VIERTES KAPITEL
ROZDZIAŁ 4
Transzendentales Wissen
Wiedza Transcendentalna
- TEXT 1:
- Die Persönlichkeit Gottes, Śrī Kṛṣṇa, sprach: Ich unterwies den Sonnengott, Vivasvān, in dieser unvergänglichen Wissenschaft des yoga; Vivasvān unterwies Manu, den Vater der Menschheit, darin, und Manu seinerseits lehrte es Ikṣvāku.
- TEKST 1:
- Osoba Boga, Pan Śrī Kṛṣṇa, rzekł: Ja przekazałem tę niezniszczalną naukę yogi bogu słońca, Vivasvānowi, a Vivasvān przekazał ją Manu, ojcu ludzkości. Manu z kolei pouczył o niej Ikṣvāku.
- TEXT 2:
- Diese höchste Wissenschaft wurde so durch die Kette der Schülernachfolge empfangen, und die heiligen Könige erlernten sie auf diese Weise. Aber im Laufe der Zeit wurde die Nachfolge unterbrochen, und daher scheint diese Wissenschaft, wie sie ist, verlorengegangen zu sein.
- TEKST 2:
- Ta najwyższa nauka przekazywana była poprzez sukcesję uczniów i święci królowie poznawali ją w ten sposób. Ale z biegiem czasu sukcesja uczniów została przerwana i nauka ta – taka jaką jest – zdaje się być stracona.
- TEXT 3:
- Diese uralte Wissenschaft von der Beziehung zum Höchsten wird dir heute von Mir mitgeteilt, weil du Mein Geweihter und Mein Freund bist und weil du deshalb das transzendentale Mysterium dieser Wissenschaft verstehen kannst.
- TEKST 3:
- Przekazuję ci tutaj tę starożytną naukę o związku z Najwyższym, jako że jesteś Moim wielbicielem i przyjacielem, i dlatego możesz zrozumieć transcendentalną tajemnicę tej nauki.
- TEXT 4:
- Arjuna sagte: Der Sonnengott Vivasvān ist von Geburt her älter als Du. Wie ist es zu verstehen, daß Du ihn am Anfang in dieser Wissenschaft unterwiesest?
- TEKST 4:
- Arjuna rzekł: Bóg słońca Vivasvān narodził się wcześniej niż Ty, jak więc mam to zrozumieć, że na początku jemu przekazałeś tę wiedzę?
- TEXT 5:
- Die Persönlichkeit Gottes sprach: Viele, viele Geburten haben sowohl du als auch Ich in der Vergangenheit angenommen. Ich kann Mich an sie alle erinnern, doch du kannst es nicht, o Bezwinger des Feindes.
- TEKST 5:
- Osoba Boga rzekł: Wiele, wiele narodzin mamy za sobą tak ty, jak i Ja, Arjuno. Ja pamiętam wszystkie z nich, ale ty nie możesz ich pamiętać, o pogromco wroga!
- TEXT 6:
- Obwohl Ich ungeboren bin und Mein transzendentaler Körper niemals vergeht und obwohl Ich der Herr aller Lebewesen bin, erscheine Ich in jedem Zeitalter in Meiner ursprünglichen transzendentalen Gestalt.
- TEKST 6:
- Mimo iż jestem nienarodzony i Moje transcendentalne ciało nigdy nie ulega zniszczeniu, i chociaż jestem Panem wszystkich żywych istot, to jednak w każdym milenium pojawiam się w Mojej oryginalnej, transcendentalnej formie.
- TEXT 8:
- Um die Frommen zu erretten und die Gottlosen zu vernichten und um die Prinzipien der Religion wiedereinzuführen, erscheine Ich Zeitalter nach Zeitalter.
- TEKST 8:
- Po to, aby wyzwolić pobożnych i unicestwić niegodziwców, jak również dla odnowienia zasad religii, Ja Sam przychodzę w każdym milenium.
- TEXT 9:
- Wer die transzendentale Natur Meines Erscheinens und Meiner Taten kennt, wird nach Verlassen des Körpers nicht wieder in der materiellen Welt geboren, sondern gelangt in Mein ewiges Reich, o Arjuna.
- TEKST 9:
- Kto zna transcendentalną naturę Mojego pojawiania się i Moich czynów, ten, opuściwszy to ciało, nigdy nie rodzi się ponownie w tym świecie materialnym, ale osiąga Moją wieczną siedzibę, O Arjuno.
- TEXT 10:
- Befreit von Anhaftung, Angst und Zorn, völlig in Mich versunken und bei Mir Zuflucht suchend, wurden viele, viele Menschen in der Vergangenheit durch Wissen über Mich geläutert – und so erlangten sie alle transzendentale Liebe zu Mir.
