TEXT 14

Texte

Tekst

adhiṣṭhānaṁ tathā kartā
karaṇaṁ ca pṛthag-vidham
vividhāś ca pṛthak ceṣṭā
daivaṁ caivātra pañcamam

Synonyms

Synoniemen

adhiṣṭhānam: le lieu; tathā: aussi; kartā: l’auteur de l’action; karaṇam: les instruments; ca: et; pṛthak-vidham: de différentes sortes; vividhāḥ: variés; ca: et; pṛthak: séparés; ceṣṭāḥ: les efforts; daivam: le Suprême; ca: aussi; eva: certes; atra: ici; pañcamam: le cinquième.

adhiṣṭhānam — de plaats; tathā — ook; kartā — de handelende persoon; karaṇam — instrumenten; ca — en; pṛthak-vidham — van verschillende soorten; vividhāḥ — verschillende; ca — en; pṛthak — afzonderlijke; ceṣṭāḥ — de inspanningen; daivam — de Allerhoogste; ca — ook; eva — zeker; atra — hier; pañcamam — de vijfde.

Translation

Vertaling

Les cinq facteurs de l’action sont le lieu [le corps], l’auteur, les différents sens, l’effort sous ses divers aspects et finalement l’Âme Suprême.

De vijf factoren van activiteit zijn: de plaats van handeling [het lichaam], de handelende persoon, de verschillende zintuigen, de verschillende soorten inspanning en uiteindelijk de Superziel.

Purport

Betekenisverklaring

Le mot adhiṣṭhānam renvoie au corps. On appelle kartā (celui qui agit) l’âme présente dans le corps, car elle agit pour générer les fruits de l’acte. La śruti (Praśna Upaniṣad 4.9) explique que l’âme est à la fois le connaissant et l’agissant: eṣa hi draṣṭā sraṣṭā. Ce que corrobore le Vedānta-sūtra par les versets suivants: jño ’ta eva (2.3.18) et kartā śāstrārthavattvāt (2.3.33).

Les instruments de l’acte sont les sens. À travers eux, l’âme agit de diverses manières, et pour chaque acte, elle fournit un effort particulier. Mais en dernier lieu, tous ses actes dépendent de la volonté de l’Âme Suprême sise dans le cœur de chacun en tant que son ami. Le Seigneur est donc, dans l’acte, la cause suprême. Voilà pourquoi celui qui agit dans la conscience de Kṛṣṇa sous la direction de l’Âme Suprême sise en son cœur n’est lié par aucun de ses actes. L’homme fixé dans la conscience de Kṛṣṇa ne détient pas, en dernière analyse, la responsabilité de ses actes; tout ce qu’il fait est subordonné à la Volonté Suprême, Dieu, la Personne Suprême.

Het woord ‘adhiṣṭhānam’ verwijst naar het lichaam. De ziel in het lichaam is actief en streeft naar de resultaten van activiteiten en wordt daarom de kartā genoemd, ‘de verrichter’. In de śruti wordt gesteld dat de ziel de kenner en de verrichter is: eṣa hi draṣṭā spraṣṭā (Praśna Upaniṣad 4.9). Ook in het Vedānta-sūtra wordt dit bevestigd in de aforismen jño ’ta eva (2.3.17) en kartā śāstrārthavattvāt (2.3.31).

De zintuigen zijn de instrumenten voor activiteit en met behulp van de zintuigen is de ziel op verschillende manieren actief. Voor iedere activiteit is een andere inspanning vereist. Maar al iemands activiteiten zijn afhankelijk van de wil van de Superziel, die aanwezig is in het hart als een vriend. De Allerhoogste Heer is de superoorzaak. Wie onder leiding van de Superziel in het hart Kṛṣṇa-bewust handelt, raakt natuurlijk niet gebonden door enige activiteit. Zij die volledig Kṛṣṇa-bewust zijn, zijn uiteindelijk niet verantwoordelijk voor hun daden. Alles hangt af van de allerhoogste wil, de Superziel, de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods.