Skip to main content

VERŠ 3

TEXT 3

Verš

Tekst

kṣetra-jñaṁ cāpi māṁ viddhi
sarva-kṣetreṣu bhārata
kṣetra-kṣetrajñayor jñānaṁ
yat taj jñānaṁ mataṁ mama
kṣetra-jñaṁ cāpi māṁ viddhi
sarva-kṣetreṣu bhārata
kṣetra-kṣetrajñayor jñānaṁ
yat taj jñānaṁ mataṁ mama

Synonyma

Synoniemen

kṣetra-jñam — znalec poľa; ca — tiež; api — iste; mām — Ja; viddhi — vedz; sarva — všetkých; kṣetreṣu — poliach; bhārata — ó, potomok Bharatov; kṣetra — pole pôsobnosti; kṣetra-jñayoḥ — znalec poľa; jñānam — poznanie; yat — to; tat — čo; jñānam — poznanie; matam — mienka; mama — Moje.

kṣetra-jñam — degene die het veld kent; ca — en; api — zeker; mām — Mij; viddhi — weet; sarva — alle; kṣetreṣu — in lichaamsvelden; bhārata — o afstammeling van Bharata; kṣetra — het veld van activiteiten (het lichaam); kṣetra-jñayoḥ — en degene die het veld kent; jñānam — kennis van; yat — dat wat; tat — dat; jñānam — kennis; matam — mening; mama — Mijn.

Překlad

Vertaling

Ó, potomok Bharatov, mal by si vedieť, že Som znalcom všetkých tiel. Porozumenie tomuto telu a jeho znalcovi je skutočným poznaním. To je môj názor.

O afstammeling van Bharata, weet dat ook Ik de kenner ben, maar dan van alle lichamen, en dat het begrijpen van dit lichaam en de kenner ervan kennis wordt genoemd. Dat is Mijn mening.

Význam

Betekenisverklaring

Keď diskutujeme o veciach týkajúcich sa tela a znalca tela, duše a Nadduše, nachádzame tri predmety štúdia: Najvyššieho Pána, živú bytosť a hmotu. V každom tele, poli pôsobnosti, sídlia dve duše — individuálna duša a Nadduša. Keďže Nadduša je plnou expanziou Najvyššej Božskej Osobnosti, Śrī Kṛṣṇu, Kṛṣṇa hovorí: „Aj Ja som znalcom tela, no nie takým ako individuálna duša. Som najvyšším znalcom. Sídlim vo všetkých telách ako Paramātma, Nadduša.“

In de discussie over het lichaam en de kenner van het lichaam en over de ziel en de Superziel, zullen we drie studieobjecten tegenkomen: de Heer, het levend wezen en materie. In ieder veld van activiteiten, in ieder lichaam, zijn twee zielen aanwezig: de individuele ziel en de Superziel. Omdat de Superziel de volkomen expansie is van de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods, Kṛṣṇa, zegt Hij: ‘Ook Ik ben de kenner, maar ik ben niet de individuele kenner van het lichaam. Ik ben de superkenner. Ik ben aanwezig in ieder lichaam als de Paramātmā, de Superziel.’

Ten, kto vo svetle Bhagavad-gīty s veľkým odhodlaním študuje predmet poľa pôsobnosti a znalca poľa, môže dôjsť k poznaniu.

Wie het onderwerp van het veld van activiteiten en de kenner van het veld heel nauwkeurig bestudeert aan de hand van deze Bhagavad-gītā, kan tot kennis komen.

Pán hovorí: „ Som znalcom poľa pôsobnosti v každom individuálnom tele.“ Individuálna duša si môže byť vedomá vlastného tela, no nevie, čo sa odohráva v telách druhých. Najvyšší Pán, sídliaci v srdci každého, vie všetko o všetkých telách. Má poznanie o telách všetkých životných druhov. Radový občan môže vedieť všetko o svojom malom kúsku pôdy, no kráľ nepozná iba svoj vlastný palác, ale tiež majetok všetkých občanov. Podobne i my môžeme byť individuálnymi vlastníkmi určitého tela, zatiaľ čo Najvyšší Pán je vlastníkom všetkých tiel. Pôvodným majiteľom kráľovstva je kráľ. Občania sú až druhoradými vlastníkmi. Analogicky je Najvyšší Pán zvrchovaným vlastníkom všetkých tiel.

De Heer zegt: ‘Ik ben de kenner van het veld van activiteiten in ieder afzonderlijk lichaam.’ Het individu mag dan de kenner zijn van zijn eigen lichaam, maar over andere lichamen heeft het geen kennis. De Allerhoogste Persoonlijkheid Gods, die in alle lichamen aanwezig is als de Superziel, weet alles over alle lichamen. Hij kent alle verschillende lichamen binnen alle verschillende levenssoorten. Een staatsburger mag dan misschien alles over zijn stukje grond weten, maar de koning kent niet alleen zijn paleis, maar ook alle eigendommen die de afzonderlijke burgers bezitten. Zo kan iemand de eigenaar van een afzonderlijk lichaam zijn, maar de Allerhoogste Heer is de eigenaar van alle lichamen. De koning is de oorspronkelijke eigenaar van het koninkrijk en de burger is de secundaire eigenaar. Op dezelfde manier is de Allerhoogste Heer de allerhoogste eigenaar van alle lichamen.

Telo pozostáva zo zmyslov. Najvyšší Pán sa nazýva Hṛṣīkeśa, Vládca zmyslov. Je pôvodným Vládcom zmyslov, podobne ako je kráľ zvrchovaným vládcom kráľovstva. Občania sú až druhotnými ovládateľmi. Pán hovorí: „Som tiež znalcom.“ To znamená, že je najvyšším znalcom, zatiaľ čo individuálna duša pozná iba svoje vlastné telo. Vo Vedach sa píše:

Het lichaam bestaat uit zintuigen. De Allerhoogste Heer is Hṛṣīkeśa, wat ‘de bestuurder van de zintuigen’ betekent. Hij is de oorspronkelijke bestuurder van de zintuigen, net zoals de koning de oorspronkelijke bestuurder is van alle activiteiten binnen een land; de burgers zijn secundaire bestuurders. De Heer zegt: ‘Ook Ik ben de kenner.’ Dit betekent dat Hij de superkenner is; de individuele ziel kent alleen zijn afzonderlijk lichaam. In de Vedische literatuur wordt dit als volgt uitgedrukt:

kṣetrāṇi hi śarīrāṇi
bījaṁ cāpi śubhāśubhe
tāni vetti sa yogātmā
tataḥ kṣetra-jña ucyate
kṣetrāṇi hi śarīrāṇi
bījaṁ cāpi śubhāśubhe
tāni vetti sa yogātmā
tataḥ kṣetra-jña ucyate

Telo sa nazýva kṣetra, a v ňom sídli jeho majiteľ a Najvyšší Pán, ktorý pozná ako telo, tak i majiteľa. Preto sa nazýva znalcom všetkých polí. Rozdiely medzi poľom pôsobnosti, znalcom poľa pôsobnosti a najvyšším znalcom budú opísané nasledovne. Dokonalá znalosť tela, individuálnej duše a Nadduše sa vo vedskej literatúre označuje slovom jñāna. To je Kṛṣṇov názor. Pochopiť, že duša a Nadduša sú totožné a predsa sa líšia, sa nazýva poznanie. Ten, kto nepochopí rozdiel medzi poľom pôsobnosti a jeho znalcom, nemá dokonalé poznanie. Mali by sme pochopiť pozíciu prakṛti (prírody), puruṣu (užívateľa prírody) a īśvaru (vládcu, ktorý je znalcom ako prírody, tak individuálnej duše). Nemali by sme si zamieňať tieto tri pojmy, podobne ako si nezamieňame maliara, obraz a maliarsky stojan. Prírodou sa myslí tento hmotný svet, čiže pole pôsobnosti, užívateľom prírody je živá bytosť a nad obidvoma stojí Najvyšší Vládca, Najvyššia Božská Osobnosť. Vo Vedach (Śvetāśvatara Upaniṣad 1.12) je to opísané nasledovne: bhoktā bhogyaṁ preritāraṁ ca matvā/ sarvaṁ proktaṁ tri-vidhaṁ brahmam etat. Brahman má tri aspekty: prakṛti (hmotná príroda) je Brahman ako pole pôsobnosti, jīva (individuálna duša), ktorá sa snaží ovládať hmotnú prírodu, je takisto Brahman a Najvyšší Pán, ktorý nad obidvoma vládne, je Brahman, ktorý je skutočným vládcom.

