TEXT 14

Tekst

Tekstas

adhiṣṭhānaṁ tathā kartā
karaṇaṁ ca pṛthag-vidham
vividhāś ca pṛthak ceṣṭā
daivaṁ caivātra pañcamam

Synoniemen

Synonyms

adhiṣṭhānam — de plaats; tathā — ook; kartā — de handelende persoon; karaṇam — instrumenten; ca — en; pṛthak-vidham — van verschillende soorten; vividhāḥ — verschillende; ca — en; pṛthak — afzonderlijke; ceṣṭāḥ — de inspanningen; daivam — de Allerhoogste; ca — ook; eva — zeker; atra — hier; pañcamam — de vijfde.

adhiṣṭhānam — vieta; tathā — taip pat; kartā — veikėjas; karaṇam — įrankiai; ca — ir; pṛthak-vidham — skirtingų rūšių; vividhāḥ — įvairios; ca — ir; pṛthak — atskiros; ceṣṭāḥ — pastangos; daivam — Aukščiausiasis; ca — taip pat; eva — tikrai; atra — čia; pañcamam — penktas.

Vertaling

Translation

De vijf factoren van activiteit zijn: de plaats van handeling [het lichaam], de handelende persoon, de verschillende zintuigen, de verschillende soorten inspanning en uiteindelijk de Superziel.

Veiksmo vieta [kūnas], atlikėjas, skirtingos juslės, įvairių rūšių pastangos ir pagaliau Supersiela – tokie yra penki veiksmo faktoriai.

Betekenisverklaring

Purport

Het woord ‘adhiṣṭhānam’ verwijst naar het lichaam. De ziel in het lichaam is actief en streeft naar de resultaten van activiteiten en wordt daarom de kartā genoemd, ‘de verrichter’. In de śruti wordt gesteld dat de ziel de kenner en de verrichter is: eṣa hi draṣṭā spraṣṭā (Praśna Upaniṣad 4.9). Ook in het Vedānta-sūtra wordt dit bevestigd in de aforismen jño ’ta eva (2.3.17) en kartā śāstrārthavattvāt (2.3.31).

De zintuigen zijn de instrumenten voor activiteit en met behulp van de zintuigen is de ziel op verschillende manieren actief. Voor iedere activiteit is een andere inspanning vereist. Maar al iemands activiteiten zijn afhankelijk van de wil van de Superziel, die aanwezig is in het hart als een vriend. De Allerhoogste Heer is de superoorzaak. Wie onder leiding van de Superziel in het hart Kṛṣṇa-bewust handelt, raakt natuurlijk niet gebonden door enige activiteit. Zij die volledig Kṛṣṇa-bewust zijn, zijn uiteindelijk niet verantwoordelijk voor hun daden. Alles hangt af van de allerhoogste wil, de Superziel, de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods.

KOMENTARAS: Žodis adhiṣṭhānam nurodo kūną. Siela, esanti kūne, veikia taip, kad sukurtų veiklos rezultatą, ir todėl vadinasi karta – „veikiančioji“. Apie tai, kad siela yra pažįstantis subjektas ir veikiančioji, pasakyta śruti. Eṣa hi draṣṭā sraṣṭā („Praśna Upaniṣada“ 4.9). Tai liudija ir „Vedānta- sūtros“ posmai: jño ‘ta eva (2.3.18) ir kartā śāstrārthavattvāt (2.3.33). Veiklos įrankiai yra juslės, ir siela veikia jų padedama. Kiekvienam veiksmui atlikti reikia tam tikrų pastangų. Tačiau bet kokia veikla priklauso nuo Supersielos – draugo, kuris glūdi širdyje, valios. Aukščiausiasis Viešpats – tai aukščiausioji priežastis. Todėl to, kuris veikia su Kṛṣṇos sąmone, kaip nurodo širdyje esanti Supersiela, savaime nesaisto jokia veikla. Pasiekusieji visišką Kṛṣṇos sąmonę iš tikrųjų jau neatsako už savo veiksmus. Viskas yra Supersielos, Aukščiausiojo Dievo Asmens, aukščiausioje valioje.