoće nikada ne očekuju od osobe koja pripada civiliziranim ljudima poznatim kao Arijci. Riječ Arijac odnosi se na osobe koje poznaju vrijednosti života i čija se civilizacija temelji na duhovnoj spoznaji. Osobe vođene materijalnim shvaćanjem života ne znaju da je cilj života spoznaja Apsolutne Istine, Viṣṇua ili Bhagavāna. Opčinjene vanjskim obilježjima materijalnog svijeta, ne znaju što je oslobođenje. Osobe koje nemaju znanje o oslobođenju od materijalnog ropstva nazivaju se ne-Arijcima. Premda je Arjuna bio kṣatriya, odstupio je od svojih propisanih dužnosti odbijajući da se bori. Opisano je da takvo kukavičko djelo ne dolikuje Arijcima. Takvo odstupanje od dužnosti ne pomaže osobi da napreduje u duhovnom životu niti joj pruža priliku da postane slavna u ovom svijetu. Gospodin Kṛṣṇa nije odobrio Arjuninu tobožnju samilost prema vlastitim rođacima.