Skip to main content

Capítulo 5

KAPITOLA PÁTÁ

Las instrucciones de Nārada a Vyāsadeva acerca del Śrīmad-Bhāgavatam

Nāradovy pokyny Vyāsadevovi ke Śrīmad-Bhāgavatamu

Text 1:
Sūta Gosvāmī dijo: Así pues, el sabio entre los dioses [Nārada], sentado cómodamente y aparentemente sonriendo, le habló al ṛṣi entre los brāhmaṇas [Vedavyāsa].
Sloka 1:
Sūta Gosvāmī řekl: Mudrc mezi bohy (Nārada) se pohodlně posadil a s úsměvem oslovil ṛṣiho mezi brāhmaṇy (Vedavyāsu).
Text 2:
Dirigiéndose a Vyāsadeva, el hijo de Parāśara, Nārada le preguntó: ¿Te satisface identificarte con el cuerpo o la mente como si estos fueran objetos de autorrealización?
Sloka 2:
Nārada oslovil Vyāsadeva, syna Parāśary, dotazem: Jsi spokojený s tím, že ztotožňuješ tělo a mysl s předměty seberealizace?
Text 3:
Tus preguntas fueron completas y tus estudios también se cumplieron a cabalidad; y no hay duda alguna de que has preparado una obra grande y maravillosa, el Mahābhārata, que está colmada de toda clase de secuencias védicas elaboradamente explicadas.
Sloka 3:
Kladl jsi vyčerpávající otázky, tvé studie byly korunovány úspěchem a není též pochyb o tom, že jsi sestavil opravdu výjimečné a velké dílo, Mahābhāratu, která je plná četných védských souvislostí s podrobným vysvětlením.
Text 4:
Tú has delineado por completo el tema del Brahman impersonal, así como también el conocimiento que de allí se deriva. ¿Por qué habrías de estar descorazonado a pesar de todo eso, creyendo que estás perdido, mi querido prabhu?
Sloka 4:
Podrobně jsi popsal vše, co se týče neosobního Brahmanu, jakož i poznání, jež z něho lze odvodit. Proč jsi přesto smutný, drahý prabhu, a proč považuješ svou práci za nedokončenou?
Text 5:
Śrī Vyāsadeva dijo: Todo lo que has dicho de mí es completamente cierto. A pesar de todo eso, no estoy tranquilo. Por consiguiente, te pregunto cuál es la causa fundamental de mi insatisfacción, pues tú eres un hombre de conocimiento ilimitado, por ser el vástago de aquel [Brahmā] que nace por sí solo [sin padre ni madres mundanos].
Sloka 5:
Śrī Vyāsadeva pravil: Vše, co jsi o mně řekl, je naprosto správné. Přesto jsem však neuspokojen. Ptám se tě proto: co je příčinou mé nespokojenosti? Jsi člověk s neomezenými vědomostmi, neboť jsi potomek samozrozeného Brahmy, který nemá pozemského otce a matku.
Text 6:
¡Mi señor!, todo lo misterioso te es conocido, porque tú adoras al creador y destructor del mundo material y sustentador del mundo espiritual, la Personalidad de Dios original, quien es trascendental a las tres modalidades de la naturaleza material.
Sloka 6:
Vše tajemné je ti známo, můj pane, neboť uctíváš stvořitele a ničitele hmotného světa, původní Osobnost Božství, transcendentálního třem kvalitám hmotné přírody.
Text 7:
Tal como el sol, tu merced puede viajar a todas partes de los tres mundos, y como el aire, puede penetrar en la región interna de todos. Por eso, eres como la Superalma que está dentro de todo. Por favor, busca entonces la deficiencia de que adolezco a pesar de estar absorto en la trascendencia bajo votos y regulaciones disciplinarias.
Sloka 7:
Tvá Milost je jako Slunce schopna cestovat po třech světech. Jako vzduch můžeš vstoupit do nitra každého. Jsi jako všudypřítomná Nadduše. Prosím tě proto, abys nalezl nedostatek, který v sobě cítím přesto, že jsem pohroužen do transcendence a dodržuji pravidla sebekázně a slibů.
