Skip to main content

Text 1

Sloka 1

Texto

Verš

oṁ namo bhagavate vāsudevāya
janmādy asya yato ’nvayād itarataś cārtheṣv abhijñaḥ svarāṭ
tene brahma hṛdā ya ādi-kavaye muhyanti yat sūrayaḥ
tejo-vāri-mṛdāṁ yathā vinimayo yatra tri-sargo ’mṛṣā
dhāmnā svena sadā nirasta-kuhakaṁ satyaṁ paraṁ dhīmahi
oṁ namo bhagavate vāsudevāya
janmādy asya yato ’nvayād itarataś cārtheṣv abhijñaḥ svarāṭ
tene brahma hṛdā ya ādi-kavaye muhyanti yat sūrayaḥ
tejo-vāri-mṛdāṁ yathā vinimayo yatra tri-sargo ’mṛṣā
dhāmnā svena sadā nirasta-kuhakaṁ satyaṁ paraṁ dhīmahi

Palabra por palabra

Synonyma

om — ¡oh, mi Señor!; namaḥ — ofreciendo mis reverencias; bhagavate — a la Personalidad de Dios; vāsudevāya — a Vāsudeva (el hijo de Vasudeva), o el Señor Śrī Kṛṣṇa, el Señor primordial; janma-ādi — creación, conservación y destrucción; asya — de los universos manifestados; yataḥ — de quien; anvayāt — directamente; itarataḥ — indirectamente; ca — y; artheṣu — propósitos; abhijñaḥ — plenamente consciente; sva-rāṭ — totalmente independiente; tene — impartió; brahma — el conocimiento védico; hṛdā — la conciencia del corazón; yaḥ — aquel que; ādi-kavaye — al primer ser creado; muhyanti — están engañados; yat — respecto al cual; sūrayaḥ — grandes sabios y semidioses; tejaḥ — fuego; vāri — agua; mṛdām — tierra; yathā — tanto como; vinimayaḥ — acción y reacción; yatra — con lo cual; tri-sargaḥ — las tres modalidades de la creación, las facultades creadoras; amṛṣā — casi real; dhāmnā — junto con todos los enseres trascendentales; svena — de forma autosuficiente; sadā — siempre; nirasta — negación por la ausencia de; kuhakam — ilusión; satyam — verdad; param — absoluta; dhīmahi — yo medito en.

om — ó Pane můj; namaḥ — vzdávám své poklony; bhagavate — Osobnosti Božství; vāsudevāya — Vāsudevovi (synovi Vasudeva), Śrī Kṛṣṇovi, původnímu Pánu; janma-ādi — tvoření, udržování a ničení; asya — zjevených vesmírů; yataḥ — od Něhož; anvayāt — přímo; itarataḥ — nepřímo; ca — a; artheṣu — účely; abhijñaḥ — dokonale vědomý; sva-rāṭ — zcela nezávislý; tene — sdělil; brahma — védské poznání; hṛdā — vědomí v srdci; yaḥ — Ten, který; ādi-kavaye — původní stvořené bytosti; muhyanti — propadají iluzi; yat — o kterém; sūrayaḥ — velcí mudrci a polobozi; tejaḥ — oheň; vāri — voda; mṛdām — půda; yathā — tolik jako; vinimayaḥ — akce a reakce; yatra — a hned potom; tri-sargaḥ — tři kvality stvoření, tvořivé schopnosti; amṛṣā — skoro skutečné; dhāmnā — spolu s veškerým transcendentálním příslušenstvím; svena — soběstačně; sadā — stále; nirasta — zápor nepřítomností; kuhakam — iluze; satyam — pravda; param — absolutní; dhīmahi — medituji o.

Traducción

Překlad

¡Oh, mi Señor, Śrī Kṛṣṇa, hijo de Vasudeva!, ¡oh, Personalidad de Dios omnipresente!, a Ti Te ofrezco mis respetuosas reverencias. Yo medito en el Señor Śrī Kṛṣṇa, porque Él es la Verdad Absoluta y la causa primordial de todas las causas de la creación, conservación y destrucción de los universos manifestados. Él está directa e indirectamente consciente de todas las manifestaciones, y es independiente, pues no existe ninguna otra causa más allá de Él. En el principio fue únicamente Él quien impartió el conocimiento védico en el corazón de Brahmājī, el ser viviente original. Él hace que hasta los grandes sabios y semidioses se engañen, tal como a uno lo confunden las representaciones ilusorias del agua que se ve en el fuego, o de la tierra que se ve en el agua. Únicamente debido a Él, los universos materiales, manifestados temporalmente por las reacciones de las tres modalidades de la naturaleza, parecen reales, aunque son irreales. Por consiguiente, yo medito en Él, el Señor Śrī Kṛṣṇa, quien existe eternamente en la morada trascendental, la cual siempre está libre de las representaciones ilusorias del mundo material. Yo medito en Él, pues Él es la Verdad Absoluta.

Ó Pane můj, Śrī Kṛṣṇo, synu Vasudeva, ó všudepřítomná Osobnosti Božství, Tobě vzdávám své uctivé poklony. Medituji o Śrī Kṛṣṇovi, neboť On je Absolutní Pravda a původní příčina všech příčin stvoření, udržení a zničení zjevených vesmírů. On si je přímo i nepřímo vědom všeho zjeveného a je nezávislý, protože jiné příčiny nad Ním není. On Sám jako první sdělil védské poznání do srdce Brahmājīho, původní živé bytosti. To On způsobuje, že i velcí mudrci a polobozi propadají iluzi, jako když někoho uhrane iluzorní představa, že vidí vodu v ohni nebo že vidí zem na vodě. Pouze Jeho přičiněním se hmotné vesmíry, dočasně zjevené působením tří kvalit přírody, zdají být skutečné, třebaže skutečné nejsou. Medituji proto o Něm, o Śrī Kṛṣṇovi, který věčně přebývá ve Své transcendentální říši, navždy prosté iluzorních představ hmotného světa. Medituji o Něm, neboť On je Absolutní Pravda.

