Skip to main content

Capítulo Nove

РОЗДІЛ ДЕВ’ЯТИЙ

Considerações Adicionais acerca dos Princípios do Serviço Devocional

Дальший розгляд засад відданого служіння

Blasfêmia

Не терпіти блюзнірства щодо Господа та Його відданих

Não se devem tolerar blasfêmias contra o Senhor ou Seus devotos. A este respeito, no Śrīmad-Bhāgavatam (10.74.40), Śukadeva Gosvāmī diz a Parīkṣit Mahārāja: “Meu queri­do rei, uma pessoa que, após ouvir propaganda blasfematória contra o Senhor e Seus de­votos em determinado lugar, não se afasta desse lugar, fica privada do efeito de to­das as atividades piedosas”.

Ні в якому разі не можна терпіти блюзнірства щодо Господа чи Його відданих. Стосовно цього в Десятій пісні «Шрімад- Бгаґаватам» (74.40) Шукадева Ґосвамі каже Парікшіту Махараджі: «Любий царю! Якщо людина, почувши слова блюзнірства в бік Господа чи Його відданих, не йде геть з цього місця, вона втрачає усі плоди своєї доброчесної діяльности».

Em um dos versos Śikṣāṣṭaka do Senhor Caitanya está declarado: “O devoto deve ser mais tolerante do que a árvore e mais submisso do que a grama. Ele deve oferecer toda honra aos outros, mas não deve aceitar nenhuma honra para si”. Apesar de o Senhor Caitanya ser tão humilde e manso como devoto, ao Lhe informarem a respeito dos ferimentos infligidos no corpo de Śrī Nityānanda, Ele correu imediatamente até o local e quis matar os ofensores, Jagāi e Mādhāi. Esta postura do Senhor Caitanya é muito significativa. Indica que um vaiṣṇava deverá ser muito tolerante e manso, renun­ciando tudo o que diz respeito à sua honra pessoal, mas, quando se tratar da honra de Kṛṣṇa ou de Seu devoto, ele não tolerará insulto algum.

В одному вірші «Шікшаштаки», яку склав Господь Чайтан’я, сказано: «Відданий повинен бути терплячішим за дерево і смиреннішим від травинки. Він повинен щиро вшановувати інших і не приймати жодних почестей для себе». Проте попри що Господь Чайтан’я, гравши роль відданого був надзвичайно смиренний та покірливий, Він, почувши, що Шрі Ніт’янанду поранено, негайно кинувся до місця події, щоб убити кривдників, Джаґая та Мадгая. Те, що Господь Чайтан’я повівся так, дуже повчально. З Його поведінки видно, що вайшнава має бути смиренним і покірливим, коли йдеться про його власну особу; але якщо заторкнуто честь Крішни чи Його відданого, він не стане терпіти і найменшої кривди.

Há três modos de tratar tais insultos. Caso se ouça alguém blasfemando com pa­lavras, o indivíduo deve ser perito o bastante para que possa, com argumentos, derrotar o opositor. No caso de não ser capaz de derrotar o opositor, a próxima medida a ser adotada é não ficar submissamente parado no local onde acontece a ofensa, mas sim abandonar a vida. Adota-se o terceiro processo se há impossibilidade de execução dos dois processos mencionados acima, o terceiro processo sendo a prescrição de que se deve deixar o local e ir-se embora. Se um devoto não realiza nenhum dos três processos supracitados, ele cai de sua posição de devoção.

Є три способи повести себе, коли трапляється бути присутнім при блюзнірстві. Якщо хтось ганить Господа і відданих, треба бути достатньо вмілим, щоб переконливими доказами змусити його замовчати. Якщо ми неспроможні подолати кривдників у такий спосіб, тоді замість далі покірно слухати слова огуди ми маємо накласти на себе руки. І нарешті, якщо відданий не може вдатися ні до першого, ні до другого способів, є третій спосіб: треба негайно піти з цього місця геть. Якщо ж відданий не вдався до жодного з цих трьох заходів, він втрачає своє становище.

Tilaka e contas de tulasī

Мати на тілі тілаку і намисто з туласі

No Padma Purāṇa, há uma declaração que descreve como um vaiṣṇava deve decorar seu corpo com tilaka e contas: “Aqueles que usam contas de tulasī no pescoço, que marcam doze lugares do corpo como templos de Viṣṇu com as representações simbólicas de Viṣṇu [os quatro artigos que o Senhor Viṣṇu segura em Suas quatro mãos – búzio, maça, disco e lótus] e que têm tilaka de Viṣṇu na testa devem ser entendidos como sendo os devotos do Senhor Viṣṇu que se encontram neste mundo. A presença deles purifica o mundo, e qualquer lugar onde estejam se torna tão bom quanto Vaikuṇṭha”.

У «Падма Пурані» сказано, що вайшнава повинен прикрашати своє тіло тілакою і намистом з туласі: «Побачивши того, хто носить на шиї намисто з туласі, позначає дванадцять частин свого тіла, як храми Вішну, характерними атрибутами Вішну [чотири предмети у чотирьох руках Господа Вішну — мушля, булава, диск і лотос] і чий лоб прикрашений вішну- тілакою, слід знати, що це один з відданих Господа Вішну в цьому світі. Сама присутність таких відданих у цьому світі очищує його, і хоч би де вони перебували, те місце стає не зугірш Вайкунтги».

Existe uma declaração similar no Skanda Purāṇa, que diz: “Os yamadūtas jamais se aproximam de pessoas que se decoram com tilaka ou gopī-candana [uma espécie de argila que é produzida em certas partes de Vṛndāvana e assemelha-se à Terra de Fuller], e que se marcam por todo o corpo com os santos nomes do Senhor e em cujo pescoço e peito há contas de tulasī”. Os yamadūtas são os condestáveis do rei Yama (o senhor da morte), o qual castiga todos os pecadores. Tais condestáveis de Yamarāja jamais procuram os vaiṣṇavas. No Śrīmad-Bhāgavatam, na narração do salvamento de Ajāmila, afirma-se que Yamarāja apresentou claras instruções a seus assistentes para que não se aproxi­massem dos vaiṣṇavas. Os vaiṣṇavas estão fora da jurisdição das atividades de Yamarāja.

У «Сканда Пурані» є подібне твердження: «Якщо людину прикрашає тілака або ґопі-чандана [різновид глини, що нагадує землисту глину, яку використовують як фільтр у валянні сукна; таку тілаку виготовляють у деяких місцях Вріндавани], на тілі її написані святі імена Господа, а на шиї та грудях вона носить намисто з туласі, ямадути не сміють наближатися до цієї людини». Ямадути — посланці царя Ями (повелителя смерти), що карає грішників. Посланці Ямараджі ніколи не приходять по вайшнав. У «Шрімад-Бгаґаватам», в оповіді про звільнення Аджаміли, сказано, що Ямараджа суворо заказав своїм помічникам наближатися до вайшнав. Вайшнави — поза сферою повноважень Ямараджі.

O Padma Purāṇa também menciona: “Aquele que decora o corpo com polpa de sândalo, com pinturas do santo nome do Senhor, é salvo de todas as reações pe­caminosas e, após sua morte, dirige-se diretamente para Kṛṣṇaloka de modo a viver na companhia da Su­prema Personalidade de Deus”.

У «Падма Пурані» також зазначено: «Той, чиє тіло прикрашене святими іменами Господа, що нанесені сандаловою пастою, звільняється од усіх наслідків своїх гріховних вчинків і після смерти іде на Крішналоку жити в товаристві Верховного Бога-Особи».

Aceitação de guirlandas de flores

Приймати ґірлянди з квітів

A próxima instrução é que se devem usar as guirlandas de flores que são oferecidas à Deidade. No concernente a isso, no Śrīmad-Bhāgavatam (11.6.46), Uddhava diz a Kṛṣṇa: “Meu querido Kṛṣṇa, tenho obtido artigos que foram utilizados e desfrutados por Vós, como guirlandas de flores, objetos sagrados, roupas e ornamentos, e como unicamente Vossos remanentes alimentares, pois sou Vosso servo subalterno. Diante disso, estou certo de que não se­rei atacado pelo encanto da energia material”. O significado deste verso é que não é possível que o encanto da energia material conquiste alguém que simplesmente segue estas regras e regulações de decorar o corpo com as marcas de tilaka de gopī-candana ou polpa de sândalo e que utiliza as guirlandas que são oferecidas a Kṛṣṇa. No momento da morte, não resta dúvida de que tal pessoa não será procurada pelos condes­táveis de Yamarāja. Mesmo que não aceite todos os princípios vaiṣṇavas, mas apenas aceite os restos de kṛṣṇa-prasāda, a comida oferecida a Kṛṣṇa, o indivíduo gradualmente se tornará qualificado para se elevar à plataforma de um vaiṣṇava.

Далі вказано, що слід носити квіткові ґірлянди, які були запропоновані Божеству. У зв’язку з цим в Одинадцятій пісні «Шрімад-Бгаґаватам» (6.46) Уддгава каже Крішні: «Любий Крішно! Я брав собі речі, якими Ти користувався і якими втішався — квіткові ґірлянди, священні предмети, шати й прикраси, і я споживав лише рештки Твоєї їжі, бо я — Твій слуга. Тому я певний, що чар матеріальної енерґії не вкриє мене». Смисл сказаного в тому, що людина, якщо її звичкою стало прикрашати своє тіло знаками тілаки, нанесеними глиною ґопі-чандана або сандаловою пастою, і якщо вона носить ґірлянди, що були запропоновані Крішні, вже не вляже чарові матеріальної енерґії, і під час її смерти слуги Ямараджі вже точно не прийдуть по неї. Навіть якщо хтось не дотримує усіх вайшнавських приписів, але їсть рештки запропонованої Крішні страви, крішна-прасад, він поступово набуде належних якостей, щоб піднятися до рівня вайшнави.

De forma similar, no Skanda Purāṇa o Senhor Brahmā diz a Nārada: “Meu querido Nārada, quem quer que use em seu pescoço a guirlanda de flores que Kṛṣṇa usou anteriormente, livra-se de todas as doenças e reações a atividades pecaminosas e, de maneira gradual, liberta-se da contaminação da matéria”.

Щодо цього у «Сканда Пурані» Господь Брахма каже Нараді: «Любий Нарадо! Усі, хто надягає на себе квіткові ґірлянди, які носив Крішна, обов’язково звільняться від усіх хвороб та інших наслідків своєї гріховної діяльности і поступово очистяться від скверни матерії».

Dançar perante a Deidade

Танцювати перед Божеством

No Dvārakā-māhātmya, o Senhor Kṛṣṇa Se refere da seguinte maneira à importância de se dançar perante a Deidade: “Uma pessoa em disposição jubilosa, que sente profundo êxtase devocional enquanto dança diante de Mim e que manifesta di­ferentes características de expressões corporais pode queimar todas as reações pecami­nosas acumuladas que tenha armazenado por muitos e muitos milhares de anos”. Na mesma obra, Nārada faz uma declaração, na qual afirma: “Do corpo de qualquer pessoa que bata palmas e dance perante a Deidade, exibindo manifestações de êxtase, todas as aves de atividades pecaminosas fogem para muito longe”. Assim como, quando batemos palmas, podemos fazer com que fujam muitas aves, podemos fazer com que as aves de todas as atividades pecaminosas, que estão pousadas no corpo, fujam por simplesmente dançarmos e batermos palmas perante a Deidade de Kṛṣṇa.

У «Дварака-махатм’ї» Господь Крішна вказує на важливість того, щоб відданий танцював перед Божеством: «У того, хто в радісному пориві танцює переді Мною, поринаючи в океан екстазу відданости, і виявляє різні тілесні ознаки екстазу, згоряють вщент усі до одного наслідки гріховних дій, що накупчилися за тисячі і тисячі років». У цій самій книзі Нарада стверджує: «Хоч би хто була людина, але коли вона плескає в долоні і танцює перед Божествами, виявляючи ознаки екстазу, всі птахи її гріховних вчинків знімаються і відлітають геть». Коли людина плескає у долоні, птахи розлітаються, і так само птахи усіх гріховних вчинків, що сидять на нашому тілі, розлітаються, якщо ми просто, плескаючи у долоні, танцюємо перед Божеством Крішни.

Prostrar-se em honra à Deidade

Вшановувати Божество поклонами

No Nāradīya Purāṇa, há uma declaração a respeito de prostrar-se e oferecer respeitos à Deidade. Ali, afirma-se: “Alguém que tenha executado um grande sacrifício ritualístico e alguém que tenha simplesmente oferecido suas respeitosas reverências curvando-se ante o Senhor não podem ser considerados em nível de igualdade”. Aquele que executou muitos grandes sacrifícios alcançará o resultado de suas atividades piedo­sas, mas, quando tais resultados chegarem ao fim, ele terá de nascer novamente no planeta Terra; ao passo que a pessoa que houver oferecido respeitos uma única vez, prostrando-se ante a Deidade, não voltará mais a este mundo, pois irá diretamente para a morada de Kṛṣṇa.

У «Нарадія Пурані» щодо вшанування Божества поклонами сказано: «Ні в якому разі не можна вважати, що виконавець великих ритуальних жертвопринесень рівний тому, хто просто вшановує Господа, схиляючись перед Ним у поклоні». Особа, що здійснила багато великих жертвопринесень, обов’язково споживатиме плоди такої благочестивої діяльности, але коли вони вичерпаються, вона буде змушена знову народитися на Землі, тимчасом як той, хто хоч раз шанобливо схилився перед Божеством, вже не повернеться до цього світу — він піде просто до царства Крішни.

Colocar-se de pé para receber o Senhor

Вставати, вітаючи Господа

No Brahmāṇḍa Purāṇa, declara-se: “Uma pessoa que, ao ver o festival de carro Ratha-yātrā do Senhor, levanta-se para receber o Senhor pode purgar todas as espécies de resultados pecaminosos de seu corpo”.

У «Брахманда Пурані» сказано: «Якщо хтось під час свята колісниць Ратга-ятра бачить колісницю, що везе Господа, і піднімається з місця, щоб привітати Його, він очищується від усіх наслідків своїх гріховних дій».

Seguir a Deidade

Іти за Божеством

No Bhaviṣya Purāṇa, há uma declaração similar, a qual diz: “Caso alguém, mesmo nascido em família baixa, siga o carro de Ratha-yātrā quando as Deidades passarem em sua frente ou atrás de si, ele será certamente elevado à posição em que se alcança opulência igual à opulência de Viṣṇu”.

У «Бгавіш’я Пурані» є твердження, подібне до наведеного вище: «Якщо навіть і найнижча з походження людина на свято Ратга-ятру супроводжує колісницю з Божествами спереду або ззаду, вона неодмінно досягне становища, в якому зможе втішатися всіма щедротами Вайкунтги нарівні з Вішну».

Visitar o templo de Viṣṇu ou locais de peregrinação

Відвідувати храми Вішну та ходити місцями прощі

Nos Purāṇas, declara-se: “Aqueles que se esforçam por visitar os locais sagrados de peregrinação, tais como Vṛndāvana, Mathurā ou Dvārakā, são realmente gloriosos. Com tais atividades itinerantes, conseguem atravessar o deserto da existência mate­rial”.

У Пуранах сказано: «Ті, хто відвідує святі місця прощі, як оце Вріндавана, Матгура чи Дварака, поістині гідні хвали. Такі відвідини святих місць допоможуть їм перетнути пустелю матеріального існування».

No Hari-bhakti-sudhodaya, há uma declaração sobre o benefício da visita aos templos do Senhor Kṛṣṇa. Como explicamos anteriormente, o sistema em Vṛndāvana, Mathurā e Dvārakā é que todos os devotos beneficiam-se visitando diversos templos si­tuados nesses lugares sagrados. No Hari-bhakti-sudhodaya, declara-se: “As pessoas que são impelidas pelo serviço devocional puro em consciência de Kṛṣṇa e que, por consequência, vão visitar as Deidades de Viṣṇu no templo, certamente não terão de novamente entrar na prisão do ventre de uma mãe”. No momento do nascimento, a alma condicionada se esquece do incômodo que é viver dentro do ventre materno, mas tal experiência é muito dolorosa e terrível. A fim de escapar de semelhante condição material, acon­selha-se que se visite um templo de Viṣṇu com consciência devocional. Pode-se, de tal maneira, esca­par muito facilmente da condição miserável do nascimento material.

Ми вже пояснювали, що у Вріндавані, Матгурі і Двараці всі віддані мають змогу відвідувати різні храми, які є в цих святих місцях. За те, яку користь дає відвідування храмів Господа Крішни, йдеться у книзі «Харі-бгакті-судгодая»: «Чисті віддані, чиє чисте віддане служіння в свідомості Крішни саме спонукає їх іти до храму, щоб побачити Божество Вішну, напевно не будуть знову вкинуті до в’язниці материного лона». Зумовлена душа забуває, яких мук ще до свого народження вона зазнавала в утробі матері, але насправді це дуже неприємний досвід. Тому, хто хоче уникнути страждань, пов’язаних зі становищем істоти в матеріальному світі, радять у настрої відданости відвідувати храм Вішну. Тоді людині буде нескладно звільнитися від страждань, що пов’язані з народженням у матеріальному світі.

Circum-ambular o templo de Viṣṇu

Обходити довкола храм Вішну

No Hari-bhakti-sudhodaya, encontra-se a seguinte declaração: “Uma pessoa que circum-ambula a Deidade de Viṣṇu pode neutralizar a circum-ambulação de repetidos nascimentos e mortes neste mun­do material”. A alma condicionada ronda, ou circum­-ambula, através de repetidos nascimentos e mortes por causa de sua existência material, mas ela poderá neutralizar isso simplesmente circum­-ambulando a Deidade no templo.

У «Харі-бгакті-судгодаї» сказано: «Той, хто обходить по колу Божество Вішну, виходить з кола повторюваних народжень і смертей у матеріальному світі». Зумовлена душа в матеріальному світі йде по колу крізь повторювані народження та смерть, але цьому ходінню по колі можна покласти край, якщо просто обходити по колі Божества у храмі.

Na Índia, observa-se a cerimônia cāturmāsya durante os quatro meses da estação das chuvas (aproximadamente julho, agosto, setembro e outubro), que começam a partir de śrāvaṇa. Durante esses quatro meses, as pessoas santas que estão habituadas a viajar de um lugar a outro com o objetivo de propagar a consciência de Kṛṣṇa ficam em um só local, geralmente um local sagrado de peregrinação. Durante esse período, há certas regras e regulações especiais que são seguidas estritamente. Declara-se no Skanda Purāṇa que, se duran­te esse período, o indivíduo circum-ambula o templo de Viṣṇu ao menos quatro vezes, su­bentende-se que ele viajou por todo o universo. Com tal circum-ambulação, infere-se que o indivíduo terá visto todos os locais sagrados por onde corre a água do Ganges, e aquele que seguir os princípios reguladores de cāturmāsya poderá elevar-se muito rapidamente à plataforma do serviço devocional.

В Індії існує традиція дотримувати чатурмас’ї протягом чотирьох місяців дощової пори року (що припадає приблизно на липень, серпень, вересень і жовтень), починаючи від місяця шравана. Святі особи, які звичайно не мають звичая затримуватись довго на одному місці, бо подорожують, поширюючи скрізь свідомість Крішни, впродовж цих чотирьох місяців лишаються десь в одному місці, здебільшого у якомусь зі святих місць прощі. У цей період вони строго дотримуються певних особливих правил і приписів. У «Сканда Пурані» сказано, що, якщо протягом цього періоду хтось обходить навколо храму Вішну принаймні чотири рази, слід знати, що він вже обійшов цілий усесвіт та відвідав усі святі місця, повз які течуть води Ґанґи. Той, хто дотримує визначених для чатурмас’ї реґулівних засад, отримує змогу швидко піднятися на рівень відданого служіння.

Arcanā

Арчана

Arcanā se refere à adoração à Deidade no templo. Executando este processo, a pessoa confirma não ser o corpo, mas sim uma alma espiritual. No Śrīmad-Bhāgavatam (10.81.19), conta-se como Sudāmā, um amigo íntimo de Kṛṣṇa, murmurava para si mesmo enquanto rumava à casa de um brāhmaṇa: “Pelo simples fato de adorar Kṛṣṇa pode-se obter facilmente todos os resultados da opulência celestial, da libe­ração, da supremacia sobre os sistemas planetários do universo, de todas as opulências deste mundo material e do poder místico que se obtém mediante a execução do sistema de yoga”.

Арчана означає ритуал поклоніння Божеству в храмі. Виконуючи ритуал храмового поклоніння Божеству, людина тим підтверджує, що вона є не тіло, а духовна душа. У Десятій пісні «Шрімад-Бгаґаватам» (81.19) розказано, як Судама, наближений друг Крішни, коли йшов до дому брахмани, шепотів до себе: «Той, хто просто поклоняється Крішні, вже звідав усю можливу втіху, яку дають райські розкоші, звільнення, панування над планетними системами всесвіту, усі багатства цього матеріального світу та містичні сили, що приходять унаслідку практикування йоґи».

Os acontecimentos que levaram Sudāmā a murmurar esta declaração são os seguintes. Śrī Kṛṣṇa mandara que Seu amigo Sudāmā fosse à casa de um brāhmaṇa e pedisse algo para comer. Os brāhmaṇas estavam executando um grande sacrifício, e Śrī Kṛṣṇa disse a Sudāmā que advogasse com eles que Śrī Kṛṣṇa e Balarāma estavam com fome e precisavam de algo para comer. Quando Sudāmā chegou à casa, os brāhmaṇas se recusaram a oferecer qualquer coisa; porém, quando as esposas dos brāhmaṇas ouviram que Śrī Kṛṣṇa queria algo para comer, elas pegaram imediatamente muitos pratos saborosos e foram oferecê-los a Śrī Kṛṣṇa. No Viṣṇu-rahasya, também se declara: “Qualquer pessoa que neste mundo se dedica a adorar Viṣṇu pode muito facilmente alcançar o sempre bem-aventurado reino de Deus, conhecido como Vaikuṇṭha”.

Ці слова Судама бурмотів до себе після цілої низки подій. Шрі Крішна наказав Своєму другові Судамі піти до когось із брахман попросити їжі. Брахмани саме здійснювали велике жертвопринесення, і тому Шрі Крішна сказав Судамі звернутись до них, сказавши, що, мовляв, Крішна з Баларамою голодні і хочуть їсти. Коли Судама прийшов до брахман, ті відмовилися дати їжу, але їхні дружини, почувши, що Шрі Крішна хоче їсти, взяли багато смачних страв і чимшвидше пішли до Нього, щоб запропонувати їх Йому. У «Вішну-рахас’я» також сказано: «Хто, живучи у матеріальному світі, поклоняється Вішну, отримує змогу без труднощів досягти Вайкунтгалоки — вічного й блаженного царства Бога».

Prestar serviço ao Senhor

Служити Господу

No Viṣṇu-rahasya, figura a seguinte declaração: “Qualquer pessoa que possa prestar serviço ao Se­nhor da mesma maneira que os criados de um rei prestam serviço ao rei é seguramente elevada à morada de Kṛṣṇa após a morte”. Na realidade, os templos na Índia são pare­cidos com palácios reais. Não são edifícios comuns porque a adoração a Kṛṣṇa deve ser e­xecutada da mesma maneira que se adora um rei em seu palácio. Em Vṛndāvana, portanto, há muitas centenas de templos onde a Deidade é adorada exatamente como um rei. No Nāradīya Purāṇa, declara-se: “Se uma pessoa ficar no templo do Senhor, mesmo que por alguns instantes, ela poderá, com absoluta certeza, alcançar o reino transcen­dental de Deus”.

«Вішну-рахас’я» стверджує: «Будь-хто з тих, що намагаються влаштувати поклоніння Господу якнайліпше, так, як це роблять для царя його наближені, після смерти неодмінно буде піднесений до обителі Крішни». В Індії храми і справді так само пишні, як палаци. Вони не схожі на звичайні споруди: адже поклонятися Крішні треба з такою самою пишнотою, що нею оточують царя в його палаці. Отож у Вріндавані є сотні храмів, і у тих храмах Божествам поклоняються з усією можливою пишнотою. В «Нарадія Пурані» сказано: «Якщо хтось затримався у храмі Господа принаймні на кілька хвилин, він неодмінно досягне трансцендентного царства Бога».

A conclusão é que os homens ricos da sociedade devem construir belos templos e providenciar que Viṣṇu seja adorado de maneira que as pessoas se sintam atraídas a visi­tar tais templos e, desse modo, tenham a oportunidade de dançar perante o Senhor ou de cantar o santo nome do Senhor ou, então, de ouvir o santo nome do Senhor. Dessa maneira, todos terão a oportunidade de se elevar ao reino de Deus. Em outras palavras, mesmo um homem comum que simplesmente visite um de tais templos será capaz de alcançar as bênçãos mais elevadas, isto para não mencionar os devotos que constantemente se dedi­cam ao serviço do Senhor em plena consciência de Kṛṣṇa.

Отже, висновок буде такий, що заможні люди повинні споруджувати прекрасні храми і дбати про пишне поклоніння Вішну, бо тоді загал радо йтиме до таких храмів, а це означатиме, що всі ті люди матимуть сприятливу можливість танцювати перед Господом, оспівувати Його святе ім’я чи принаймні чути святе ім’я Господа. Завдяки таким влаштуванням кожному буде дана можливість бути піднесеним до царства Бога. Іншими словами, навіть звичайна людина, просто відвідуючи такий храм, матиме можливість отримати найвищі благословення, а вже віддані, що постійно слугують Господу в повній свідомості Крішни, і поготів.

A este respeito, há uma declaração no Śrīmad-Bhāgavatam (4.21.31), na qual o rei Pṛthu diz a seus súditos: “Por favor, meus caros cidadãos, observem que Hari, a Suprema Personalidade de Deus, é realmente o libertador de todas as almas condiciona­das caídas. Nenhum semideus é capaz de realizar o ato de libertar as almas condicionadas, visto que os próprios semideuses estão condicionados. Uma alma condi­cionada não pode libertar outra alma condicionada. Somente Kṛṣṇa ou Seu representante autêntico é que pode libertá-la. A água do Ganges que brota do dedo do pé do Senhor Viṣṇu cai sobre o planeta Terra e de outros planetas e, desse modo, liberta todas as pecaminosas entidades vivas condicionadas. Qual é, então, a necessidade de se falar da libertação de pessoas que se dedicam sempre ao serviço do Senhor? Não resta dúvida de que elas serão liberadas mesmo que tenham atividades pecaminosas armazenadas de muitos e muitos nascimentos”. Em outras palavras, uma pessoa que se dedica a adorar as Deidades pode minimizar suas reações pecaminosas armazenadas desde muitíssimos nascimentos anteriores. O processo de adoração à Deidade já foi descrito, e devem-se tentar seguir estas regras e regulações seriamente.

Щодо цього в Четвертій пісні «Шрімад-Бгаґаватам» (21.31) наведені такі слова царя Прітгу, що звертається до своїх підданих: «Дорогі мої громадяни, прошу, не забувайте, що Верховний Бог-Особа, Харі, — це спражній визволитель усіх падших зумовлених душ. Жодному півбогові не до снаги стати таким визволителем, бо півбоги самі зумовлені. Одній зумовленій душі ніколи не звільнити іншої зумовленої душі. Звільнити того, хто є зумовлений, на силі лише Крішна або Його істинний представник. Води Ґанґи течуть від пальця на нозі Господа Вішну і, спадаючи на Землю та інші планети, звільняють усі грішні зумовлені живі істоти. То хіба є потреба обговорювати питання про звільнення в стосунку тих, що без останку присвятили себе на служіння Господеві? Нема жодного сумніву в тому, що вони одержать звільнення, навіть якщо накопичили гори гріховних наслідків з багатьох життів». Іншими словами, той, хто поклоняється Божествам, може бути звільнений практично від усіх нагромаджених за незліченні колишні народження наслідків своїх гріховних дій. Ми вже описали, як поклонятись Божествам, і дотримуватись цих правил та приписів слід з усією серйозністю.

Cantar

Співати

No Liṅga Purāṇa, há uma declaração a respeito de glorificar e cantar sobre o Senhor. Ali, afirma-se: “Um brāhmaṇa que está constantemente ocupado cantando as glórias do Senhor é certamente elevado ao mesmo planeta da Suprema Personalidade de Deus. O Senhor Kṛṣṇa aprecia semelhante cantar mais até mesmo do que as orações oferecidas pelo Senhor Śiva”.

У «Лінґа Пурані» стосовно уславлення Господа і співу пісень про Нього сказано: «Брахмана, що не припиняє оспівувати славу Верховного Бога-Особи, неодмінно буде піднесений до обителі Господа. Господу Крішні такий спів до серця більше, ніж навіть ті молитви, що їх пропонує Йому Господь Шіва».

Saṅkīrtana

Виконувати санкіртану

Quando uma pessoa canta em voz alta as glórias das atividades, qualidades, forma, etc. do Senhor, isso se chama saṅkīrtana. Saṅkīrtana também se refere ao canto congregacional do santo nome do Senhor.

Коли хтось вголос співає славу діянням Господа, Його якостям, формі тощо, таке оспівування називається санкіртаною. Санкіртаною називають також соборне оспівування святого імені Господа.

No Viṣṇu-dharma, há uma declaração que glorifica o processo do canto congregacional: “Meu querido rei, esta palavra ‘Kṛṣṇa’ é tão auspiciosa que quem quer que cante este santo nome livra-se imediatamente das ações resultantes das atividades pecaminosas de muitíssimos nascimentos”. Isto é fato. No Caitanya-caritāmṛta, figura a seguinte declaração: “Aquele que canta o santo nome de Kṛṣṇa uma única vez pode neutrali­zar as ações resultantes de mais atividades pecaminosas do que se é capaz de execu­tar”. Um pecador é capaz de executar muitíssimas atividades pecaminosas, mas não é capaz de executar atividades pecaminosas em tal quantidade que uma única vez que se diga “Kṛṣṇa” não seja suficiente para fazê-las desaparecer.

«Вішну-дгарма» вихваляє таке оспівування громадою святого імені: «Любий царю! Ім’я «Крішна» таке сприятливе, що кожний, хто виспівує це святе ім’я, разом звільняється від будь-якого впливу наслідків гріховної діяльности, що їх накопичив протягом багатьох життів». Це — істина. «Чайтан’я- чарітамріта» також підтверджує: «Святе ім’я Крішни, раз вимовлене, може протидіяти стільком наслідкам гріховних вчинків, що їх людина навіть не здатна зробити». Грішник, хоч би скільки гріхів він вчинив, не здатний скоїти їх стільки, щоб їх усі не спалило б ущент вимовлене раз ім’я «Крішна».

No Śrīmad-Bhāgavatam (7.9.18), Mahārāja Prahlāda oferece as seguintes orações ao Senhor: “Meu querido Senhor Nṛsiṁha, se eu puder ser elevado à posição de Vosso servo, será possível que eu ouça sobre Vossas atividades. Sois o amigo supremo, a supre­ma Deidade adorável. Vossos passatempos são transcendentais, e podemos neutralizar todas as atividades pecaminosas simplesmente ouvindo sobre os mesmos. Desta maneira, não me importarei com todas estas atividades pecaminosas, porque, simplesmente por ouvir Vossos passatempos, hei de me livrar de toda a contaminação do apego mate­rial”.

У Сьомій пісні «Шрімад-Бгаґаватам» (9.18) Прахлада Махараджа підносить до Господа таку молитву: «Любий Господи Нрісімхо! Аби я зумів піднятися до рівня Твого слуги, я міг би слухати про Твої діяння. Ти є верховний друг і верховне Божество на поклоніння. Твої розваги трансцендентні, і, просто слухаючи за них, можна звести внівець дію всіх наслідків своїх гріховних учинків. А тому мені до всіх тих наслідків моїх гріховних учинків байдуже, бо, просто слухаючи про Твої розваги, я повністю звільнюсь від скверни матеріальних прив’язаностей».

Existem muitas canções sobre as atividades do Senhor. Há, por exemplo, o Brahma-saṁhitā, cantado pelo Senhor Brahmā, o Nārada-pañcarātra, cantado por Nārada Muni, e o Śrīmad-Bhāgavatam, cantado por Śukadeva Gosvāmī. Qualquer pessoa que ouça essas canções pode sair facilmente das garras da contaminação material. Não deve haver dificuldades em ouvir essas canções de Deus. Elas chegam até nós procedentes de muitíssimos milhões de anos, e as pessoas ainda se beneficiam com elas. Por que, então, não deveríamos nos beneficiar completamente com essas canções no momento atual para, deste modo, libertarmo-nos?

Є дуже багато пісень, що прославляють діяння Господа. Наприклад, «Брахма-самхіта», яку проспівав Господь Брахма, «Нарада-панчаратра», дана від Шрі Наради Муні, і «Шрімад- Бгаґаватам», який вийшов з вуст Шукадеви Ґосвамі. Будь-хто, слухаючи ці пісні, може без труду звільнитися від корости матеріального занечищення. Слід зробити так, щоб змогу чути ці пісні про Бога мали всі без винятку. Вони прийшли до нас з давніх-давен, крізь мільйони років, і люди й подосі мають можливість співати їх і здобувають собі з того найвище благо. Отож чому б нам не скористатися з цього дару і так сягнути звільнення?

No Śrīmad-Bhāgavatam (1.5.22), Nārada Muni diz a seu discípulo Vyāsadeva: “Meu querido Vyāsa, saiba que as pessoas que se dedicam a executar austeridades e penitências, a estudar os Vedas, a executar sacrifícios grandiosos, a cantar os hinos védicos, a espe­cular sobre o conhecimento transcendental e a executar funções caritativas têm a ganhar, por todas as suas atividades auspiciosas, simplesmente um lugar na companhia dos devotos e do cantar das glórias do Senhor”. Indica-se neste verso que a atividade última da entidade viva é louvar o Senhor em cânticos e glorificá-lO.

У Першій пісні «Шрімад-Бгаґаватам» є місце (5.22), де Нарада Муні каже своєму учню В’ясадеві: «Любий В’ясо! Знай, що для всіх, хто накладає на себе суворі покути та вдається до суворих аскез, для всіх тих, хто вивчає Веди, здійснює великі жертвопринесення, декламує ведичні гімни, обмірковує трансцендентне знання і діє доброчинно, найвищою нагородою за всю таку праведну діяльність є дар можливости спілкуватися з відданими та в їхньому гурті оспівувати славу Господа». Отже, як вказано тут, прославляти і оспівувати Господа є найпіднесенішою для живої істоти діяльністю.