Text 8:
Śrī Nārada dijo: Tú no has difundido de hecho las sublimes e inmaculadas glorias de la Personalidad de Dios. Aquella filosofía que no satisface los trascendentales sentidos del Señor, se considera que carece de valor.
Sloka 8:
Śrī Nārada řekl: Opomenul jsi rozhlásit vznešenou a neposkvrněnou slávu Osobnosti Božství. Filozofii, která neuspokojuje transcendentální smysly Pána, lze považovat za bezvýznamnou.
Text 9:
Aunque tú, gran sabio, has descrito muy ampliamente los cuatro principios que comienzan con las acciones religiosas, no has descrito las glorias de Vāsudeva, la Personalidad Suprema.
Sloka 9:
Přestože jsi velice obšírně popsal čtyři principy počínaje náboženskými úkony, opomenul jsi popsat slávu Nejvyšší Osobnosti Vāsudeva, ó velký mudrci.
Text 10:
Las personas santas consideran que aquellas palabras que no describen las glorias del Señor, que es el único que puede santificar la atmósfera del universo entero, son como un lugar de peregrinaje para cuervos. Puesto que las personas completamente perfectas son habitantes de la morada trascendental, no encuentran allí ningún placer.
Sloka 10:
Slova, která nepopisují slávu Pána, jediného, kdo může posvětit atmosféru celého vesmíru, považují svatí lidé za poutní místo pro vrány. Jelikož zcela dokonalé osobnosti přebývají v transcendentální říši, nenacházejí na takových místech žádné potěšení.
Text 11:
Por otro lado, aquella literatura que está colmada de descripciones acerca de las glorias trascendentales del nombre, la fama, las formas, los pasatiempos, etc., del ilimitado Señor Supremo, es una creación diferente, llena de palabras trascendentales destinadas a ocasionar una revolución en las vidas impías de la mal dirigida civilización de este mundo. Esa clase de obras literarias trascendentales, aunque están compuestas de una manera imperfecta, las oyen, las cantan y las aceptan los hombres purificados que son completamente honestos.
Sloka 11:
Na druhé straně literatura plná popisů transcendentálního jména, slávy, podoby a zábav neomezeného Svrchovaného Pána je transcendentálním výtvorem určeným k tomu, aby přinesl revoluci do bezbožně žijící civilizace, která se ubírá nesprávným směrem. Taková transcendentální písma ani nemusí být vždy literárně dokonalá, a přesto je poslouchají, zpívají a přijímají čistí lidé, kteří jsou naprosto upřímní.
Text 12:
El conocimiento acerca de la autorrealización, aunque esté libre de toda atracción material, no se ve bien si está desprovisto de un concepto acerca del Infalible [Dios]. ¿De qué sirven, entonces, las actividades fruitivas, que naturalmente son dolorosas desde el mismo comienzo y transitorias por naturaleza, si no se utilizan para el servicio devocional del Señor?
Sloka 12:
Poznání o seberealizaci, i když je oproštěné od hmotných sklonů, nevypadá dobře, chybí-li v něm pojetí Neomylného (Boha). Jaký prospěch lze tedy získat z plodonosných činností, které jsou od samotného počátku zdrojem utrpení a mají pomíjivou povahu, pokud nejsou využity v oddané službě Pánu?
Text 13:
¡Oh, Vyāsadeva!, tu visión es completamente perfecta. Tu buena fama es inmaculada. Tú eres firme en los votos y no te apartas de la verdad. Y por eso, en estado de trance, puedes pensar en los pasatiempos del Señor, para que la gente en general se libere de todo cautiverio material.
Sloka 13:
Ó Vyāsadeve, tvůj rozhled je zcela dokonalý. Tvůj věhlas je beze skvrny. Jsi neochvějný ve svém slibu a věrný pravdě. Můžeš proto v tranzu přemýšlet o zábavách Pána, abys osvobodil lidstvo z pout hmotného otroctví.
Text 14:
Todo lo que quieras describir que sea de una visión que se aparte del Señor, simplemente reacciona, con diferentes formas, nombres y resultados, de manera de agitar la mente, tal como el viento agita un bote que no tiene un lugar donde apoyarse.
