TEXT 8
TEXT 8
Tekst
Tekstas
mohanaṁ sarva-dehinām
pramādālasya-nidrābhis
tan nibadhnāti bhārata
mohanaṁ sarva-dehinām
pramādālasya-nidrābhis
tan nibadhnāti bhārata
Synoniemen
Synonyms
tamaḥ — de hoedanigheid onwetendheid; tu — maar; ajñāna-jam — voortkomend uit onwetendheid; viddhi — weet; mohanam — de waan; sarva-dehinām — van alle belichaamde wezens; pramāda — met waanzin; ālasya — luiheid; nidrābhiḥ — en slaap; tat — deze; nibadhnāti — bindt; bhārata — o afstammeling van Bharata.
Vertaling
Translation
O afstammeling van Bharata, weet dat de hoedanigheid duisternis, die voortkomt uit onwetendheid, de waan is waarin alle belichaamde levende wezens leven. De resultaten van deze hoedanigheid, die de geconditioneerde ziel gebonden houden, zijn waanzin, luiheid en slaap.
O Bharatos sūnau, žinok, kad neišmanymo pagimdyta tamsos guṇa – visų įkūnytų gyvųjų esybių paklydimo priežastis. Šios guṇos pasekmės – beprotybė, tingumas ir mieguistumas, kurie susaisto sąlygotą sielą.
Betekenisverklaring
Purport
In dit vers is het specifieke gebruik van het woord ‘tu’ heel belangrijk. Het geeft aan dat de hoedanigheid onwetendheid een zeer typisch kenmerk van de belichaamde ziel is. De hoedanigheid onwetendheid is precies het tegenovergestelde van de hoedanigheid goedheid. Door de hoedanigheid goedheid, door het ontwikkelen van kennis, kan men begrijpen hoe alles in elkaar zit, maar de hoedanigheid onwetendheid is precies het tegenovergestelde. Iedereen die in de greep van de hoedanigheid onwetendheid is, wordt gek en een gek kan niet begrijpen hoe alles in elkaar zit. In plaats van vooruitgang te maken, gaat zo iemand achteruit.
De Vedische literatuur definieert de hoedanigheid onwetendheid als volgt: vastu-yāthātmya-jñānāvarakaṁ viparyaya-jñāna-janakaṁ tamaḥ — in de greep van onwetendheid kan men een ding niet begrijpen zoals het is. Iedereen kan bijvoorbeeld begrijpen dat omdat zijn grootvader gestorven is, hijzelf ook zal sterven; de mens is sterfelijk. De kinderen die hij verwekt, zullen ook sterven. De dood is dus iets dat vaststaat. Toch houden mensen zich als bezetenen bezig met het binnenhalen van geld en werken ze dag en nacht hard zonder ook maar iets om de eeuwige ziel te geven. Dit is waanzin. In hun waanzin zijn deze mensen erg onwillig om hun spiritueel bewustzijn te ontwikkelen. Zulke mensen zijn heel lui. Wanneer ze worden uitgenodigd om deel te nemen aan bijeenkomsten voor spirituele ontwikkeling, zijn ze niet erg geïnteresseerd. Ze zijn niet eens actief zoals iemand die door de hoedanigheid hartstocht beheerst wordt.
Een andere kenmerk van iemand die ingebed ligt in de hoedanigheid onwetendheid, is dat hij meer slaapt dan nodig is. Zes uur slaap is voldoende, maar iemand in de hoedanigheid onwetendheid slaapt op zijn minst tien tot twaalf uur per dag. Zo iemand maakt altijd een neerslachtige indruk en is verslaafd aan bedwelmende middelen en slaap. Dit zijn de kenmerken van iemand die geconditioneerd is door de hoedanigheid onwetendheid.
KOMENTARAS: Šiame posme specifiškai pavartotam žodžiui tu tenka didelė reikšmė. Jis nurodo, kad neišmanymo guṇa – būdinga įkūnytos sielos savybė. Neišmanymo guṇa yra visiška dorybės guṇos priešingybė. Vystydamas žinojimą, dorybės guṇos veikiamas žmogus gali suvokti kas yra kas, o neišmanymo guṇos atveju viskas yra atvirkščiai. Visi, kurie yra neišmanymo guṇos, pameta protą, o beprotis nesuvokia kas yra kas. Užuot žengęs į priekį, jis degraduoja. Neišmanymo guṇos apibrėžimas pateiktas Vedų raštuose. Vastu-yāthātmya-jñānāvarakaṁ viparyaya- jñāna-janakaṁ tamaḥ: „neišmanymo užburtam neįmanoma suvokti tikrosios dalykų esmės.“ Antai kiekvienam akivaizdu, kad mirė jo seneliai, mirs ir jis. Žmogus mirtingas. Mirs ir jo palikuonys. Mirtis neišvengiama. Nepaisant to žmonės kaip pamišę kaupia pinigus ir dieną naktį išsijuosę dirba, nesirūpindami savo amžina siela. Tai beprotybė. Pametę protą, jie nesiekia pažangos dvasinio pažinimo srityse. Tokie žmonės labai tingūs. Kviečiami bendrauti, plėsti savo dvasinį akiratį, didelio susidomėjimo jie nereiškia. Jiems trūksta netgi aistros guṇos veikiamų žmonių veiklumo. Kitas neišmanymo guṇos veikiamo žmogaus požymis – jis miega daugiau negu reikia. Miegui visiškai pakanka šešių valandų per parą, tačiau neišmanymo guṇos veikiamas žmogus miega mažų mažiausiai dešimt-dvylika valandų. Jis visada atrodo prislėgtas, linkęs vartoti svaigalus ir persimiegoti. Tokie yra neišmanymo guṇos sąlygojamo žmogaus požymiai.