Japa

Читати джапу

Quando se entoa um mantra, ou hino, de maneira suave e lenta, isso se chama japa. O mesmo mantra, quando cantado em voz alta, chama-se kīrtana. O mahā-mantra (Hare Kṛṣṇa, Hare Kṛṣṇa, Kṛṣṇa Kṛṣṇa, Hare Hare/ Hare Rāma, Hare Rāma, Rāma Rāma, Hare Hare), por exemplo, quando é pronunciado suavemente, apenas para que a própria pessoa escute, chama-se japa. O mesmo mantra, quando cantado em voz alta para que todas as outras pessoas escutem, chama-se kīrtana. Pode-se usar o mahā-mantra para japa e também para kīrtana. Quando se pratica japa, é para o benefício pessoal de quem canta, mas, quando se realiza kīrtana, é para o benefício de todas as outras pessoas que ouçam.

Повторення мантри, або ведичного гімна, стиха і повільно називають джапою, а повторення цієї ж мантри уголос називають кіртаною. Наприклад, коли ми промовляємо маха- мантру (Харе Крішна, Харе Крішна, Крішна Крішна, Харе Харе / Харе Рама, Харе Рама, Рама Рама, Харе Харе) упівголоса, так, щоб було чутно тільки нам самим, це називають джапою. А голосне скандування цієї мантри, так щоб чули інші, називається кіртаною. Маха-мантра придатна як для джапи, так і для кіртани. Джапу практикують для власного добра, а кіртана дає добро усім, хто її чує.

No Padma Purāṇa, há a seguinte declaração: “Os caminhos para a liberação e até mesmo para a felicidade celestial abrem-se imediatamente para qualquer pessoa que este­ja cantando o santo nome, quer suavemente, quer em voz alta”.

У «Падма Пурані» сказано: «Для кожного, хто стиха або вголос повторює святе ім’я, негайно відкриваються усі шляхи до звільнення, ба й до небесного блаженства».

Submissão

Бути впокореною душею

No Skanda Purāṇa, encontra-se uma declaração relativa à submissão aos pés de lótus do Se­nhor. Ali, afirma-se que aqueles que são devotos sóbrios podem oferecer sua submissão a Kṛṣṇa das três seguintes maneiras: (1) samprārthanātmikā, oferecendo orações com mui­to sentimento; (2) dainya-vodhikā, submetendo-se humildemente; (3) lālasā-mayī, desejan­do alguma fase de perfeição. Este desejar alguma fase de perfeição na vida espiritual não é gozo dos sentidos. Quando uma pessoa compreende algo a respeito de sua relação constitucional com a Suprema Personalidade de Deus, ela entende qual é sua posição original e quer ser reintegrada em tal posição, seja como amigo, seja como servo, seja como pai ou mãe, seja como amante conjugal de Kṛṣṇa. Isto se chama lālasā-mayī, ou sentir o desejo muito intenso de atingir nossa posição natural. Este estágio lālasā-mayī de submissão surge durante a fase de liberação perfeita, que é tecnicamente chamada svarūpa-siddhi, fase em que a entidade viva compreende, mediante o avanço espiritual perfeito e a revelação, qual é a sua relação original com o Senhor.

У «Сканда Пурані» стосовно впокорености лотосовим стопам Господа сказано, що серйозні віддані приносять свою покірність Крішні такими трьома способами: 1)сампрартганатміка , з великим почуттям молячись до Всевишнього ; 2)дайн’яводгіка, смиренно передаючи себе на ласку Господа; 3)лаласамайі , прагнучи досконалости певного рівня. Таке прагнення досконалости певного рівня у духовному житті не є прагненням чуттєвої втіхи. Коли індивідуум деякою мірою усвідомив свої природні стосунки з Верховним Богом-Особою, він починає розуміти своє справжнє становище і відтак хоче відновити його — бути другом, слугою, кимось із батьків або коханою Крішни. Це — лаласамайі, або палке прагнення досягнути власного природного становища. Коли жива істота, прийшовши рівня досконалости в духовному поступові й отримавши одкровення, усвідомлює свої справжні стосунки з Господом, ця покірливість лаласамайі приводить на рівень досконалого звільнення, який позначають терміном сварупа-сіддгі.

No Padma Purāṇa, há uma declaração de um devoto orando ao Senhor: “Meu Senhor, sei que as mocinhas têm afeição natural pelos rapazes e que os rapazes têm afeição natural pelas mocinhas. Oro a Vossos pés de lótus para que minha mente se sinta atraída por Vós da mesma maneira espontânea”. Este exemplo é muito apropriado. Quando um rapaz ou uma mocinha vê um membro do sexo oposto, ocorre uma atração natural sem que se faça necessária apresentação alguma. Sem nenhum treinamen­to, ocorre uma atração natural por causa do impulso sexual. Este é um exemplo material, mas o devoto ora para que possa desenvolver semelhante apego espontâneo ao Senhor Supremo, livre de qualquer desejo por obtenção de benefícios e sem qualquer ou­tra motivação. Esta atração natural pelo Senhor é a fase de perfeição da autorrealização.

У «Падма Пурані» таке відчуття покірливости Господу, яке характеризує емоційний стан відданих, виражене в такій молитві: «Мій Боже! Відомо, що дівчата мають природний потяг до юнаків, а юнаків, цілком природно, вабить до дівчат. Я молюся біля Твоїх лотосових стіп, щоб мій розум так само завжди тягнувся до Тебе без жодних спонук». Наведений приклад є дуже слушний. Коли юнак бачить дівчину чи навпаки, між ними виникає природний потяг — викликати його жодними штучними способами не потрібно. Природний потяг вже присутній внаслідок статевого збудження, і молодих людей не потрібно спеціально навчати, аби він з’явився. Це матеріальний приклад; а відданий, молячись до Господа, прохає в Нього, щоб у ньому розвинувся подібний спонтанний любовний потяг до Верховного Господа, потяг, який не мотивували б ніякі корисливі бажання. Такий природний потяг до Господа якраз і є досконалою стадією самоусвідомлення.

Há uma declaração acerca de submissão e humildade no mesmo Padma Purāṇa, onde se declara: “Meu querido Senhor, não há entidade viva pecadora que seja mais pecadora que eu. Tampouco há um ofensor maior que eu. Sou tão pecaminoso e ofensivo que fico envergonhado quando venho confessar minhas atividades pecaminosas diante de Vós”. Para o devoto, esta é uma posição natural. Quanto à alma condicionada, não admira que tenha algumas atividades pecaminosas em sua vida passada, e isto deve ser admi­tido e confessado perante o Senhor. Logo que o devoto sincero faz isto, o Senhor o per­doa. Isto, no entanto, não significa que devamos tirar proveito da misericórdia sem causa do Senhor e continuar cometendo as mesmas atividades pecaminosas esperando que Ele nos perdoe repetidamente. Semelhante mentalidade é própria unicamente de pessoas desavergonhadas. Aqui se diz claramente: “Fico envergonhado quando venho confessar minhas atividades pecaminosas”. Assim, aquele que não se envergonha de suas atividades pecaminosas e continua a cometer as mesmas atividades pecaminosas por ter conhecimento de que o Senhor o perdoará está apresentando a mais absurda das propostas. Tal ideia não é aceita em nenhuma parte da literatura védica. É fato que, se cantamos o santo nome do Senhor, lavamo-nos de todas as atividades pecaminosas de nossa vida passada. Isso, entretanto, não quer dizer que, depois de nos lavarmos, devamos novamente começar ativi­dades pecaminosas com a esperança de sermos lavados outra vez. Estas são propostas absurdas que não se admitem no serviço devocional. Pode ser que alguém pense: “Poderei cometer atividades pecaminosas a semana inteira, pois tirarei um dia para ir ao templo ou à igreja e confessar minhas atividades pecaminosas de modo a poder me lavar e voltar a pecar outra vez”. Isto é muito contrassensual e ofensivo e não é aceitável para o autor do Bhakti-rasāmṛta-sindhu.

У цій же «Падма Пурані» йдеться також про впокореність у великім смиренні. Там сказано: «Любий Боже! Більшого грішника, ніж я, не знайти. І в цілому світі немає кривдника більшого, ніж я. Я скоїв стільки гріхів, кривди й образ, що, коли приходжу сповідуватись у своїх гріховних вчинках перед Тобою, мене переповнює сором». Чутися так для відданого цілком природно. Що стосується зумовленої душі, немає нічого дивного у тому, що в минулому вона накоїла чимало гріхів; їй слід визнати це перед Господом і покаятися. Щойно відданий щиро зробить це, Господь прощає його. Але це не означає, що можна, покладаючись на безпричинну ласку Господа, знову й знову чинити ті самі гріхи і при тому розраховувати, що Господь знову й знову прощатиме їх. Мислити так може тільки геть безсоромна людина. Відданий недвозначно каже тут: «Коли я приходжу сповідатись у своїх гріховних вчинках, мене переповнює сором». Отже, якщо хтось не соромиться своєї гріховної діяльности і далі чинить ті самі гріхи, сподіваючись, що Господь вибачить його, це вищою мірою безрозсудно. Такий умонастрій засуджений скрізь у ведичних писаннях. Ніхто не стане заперечувати, що оспівування святого імені Господа добіла відмиває нас від усіх наслідків наших минулих гріховних вчинків. Але не варто розраховувати, буцім, відмившись через оспівування від усіх гріхів, можна знову взятися до гріховної діяльности, сподіваючись нового очищення. Це безрозсудство, і така налаштованість у відданому служінні є неприйнятною. Хтось, можливо, гадає: «Впродовж тижня я буду грішити, а в неділю піду до церкви чи до храму, покаюся у скоєних гріхах і так змию їх з себе, а тоді знову грішитиму». Думати так безрозсудно, це — велика образа, і, звичайно ж, такого автор «Бгакті-расамріта- сіндгу» аж ніяк не схвалює.

No Nārada-pañcarātra, há uma declaração de submissão acompanhada pelo desejo de se alcançar a perfeição. O devoto diz: “Meu querido Senhor, quando chegará o dia em que me pedireis que eu abane Vosso corpo e, conforme Vossa vontade, direis: ‘Aba­na-Me assim’?”. A ideia que este verso transmite é que o devoto está pessoalmente desejando abanar o corpo da Suprema Personalidade de Deus, o que significa que ele está desejando tornar-se o companheiro pessoal do Senhor Supremo. Evidentemente, qualquer devoto, em qualquer posição que esteja – seja como servo, seja como amigo, seja como amante conjugal – sempre se associa diretamente com o Senhor. Porém, de acordo com seu gosto individual, uma pessoa deseja apenas uma dessas relações. Neste verso, o devoto está desejando tornar-se servo do Senhor e deseja abanar o Senhor tal como faz Sua energia interna, Lakṣmī, a deusa da fortuna. Ele também deseja que a Personalidade de Deus fique contente em lhe dar instruções sobre como abanar. Esta submissão com desejo transcendental, ou lālasā-mayī vijñapti, é a fase de perfeição máxima de realização espiri­tual.

У «Нарада-панчаратрі» описано покірливість, супроводжувану прагненням досконалости. Відданий каже: «Любий Боже! Коли вже настане той благословенний день, як Ти попрохаєш мене обмахувати віялом Твоє тіло? Коли Ти накажеш мені: «Роби це отак» — саме як приємно Тобі?» Цей вірш виражає прагнення відданого особисто обмахувати віялом тіло Верховного Бога-Особи. Це означає, що відданий бажає стати особистим супутником Верховного Господа. Звичайно, кожний відданий у будь-якому становищі — чи то слуги, чи то друга, чи то коханої — завжди має можливість безпосередньо спілкуватися з Господом. Але відповідно до свого індивідуального смаку відданий бажає мати взаємини з Господом якогось одного певного типу. У даному випадку відданий прагне стати слугою Бога і обмахувати Господа віялом, як це робить уособлення Його внутрішньої енерґії, Лакшмі, богиня процвітання. Він також благає Бога-Особу ласкаво вказати Своєму слузі, як саме слід обмахувати Його. Така впокореність, в основі якої лежить трансцендентне бажання, або лаласамайі-віґ’япті, є найвищим рівнем досконалости духовного усвідомлення.

No mesmo Nārada-pañcarātra, há outra expressão de submissão, em que o de­voto diz: “Meu querido Senhor, ó Senhor de olhos de lótus, quando chegará o dia em que, às margens do Yamunā, ficarei tal qual um louco e continuarei cantando Vosso santo nome enquanto, de meus olhos, correrão lágrimas incessantes?”. Esta é outra fase de perfeição. O Senhor Caitanya também ansiava desta maneira: “Um instante Me parecerá um período de doze anos, e o mundo inteiro Me parecerá vazio pelo fato de Eu não Vos ver, Meu querido Senhor”. Devemos orar com sentimento e desejar ardentemente prestar nosso ti­po particular de serviço ao Senhor. Este é o ensinamento de todos os grandes devotos, especialmente do Se­nhor Caitanya.

У цій же «Нарада-панчаратрі» інший відданий виражає свою впокореність словами: «Любий лотосоокий Господи! Коли настане той день, щоби я на березі Ямуни безупинно, неначе безумець, виспівував Твоє святе ім’я, і коли сльози безперервно котитимуться мені з очей?» Це — приклад іншого досконалого рівня. Господь Чайтан’я також прагнув, щоб «кожна мить здавалася як вічність, а весь світ — порожнім, як не бачитиму Тебе, мій Господи». Молитва має бути щирою, і відданий повинен сповнитися палкого прагнення виконувати своє індивідуальне служіння Господу. Цього вчать усі великі віддані, і насамперед Господь Чайтан’я.

Em outras palavras, devemos aprender como chorar invocando o Senhor. Deve­mos aprender esta pequena técnica e desejar muito ardentemente e de fato chorar im­plorando podermos nos ocupar em algum tipo particular de serviço. Isto se chama laulyam, e tais lágrimas são o preço para a perfeição máxima. Desenvolvermos laulyam, ou o desejo intenso e excessivo de nos encontrarmos com o Senhor e de servi-lO de uma maneira particular, é o preço para entrarmos no reino de Deus. De outro modo, não há como calcular materialmente o valor da passagem com a qual se pode entrar no reino de Deus. O único preço para se poder lograr tal entrada é este laulyam lālasā-mayī, ou desejo e grande ansiedade.

Іншими словами, слід навчитися усією душею плакати за Господом. Слід навчитися цієї нескладної речі — розвинути в собі палке бажання служити Господу певним способом і справді плакати й благати служіння. Це — лаул’ям, цими сльозами ми платимо за найвищу досконалість. Хто розвинув у собі лаул’ям, або палке бажання зустрітися з Господом і служити Йому у певний спосіб, той вже заплатив за вхід до царства Божого. Матеріальними підрахунками вартости вхідного квитка до царства Бога не визначити. Увійти туди можливо лише заплативши за це лаул’ям лаласамайі, тобто розвинувши у собі нестримно палке бажання.

Recitação de orações notáveis

Промовляти відомі молитви

Segundo grandes sábios eruditos, todo o Bhagavad-gītā contém muitas orações autorizadas, especialmente no décimo primeiro capítulo, onde Arjuna ora à forma universal do Senhor. De maneira similar, todos os versos no Gautamīya-tantra são chamados orações. No Śrīmad-Bhāgavatam também, existem centenas de orações ao Senhor. Assim, um devoto deve escolher algumas de tais orações para recitar. No Skanda Purāṇa, as glórias de tais orações são descritas nas seguintes palavras: “Mesmo eminentes santos e sá­bios sempre oferecem respeitos ao devoto cuja língua está sempre decorada com orações ao Senhor Kṛṣṇa – tais devotos são, com efeito, dignos de adoração mesmo por parte dos semideuses”.

Згідно з думкою великих вчених-мудреців у «Бгаґавад-ґіті» є багато авторитетних молитов, а надто в її одинадцятій главі, в якій Арджуна молиться до всесвітньої форми Господа. Молитвами називають також усі вірші у «Ґаутамія-тантрі». «Шрімад- Бгаґаватам» містить сотні молитов до Господа. Отож відданий повинен вибрати якісь з цих молитов і проказувати їх. У «Сканда Пурані» описано велич таких молитов: «Відданим, чий язик завжди прикрашають молитви до Господа Крішни, навіть великі святі й мудреці завжди віддають шану, і таких відданих вшановують навіть півбоги».

Aqueles que são pouco inteligentes preferem adorar diferentes semideuses em troca de algum benefício material a adorar Kṛṣṇa. Aqui, todavia, declara-se que um devoto que está sempre oferecendo orações ao Senhor é digno de ser adorado até mesmo pelos próprios semideuses. Os devotos puros nada têm a pedir a nenhum semideus, senão que, em vez disso, os semideuses estão ansiosos por oferecer orações aos devotos puros.

Люди недалекі замість того , щоб поклонятися Крішні , вдаються до поклоніння різним півбогам, мавши на меті досягти певної матеріальної вигоди. Але тут сказано, що навіть півбоги вшановують того відданого, з чиїх вуст завжди лунають молитви Господеві. Чистим відданим нічого не треба від жодного півбога — то радше півбоги жадають підносити молитви до чистих відданих.

No Nṛsiṁha Purāṇa, encontramos a seguinte afirmação: “Qualquer pessoa que se apresente à Deidade do Senhor Kṛṣṇa e se ponha a cantar diferentes orações alivia-se imediatamente de todas as reações a atividades pecaminosas e não resta dúvida alguma de que se torna apta a entrar em Vaikuṇṭhaloka”.

У «Нрісімха Пурані» сказано: «Кожний, хто приходить до храму і перед Божеством Господа Крішни промовляє різні молитви, одразу звільняється од усіх наслідків своєї гріховної діяльности і безумовно стає гідний увійти на Вайкунтгалоку».

Aceitar prasāda

Приймати в їжу прасад

No Padma Purāṇa, há esta declaração específica: “Uma pessoa que honra a prasāda e a come com regularidade – não precisamente em frente à Deidade –, junto com o caraṇāmṛta [a água oferecida aos pés de lótus do Senhor, que é misturada com sementes da arvore­zinha tulasī], pode alcançar imediatamente os resultados de atividades piedosas que se obtêm por intermédio de dez mil execuções de ritos sacrificiais”.

У «Падма Пурані» сказано щодо цього зокрема таке: «Той, хто шанує прасад і реґулярно споживає його (але не перед Самим Божеством) та п’є чаранамріту [воду, що змішана з насінням деревця туласі і запропонована лотосовим стопам Господа], може зразу ж здобути плоди доброчесної діяльности, що їх отримують звичайно лише по десятьох тисячах жертовних обрядів».

Beber caraṇāmṛta

Пити чаранамріту

Obtém-se caraṇāmṛta pela manhã enquanto se lava o Senhor antes de vesti-lO. Perfumada com fragrâncias e flores, a água desce deslizando através dos pés de lótus do Senhor e é recolhida e misturada com iogurte. Dessa maneira, o caraṇāmṛta não apenas adquire um gosto muito saboroso, mas também possui um valor espiritual extra­ordinário. No Padma Purāṇa, descreve-se que até uma pessoa que jamais tenha podido dar em caridade, que jamais tenha podido executar um grande sacrifício, que jamais tenha podido estudar os Vedas, que jamais tenha podido adorar o Senhor – ou, em ou­tras palavras, até mesmo uma pessoa que jamais tenha executado atividades piedosas – tornar-se-á apta a entrar no reino de Deus caso simplesmente beba o caraṇāmṛta que é mantido no templo. No templo, costuma-se conservar o caraṇāmṛta em um grande pote. Os devotos que vão visitar o templo e oferecer respeitos à Deidade bebem, com muita submissão, três gotas de caraṇāmṛta e se sentem felizes em bem-aventurança transcendental.

Чаранамріту одержують вранці, коли Господа обмивають перед тим, як вдягти на день. Водою, в яку додають ароматичні масла та пелюстки квітів, обмивають Його лотосові стопи, і коли вона стікає з Його стіп, її збирають і змішують з юґуртом. Така чаранамріта не лише духмяна, а й має незмірну духовну цінність. У «Падма Пурані» сказано, що навіть той, хто ніколи не мав можливости дати милостині, ані здійснити жодного великого жертвопринесення, ані вивчати Веди чи поклонятися Господу, інакше кажучи, той, хто ніколи не здійснив жодного побожного вчинку, стає гідним увійти до царства Бога, якщо просто п’є чаранамріту з храму. В храмах чаранамріту зазвичай тримають у великій мисці. Віддані, що приходять до храму вшанувати Божества, смиренно приймають три краплі чаранамріти і відчувають від того велике щастя і трансцендентне блаженство.

Cheirar o incenso e as flores oferecidas à Deidade

Вдихати запах курінь та квітів, запропонованих Божеству

No Hari-bhakti-sudhodaya, há uma declaração sobre o incenso que se oferece no templo: “Quando os devotos cheiram o bom aroma do incenso que se oferece à Deida­de, eles se curam dessa maneira dos efeitos venenosos da contaminação material, assim como nos curamos da mordida de uma cobra se cheiramos as ervas medi­cinais receitadas”. A explicação deste verso é que existe na mata uma erva que os peritos sabem como utilizar para reviver a consciência de alguém que tenha sido mordido por uma cobra. Com o simples ato de cheirar tal erva, a pessoa se alivia imediatamente dos efeitos venenosos da mordida de cobra. O mesmo exemplo é apropriado aqui: quando uma pessoa vai visitar o templo e cheira o incenso oferecido à Deidade, ela se cura de todas as suas contaminações materiais.

У «Харі-бгакті-судгодая» щодо курінь, запропонованих у храмі, сказано: «Вдихаючи приємний аромат курінь, запропонованих Божеству, віддані зціляються від наслідків дії на них отрути матеріального занечищення, як людина, яку вкусила отруйна змія, повертається до тями, понюхавши певну лікарську траву». Смисл цього вірша такий: в лісах росте певна трава, і є цілителі, які вміють її використовувати, щоб повернути до свідомости і вилікувати людину, котру вкусила змія. Просто нюхаючи цю траву, людина звільняється від наслідків дії зміїної отрути. Отже, порівняння є цілком доречним: коли, зайшовши до храму, ми вдихаємо аромат запропонованих Божеству курінь, ми тої ж миті повністю очищуємося від матеріальної скверни.

Qualquer devoto que visite o templo deve sempre oferecer algo à Deidade – frutas, flores, incenso, etc. Se não se pode oferecer nada em dinheiro, deve-se oferecer alguma outra coisa. Na Índia, o sistema é que todas as damas e cavalheiros que vão visitar o templo de manhã levam artigos variados. Pode-se oferecer até mesmo um pouco de arroz ou um pouco de farinha. Considera-se como um princípio regulador que não se deve ir visitar uma pessoa santa ou a Deidade no templo sem que se ofereça algo. Pode ser um oferecimento muito humilde, ou pode ser inestimável. Pode-se oferecer mesmo uma flor, um pouco de fruta, um pouco d’água – o que quer que seja possí­vel. Assim, quando um devoto for oferecer algo à Deidade pela manhã, ele certamente haverá de cheirar o bom aroma do incenso, em decorrência do que se limpará imediatamente dos efeitos venenosos da existência material.

Кожний відданий, йдучи до храму, повинен принести щось Божеству — якісь плоди, квіти, куріння й т. ін. Якщо він не має можливости запропонувати гроші, можна запропонувати щось інше. В Індії за звичаєм усі господарі та господині, що вранці відвідують храм, приносять Божествам силу усіляких речей. Принаймні запропонувати Господу трохи рису чи борошна може будь-хто. Це, власне, такий припис: приходячи побачити святу особу і так само Божество у храмі, слід робити їм якесь підношення. Підношення може бути дуже коштовним чи, навпаки, дуже скромним. Квітка, якийсь плід, трохи води — що хто може, але кожний мусить запропонувати щось. Отже, коли відданий приходить вранці з підношенням для Божеств, він неодмінно вдихне чудовий аромат запропонованих Господеві курінь і тої ж миті очиститься від наслідків дії отрути матеріального існування.

No tantra-śāstra, está declarado: “Se o aroma da guirlanda que foi oferecida à Dei­dade no templo entra nas narinas de uma pessoa, a mesma se liberta imediatamente de sua sujeição às atividades pecaminosas. E mesmo que a pessoa não tenha atividades pecaminosas; caso cheire tais remanentes florais, poderá avançar de māyāvādī [impersonalista] para devoto”. Há diversos exemplos disto, sendo que um dos principais é o avanço dos quatro Kumāras. Eles eram māyāvādīs impersonalistas, porém, depois que cheiraram os restos de flores e incenso no templo, tornaram-se devotos. A partir do verso supracitado, parece que os māyāvādīs, ou impersonalistas, são, em certa medida, contaminados. Eles não são puros.

Тантра-шастра повідомляє: «Коли аромат ґірлянди, запропонованої в храмі Божеству, проникає у ніздрі людини, з неї враз спадають пута гріховної діяльности. І навіть якщо людина вже звільнилась від гріховної діяльности, все ж, нюхаючи квіти, що лишились після служіння Божествам, вона може піднестись ще вище — з рівня майаваді (імперсоналіста) на рівень відданого». Відомо кілька таких прикладів, і найяскравішим серед них є приклад чотирьох Кумар. Вони були імперсоналістами- майаваді, але, вдихнувши запах запропонованих квітів і курінь у храмі, стали відданими. Із наведеного вище вірша зрозуміло, що майаваді, або імперсоналісти, не очищені повністю — вони більшою чи меншою мірою забруднені.