Sloka 14:
Cokoliv chceš popsat, co je viditelně oddělené od Pána, různými tvary, jmény a výsledky jen způsobuje, že mysl je neklidná jako větrem hnaná loď, která nemá, kde by zakotvila.
Text 15:
La gente en general tiene la inclinación natural a disfrutar, y tú la has animado a eso en nombre de la religión. En verdad, esto se condena y es muy irrazonable. Debido a que ellos se guían por tus instrucciones, aceptarán esas actividades en nombre de la religión, y poco les importarán las prohibiciones.
Sloka 15:
Lidé mají přirozený sklon k požitku a ty jsi je k tomu ve jménu náboženství ještě povzbudil. To je vskutku odsouzeníhodné a zcela nerozumné. Vedeni tvými pokyny se lidé budou ve jménu náboženství věnovat těmto činnostem a stěží budou brát ohled na nějaké zákazy.
Text 16:
El Señor Supremo es ilimitado. Solo una personalidad muy experta, retirada de las actividades de la felicidad material, merece entender este conocimiento acerca de los valores espirituales. Por consiguiente, a aquellos que no están tan bien situados debido al apego material, tu merced les debe mostrar el proceso de la comprensión trascendental, a través de las descripciones de las actividades trascendentales del Señor Supremo.
Sloka 16:
Svrchovaný Pán je neomezený. Jen velmi zkušená osobnost, která se zřekla počínání směřujícího ke hmotnému blahu, si zasluhuje pochopit toto poznání o duchovních hodnotách. Těm, kteří nejsou v tak příznivém postavení, jelikož jsou připoutáni ke hmotě, by měla být ukázána cesta k transcendentální realizaci Tvojí Milostí skrze vyprávění o transcendentálních skutcích Svrchovaného Pána.
Text 17:
Aquel que ha renunciado a sus ocupaciones materiales para dedicarse al servicio devocional del Señor, puede que a veces caiga mientras se encuentra en una etapa inmadura, mas, sin embargo, no existe el peligro de que fracase. Por otra parte, un no devoto, aunque esté completamente dedicado a los deberes propios de su ocupación no gana nada.
Sloka 17:
Ten, kdo opustil své hmotné povinnosti, aby se zapojil do oddané služby Pánu, může někdy v nezralém stádiu poklesnout, ale přesto nehrozí nebezpečí, že nebude úspěšný. Na druhé straně neoddaný nic nezíská, ani když je plně zaměstnán svými předepsanými povinnostmi.
Text 18:
Las personas que verdaderamente son inteligentes y tienen inclinaciones filosóficas, deben esforzase únicamente por ese significativo fin que no puede obtenerse ni siquiera haciendo un recorrido desde el planeta más elevado de todos [Brahmaloka] hasta el planeta más bajo [Pātāla]. En lo que se refiere a la felicidad que se obtiene del disfrute de los sentidos, esta puede obtenerse automáticamente en el transcurso del tiempo, de la misma manera en que en el transcurso del tiempo obtenemos sufrimientos aunque no los deseemos.
Sloka 18:
Osoby, které jsou opravdu inteligentní a mají filozofické sklony, by se měly snažit dosáhnout onoho cíle, jehož nelze dosáhnout ani putováním od nejvyšší planety (Brahmaloky) k nejnižší planetě (Pātāle). Co se týče štěstí, které lze získat ze smyslového požitku, to přijde postupem času automaticky, stejně jako neštěstí přichází v určitou dobu, aniž si ho přejeme.
Text 19:
Mi querido Vyāsa, aun a pesar de que un devoto del Señor Kṛṣṇa a veces caiga de una forma u otra, indudablemente no experimenta la existencia material como los demás [los trabajadores fruitivos, etc.], porque una persona que se ha deleitado una vez con el sabor de los pies de loto del Señor, no puede sino recordar ese éxtasis una y otra vez.
Sloka 19:
Můj drahý Vyāso, přestože někdy oddaný Kṛṣṇy z té či oné příčiny poklesne, určitě nemusí podstoupit hmotnou existenci jako ostatní (ploduchtiví pracovníci atd.), neboť ten, kdo jednou okusil sladkost lotosových nohou Pána, nemůže jinak, nežli znovu a znovu vzpomínat na tu extázi.
