TEXT 1

VERŠ 1

Tekst

Verš

śrī-bhagavān uvāca
anāśritaḥ karma-phalaṁ
kāryaṁ karma karoti yaḥ
sa sannyāsī ca yogī ca
na niragnir na cākriyaḥ

Synoniemen

Synonyma

śrī-bhagavān uvāca — de Heer zei; anāśritaḥ — zonder toevlucht te nemen; karma-phalam — van het resultaat van activiteiten; kāryam — verplicht; karma — activiteit; karoti — verricht; yaḥ — iemand die; saḥ — hij; sannyāsī — in de onthechte levensorde; ca — ook; yogī — mysticus; ca — ook; na — niet; niḥ — zonder; agniḥ — vuur; na — noch; ca — ook; akriyaḥ — zonder plicht.

śrī-bhagavān uvāca — Kṛṣṇa, Najvyššia Božská Osobnosť, riekol; anāśritaḥ — nezávisí; karma-phalam — na plodoch svojej práce; kāryam — povinné; karma — činy; karoti — robí; yaḥ — kto; saḥ — on; sannyāsī — sannyāsīn; ca — tiež; yogī — yogīn; ca — tiež; na — nie; niḥ — bez; agniḥ — oheň; na — ani; ca — tiež; akriyaḥ — nerobí.

Vertaling

Překlad

De Allerhoogste Persoonlijkheid Gods zei: Wie niet gehecht is aan de vruchten van zijn activiteiten en handelt volgens zijn plicht, bevindt zich in de onthechte levensorde en is de ware mysticus, maar niet degene die geen vuur ontsteekt en geen plichten vervult.

Vznešený riekol: „Pravý sannyāsīn a yogīn je ten, kto nelipne na plodoch svojho konania a robí to, čo treba vykonať, a nie ten, kto nezapáli oheň a je nečinný.

Betekenisverklaring

Význam

In dit hoofdstuk legt de Heer uit dat het systeem van de achtvoudige yogamethode een middel is om de geest en de zintuigen te beheersen. Maar voor de mensen in het algemeen is dit systeem zeer moeilijk te beoefenen, vooral in het Kali-tijdperk. Hoewel in dit hoofdstuk de achtvoudige yogamethode wordt aanbevolen, benadrukt de Heer dat de methode van karma-yoga, actie in Kṛṣṇa-bewustzijn, beter is. Iedereen werkt in deze wereld om zijn gezin en hun bezittingen te onderhouden. Niemand werkt zonder eigenbelang, zonder persoonlijke bevrediging of die nu strikt voor iemand zelf is of uitgebreid [naar dierbaren].

Het criterium van perfectie is actief zijn in Kṛṣṇa-bewustzijn, zonder van de resultaten van die activiteiten te willen genieten. Actief zijn in Kṛṣṇa-bewustzijn is de plicht van ieder levend wezen, omdat ieder levend wezen in essentie een integrerend deeltje van de Allerhoogste is. De delen van het lichaam werken om het hele lichaam tevreden te stellen. De ledematen van het lichaam zijn niet bezig voor hun eigenbelang, maar om het complete geheel tevreden te stellen. Op dezelfde manier is het levend wezen dat actief is voor het allerhoogste geheel en niet voor persoonlijke bevrediging, de perfecte sannyāsī, de perfecte yogī.

V tejto kapitole Śrī Kṛṣṇa vysvetľuje, že osemstupňová yoga je prostriedkom na ovládnutie mysle a zmyslov. Lenže pre obyčajných ľudí súčasného veku Kali je veľmi ťažké venovať sa tejto yoge. Napriek tomu, že táto kapitola osemstupňový systém yogy odporúča, Kṛṣṇa zdôrazňuje, že činnosti konané s mysľou uprenou naňho, karma-yoga, sú lepšie. Všetci na tomto svete pracujú, aby uživili rodinu a ochránili svoj majetok. Nik nepracuje bez sebeckej motivácie, či už osobnej alebo rozšírenej (v záujme ľudstva). Najvyššia dokonalosť znamená konať s mysľou uprenou na Kṛṣṇu, a nie kvôli pôžitku z plodov práce. Takto konať vo vedomí Kṛṣṇu je povinnosťou každej bytosti, lebo každá je čiastočkou Boha. Telesné orgány pracujú, aby uspokojili celé telo. Telesné údy nepracujú pre vlastné uspokojenie, ale pre uspokojenie tela ako celku. Podobne aj živá bytosť, ktorá koná pre uspokojenie najvyššieho celku, a nie pre osobné uspokojenie, je dokonalým sannyāsīnom, dokonalým yogīnom.

Sannyāsī’s denken soms ten onrechte dat ze bevrijd zijn geraakt van alle materiële plichten en stoppen daarom met het verrichten van agnihotra yajña’s (vuuroffers), maar eigenlijk denken ze alleen aan hun eigenbelang, omdat het hun doel is īīn te worden met het onpersoonlijk Brahman. Zo’n verlangen is verhevener dan welk materieel verlangen dan ook, maar het is niet vrij van eigenbelang. Ook de mystieke yogī die met halfgesloten ogen de yogamethode beoefent en alle materiële activiteiten stopt, verlangt naar een bepaalde voldoening voor zichzelf. Maar iemand die Kṛṣṇa-bewust handelt, verricht, zonder eigenbelang, activiteiten die voldoening schenken aan het geheel. Een Kṛṣṇa-bewust persoon verlangt niet naar zijn eigen voldoening. Zijn criterium van succes is de voldoening van Kṛṣṇa en daarom is hij de perfecte sannyāsī of de perfecte yogī. Heer Caitanya, het hoogste en meest volmaakte toonbeeld van onthechting, bidt als volgt:

Niekedy si sannyāsīn môže myslieť, že sa oslobodil od všetkých hmotných povinností, a preto prestane vykonávať agnihotra-yajñu (obeť ohňom), ale v skutočnosti tak koná zo sebectva, lebo jeho cieľom je splynúť s neosobným Brahmanom. Také želanie je síce na vyššej úrovni než hmotné želanie, ale aj ono je motivované sebecky. Podobne aj yogīn, mystik, ktorý vykonáva aṣṭānga-yogu s privretými očami a ktorý zanechal všetky hmotné činnosti, túži po osobnom uspokojení. Naopak bhakti-yogīn má jediný cieľ: uspokojiť najvyšší celok bez akejkoľvek sebeckosti. Meradlom jeho úspechu je Kṛṣṇova spokojnosť, a preto je dokonalým sannyāsīnom alebo dokonalým yogīnom. Śrī Caitanya Mahāprabhu nám vo Svojich modlitbách dáva dokonalý príklad odriekania:

na dhanaṁ na janaṁ na sundarīṁ
kavitāṁ vā jagad-īśa kāmaye
mama janmani janmanīśvare
bhavatād bhaktir ahaitukī tvayi

‘O almachtige Heer, ik verlang er niet naar om veel geld te vergaren of te genieten met mooie vrouwen. Ik wil evenmin veel volgelingen. Het enige wat ik wil, is de grondeloze genade van Uw devotionele dienst, leven na leven.’

„Ó, všemocný Pane, netúžim po bohatstve a prekrásnych ženách, nechcem mať ani žiadnych stúpencov. Túžim jedine po bezpríčinnej oddanej službe Tebe, zrodenie za zrodením.“