- TEKST 10:
- Będąc wolnymi od przywiązania, strachu i gniewu, całkowicie pogrążywszy się we Mnie i we Mnie przyjmując schronienie, wielu, bardzo wielu w przeszłości oczyściło się poprzez wiedzę o Mnie – i w ten sposób wszyscy oni osiągnęli transcendentalną miłość do Mnie.
- TEXT 12:
- Menschen dieser Welt wünschen sich Erfolg in fruchtbringenden Tätigkeiten, und daher verehren sie die Halbgötter. Durch fruchtbringende Arbeit kommen die Menschen in dieser Welt gewiß sehr schnell zu Ergebnissen.
- TEKST 12:
- Ludzie w tym świecie pragną aby ich działanie dla zysków zakończyło się sukcesem, i dlatego oddają cześć półbogom. Oczywiście, szybko osiąga człowiek rezultaty takiego działania.
- TEXT 13:
- In Entsprechung zu den drei Erscheinungsweisen der materiellen Natur und der Arbeit, die mit ihnen verbunden ist, wurden die vier Einteilungen der menschlichen Gesellschaft von Mir geschaffen. Und obwohl Ich der Schöpfer dieses Systems bin, solltest du wissen, daß Ich dennoch der Nichthandelnde bin, denn Ich bin unwandelbar.
- TEKST 13:
- Cztery podziały ludzkiego społeczeństwa zostały stworzone przeze Mnie, odpowiednio do trzech sił natury materialnej i przypisanej im pracy. I chociaż Ja jestem stwórcą tego systemu, powinieneś wiedzieć, że Ja Sam nic nie czynię i pozostaję niezmiennym.
- TEXT 14:
- Es gibt keine Arbeit, die Mich beeinflußt; auch strebe Ich nicht nach den Früchten des Handelns. Wer diese Wahrheit über Mich kennt, wird ebenfalls nicht in die fruchttragenden Reaktionen des Handelns verstrickt.
- TEKST 14:
- Nie ma pracy, która by miała na Mnie wpływ, ani też nie ubiegam się o owoce działania. Kto rozumie tę prawdę o Mnie, ten nie uwikłuje się w rezultaty pracy.
- TEXT 15:
- Alle befreiten Seelen der vergangenen Zeiten handelten in diesem Wissen über Mein transzendentales Wesen. Deshalb solltest du deine vorgeschriebene Pflicht erfüllen, indem du ihrem Beispiel folgst.
- TEKST 15:
- Wszystkie wyzwolone dusze w czasach starożytnych działały z tą wiedzą o Mojej transcendentalnej naturze. Zatem powinieneś pełnić swój obowiązek podążając za ich przykładem.
- TEXT 16:
- Selbst die Intelligenten sind verwirrt, wenn sie bestimmen sollen, was Handeln und was Nichthandeln ist. Ich werde dir jetzt erklären, was Handeln ist, und wenn du dies weißt, wirst du von allem Unglück befreit sein.
- TEKST 16:
- Nawet inteligentni nie są zdecydowani co do tego, co jest czynem a co bezczynem. Więc wytłumaczę ci teraz, czym czyn jest, a posiadłszy tę wiedzę, wyzwolony będziesz od złego losu.
- TEXT 17:
- Die Kompliziertheit des Handelns ist sehr schwer zu verstehen. Deshalb sollte man genau wissen, was Handeln ist, was verbotenes Handeln ist und was Nichthandeln ist.
- TEKST 17:
- Niełatwo rozumieć jest zawiłości działania. Należy posiąść właściwą wiedzę o tym, czym jest czyn, co to jest czyn zakazany i czym jest bezczyn.
- TEXT 18:
- Wer Nichthandeln in Handeln und Handeln in Nichthandeln sieht, ist intelligent unter den Menschen, und er befindet sich auf der transzendentalen Ebene, obwohl er allen möglichen Tätigkeiten nachgeht.
- TEKST 18:
- Kto widzi bierność w działaniu i działanie w bierności, ten jest inteligentnym pośród ludzi. I chociaż zaangażowany we wszelkiego rodzaju czyny, zajmuje on transcendentalną pozycję.
- TEXT 19:
- Jemanden, der in vollkommenem Wissen gründet, erkennt man daran, daß jede seiner Bemühungen frei ist von dem Wunsch nach Sinnenbefriedigung. Über jemanden, der so handelt, sagen die Weisen, daß das Feuer des vollkommenen Wissens alle Reaktionen auf seine Tätigkeiten verbrannt hat.
- TEKST 19:
- Ten posiada kompletną wiedzę, którego czyn wolny jest od pragnienia zadowalania zmysłów. Mędrcy mówią, że reakcje jego pracy palone są przez ogień doskonałej wiedzy.
- TEXT 20:
- Da er alle Anhaftung an die Ergebnisse seiner Tätigkeiten aufgegeben hat und immer zufrieden und unabhängig ist, führt er nicht die geringste fruchtbringende Handlung aus, obwohl er mit vielen Unternehmungen beschäftigt ist.
- TEKST 20:
- Pozbywszy się wszelkiego przywiązania do owoców swojego działania, zawsze zadowolony i niezależny, nie wykonuje on żadnej pracy dla zysków, chociaż zaangażowany jest we wszelkiego rodzaju działanie.
- TEXT 21:
- Ein Mensch, der zu diesem Verständnis gelangt ist, vermag seinen Geist und seine Intelligenz vollkommen zu beherrschen; er gibt jeden Besitzanspruch auf und handelt nur für die zum Leben allernotwendigsten Dinge. Indem er auf diese Weise tätig ist, wird er niemals von sündhaften Reaktionen berührt.
- TEKST 21:
- Człowiek taki, posiadając pełne zrozumienie, działa doskonale kontrolując umysł i inteligencję, uwalnia się od poczucia własności w stosunku do swojego majątku i pracuje jedynie po to, aby zaspokoić proste potrzeby życia. W ten sposób działając, nie naraża się na reakcje grzechu.
- TEXT 22:
- Wer mit Gewinn zufrieden ist, der von selbst kommt, wer von Dualität frei ist und keinen Neid kennt und wer sowohl bei Erfolg als auch bei Mißerfolg ausgeglichen bleibt, wird niemals verstrickt, obwohl er handelt.
- TEKST 22:
- Kto zadowala się tym, co przychodzi spontanicznie, kto uwolnił się od dualizmów i zazdrości, kto pozostaje niewzruszony zarówno w szczęściu, jak i niepowodzeniu, ten nigdy nie uwikła się, chociaż czyn pełni.
- TEXT 23:
- Die Tätigkeiten eines Menschen, der nicht an die Erscheinungsweisen der materiellen Natur angehaftet ist und der völlig in transzendentalem Wissen verankert ist, gehen vollständig in die Transzendenz ein.
- TEKST 23:
- Praca człowieka uniezależnionego od trzech sił materialnej natury i posiadającego kompletną wiedzę transcendentalną, całkowicie wtapia się w transcendencję.
- TEXT 24:
- Jemand, der völlig ins Kṛṣṇa-Bewußtsein vertieft ist, erreicht mit Sicherheit das spirituelle Königreich, denn er widmet sich vollständig spirituellen Tätigkeiten, bei denen die Ausführung absolut ist und das, was dargebracht wird, von der gleichen spirituellen Natur ist.
- TEKST 24:
- Kto całkowicie pogrążony jest w świadomości Kṛṣṇy, ten z pewnością osiągnie królestwo duchowe, albowiem poświęca się on całkowicie czynnościom duchowym, w których rezultat procesu konsumpcji jest absolutny, a to, co zostało ofiarowane, jest tej samej natury duchowej.
- TEXT 25:
- Einige yogīs verehren die Halbgötter auf vollkommene Weise, indem sie ihnen verschiedene Opfer darbringen, und andere bringen Opfer im Feuer des Höchsten Brahman dar.
- TEKST 25:
- Niektórzy z yoginów wielbią półbogów, urządzając dla nich różnego rodzaju ofiary, podczas gdy inni składają ofiary w ogniu Najwyższego Brahmana.
- TEXT 26:
- Einige [die unverfälschten brahmacārīs] opfern den Vorgang des Hörens und die Sinne im Feuer der Beherrschung des Geistes, und andere [die nach den Vorschriften lebenden Haushälter] opfern die Sinnesobjekte, wie zum Beispiel Klang, im Feuer der Sinne.
- TEKST 26:
- Niektórzy z nich [niezachwiani brahmacārīni] poświęcają proces słuchania i zmysły w ogniu kontrolowanego umysłu, podczas gdy inni [gṛhasthowie żyjący zgodnie z zasadami] poświęcają w ogniu zmysłów przedmioty zmysłów.
- TEXT 27:
- Andere, die bestrebt sind, durch die Beherrschung des Geistes und der Sinne Selbstverwirklichung zu erlangen, bringen die Funktionen all ihrer Sinne und des Lebensatems als Opfergaben im Feuer des beherrschten Geistes dar.