Afirma-se no Śrīmad-Bhāgavatam: “O indivíduo que não tenha removido todas as reações a atividades pecaminosas não pode ser um devoto puro. O devoto puro não mais possui dúvidas quanto à supremacia da Personalidade de Deus, em virtude do que se dedica à consciência de Kṛṣṇa e ao serviço devocional”. No Agastya-saṁhitā, há uma declaração semelhante: “Para que purifiquemos as impurezas de nossas narinas, devemos tentar cheirar os remanentes das flores oferecidas a Kṛṣṇa no templo”.

Це підпирає «Шрімад-Бгаґаватам»: «Той, хто не змив із себе усіх наслідків гріховної діяльности, не може стати чистим відданим. Чистий відданий не має більше сумнівів щодо вищости Бога-Особи і тому присвячує себе свідомості Крішни та відданому служінню». Близьке до цього твердження містить «Аґаст’я-самхіта»: «Щоби наші ніздрі стали чисті, ми повинні використовувати кожну можливість вдихати аромат квітів, запропонованих у храмі Крішні».

Tocar a Deidade

Торкатися Божества

No Viṣṇu-dharmottara, há uma assertiva com relação a se tocarem os pés de lótus do Senhor. Declara-se: “Apenas aquele que é iniciado como vaiṣṇava e que executa servi­ço devocional em consciência de Kṛṣṇa tem o direito de tocar o corpo da Deidade”. Na Índia, na época do movimento político de Gandhi, houve agitação, porque as classes de homens de nascimento baixo, como os varredores de rua e os caṇḍālas, são, segundo o sistema védico, proibidos de entrar no templo. Semelhante proibição se dá devido a seus há­bitos impuros, mas, por outro lado, recebem outras facilidades de modo a poderem ele­var-se ao posto mais elevado de serviço devocional através do contato com de­votos puros. Não se apresentam objeções a nenhum homem, independente da família em que tenha nascido; porém, ele tem que se purificar. É necessário que se adote este proces­so de purificação. Gandhi quis torná-los limpos com o simples ato de estampá-los com um nome fictício, hari-jana (filhos de Deus), e, desta maneira, houve forte impasse entre os proprietários de templos e os seguidores de Gandhi.

«Вішну-дгармоттара» містить твердження щодо торкання до лотосових стіп Господа. Там сказано: «Право торкатися тіла Божества має лише той, хто посвячений на вайшнаву і хто виконує віддане служіння у свідомості Крішни». В Індії за часів політичного руху Ґанді була розгорнута ціла кампанія за дозвіл входити до храму людям нижчого походження, як оце підмітальникам вулиць і чандалам, яким за ведичними стандартами до храму входити заборонено через їхні нечисті звички. Разом з тим їм надано сприятливі можливості спілкуватися з чистими відданими, через яке вони можуть піднятися до найвищого ступеня відданого служіння. Хоч би хто з походження була людина, двері храму для неї не закриті, але спочатку вона мусить очиститися. Це треба визнати. Ґанді хотів штучно зробити людей низького походження чистими, просто назвавши їх химерним іменем харіджани («сини Бога»), через що довго не влягалася боротьба між власниками храмів та послідовниками Ґанді.

De qualquer maneira, a lei atual é a lei de todas as escrituras – que todo aquele que está purificado pode entrar no templo. Na realidade, esse é o posicionamento. Apenas alguém devidamente iniciado, que esteja seguindo cor­retamente as regras e regulações, pode entrar no templo e tocar a Deidade – e não todas as pessoas. Aquele que toca o corpo da Deidade, seguindo tais princípios reguladores, liberta-se imediatamente da contaminação dos pecados materiais, e todos os seus desejos são satisfeitos sem demora.

Але так чи інакше, прийнятий нині закон — а саме що будь- яка людина, яка очистилася, може входити до храму — є законом усіх священних писань. Так воно і має бути. Ті, хто отримав належне посвячення і як належить дотримується всіх правил та приписів, може входити до храму і торкатися тіла Божества — але не будь-хто. А той, хто у згоді з вищенаведеними приписами і правилами торкається тіла Божества, негайно звільняється від скверни своїх гріхів, й усі його бажання швидко виповнюються.

Ver a Deidade

Споглядати Божество

No Varāha Purāṇa, há uma declaração que louva o ato de ver a Deidade de Śrī Kṛṣṇa no templo. Ali, um devoto diz: “Meu querido Vasundharā, qualquer pessoa que vá a Vṛndāvana e veja a Deidade de Govindadeva livra-se do palácio de justiça de Yamarāja e recebe autorização para entrar no sistema planetário superior, no qual residem os semideuses”. Isto significa que mesmo que uma pessoa comum que vá a Vṛndāvana por curiosidade e, por acaso, veja o templo, especialmente o templo de Govindadeva; mesmo que não seja elevada ao rei­no espiritual, tem garantida a sua promoção aos sistemas planetários superio­res. Isto quer dizer que, pelo simples fato de visitar a Deidade de Govinda em Vṛndāvana, a pessoa se torna altamente elevada em vida piedosa.

У «Вараха Пурані» один відданий, здіймаючи хвалу спогляданню Божества Шрі Крішни в храмі, каже: «Любий мій Васундгаро! Той, хто був у Вріндавані і споглядав Божество Ґовіндадеви, вже не постане перед судом Ямараджі; йому дозволено увійти на найвищу планетну систему, в обитель півбогів». Це означає, що навіть пересічна людина, яка приїхала до Вріндавани просто з цікавости і випадком зазирнула до якогось храму, а найпаче до храму Ґовіндадеви, досягає духовного царства, і навіть якщо ні, то вона напевно підіймається на вищі планетні системи. Отже, навіть просто відвідуючи Божество Ґовінди у Вріндавані, ми робимо великий поступ на шляху доброчесного життя.

Observar ārati e celebrações ao Senhor

Відправляти араті та святкувати свята Господа

No Skanda Purāṇa, figura a seguinte descrição do resultado de se ver o ārati (adoração) da Deidade: “Se alguém vê o rosto do Senhor enquanto acontece o ārati, ele pode se aliviar de todas as reações pecaminosas que provêm de muitíssimos milhares e milhões de anos. Tal indivíduo é perdoado até mesmo do ato de matar um brāhmaṇa ou de ati­vidades proibidas similares”.

У «Сканда Пурані» описано наслідки споглядання араті (ритуалу поклоніння) Божеству: «Якщо хтось під час араті споглядає лице Господа, він звільняється від усіх наслідків своїх гріховних дій, вчинених за багато мільйонів минулих років. Йому прощається навіть вбивство брахмани й подібні тяжкі гріхи».

Como já explicamos, existem diferentes cerimônias que devem ser comemoradas, tais como o aniversário de Kṛṣṇa, o aniversário do Senhor Rāmacandra, o aniversário de alguns vaiṣṇavas preeminentes, a cerimônia de Jhulana-yātrā com o Senhor sentado em um balanço, Dola-yātrā (as atividades do Senhor durante o mês de março) e assim por dian­te. Em todos os festivais, o Senhor é acomodado em um carro, o qual percorre diferen­tes ruas da cidade para que as pessoas possam beneficiar-se vendo o Senhor. No Bhaviṣya Purāṇa, afirma-se: “Em semelhante cerimônia, se mesmo um caṇḍāla [comedor de cachorro], simplesmente por curiosidade, vê o Senhor no carro, ele passa a ser consi­derado um dos companheiros de Viṣṇu”.

Ми вже казали за те, що є різні свята, які слід святкувати. Це — день явлення Крішни, день явлення Господа Рамачандри, а також дні явлення визначних вайшнав, свята Джгулана-ятра (коли Господа гойдають на гойдалці) та Дола-ятра (розваги Господа у березні). У дні цих свят, даючи усім людям змогу побачити Господа, Його саджають на колісницю, і Він їде вулицями міста. «Під час таких свят, — сказано у «Бгавіш’я Пурані», — якщо навіть чандала (собакоїд) просто із цікавости споглядає Господа, коли Його везуть на колісниці, такого чандалу вважають за одного з наближених Вішну».

No Agni Purāṇa, encontra-se a seguinte afirmação: “Qualquer pessoa que veja com alegria a adoração à Deidade no templo obterá os resultados de kriyā-yoga, os quais são descritos na escritura Pañcarātra”. Kriyā-yoga é um sistema de prática muito parecido com o serviço devocio­nal prático, mas destina-se especialmente aos yogīs místicos. Em outras palavras, por intermédio desse processo gradual, os yogīs místicos são, por fim, eleva­dos ao serviço devocional ao Senhor.

В «Аґні Пурані» сказано: «Будь-яка особа, що радіє, спостерігаючи ритуал поклоніння Божеству в храмі, неодмінно досягне плодів крія-йоґи, за які йдеться у писанні «Панчаратра». Крія-йоґа багато в чому нагадує практичне віддане служіння, але вона особливо призначена для йоґів-містиків. Іншими словами, практикуючи цю йоґу, йоґи-містики поступово піднімаються на рівень відданого служіння Господу.