Text 20:
El propio Señor Supremo, la Personalidad de Dios, es este cosmos, y aun así está separado de él. Esta manifestación cósmica ha emanado de Él únicamente, descansa en Él, y entra en Él después de la aniquilación. Tu buena persona conoce todo lo relacionado con esto. Yo solo he dado una sinopsis.
Sloka 20:
Svrchovaný Pán, Osobnost Božství, je Sám tímto vesmírem, a přesto je od něho vzdálený. Z Něho emanuje toto vesmírné stvoření, v Něm spočívá a do Něho se po zničení vrací. O těchto věcech již všechno víš, a proto uvádím jen stručný přehled.
Text 21:
Tu merced posee una visión perfecta. Tú mismo puedes conocer a la Superalma y Personalidad de Dios, debido a que estás presente como porción plenaria del Señor. Aunque tú no naces, has aparecido en esta Tierra por el bienestar de la gente. Por favor, describe, pues, más vívidamente, los trascendentales pasatiempos de la Suprema Personalidad de Dios Śrī Kṛṣṇa.
Sloka 21:
Tvá vize je dokonalá, ctěný Vyāso. Jsi schopen poznat Nadduši, Osobnost Božství, jelikož jsi sám úplnou částí Pána. Ačkoliv jsi nezrozený, zjevil jsi se na této Zemi pro blaho celého lidstva. Vyprávěj tedy ještě podrobněji o transcendentálních zábavách Nejvyšší Osobnosti Božství Śrī Kṛṣṇy, prosím.
Text 22:
Los círculos de eruditos han concluido categóricamente que el propósito infalible del avance del conocimiento, es decir, las austeridades, el estudio de los Vedas, el sacrificio, el canto de los himnos y la caridad, culmina en las descripciones trascendentales acerca del Señor, a quien se le define con poesía selecta.
Sloka 22:
Učené kruhy došly k pozitivnímu závěru, že dokonalý cíl rozvoje poznání — to znamená odříkání, studia Ved, obětí, pronášení hymnů a dobročinnosti — vrcholí v transcendentálních popisech Pána, kterého opěvují vybrané verše.
Text 23:
¡Oh, Muni!, en el último milenio nací como el hijo de cierta sirvienta dedicada al servicio de brāhmaṇas que estaban siguiendo los principios del Vedānta. Cuando ellos se hallaban viviendo juntos durante los cuatro meses de la estación lluviosa, yo estaba dedicado a su servicio personal.
Sloka 23:
Ó Muni, v předešlém věku jsem se narodil jako syn služebné zaměstnané u brāhmaṇů, kteří následovali zásady Vedānty. Během čtyř měsíců období dešťů, kdy žili společně, jsem měl možnost jim osobně sloužit.
Text 24:
Aunque esos seguidores del Vedānta eran imparciales por naturaleza, me bendijeron con su misericordia sin causa. En lo que a mí respecta, poseía control de mí mismo, y a pesar de que era un niño, no sentía ninguna atracción por los juegos. Además, no era travieso, y no hablaba más de lo necesario.
Sloka 24:
Přestože byli přirozeně nestranní, obdařili mne tito stoupenci Vedānty svojí bezpříčinnou milostí. Co se mé osoby týče, dokázal jsem se ovládat a neměl žádný sklon ke sportování, i když jsem byl ještě chlapec. Navíc jsem nebyl neposlušný a nemluvil víc, než bylo potřeba.
Text 25:
Solo una vez, con el permiso de ellos, tomé los remanentes de su comida y, por hacerlo, todos mis pecados fueron erradicados de inmediato. Ocupado de esa manera, mi corazón se purificó, y en ese momento la naturaleza misma del trascendentalista se me hizo atractiva.
Sloka 25:
Jen jednou jsem s jejich svolením přijal zbytky jejich jídla, a to ihned odstranilo všechny mé hříchy. Takto zaměstnaný jsem očistil své srdce, a tehdy mne začala přitahovat samotná povaha transcendentalisty.
Text 26:
¡Oh, Vyāsadeva!, en medio de esa asociación y por la misericordia de esos grandes vedantistas, pude oírlos describir las atractivas actividades del Señor Kṛṣṇa. Y escuchando así atentamente, mi gusto por oír hablar de la Personalidad de Dios aumentó a cada paso.
Sloka 26:
Ó Vyāsadeve, v té společnosti, a milostí těch velkých Vedāntistů jsem mohl poslouchat, jak popisují poutavé činnosti Pána Kṛṣṇy. Naslouchal jsem pozorně a má chuť poslouchat o Osobnosti Božství vzrůstala na každém kroku.
Text 27:
¡Oh, gran sabio!, en cuanto probé un poco de la Personalidad de Dios, mi atención por oír hablar del Señor se volvió resuelta. Y a medida que mi gusto se desarrollaba, pude comprender que solo por mi ignorancia había aceptado coberturas burdas y sutiles, pues tanto el Señor como yo somos trascendentales.
Sloka 27:
Ó veliký mudrci, jakmile jsem poznal chuť Osobnosti Božství, naslouchal jsem o Pánu s neochvějnou pozorností. Čím více se má chuť vyvíjela, tím více jsem si uvědomoval, že přijímat hrubé a jemné obaly byla jen má nevědomost, neboť Pán i já jsme transcendentální.
Text 28:
Así pues, durante dos estaciones —la estación lluviosa y el otoño—, tuve la oportunidad de oír a esos sabios de gran alma cantar constantemente las inmaculadas glorias del Señor Hari. Cuando el flujo de mi servicio devocional comenzó a manar, las coberturas de las modalidades de la pasión y la ignorancia se disolvieron.
Sloka 28:
Takto jsem v průběhu dvou ročních období — období dešťů a podzimu — měl možnost naslouchat velkodušným mudrcům, kteří nepřetržitě opěvovali čistou slávu Pána Hariho. Když se má oddaná služba rozproudila, clony kvalit vášně a nevědomosti zmizely.
Text 29:
Yo estaba muy apegado a esos sabios, tenía un comportamiento sencillo, y todos mis pecados fueron erradicados en el servicio a ellos. En mi corazón, yo tenía una gran fe en ellos. Yo había subyugado los sentidos, y con la mente y el cuerpo estaba siguiendo a los sabios estrictamente.
Sloka 29:
Velmi jsem lpěl na těchto mudrcích. Choval jsem se jemně, sloužil jsem jim a tak byly postupně vymazány všechny mé hříchy. V srdci jsem těmto mudrcům pevně důvěřoval. Podmanil jsem své smysly a následoval jsem tyto mudrce bezpodmínečně, tělem i myslí.
Text 30:
Mientras se marchaban, esos bhakti-vedāntas, que son muy bondadosos con las almas pobres de corazón, me instruyeron en lo referente a esa materia más confidencial de todas, que es instruida por la propia Personalidad de Dios.
Sloka 30:
Když tito bhakti-vedāntové, velice laskaví k ubohým duším, odcházeli, poučili mě o nejdůvěrnějších věcech, které zvěstuje Samotný Pán, Osobnost Božství.
Text 31:
Mediante ese conocimiento confidencial, pude entender claramente la influencia de la energía del Señor Śrī Kṛṣṇa, el creador, sustentador y aniquilador de todo. Por el hecho de saber eso, uno puede regresar a Él y conocerlo personalmente.
Sloka 31:
S tímto důvěrným poznáním jsem jasně pochopil vliv energie Pána Śrī Kṛṣṇy, stvořitele, udržovatele a ničitele všeho. Jakmile ho někdo získá, může se k Němu vrátit a osobně se s Ním setkat.
Text 32:
¡Oh, Brāhmaṇa Vyāsadeva!, los eruditos han decidido que el mejor remedio para eliminar todos los problemas y sufrimientos, consiste en dedicar al servicio del Señor Supremo, la Personalidad de Dios [Śrī Kṛṣṇa], todas las actividades de uno.
