TEXT 3

VERZ 3

Tekst

Besedilo

manuṣyāṇāṁ sahasreṣu
kaścid yatati siddhaye
yatatām api siddhānāṁ
kaścin māṁ vetti tattvataḥ

Synoniemen

Synonyms

manuṣyāṇām — van mensen; sahasreṣu — onder vele duizenden; kaścit — iemand; yatati — streeft; siddhaye — naar volmaaktheid; yatatām — van hen die daar naar streven; api — inderdaad; siddhānām — van hen die volmaaktheid bereikt hebben; kaścit — iemand; mām — Mij; vetti — kent; tattvataḥ — naar waarheid.

manuṣyāṇām – ljudi; sahasreṣu – med tisoči; kaścit – nekdo; yatati – si prizadeva; siddhaye – za popolnost; yatatām – od tistih, ki si prizadevajo za popolnost; api – zares; siddhānām – od tistih, ki so dosegli popolnost; kaścit – nekdo; mām – Mene; vetti – pozna; tattvataḥ – resnično.

Vertaling

Translation

Onder vele duizenden mensen streeft er misschien īīn naar volmaaktheid en van hen die de volmaaktheid hebben bereikt, kent nauwelijks īīn Mij werkelijk.

Med tisoči ljudi si morda eden prizadeva za popolnost, med tistimi, ki so dosegli popolnost, pa Me komaj kdo resnično pozna.

Betekenisverklaring

Purport

Er zijn verschillende klassen van mensen en uit vele duizenden van hen is er misschien īīn zodanig geïnteresseerd in transcendentale bewustwording dat hij probeert te begrijpen wat het zelf, wat het lichaam en wat de Absolute Waarheid is. Over het algemeen is de mensheid alleen maar bezig met de dierlijke neigingen, namelijk eten, slapen, zich verdedigen en paren; vrijwel niemand is geïnteresseerd in transcendentale kennis.

De eerste zes hoofdstukken van de Gītā zijn bedoeld voor hen die geïnteresseerd zijn in transcendentale kennis, in het begrijpen van het zelf, de Superziel en methoden van bewustwording als jñāna-yoga, dhyāna-yoga en in het onderscheiden van het zelf van materie. Maar Kṛṣṇa kan alleen worden gekend door personen die Kṛṣṇa-bewust zijn. Andere transcendentalisten kunnen de onpersoonlijke Brahman-realisatie bereiken, want dat is gemakkelijker dan Kṛṣṇa begrijpen. Kṛṣṇa is de Allerhoogste Persoon en Hij gaat de kennis van Brahman en de Paramātmā te boven. De yogī’s en de jñānī’s zijn verward in hun pogingen om Kṛṣṇa te doorgronden. Hoewel de grootste van alle impersonalisten, Śrīpāda Śaṅkarācārya, in zijn commentaar op de Gītā heeft toegegeven dat Kṛṣṇa de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods is, aanvaarden zijn volgelingen Kṛṣṇa niet als zodanig, want het is heel moeilijk om Kṛṣṇa te kennen, zelfs al heeft men de transcendentale, onpersoonlijke Brahman-realisatie bereikt.

Med tisoči ljudi različnih vrst se morda eden toliko zanima za transcendentalno spoznanje, da poskuša izvedeti, kaj je duša, kaj je telo in kaj Absolutna Resnica. Ljudje večinoma samo zadovoljujejo potrebe, ki jih imajo tudi živali – potrebe po jedi, spanju, branjenju in spolnosti – transcendentalno znanje pa zanima le redko koga. Prvih šest poglavij Bhagavad-gīte je namenjenih tistim, ki bi si radi pridobili transcendentalno znanje, razumeli dušo in Naddušo ter dosegli samospoznanje s pomočjo metod jñāna-yoge, dhyāna-yoge in razlikovanja med dušo in materijo. Toda Kṛṣṇo lahko spoznajo samo tisti, ki so zavestni Kṛṣṇe. Drugi transcendentalisti lahko spoznajo brezosebni Brahman, kajti to je manj zahtevno. Kṛṣṇa je vrhovna oseba, in da bi Ga spoznali, ni dovolj, da poznamo Brahman in Paramātmo. Yogīji in jñānīji se zmedejo, ko poskušajo razumeti Kṛṣṇo. Čeprav je največji med impersonalisti, Śrīpāda Śaṅkarācārya, v svojem komentarju h Gīti priznal Kṛṣṇo za Vsevišnjo Božansko Osebnost, Ga njegovi privrženci ne priznavajo za takega, kajti Kṛṣṇo težko spozna celo tisti, ki je dosegel transcendentalno spoznanje brezosebnega Brahmana.