- TEKST 27:
- Ci, którzy zainteresowani są osiągnięciem samorealizacji poprzez kontrolę umysłu i zmysłów, składają czynności wszystkich zmysłów, jak również powietrze życia, jako ofiarę w ogniu kontrolowanego umysłu.
- TEXT 28:
- Von denjenigen, die strenge Gelübde auf sich genommen haben, werden einige durch das Opfer ihrer Besitztümer erleuchtet, andere durch das Ausüben harter Entsagung, durch den yoga der achtfachen Mystik oder durch das Studium der Veden, um im transzendentalen Wissen Fortschritt zu machen.
- TEKST 28:
- Przyjąwszy niezłomne śluby, niektórzy zostali oświeceni poprzez poświęcenie swych bogactw, inni zaś przez praktykowanie surowych wyrzeczeń, praktykę ośmiostopniowego systemu yogi mistycznej, czy przez studiowanie Ved w celu osiągnięcia postępu w transcendentalnej wiedzy.
- TEXT 29:
- Wieder andere, die dazu neigen, den Vorgang der Atembeherrschung zu praktizieren, um in Trance zu bleiben, üben sich darin, den ausströmenden Atem in den einströmenden und den einströmenden Atem in den ausströmenden zu opfern. So erreichen sie letztlich Trance, indem sie alles Atmen einstellen. Andere, die das Essen einschränken, bringen den ausströmenden Atem ihm selbst als Opfer dar.
- TEKST 29:
- A są nawet tacy, którzy – aby osiągnąć trans – skłaniają się ku procesowi powstrzymywania oddechu, praktykując zatrzymanie ruchu wydechu we wdechu, a wdechu w wydechu, i tym sposobem – zatrzymawszy wszelkie oddychanie – w końcu pozostają w transie. Niektórzy z nich poprzez zmniejszenie ilości przyjmowanego pokarmu, składają wydech jemu samemu w ofierze.
- TEXT 30:
- Diejenigen, die diese Opfer ausführen und ihre Bedeutung kennen, werden von sündhaften Reaktionen gereinigt, und weil sie den Nektar des Ergebnisses dieser Opfer gekostet haben, schreiten sie der höchsten ewigen Sphäre entgegen.
- TEKST 30:
- Wszyscy ci, którzy ofiarę pełnią i znają jej znaczenie, zostają oczyszczeni z następstw swoich grzechów, a skosztowawszy nekaru będącego rezultatem takiej ofiary, wznoszą się ku tej najwyższej, wiecznej atmosferze.
- TEXT 31:
- O Bester der Kuru-Dynastie, ohne Opfer kann man auf diesem Planeten oder in diesem Leben niemals glücklich sein – vom nächsten ganz zu schweigen.
- TEKST 31:
- O najlepszy spośród Kaurawów, bez pełnienia ofiary nie można być szczęśliwym na tej planecie ani w tym życiu, cóż więc powiedzieć o życiu następnym?
- TEXT 32:
- All diese verschiedenen Opfer werden von den Veden gebilligt, und sie alle entstehen aus verschiedenen Arten der Handlung. Wenn du sie als solche kennst, wirst du befreit werden.
- TEKST 32:
- Wszystkie te ofiary polecane są przez Vedy i wszystkie one zrodziły się z różnego typu prac. Znając je jako takie, osiągniesz wyzwolenie.
- TEXT 33:
- O Bezwinger des Feindes, Opfer in Wissen darzubringen ist besser, als bloß materielle Besitztümer zu opfern. O Sohn Pṛthās, letztlich gipfeln alle Opfer von Arbeit in transzendentalem Wissen.
- TEKST 33:
- O pogromco wroga, ofiara spełniana w wiedzy, lepsza jest niż jedynie ofiara z posiadłości materialnych. Ale wszelkie ofiary z pracy, o synu Pṛthy, kończą się wiedzą transcendentalną.
- TEXT 34:
- Versuche die Wahrheit zu erfahren, indem du dich an einen spirituellen Meister wendest. Stelle ihm in ergebener Haltung Fragen und diene ihm. Die selbstverwirklichten Seelen können dir Wissen offenbaren, weil sie die Wahrheit gesehen haben.
- TEKST 34:
- Spróbuj poznać prawdę przez zbliżenie się do mistrza duchowego. Zadawaj mu pokorne pytania i służ mu z oddaniem. Samozrealizowana dusza może udzielić ci wiedzy, gdyż ona ujrzała prawdę.
