VERŠ 15
Bg 2.15
Verš
Tekst
puruṣaṁ puruṣarṣabha
sama-duḥkha-sukhaṁ dhīraṁ
so ’mṛtatvāya kalpate
puruṣaṁ puruṣarṣabha
sama-duḥkha-sukhaṁ dhīraṁ
so ’mṛtatvāya kalpate
Synonyma
Synoniemen
yam — ten; hi — istotne; na — nikdy; vyathayanti — budí úzkosť; ete — všetky tieto; puruṣam — človeku; puruṣa-ṛṣabha — je najlepší z mužov; sama — nezmenený; duḥkha — nešťastie; sukham — šťastie; dhīram — pokojný; saḥ — on; amṛtatvāya — pre oslobodenie; kalpate — je pokladaný za vhodného.
yam — iemand die; hi — zeker; na — nooit; vyathayanti — kwellen; ete — al deze; puruṣam — een persoon; puruṣa-ṛṣabha — o beste onder de mensen; sama — onveranderd; duḥkha — in verdriet; sukham — en geluk; dhīram — verdraagzaam; saḥ — hij; amṛtatvāya — voor bevrijding; kalpate — wordt als geschikt gezien.
Překlad
Vertaling
Ó, najlepší z mužov, Arjuna, ten, koho nerozruší ani radosť, ani bolesť a kto za každých okolností zostáva pokojný, je nepochybne hodný oslobodenia.
O beste onder de mensen [Arjuna], wie onverstoorbaar is in vreugde en verdriet en in beide omstandigheden standvastig blijft, is zeker geschikt voor bevrijding.
Význam
Betekenisverklaring
Každý, kto je pevne odhodlaný dosiahnuť duchovnú realizáciu a dokáže rovnako znášať šťastie i nešťastie, je nepochybne hodný vyslobodenia. Vo varṇāśramskej spoločnosti sa od človeka v štvrtom životnom štádiu, teda v stave odriekania (sannyāsa), vyžadujú veľké obete. No ten, kto chce dosiahnuť životnú dokonalosť, prijme stav sannyāsa napriek všetkým ťažkostiam. Najväčšie problémy pochádzajú z odlúčenia od rodiny, z prerušenia stykov so ženou a s deťmi. Ak je však človek pripravený znášať tieto nepríjemnosti, jeho cesta k duchovnej realizácii je otvorená. Kṛṣṇa radil Arjunovi, aby vytrval vo svojich kṣatriyských povinnostiach, a aby napriek všetkým ťažkostiam bojoval proti rodinným príslušníkom a proti tým, ktorých miloval.
Śrī Caitanya Mahāprabhu mal dvadsaťštyri rokov, keď prijal sannyās, a Jeho mladá žena, ani Jeho stará matka nemali nikoho, kto by sa o ne postaral. No on to predsa urobil pre dosiahnutie vyššieho cieľa a bol neoblomný v plnení Svojej vyššej duchovnej povinnosti. Iba s takou pevnou odhodlanosťou sa človek môže vyslobodiť z pút, ktoré ho väznia v hmotnom svete.
Wie vastberaden blijft streven om het gevorderde stadium van spirituele bewustwording te bereiken en daarnaast ook alle ellende en geluk die hem overkomen weet te verdragen, is zeker geschikt voor bevrijding. In het varṇāśrama-stelsel is de vierde orde, namelijk de onthechte levensorde (sannyāsa), een zeer moeizame situatie. Maar wie in alle ernst probeert zijn leven te vervolmaken, zal ondanks alle moeilijkheden zeker de orde van sannyāsa aanvaarden. De moeilijkheden ontstaan meestal doordat men familiebanden moet verbreken, zoals de relatie met vrouw en kinderen. Maar wie in staat is zulke moeilijkheden te verdragen, maakt zijn pad naar spirituele bewustwording zeker vrij. Op dezelfde manier wordt Arjuna aangeraden om te volharden in het uitvoeren van zijn taak als kṣatriya, zelfs al is het moeilijk om met familieleden of andere geliefde personen te moeten vechten. Heer Caitanya nam sannyāsa toen Hij vierentwintig jaar oud was, waarna Zijn jonge vrouw en ook Zijn oude moeder niemand meer hadden om voor hen te zorgen. Maar Hij nam sannyāsa voor een hoger doel en was vastberaden in het vervullen van Zijn hogere plichten. Dat is de manier om bevrijd te worden van materiële gebondenheid.