Dit lichaam wordt kṣetra genoemd en daarbinnen verblijven de eigenaar van het lichaam en de Allerhoogste Heer, die zowel het lichaam als de eigenaar van het lichaam kent. De Heer wordt daarom de kenner van alle velden genoemd.

Kennis van het onderscheid tussen het veld van activiteiten, de kenner van het veld en de allerhoogste kenner van het veld wordt als volgt beschreven. De volmaakte kennis van het wezen van het lichaam, het wezen van de individuele ziel en het wezen van de Superziel wordt in de Vedische literatuur aangeduid met jñāna. Dat is de mening van Kṛṣṇa. Kennis is begrijpen dat de ziel en de Superziel īīn en toch verschillend zijn. Wie het veld van activiteit en de kenner van activiteit niet begrijpt, heeft geen perfecte kennis. Men moet het verschil kennen tussen prakṛti (de materiële natuur), puruṣa (de genieter van de materiële natuur) en īśvara (de kenner die de materiële natuur en de individuele ziel beheerst of bestuurt). Men moet de functies van deze drie niet met elkaar verwarren. Men moet de schilder, het schilderij en de schildersezel niet met elkaar verwarren.

De materiële wereld, die het veld van activiteiten is, is de materiële natuur en de genieter van de natuur is het levend wezen, maar boven beide staat de allerhoogste bestuurder, de Persoonlijkheid Gods. In de Vedische teksten (Śvetāśvatara Upaniṣad 1.12) staat: bhoktā bhogyaṁ pre-ritāraṁ ca matvā/ sarvaṁ proktaṁ tri- vidhaṁ-brahmam etat. Er bestaan drie opvattingen van Brahman: prakṛti is Brahman als het veld van activiteiten; de jīva (de individuele ziel) is ook Brahman en deze probeert de materiële natuur te beheersen; de bestuurder van beide is ook Brahman, maar Hij is de werkelijke bestuurder.

V tejto kapitole bude ďalej vysvetlené, že jeden zo znalcov je chybujúci a druhý neomylný. Jeden je nadriadený a druhý podriadený. Kto by si snáď myslel, že obidvaja znalci sú totožní, odporoval by Najvyššiemu Pánovi, ktorý jasne hovorí: „Som znalcom poľa pôsobnosti“. Ten, kto si pletie povraz s hadom, je hlupák.“ Jestvuje mnoho rôznych druhov tiel a mnoho ich znalcov. Toto množstvo tiel jestvuje preto, že každá individuálna duša má svoju zvláštnu schopnosť vládnuť hmotnej prírode. Najvyšší Pán je však prítomný ako vládca v tele každého. Slovo ca je významné, pretože poukazuje na všetky telá. Podľa Śrīlu Baladevu Vidyābhūṣaṇu je Kṛṣṇa Naddušou, ktorá spolu s individuálnou dušou sídli v srdci každého. Kṛṣṇa v tomto verši jasne hovorí, že Nadduša vládne ako poľu pôsobnosti, tak aj obmedzenému užívateľovi.

In dit hoofdstuk zal ook worden uitgelegd dat van de twee kenners de ene feilbaar is en de andere onfeilbaar. De ene is superieur en de andere ondergeschikt. Wie denkt dat de twee kenners van het veld een en dezelfde zijn, spreekt de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods tegen, die hier duidelijk zegt: ‘Ook Ik ben de kenner van het veld van activiteit.’ Wie een stuk touw voor een slang aanziet, heeft geen kennis.

Er bestaan verschillende soorten lichamen en er zijn verschillende eigenaren van die lichamen. Omdat iedere individuele ziel zijn individuele vermogen heeft om de baas te spelen over de materiële natuur, zijn er verschillende lichamen. Maar de Allerhoogste is ook in hen aanwezig als de bestuurder. Het woord ‘ca’ is belangrijk, want het duidt op het totale aantal lichamen. Dat is de mening van Śrīla Baladeva Vidyābhūṣaṇa. Kṛṣṇa is de Superziel, die aanwezig is in ieder lichaam, los van de individuele ziel. En Kṛṣṇa zegt hier expliciet dat de kennis dat de Superziel zowel de bestuurder is van het veld van activiteiten als van de begrensde genieter, ware kennis is.