- TEXT 35:
- Wenn du auf diese Weise von einer selbstverwirklichten Seele wirkliches Wissen empfangen hast, wirst du nie wieder in solche Illusion fallen, denn durch dieses Wissen wirst du sehen, daß alle Lebewesen nichts anderes als Teile des Höchsten sind oder, mit anderen Worten, daß sie Mein sind.
- TEKST 35:
- A kiedy zdobędziesz prawdziwą wiedzę od duszy samozrealizowanej, nigdy ponownie nie ulegniesz złudzeniu, gdyż dzięki tej wiedzy zrozumiesz, że wszystkie żywe istoty są jedynie częścią Najwyższego, czyli – innymi słowy – należą do Mnie.
- TEXT 36:
- Du magst sogar der sündigste aller Sünder sein, doch wenn du dich im Boot des transzendentalen Wissens befindest, wirst du fähig sein, den Ozean der Leiden zu überqueren.
- TEKST 36:
- Nawet gdybyś był uważany za największego spośród wszystkich grzeszników, to jeśli zajmiesz miejsce w łodzi wiedzy transcendentalnej, będziesz w stanie przepłynąć ocean nieszczęść.
- TEXT 37:
- So wie ein loderndes Feuer Brennholz zu Asche verwandelt, o Arjuna, so verbrennt das Feuer des Wissens alle Reaktionen auf materielle Tätigkeiten zu Asche.
- TEKST 37:
- Tak jak płonący ogień obraca w popiół spalane drewno, tak też Arjuno czyni ogień wiedzy, spalając na popiół wszystkie reakcje czynów materialnych.
- TEXT 38:
- In dieser Welt gibt es nichts, was so erhaben und rein ist wie transzendentales Wissen. Solches Wissen ist die reife Frucht aller Mystik, und wer auf dem Pfad des hingebungsvollen Dienstes fortgeschritten ist, genießt dieses Wissen schon bald in sich selbst.
- TEKST 38:
- Nie ma nic bardziej wzniosłego i czystego w tym świecie nad wiedzę transcendentalną. Wiedza taka jest dojrzałym owocem wszelkiego mistycyzmu. A kto osiągnął dojrzałość w praktyce służby oddania, z biegiem czasu zaczyna się rozkoszować tą wiedzą w sobie samym.
- TEXT 39:
- Ein gläubiger Mensch, der sich dem transzendentalen Wissen gewidmet hat, und der seine Sinne unter Kontrolle hat, ist befähigt, solches Wissen zu erlangen, und wenn er es erlangt hat, erreicht er sehr schnell den höchsten spirituellen Frieden.
- TEKST 39:
- Taką transcendentalną wiedzę jest w stanie osiągnąć człowiek pełen wiary, który jest zaabsorbowany tą wiedzą, i który panuje nad zmysłami, a zdobywszy ją, szybko osiąga najwyższy pokój duchowy.
- TEXT 40:
- Unwissende und ungläubige Menschen aber, die an den offenbarten Schriften zweifeln, erreichen kein Gottesbewußtsein; sie kommen zu Fall. Für die zweifelnde Seele gibt es Glück weder in dieser Welt noch in der nächsten.
- TEKST 40:
- Kto jednak nie posiada wiedzy ani wiary, kto wątpi w pisma objawione, ten nie osiągnie boskiej świadomości; osoba taka upada. Dla wątpiącej duszy nie ma szczęścia ani w tym świecie, ani w następnym.
- TEXT 41:
- Wer hingebungsvollen Dienst ausführt, indem er den Früchten seiner Tätigkeiten entsagt, und wessen Zweifel durch transzendentales Wissen zerstört worden sind, ist tatsächlich im Selbst verankert. Deshalb wird er, o Eroberer von Reichtum, von den Reaktionen seiner Tätigkeiten nicht gebunden.
- TEKST 41:
- Kto działa w służbie oddania, wyrzekając się owoców swojej pracy, i którego wątpliwości zostały rozproszone przez wiedzę transcendentalną – ten rzeczywiście utwierdzony jest w sobie. Wskutek tego, o zdobywco bogactw, nie jest on związany przez reakcje pracy.
- TEXT 42:
- Daher sollten die Zweifel, die in deinem Herzen aus Unwissenheit entstanden sind, mit der Waffe des Wissens zerschlagen werden. Bewaffne dich mit yoga, o Bharata, erhebe dich und kämpfe.
- TEKST 42:
- Zatem wszelkie wątpliwości, które powstały w twoim sercu z powodu niewiedzy, powinieneś zwalczyć bronią wiedzy. Uzbroiwszy się w yogę, o Bhārato, powstań i walcz!