TEKST 21

TEXT 21

Tekst

Texte

kārya-kāraṇa-kartṛtve
hetuḥ prakṛtir ucyate
puruṣaḥ sukha-duḥkhānāṁ
bhoktṛtve hetur ucyate

Synonyms

kārya – skutku; kāraṇa – i przyczyny; kartṛtve – jeśli chodzi o stworzenie; hetuḥ – instrument; prakṛtiḥ – materialna natura; ucyate – jest powiedziane; puruṣaḥ – żywa istota; sukha – szczęścia; duḥkhānām – i niedoli; bhoktṛtve – w radościach; hetuḥ – instrument; ucyate – mówi się, że jest.

kārya: de l’effet; kāraṇa: et de la cause; kartṛtve: en ce qui concerne la création; hetuḥ: l’instrument; prakṛtiḥ: la nature matérielle; ucyate: est dite être; puruṣaḥ: l’être vivant; sukha: du bonheur; duḥkhānām: du malheur; bhoktṛtve: dans la jouissance; hetuḥ: l’instrument; ucyate: est dit être.

Translation

Natura uważana jest za przyczynę wszelkiego materialnego działania i skutków, podczas gdy żywa istota jest przyczyną rozmaitego cierpienia i radości w tym świecie.

La nature est la cause de toute cause et de tout effet matériels, et l’être vivant, de toutes souffrances et de tous plaisirs en ce monde.

Purport

ZNACZENIE:

Przyczyną różnych przejawień ciał i zmysłów pośród żywego stworzenia jest natura materialna. Jest 8 400 000 różnych gatunków życia i te rozmaite formy są tworem natury materialnej, Są one wynikiem różnych przyjemności zmysłowych żywej istoty, która wskutek tego pragnie otrzymać odpowiednie ciało. Wędrując przez różnego rodzaju ciała, doświadcza rozmaitych przyjemności i cierpień. Przyczyną jej materialnego szczęścia i niedoli jest jej ciało, a nie ona sama. Najbardziej szczęśliwa jest jednak w swoim oryginalnym stanie; jest to bowiem jej prawdziwy stan. Ale z powodu pragnienia panowania nad naturą materialną, znajduje się w tym świecie materialnym. Inna sytuacja istnieje w świecie duchowym, który jest miejscem czystym. Natomiast w świecie materialnym musi ona ciężko walczyć i trudzić się, aby dostarczyć przyjemności ciału. Może należałoby wyraźniej stwierdzić, że ciało to jest rezultatem zmysłów. Zmysły są instrumentami zaspokajania pragnień. Całość – ciało i zmysły – są darem natury materialnej, i jak to zostanie wyjaśnione w następnym wersecie, żywa istota jest nagradzana i karana różnymi warunkami życia, odpowiednio do jej przeszłych pragnień i czynów. Odpowiednio do przeszłych pragnień i czynów żywej istoty, materialna natura umieszcza ją w różnych „rezydencjach”. Tak więc sama żywa istota jest przyczyną osiągnięcia takiej czy innej pozycji, takich czy owakich przyjemności i cierpień. Kiedy zostanie umieszczona w określonym typie ciała, podlega kontroli natury, ponieważ ciało – będąc materią – musi działać zgodnie z prawami natury. Wówczas żywa istota nie ma mocy aby zmienić to prawo. Przypuśćmy, że dostanie ona ciało psa. Skoro tylko osiągnie to ciało, musi postępować z psim zwyczajem. Nie ma innego wyboru. Kiedy dostanie ciało świni, wtedy zmuszona będzie jeść odchody i zachowywać się jak świnia. Podobnie, jeśli żywa istota osiągnie ciało półboga, musi postępować odpowiednio do tego ciała. Takie jest prawo natury. Lecz w każdych warunkach Dusza Najwyższa towarzyszy duszy indywidualnej. Zostało to wytłumaczone w Vedach (Muṇḍaka Upaniṣad 3.1.1) w sposób następujący: dvā suparṇā sayujā sakhāyaḥ. Najwyższy Pan jest tak dobry dla żywej istoty, że zawsze towarzyszy duszy indywidualnej i w każdych okolicznościach obecny jest przy niej jako Dusza Najwyższa, czyli Paramātmā.

La nature matérielle octroie une grande variété de corps aux êtres vivants; 8400000 exactement. Elle crée ces formes de vie pour satisfaire leur désir de jouir de tel ou tel plaisir dans tel ou tel type de corps. À partir du moment où l’être distinct s’incarne, il éprouve un certain nombre de joies et de peines, qui toutes proviennent du corps et non de lui, alors que dans sa condition originelle, il ne connaît que le bonheur. Celle-ci est donc sa condition naturelle. Il ne doit vivre en ce monde que parce qu’il désire dominer la nature matérielle. Un tel désir n’a pas sa place dans le monde spirituel, car celui-ci est pur.

Dans l’univers matériel, chacun lutte durement pour goûter tous les plaisirs possibles. Le corps est le produit des sens, lesquels sont des instruments mis à la disposition de l’être pour satisfaire ses désirs. Quand la nature matérielle lui offre cet ensemble corps-sens, elle prend en compte ses désirs mais aussi ce que furent ses actes passés. Ainsi, comme l’expliquera le prochain verset, parfois elle le bénit, parfois elle le punit. L’être est donc responsable du type d’enveloppe corporelle qu’il reçoit et des joies et des peines concomitantes. Une fois placé dans un corps particulier, il tombe sous le joug de la nature matérielle, car le corps, fait de matière, agit selon ses lois. Et l’être ne peut rien y changer. S’il obtient un corps de chien, par exemple, il devra agir comme un chien. Il ne pourra faire autrement. Dans un corps de porc, il se verra forcé de manger des excréments et d’agir comme un porc. Et s’il obtient un corps de deva, il devra également agir comme tel. Telle est la loi de la nature. Mais en toutes circonstances, l’Âme Suprême accompagne l’âme individuelle. C’est ce qu’expliquent les Védas (Muṇḍaka Upaniṣad 3.1.1): dvā suparṇā sayujā sakhāyaḥ. Le Seigneur est si bon envers les êtres incarnés, que toujours Il les accompagne dans Sa forme de Paramātmā, d’Âme Suprême.