Skip to main content

TEXT 48

VERŠ 48

Tekst

Verš

na veda-yajñādhyayanair na dānair
na ca kriyābhir na tapobhir ugraiḥ
evaṁ-rūpaḥ śakya ahaṁ nṛ-loke
draṣṭuṁ tvad anyena kuru-pravīra
na veda-yajñādhyayanair na dānair
na ca kriyābhir na tapobhir ugraiḥ
evaṁ-rūpaḥ śakya ahaṁ nṛ-loke
draṣṭuṁ tvad anyena kuru-pravīra

Synoniemen

Synonyma

na — nooit; veda-yajña — door offers; adhyayanaiḥ — of het bestuderen van de Veda’s; na — nooit; dānaiḥ — door schenking; na — nooit; ca — ook; kriyābhiḥ — door vrome activiteiten; na — nooit; tapobhiḥ — door zware ascese; ugraiḥ — strenge; evam-rūpaḥ — in deze gedaante; śakyaḥ — kan; aham — Ik; nṛ-loke — in de materiële wereld; draṣṭum — gezien worden; tvat — dan jij; anyena — door iemand anders; kuru-pravīra — o beste van de Kuru-strijders.

na — nikdy; veda-yajña — obetí; adhyayanaiḥ — alebo štúdiom Ved; na — nie; dānaiḥ — dobročinností; na — nikdy; ca — tiež; kriyābhiḥ — zbožnými skutkami; na — nikdy; tapobhiḥ — tvrdým pokáním; ugraiḥ — prísnym; evam-rūpaḥ — v tejto podobe; śakyaḥ — môžu; aham — Ja; nṛ-loke — v hmotnom svete; draṣṭum — byť videný; tvat — než ty; anyena — iným; kuru-pravīra — ó, najudatnejší z Kuruovských bojovníkov.

Vertaling

Překlad

O beste van de Kuru-strijders, vóór jou heeft niemand ooit deze kosmische gedaante van Mij gezien, want in de materiële wereld kan Ik niet in deze gedaante worden waargenomen door de Veda’s te bestuderen, door offers te brengen, door vrijgevigheid, door vrome activiteiten of door zware ascese te beoefenen.

Ó, najudatnejší z Kuruovských bojovníkov, pred tebou túto vesmírnu podobu ešte nikto nikdy neuzrel. V hmotnom svete ju nikto nemôže uzrieť štúdiom Ved, dobročinnosťou, vykonávaním obetí, zbožných skutkov ani pokáním.

Betekenisverklaring

Význam

We moeten in dit verband goed begrijpen wat met een goddelijk gezichtsvermogen wordt bedoeld. Wie kan een goddelijk gezichtsvermogen bezitten? ‘Goddelijk’ betekent ‘van een godheid’. Tenzij men de status van goddelijkheid bereikt als die van een halfgod, kan men dit goddelijk gezichtsvermogen niet bezitten. Maar wat is een halfgod? In de Vedische teksten wordt verklaard dat zij die toegewijden zijn van Heer Viṣṇu, halfgoden zijn (viṣṇu-bhaktaḥ smṛto daiva). Zij die atheïstisch zijn, dat wil zeggen, zij die niet in Viṣṇu geloven of die alleen het onpersoonlijke aspect van Kṛṣṇa als het Allerhoogste erkennen, kunnen dit goddelijk gezichtsvermogen niet bezitten. Men kan onmogelijk Kṛṣṇa minachten en tegelijkertijd een goddelijk gezichtsvermogen hebben. Men kan geen goddelijk gezichtsvermogen hebben zonder eerst goddelijk te worden. Met andere woorden, zij die een goddelijk gezichtsvermogen hebben, zijn in staat net zo te zien als Arjuna.

