TEXT 10
VERŠ 10
Tekst
Verš
sattvaṁ bhavati bhārata
rajaḥ sattvaṁ tamaś caiva
tamaḥ sattvaṁ rajas tathā
sattvaṁ bhavati bhārata
rajaḥ sattvaṁ tamaś caiva
tamaḥ sattvaṁ rajas tathā
Synoniemen
Synonyma
rajaḥ — de hoedanigheid hartstocht; tamaḥ — de hoedanigheid onwetendheid; ca — en; abhibhūya — de overhand gekregen hebbend; sattvam — de hoedanigheid goedheid; bhavati — wordt prominent; bhārata — o afstammeling van Bharata; rajaḥ — de hoedanigheid hartstocht; sattvam — de hoedanigheid goedheid; tamaḥ — de hoedanigheid onwetendheid; ca — en; eva — op die manier; tamaḥ — de hoedanigheid onwetendheid; sattvam — de hoedanigheid goedheid; rajaḥ — de hoedanigheid hartstocht; tathā — zo.
rajaḥ — kvalita vášne; tamaḥ — kvalita nevedomosti; ca — tiež; abhibhūya — prekoná; sattvam — kvalita dobra; bhavati — prevládne; bhārata — ó, potomok Bharatov; rajaḥ — kvalita vášne; sattvam — kvalita dobra; tamaḥ — kvalita nevedomosti; ca — tiež; eva — tak; tamaḥ — kvalita nevedomosti; sattvam — kvalita dobra; rajaḥ — kvalita vášne; tathā — takto.
Vertaling
Překlad
Soms heeft de hoedanigheid goedheid de overhand en verdrijft ze de hoedanigheden hartstocht en onwetendheid, o afstammeling van Bharata. Soms verdrijft de hoedanigheid hartstocht goedheid en onwetendheid en dan weer verdrijft onwetendheid goedheid en hartstocht. Op die manier is er altijd strijd om de overmacht.
Niekedy prevláda kvalita dobra a prevýši kvality vášne a nevedomosti, ó, potomok Bharatov. Niekedy kvalita vášne zvíťazí nad kvalitami dobra a nevedomosti a inokedy zas nevedomosť prevýši kvality dobra a vášne. Takto medzi nimi prebieha neustály boj o nadvládu.
Betekenisverklaring
Význam
Wanneer de hoedanigheid hartstocht de overhand heeft, zijn de hoedanigheden goedheid en onwetendheid verslagen. Wanneer de hoedanigheid goedheid de overhand heeft, zijn hartstocht en onwetendheid verslagen. En wanneer de hoedanigheid onwetendheid de overhand heeft, zijn hartstocht en goedheid verslagen. Deze competitie is voortdurend aan de gang. Wie werkelijk vooruitgang wil maken in Kṛṣṇa-bewustzijn, moet daarom aan deze hoedanigheden ontstijgen.
Aan iemands gedrag, activiteiten, eetgewoonten enz. kan men zien welke bepaalde hoedanigheid bij iemand de overhand heeft; in latere hoofdstukken zal dit allemaal worden uitgelegd. Maar wie wil, kan, door oefening, de hoedanigheid goedheid ontwikkelen en op die manier de hoedanigheden onwetendheid en hartstocht verslaan. Op dezelfde manier kan iemand ook de hoedanigheid hartstocht ontwikkelen en de hoedanigheden goedheid en onwetendheid verslaan. Of men kan de hoedanigheid onwetendheid ontwikkelen en de hoedanigheden goedheid en hartstocht verslaan. Ook al bestaan er drie hoedanigheden van de materiële natuur, wie vastberaden is, kan gezegend worden met de hoedanigheid goedheid. En door de hoedanigheid goedheid te overstijgen, kan men tot het niveau van zuivere goedheid komen, wat de vasudeva-toestand wordt genoemd, een toestand waarin men de wetenschap van God kan begrijpen. Aan de hand van de bepaalde activiteiten die een persoon verricht, kan men begrijpen in welke hoedanigheid van de natuur hij zich bevindt.
Ak prevláda kvalita vášne, kvality dobra a nevedomosti sú na ústupe. Ak prevláda kvalita dobra, ubúdajú kvality vášne a nevedomosti. A ak dominuje kvalita nevedomosti, znamená to, že ubúdajú kvality vášne a dobra. Toto súťaženie o nadvládu nikdy nekončí. Preto sa ten, kto chce pokročiť vo vedomí Kṛṣṇu, musí povzniesť nad tieto tri kvality. Nadvláda určitej kvality sa prejavuje v konkrétnych činnostiach, vo vystupovaní, jedení a podobne. Toto všetko bude vysvetlené v nasledujúcich kapitolách. Ak človek chce, môže vyvinúť kvalitu dobra a premôcť tak kvality vášne a nevedomosti. Tým istým spôsobom môže vyvinúť kvalitu vášne a premôcť ostatné dve kvality, alebo vyvinúť kvalitu nevedomosti a poraziť kvality dobra a vášne. Toto sú tri hmotné kvality, ale ak je človek rozhodný, môže byť obdarený kvalitou dobra a transcendovaním tejto kvality dosiahnuť stav čistého dobra. Na tejto úrovni, zvanej vasudeva, môžeme pochopiť vedu o Bohu. Podľa symptómov príslušných činností môžeme poznať, v akej kvalite prírody sa človek nachádza.