Sloka 32:
Ó brāhmaṇo Vyāsadeve, rozhodnutí učenců je, že nejúčinnější způsob, jak ukončit všechny nesnáze a strádání, je zasvětit své činnosti službě Nejvyššímu Pánu, Osobnosti Božství (Śrī Kṛṣṇovi).
Text 33:
¡Oh, buen alma!, ¿no es cierto que una cosa aplicada terapéuticamente, cura una enfermedad que ella misma ha causado?
Sloka 33:
Není-li snad pravda, ó dobrá duše, že určitou věcí lze pod lékařským dozorem vyléčit i nemoc, kterou právě ta věc způsobila?
Text 34:
Así que, cuando todas las actividades del hombre se dedican al servicio del Señor, esas mismas actividades que ocasionaron su cautiverio perpetuo, se vuelven las destructoras del árbol del trabajo.
Sloka 34:
Když jsou veškeré činnosti člověka zasvěceny službě Pánu, tytéž činnosti, které způsobily jeho trvalé otroctví, se stanou prostředkem ke zničení stromu práce.
Text 35:
Cualquier trabajo que se haga aquí, en esta vida, para la satisfacción de la misión del Señor, se llama bhakti-yoga, o amoroso y trascendental servicio que se le presta al Señor, y lo que se denomina conocimiento se vuelve un factor concomitante.
Sloka 35:
Jakákoliv práce vykonaná v tomto životě pro uspokojení mise Pána se nazývá bhakti-yoga neboli transcendentální láskyplná služba Pánu a to, čemu se říká poznání, se stává průvodním jevem.
Text 36:
Mientras se desempeñan deberes conforme a la orden de Śrī Kṛṣṇa, la Suprema Personalidad de Dios, uno se acuerda constantemente de Él, de Sus nombres y de Sus cualidades.
Sloka 36:
Při vykonávání povinností, které Śrī Kṛṣṇa, Nejvyšší Osobnost Božství, předepsal, člověk nepřetržitě vzpomíná na Něj, na Jeho jména a na Jeho vlastnosti.
Text 37:
Cantemos las glorias de Vāsudeva, así como también de Sus extensiones plenarias, Pradyumna, Aniruddha y Saṅkarṣaṇa.
Sloka 37:
Opěvujme všichni slávu Vāsudeva spolu s Jeho úplnými expanzemi Pradyumnou, Aniruddhou a Saṅkarṣaṇem.
Text 38:
Así pues, es un verdadero vidente aquel que adora en la forma de la trascendental representación sonora, a la Suprema Personalidad de Dios, Viṣṇu, quien no tiene forma material.
Sloka 38:
Kdo uctívá Nejvyšší Osobnost Božství, Viṣṇua (který nemá žádnou hmotnou podobu) v transcendentálním zvukovém zastoupení, vidí věci tak jak jsou.
Text 39:
¡Oh, brāhmaṇa!, así pues, el Supremo Señor Kṛṣṇa me dotó primero del conocimiento trascendental acerca del Señor, tal como se inculca en las partes confidenciales de los Vedas, luego me dotó de las opulencias espirituales, y después, de Su íntimo servicio amoroso.
Sloka 39:
Ó brāhmaṇo, nejprve mne Nejvyšší Pán Kṛṣṇa obdařil transcendentálním poznáním Pána, které je obsažené v důvěrných částech Ved, poté duchovními výsadami a nakonec Svojí důvěrnou oddanou službou.
Text 40:
Así que, describe por favor las actividades del Todopoderoso Señor que has aprendido con tu vasto conocimiento de los Vedas, pues eso satisfará los anhelos de grandes eruditos, y al mismo tiempo mitigará los sufrimientos de las masas de gente común, que siempre están padeciendo los tormentos materiales. En verdad, no hay otra manera de escaparse de esos sufrimientos.
Sloka 40:
Popiš tedy prosím činnosti všemocného Pána, o kterých jsi se dozvěděl díky své rozsáhlé znalosti Ved, neboť tak nejen uspokojíš touhy významných učenců, ale zároveň zmírníš útrapy mas obyčejných lidí, kteří stále trpí hmotnými strastmi. Skutečně není jiného způsobu jak ukončit jejich utrpení.