Kṛṣṇa is de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods, de oorzaak van alle oorzaken, de oorspronkelijke Heer Govinda. Īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ sac-cid-ānanda-vigrahaḥ/ anādir ādir govindaḥ sarva-kāraṇa-kāraṇam. Voor niet-toegewijden is het bijzonder moeilijk om Hem te kennen. Hoewel niet-toegewijden beweren dat het pad van bhakti, devotionele dienst, heel gemakkelijk is, zijn ze niet in staat het te volgen. Als het pad van bhakti zo gemakkelijk is, zoals de niet-toegewijden beweren, waarom volgen ze dan het moeilijke pad? Eigenlijk is het pad van bhakti niet gemakkelijk. Het zogenaamde pad van bhakti dat door ongeautoriseerde personen zonder kennis van echte bhakti wordt gevolgd, mag dan misschien gemakkelijk zijn, maar wanneer werkelijke bhakti volgens de regels en bepalingen gevolgd wordt, verlaten de speculerende geleerden en filosofen het pad. Śrīla Rūpa Gosvāmī schrijft in zijn Bhakti-rasāmṛta-sindhu (1.2.101):

Kṛṣṇa je Vsevišnja Božanska Osebnost, vzrok vseh vzrokov in prvobitni Gospod Govinda: īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ sac-cid-ānanda-vigrahaḥ / anādir ādir govindaḥ sarva-kāraṇa-kāraṇam. Brezbožneži Ga zelo težko spoznajo. Čeprav zatrjujejo, da je pot bhakti ali vdanega služenja zelo lahka, se je ne morejo držati. Če je res tako lahka, kot pravijo, zakaj se potem odločijo za težavnejšo pot? Pot bhakti pravzaprav ni lahka. Dozdevna pot bhakti, po kateri gredo ljudje brez znanja o bhakti, morda ni težavna, toda spekulativni filozofi in učenjaki, ki se poskušajo držati te poti, kot določajo pravila, kljub temu padejo z nje. V Bhakti-rasāmṛta-sindhuju (1.2.101) Śrīla Rūpa Gosvāmī piše:

śruti-smṛti-purāṇādi-
pañcarātra-vidhiṁ vinā
aikāntikī harer bhaktir
utpātāyaiva kalpate

‘Devotionele dienst aan de Heer die de geautoriseerde Vedische teksten, zoals de upaniṣads, de purāṇa’s en het Nārada-pañcarātra, veronachtzaamt, is enkel een onnodige verstoring in de samenleving.’

„Kdor vdano služi Gospodu, ne da bi pri tem upošteval priznana dela vedske književnosti, kot so Upaniṣade, Purāṇe in Nārada-pañcarātra, le brez potrebe vznemirja družbo.“

Voor de impersonalist met Brahman-realisatie of de yogī met Paramātmā-realisatie is het onmogelijk om Kṛṣṇa, de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods, te begrijpen als de zoon van moeder Yaśodā of als de wagenmenner van Arjuna. Zelfs de grote halfgoden zijn soms verward over Kṛṣṇa (muhyanti yat sūrayaḥ). Māṁ tu veda na kaścana: ‘Niemand kent Mij zoals Ik ben,’ zegt de Heer. En als iemand hem wīl kent, dan sa mahātmā su-durlabhaḥ: ‘Zo’n grote ziel is heel zeldzaam.’ Daarom kan niemand Kṛṣṇa kennen zoals Hij is (tattvataḥ) zonder devotionele dienst aan Hem te beoefenen, zelfs al is men een groot geleerde of filosoof. Omdat Kṛṣṇa Zijn toegewijden goedgezind is, kunnen alleen zuivere toegewijden iets begrijpen van de onvoorstelbare, transcendentale kwaliteiten van Kṛṣṇa en van Zijn almacht en volheid, Zijn rijkdom, roem, kracht, schoonheid, kennis en onthechting en dat Hij de oorzaak van alle oorzaken is. Hij is het hoogste aspect van Brahman-realisatie en de toegewijden kunnen zich van Hem bewust worden zoals Hij is. Er wordt daarom gezegd:

Impersonalist, ki je spoznal Brahman, in yogī, ki je spoznal Naddušo, ne moreta razumeti Kṛṣṇe, Vsevišnje Božanske Osebnosti, kot Yaśodinega sina ali pa voznika Arjunovega bojnega voza. Celo veliki polbogovi so včasih zmedeni glede Kṛṣṇe (muhyanti yat sūrayaḥ). Māṁ tu veda na kaścana: „Nihče Me ne pozna takega, kakršen sem,“ pravi Gospod. Velika duša, ki pozna Kṛṣṇo, je zelo redka (sa mahātmā su-durlabhaḥ). Kdor ne služi Gospodu z ljubeznijo in vdanostjo, torej ne more spoznati Kṛṣṇe takega, kakršen je (tattvataḥ), tudi če je velik učenjak ali filozof. Samo čisti bhakte lahko do določene stopnje spoznajo nepojmljive transcendentalne odlike Kṛṣṇe, vzroka vseh vzrokov – Njegovo vsemogočnost in Njegove vseprivlačne lastnosti: Njegovo bogastvo, slavo, moč, lepoto, znanje in nenavezanost – kajti Kṛṣṇa je zelo ljubezniv do Svojih bhakt. Spoznanje Gospoda je najvišja stopnja spoznanja Brahmana, in samo bhakte lahko spoznajo Gospoda takega, kakršen je. V Bhakti-rasāmṛta-sindhuju (1.2.234) je rečeno:

ataḥ śrī-kṛṣṇa-nāmādi
na bhaved grāhyam indriyaiḥ
sevonmukhe hi jihvādau
svayam eva sphuraty adaḥ

‘Niemand kan Kṛṣṇa begrijpen zoals Hij is met behulp van de botte, materiële zintuigen. Maar Hij onthult Zich aan Zijn toegewijden, omdat Hij tevreden over hen is door hun transcendentale liefdedienst aan Hem.’ (Bhakti-rasāmṛta-sindhu 1.2.234)

„S topimi materialnimi čuti ne more nihče spoznati Kṛṣṇe takega, kakršen je, bhaktam pa se Gospod sam razodene, saj je zadovoljen z njihovim transcendentalnim ljubečim služenjem.“