Musíme si uvedomiť, čo sa v tejto súvislosti myslí slovami „božský zrak“. Kto môže získať božský zrak? Božský znamená „podobný Bohu“. Kým človek nie je zbožný ako poloboh, nemôže získať božský zrak. A kto je poloboh? Vo Vedach sa píše, že ten, kto uctieva Viṣṇua je poloboh (viṣṇu- bhaktāḥ smṛtā devāḥ). Ateisti alebo tí, ktorí vo Viṣṇua neveria a tvrdia, že iba neosobný aspekt Kṛṣṇu je tým Najvyšším, nemôžu získať božský zrak. Nie je možné zosmiešňovať Kṛṣṇu a zároveň mať božský zrak. Božský zrak možno získať iba oddanosťou. Inými slovami, ti, ktorí majú božský zrak, môžu vidieť všetko ako Arjuna.

De Bhagavad-gītā geeft de beschrijving van de kosmische gedaante. Hoewel deze beschrijving onbekend was aan iedereen vóór Arjuna, kan men nu, na dit voorval, enigszins een idee krijgen van de viśva-rūpa. Zij die werkelijk goddelijk zijn kunnen de kosmische gedaante van de Heer zien. Niemand kan echter goddelijk zijn zonder een zuivere toegewijde van Kṛṣṇa te zijn. Maar toegewijden, die zich werkelijk op het goddelijk vlak bevinden en een goddelijk gezichtsvermogen hebben, zijn er niet erg in geïnteresseerd om de kosmische gedaante van de Heer te zien. Zo werd in het vorige vers beschreven dat Arjuna de vierarmige gedaante van Heer Kṛṣṇa als Viṣṇu verlangde te zien en dat hij eigenlijk bang was voor de kosmische gedaante.

V Bhagavad-gīte je popis vesmírnej podoby, ktorú pred Arjunom ešte nikto nikdy neuzrel. Skúsme si teraz predstaviť, ako asi viśva-rūpa vyzerala. Tí, ktorí majú vskutku božské vlastnosti môžu Kṛṣṇovu vesmírnu podobu uzrieť. Nikto však nemôže mať božské vlastnosti ak nie je čistým oddaným Kṛṣṇu. Napriek tomu oddaní s božskou povahou a božským zrakom nemajú veľký záujem o zhliadnutie Kṛṣṇovej vesmírnej podoby. V predchádzajúcom verši sa píše, že Arjuna túžil, aby sa Kṛṣṇa zjavil vo Svojej štvorrukej podobe ako Viṣṇu, a že z vesmírnej podoby mal v skutočnosti strach.

In dit vers staan enkele belangrijke woorden, zoals ‘veda-yajñādhya-yanaiḥ’, wat betrekking heeft op het bestuderen van de Vedische literatuur en op het onderwerp van de regels van offerrituelen. Het woord ‘veda’ verwijst naar alle soorten Vedische teksten, zoals de vier Veda’s (Ṛg, Yajur, Sāma en Atharva) en de achttien purāṇa’s, de upaniṣads en het Vedānta-sūtra. Men kan deze thuis of waar dan ook bestuderen. Op dezelfde manier zijn er voor het bestuderen van de methoden van offeren verschillende sūtra’s, zoals de Kalpa-sūtra’s en Mīmāṁsā-sūtra’s. Het woord ‘dānaiḥ’ heeft betrekking op vrijgevigheid tegenover een geschikte groep personen, zoals zij die liefdevolle transcendentale dienst aan de Heer verrichten — de brāhmaṇa’s en de vaiṣṇava’s. Zo verwijst ‘vrome activiteiten’ naar vuuroffers (agni-hotra) en de voorgeschreven plichten van de verschillende kasten. En het vrijwillig aanvaarden van wat lichamelijke pijn wordt tapasya genoemd.

Men kan van alles doen — lichamelijke ascese, vrijgevig zijn, de Veda’s bestuderen enz. — maar zonder een toegewijde als Arjuna te zijn, is het niet mogelijk om die kosmische gedaante te zien. Impersonalisten denken ook dat ze de kosmische gedaante van de Heer zien, maar de Bhagavad-gītā maakt ons duidelijk dat impersonalisten geen toegewijden zijn. Ze zijn daarom niet in staat de kosmische gedaante van de Heer te zien.

V tomto verši je niekoľko dôležitých slov, ako napríklad veda- yajñādhyayanaiḥ, poukazujúcich na štúdium Ved a obetné pravidlá. Pod slovom veda sa rozumie akákoľvek vedska literatúra — štyri Vedy (Ṛg, Yajur, Sāma a Atharva), osemnásť Purāṇ, Upaniṣady a Vedānta-sūtra. Všetky môžeme študovať, buď doma alebo kadekoľvek inde. Podobne sú sūtryKalpa-sūtry a Mīmāṁsa-sūtry — určené na štúdium obetných metód. Slovo dānaiḥ znamená „dary, ktoré sú darované vhodným osobám“, napríklad brāhmaṇom a vaiṣṇavom zapojeným do oddanej služby Pánovi. Zbožné činnosti poukazujú na obeť agni-hotra a na predpísané povinnosti pre rôzne kasty. A dobrovolné prijatie telesného pokánia sa nazýva tapasya. Niekto dokáže robiť všetko — činiť pokánie, dávať milodary, študovať Vedy atď. — no, pokiaľ nie je oddaný ako Arjuna, nie je preňho možné uzrieť túto vesmírnu podobu. Impersonalisti sa tiež domnievajú že vidia vesmírnu podobu, no z Bhagavad-gīty jasne plynie, že nie su oddaný a preto nemôžu uzrieť vesmírnu podobu Pána.

Er zijn veel personen die incarnaties in het leven roepen. Ten onrechte beweren ze dat een of ander gewoon mens een incarnatie is, maar dat is volslagen dwaasheid. We moeten de principes van de Bhagavad-gītā volgen, anders is het onmogelijk om perfecte spirituele kennis te krijgen. Hoewel de Bhagavad-gītā als de voorbereidende studie van de wetenschap van God wordt beschouwd, is ze toch zo perfect, dat ze iemand in staat stelt onderscheid te maken en te weten wat wát is.

De volgelingen van een pseudo-incarnatie mogen dan beweren dat ze de transcendentale incarnatie van God, de kosmische gedaante, ook hebben gezien, maar dat is onaanvaardbaar, want hier wordt duidelijk gezegd dat tenzij men een toegewijde van Kṛṣṇa wordt, men de kosmische gedaante van God niet kan zien. Allereerst moet men een zuivere toegewijde van Kṛṣṇa worden en pas daarna kan men beweren dat zijn vererenswaardige Heer de kosmische gedaante kan laten zien en dat hij deze heeft gezien. Een toegewijde van Kṛṣṇa zal geen valse incarnaties aanvaarden en ook geen volgelingen van valse incarnaties.

Mnohí ľudia sa snažia vymýšľať nové inkarnácie. Niekedy mylne považujú obyčajného človeka za inkarnáciu, ale to je holý nezmysel. Musíme nasledovať pokyny Bhagavad-gīty, aby sme mali možnosť dosiahnuť dokonalé duchovné poznanie. Aj keď je Bhagavad-gītā považovaná za prípravné štúdium vedy o Bohu, je dokonalá a prostredníctvom nej môžeme rozlíšiť, čo je čo. Stúpenci nejakej pseudoinkarnácie sa môžu domnievať, že videli transcendentálnu inkarnáciu Boha alebo vesmírnu podobu, no to je neprijateľné, lebo v tomto verši sa jasne hovorí, že nikto nemôže uzrieť vesmírnu podobu Boha, ak nie je oddaným Kṛṣṇu. Najprv sa teda človek musí stať čistým oddaným Kṛṣṇu; až potom môže tvrdiť, že to čo videl, bola vesmírna podoba. Kṛṣṇov oddaný neprijíma falošné inkarnácie, ani ich stúpencov.