Significado

Význam

Las reverencias a la Personalidad de Dios, Vāsudeva, denotan directamente al Señor Śrī Kṛṣṇa, quien es el divino hijo de Vasudeva y Devakī. Este hecho se explicará más detalladamente en el texto de esta obra. Śrī Vyāsadeva afirma aquí que Śrī Kṛṣṇa es la Personalidad de Dios original, y que todas las demás son Sus porciones plenarias directas o indirectas, o bien porciones de la porción. Śrīla Jīva Gosvāmī, en su Kṛṣṇa-sandarbha, ha explicado el tema en cuestión de una forma aún más clara. Y Brahmā, el ser viviente original, en su tratado llamado Brahma-saṁhitā, ha explicado sustancialmente el tema que trata de Śrī Kṛṣṇa. En el Sāma-veda Upaniṣad, también se declara que el Señor Śrī Kṛṣṇa es el divino hijo de Devakī. Por lo tanto, en esta oración, la primera proposición sostiene que el Señor Śrī Kṛṣṇa es el Señor primordial, y si ha de entenderse que existe alguna nomenclatura trascendental propia de la Absoluta Personalidad de Dios, ha de ser el nombre indicado por la palabra Kṛṣṇa, que significa «el supremamente atractivo». En muchos lugares del Bhagavad-gītā, el Señor afirma que Él es la Personalidad de Dios original, y esto lo confirma Arjuna, y también grandes sabios, tales como Nārada, Vyāsa, y muchos otros. En el Padma Purāṇa también se declara que, de los innumerables nombres del Señor, el nombre de Kṛṣṇa es el principal. Vāsudeva denota la porción plenaria de la Personalidad de Dios, y todas las diferentes formas del Señor, siendo idénticas a Vāsudeva, se indican en este texto. El nombre Vāsudeva denota en particular al divino hijo de Vasudeva y Devakī. Los paramahaṁsas, que son aquellos miembros de la orden de vida de renuncia que se han perfeccionado, siempre meditan en Śrī Kṛṣṇa.

Poklony vzdávané Osobnosti Božství, Vāsudevovi, se vztahují přímo na Pána Śrī Kṛṣṇu, který je božským synem Vasudeva a Devakī. Tato skutečnost bude obšírněji vysvětlena v průběhu tohoto díla. Śrī Vyāsadeva zde tvrdí, že Śrī Kṛṣṇa je původní Osobnost Božství. Všichni ostatní jsou buď Jeho přímými nebo nepřímými úplnými částmi, nebo částmi Jeho částí. Toto tvrzení vysvětlil ještě obšírněji Śrīla Jīva Gosvāmī ve své Kṛṣṇa-sandarbě. Brahmā, první živá bytost, toto téma týkající se Śrī Kṛṣṇy též důkladně vysvětlil ve svém pojednání, zvaném Brahma-saṁhitā. Taktéž v Sāma-veda Upaniṣadě je řečeno, že Śrī Kṛṣṇa je božským synem Devakī. Proto tato modlitba ze všeho nejdřív postuluje, že Śrī Kṛṣṇa je původní Pán. Existuje-li vhodné označení pro Absolutní Osobnost Božství, pak to je zajisté jméno Kṛṣṇa, znamenající “všepřitažlivý”. V mnohých statích Bhagavad-gīty Pán Sám o Sobě tvrdí, že On je původní Osobnost Božství. Potvrzuje to Arjuna a také velcí mudrci jako Nārada, Vyāsa a další. V Padma Purāṇě též najdeme zmínku o tom, že mezi nespočetnými jmény Pána je jméno Kṛṣṇa to hlavní. Vāsudeva se vztahuje na dokonalou část Osobnosti Božství. Veškeré podoby Pána jsou s Vāsudevem totožné, a tato śloka vlastně mluví o všech. Jméno Vāsudeva se specificky vztahuje na božského syna Vasudeva a Devakī. Paramahaṁsové, neboli ti, kteří v řádu odříkání dosáhli dokonalosti, stále meditují o Śrī Kṛṣṇovi.

Vāsudeva, o el Señor Śrī Kṛṣṇa, es la causa de todas las causas. Todo lo que existe emana del Señor. La manera en que ello ocurre, se explica en capítulos posteriores de esta obra. Mahāprabhu Śrī Caitanya ha descrito esta obra como el Purāṇa inmaculado, debido a que contiene la narración trascendental acerca de la Personalidad de Dios, Śrī Kṛṣṇa. La historia del Śrīmad-Bhāgavatam también es muy gloriosa. Fue recopilado por Śrī Vyāsadeva, después de haber alcanzado la madurez en el conocimiento trascendental. Él lo escribió bajo las instrucciones de Śrī Nāradajī, su maestro espiritual. Vyāsadeva recopiló toda la literatura védica, que contiene las cuatro divisiones de los Vedas, los Vedānta-sūtras (o los Brahma-sūtras), los Purāṇas, el Mahābhārata, etc. Mas, no obstante, no estaba satisfecho con ello. Nārada, su maestro espiritual, advirtió su descontento y, por lo tanto, le aconsejó que escribiera acerca de las actividades trascendentales del Señor Śrī Kṛṣṇa. Esas actividades trascendentales se describen específicamente en el Décimo Canto de esta obra. