TEXT 10

Tekst

Verš

rajas tamaś cābhibhūya
sattvaṁ bhavati bhārata
rajaḥ sattvaṁ tamaś caiva
tamaḥ sattvaṁ rajas tathā

Synoniemen

Synonyma

rajaḥ — de hoedanigheid hartstocht; tamaḥ — de hoedanigheid onwetendheid; ca — en; abhibhūya — de overhand gekregen hebbend; sattvam — de hoedanigheid goedheid; bhavati — wordt prominent; bhārata — o afstammeling van Bharata; rajaḥ — de hoedanigheid hartstocht; sattvam — de hoedanigheid goedheid; tamaḥ — de hoedanigheid onwetendheid; ca — en; eva — op die manier; tamaḥ — de hoedanigheid onwetendheid; sattvam — de hoedanigheid goedheid; rajaḥ — de hoedanigheid hartstocht; tathā — zo.

rajaḥ — kvalitu vášně; tamaḥ — kvalitu nevědomosti; ca — a; abhibhūya — překonávající; sattvam — kvalita dobra; bhavati — převládne; bhārata — ó synu Bharaty; rajaḥ — kvalita vášně; sattvam — kvalitu dobra; tamaḥ — kvalitu nevědomosti; ca — také; eva — tak; tamaḥ — kvalita nevědomosti; sattvam — kvalitu dobra; rajaḥ — kvalitu vášně; tathā — takto.

Vertaling

Překlad

Soms heeft de hoedanigheid goedheid de overhand en verdrijft ze de hoedanigheden hartstocht en onwetendheid, o afstammeling van Bharata. Soms verdrijft de hoedanigheid hartstocht goedheid en onwetendheid en dan weer verdrijft onwetendheid goedheid en hartstocht. Op die manier is er altijd strijd om de overmacht.

Někdy převládne kvalita dobra, synu Bharaty, která překoná kvality vášně a nevědomosti. Jindy kvalita vášně překoná dobro a nevědomost a jindy nevědomost překoná dobro a vášeň. Tímto způsobem mezi nimi probíhá neustálé soupeření o převahu.

Betekenisverklaring

Význam

Wanneer de hoedanigheid hartstocht de overhand heeft, zijn de hoedanigheden goedheid en onwetendheid verslagen. Wanneer de hoedanigheid goedheid de overhand heeft, zijn hartstocht en onwetendheid verslagen. En wanneer de hoedanigheid onwetendheid de overhand heeft, zijn hartstocht en goedheid verslagen. Deze competitie is voortdurend aan de gang. Wie werkelijk vooruitgang wil maken in Kṛṣṇa-bewustzijn, moet daarom aan deze hoedanigheden ontstijgen.

Aan iemands gedrag, activiteiten, eetgewoonten enz. kan men zien welke bepaalde hoedanigheid bij iemand de overhand heeft; in latere hoofdstukken zal dit allemaal worden uitgelegd. Maar wie wil, kan, door oefening, de hoedanigheid goedheid ontwikkelen en op die manier de hoedanigheden onwetendheid en hartstocht verslaan. Op dezelfde manier kan iemand ook de hoedanigheid hartstocht ontwikkelen en de hoedanigheden goedheid en onwetendheid verslaan. Of men kan de hoedanigheid onwetendheid ontwikkelen en de hoedanigheden goedheid en hartstocht verslaan. Ook al bestaan er drie hoedanigheden van de materiële natuur, wie vastberaden is, kan gezegend worden met de hoedanigheid goedheid. En door de hoedanigheid goedheid te overstijgen, kan men tot het niveau van zuivere goedheid komen, wat de vasudeva-toestand wordt genoemd, een toestand waarin men de wetenschap van God kan begrijpen. Aan de hand van de bepaalde activiteiten die een persoon verricht, kan men begrijpen in welke hoedanigheid van de natuur hij zich bevindt.

Když převládá kvalita vášně, kvality dobra a nevědomosti jsou překonány. Když převládá kvalita dobra, jsou překonány vášeň a nevědomost. A když převládá kvalita nevědomosti, jsou překonány dobro a vášeň. Toto soupeření probíhá neustále. Pokud má tedy někdo skutečně zájem pokročit na cestě vědomí Kṛṣṇy, musí se dostat nad tyto tři kvality. Převaha určité kvality se projevuje v tom, jak kdo jedná, co jí a podobně. To vše bude vysvětleno v dalších kapitolách. Každý, kdo chce, však může praxí rozvinout kvalitu dobra a tak přemoci kvality nevědomosti a vášně. Podobně může rozvinout kvalitu vášně a přemoci dobro a nevědomost nebo rozvinout kvalitu nevědomosti a přemoci dobro a vášeň. Působí zde sice tři kvality hmotné přírody, ale ten, kdo je odhodlaný, může být požehnán kvalitou dobra a jejím překonáním spočinout na úrovni čistého dobra. V tomto stavu vasudeva je možné pochopit vědu o Bohu. Podle činností živých bytostí lze poznat, která kvalita přírody je ovlivňuje.