VERŠ 18
TEXT 18
Verš
Tekst
madhye tiṣṭhanti rājasāḥ
jaghanya-guṇa-vṛtti-sthā
adho gacchanti tāmasāḥ
madhye tiṣṭhanti rājasāḥ
jaghanya-guṇa-vṛtti-sthā
adho gacchanti tāmasāḥ
Synonyma
Synoniemen
ūrdhvam — hore; gacchanti — uberajú sa; sattva-sthāḥ — tí, ktorí sa nachádzajú v kvalite dobra; madhye — uprostred; tiṣṭhanti — spočíva; rājasāḥ — tí, ktorí sa nachádzajú v kvalite vášne; jaghanya — odporný; guṇa — kvalita; vṛtti-sthāḥ — povolanie; adhaḥ — dolu; gacchanti — spejú; tāmasāḥ — ľudia v kvalite nevedomosti.
ūrdhvam — omhoog; gacchanti — gaan; sattva-sthāḥ — zij die zich in de hoedanigheid goedheid bevinden; madhye — in het midden; tiṣṭhanti — verblijven; rājasāḥ — zij die zich in hartstocht bevinden; jaghanya — van de afschuwelijke; guṇa — hoedanigheid; vṛtti-sthāḥ — wiens bezigheid; adhaḥ — omlaag; gacchanti — gaan; tāmasāḥ — personen in de hoedanigheid onwetendheid.
Překlad
Vertaling
Tí, ktorí sa nachádzajú v kvalite dobra, spejú hore, k vyšším planétam; na pozemských planétach zostávajú ľudia v kvalite vášne, a tí, ktorí sú v odpornej kvalite nevedomosti, klesajú do pekelných svetov.
Zij die zich in de hoedanigheid goedheid bevinden gaan geleidelijk aan omhoog naar de hogere planeten; degenen in de hoedanigheid hartstocht leven op de aardse planeten, en personen in de weerzinwekkende hoedanigheid onwetendheid dalen af naar de helse werelden.
Význam
Betekenisverklaring
V tomto verši sú jasne opísané výsledky činností v troch kvalitách prírody. Existuje vyšší planetárny systém pozostávajúci z nebeských planét, na ktorých žijú veľmi vyspelé bytosti. Na ktorú z týchto planét sa živá bytosť dostane, záleží od stupňa kvality dobra. Najvyššou planétou je Satyaloka alebo Brahmaloka, a na nej sídli Brahmā, prvá bytosť tohoto vesmíru. Nedokážeme si ani len predstaviť, aký nádherný môže byť život na Brahmaloke, ale najvyššia kvalita, kvalita dobra, nás tam môže doviesť.
In dit vers worden de resultaten van activiteiten in de drie hoedanigheden van de materiële natuur nog duidelijker uiteengezet. Er is een hoger planetenstelsel, dat uit de hemelse planeten bestaat en waar iedereen zeer verheven is. Naargelang de mate van ontwikkeling van de hoedanigheid goedheid kan het levend wezen naar verschillende planeten in dit systeem worden overgebracht. De hoogste planeet is Satyaloka of Brahmaloka, de plaats waar de eerste persoon in dit universum, heer Brahmā, verblijft. We hebben al gezien dat we ons nauwelijks de wonderlijke levensomstandigheden op Brahmaloka kunnen voorstellen, maar de hoogste levensomstandigheid, de hoedanigheid goedheid, kan ons daarnaar toe brengen.
Kvalita vášne je zmiešaná. Nachádza sa uprostred medzi kvalitou dobra a kvalitou nevedomosti. Človek sa nikdy nenachádza v nezmiešanej kvalite. Keby sa napríklad nachádzal iba v kvalite vášne, zostal by jednoducho na Zemi ako kráľ alebo boháč. Kvality sú však zmiešané, a preto môže človek aj poklesnúť. Ľudia z tejto planéty, ktorí sa nachádzajú prevažne v kvalite vášne a nevedomosti, nemôžu teda mechanickým spôsobom dosiahnuť vyššie planéty. V kvalite vášne môže dôjsť i k tomu, že v budúcom živote sa z človeka stane šialenec.
De hoedanigheid hartstocht is gemengd. Ze bevindt zich in het midden, tussen de hoedanigheden goedheid en onwetendheid in. Het komt zelden voor dat een persoon zuiver in de hoedanigheid hartstocht is, maar zelfs al zou hij dat zijn, dan zou hij op deze aarde blijven als een koning of een rijk man. Maar omdat er mengelingen van de hoedanigheden zijn, kan men ook afdalen. Mensen op aarde, die in de hoedanigheden hartstocht en onwetendheid zijn, kunnen de toegang tot hogere planeten niet afdwingen door gebruik te maken van een machine. In de hoedanigheid hartstocht bestaat ook de kans dat men in zijn volgend leven waanzinnig wordt.
Najnižšia kvalita, kvalita nevedomosti, sa tu opisuje ako odporná. Zostávať v kvalite nevedomosti je veľmi riskantné. Je to najnižšia kvalita hmotnej prírody. Jestvuje osem miliónov živočíšnych druhov, ktoré sú na nižšom vývojovom stupni než človek, ako napríklad vtáky, cicavce, plazy, rastliny a pod. Stupeň nevedomosti, ktorý u človeka prevláda, určuje, v akom z týchto úbohých druhov sa narodí. Slovo tāmasāḥ je v tejto śloke veľmi dôležité. Poukazuje na tých, ktorí neustále viaznu v kvalite nevedomosti, bez toho, aby sa snažili povzniesť do vyšších kvalít. Ich budúcnosť je veľmi temná.
De laagste kwaliteit, de hoedanigheid onwetendheid, wordt hier beschreven als weerzinwekkend. Het ontwikkelen van onwetendheid is zeer, zeer riskant. Het is de laagste kwaliteit in de materiële natuur. Beneden het menselijk niveau zijn er acht miljoen levenssoorten — vogels, viervoeters, reptielen, bomen enz. — en naargelang de ontwikkeling van de hoedanigheid onwetendheid worden mensen naar deze lagere, weerzinwekkende toestanden gebracht. Het woord ‘tāmasāḥ’ is hier zeer belangrijk en verwijst naar degenen die voortdurend in de hoedanigheid onwetendheid blijven, zonder naar een hogere hoedanigheid te komen. Hun toekomst ziet er heel donker uit.
Ľudia v kvalite vášne a nevedomosti majú príležitosť povýšiť sa do kvality dobra, a to vedomím Kṛṣṇu. Tí však, ktorí túto príležitosť nevyužijú, zostanú i naďalej v nižších kvalitách.
Voor mensen in de hoedanigheden hartstocht en onwetendheid bestaat er een mogelijkheid om verheven te worden naar de hoedanigheid goedheid, namelijk het systeem dat Kṛṣṇa-bewustzijn wordt genoemd. Maar wie geen gebruik maakt van deze mogelijkheid, zal zeker in de lagere hoedanigheden blijven.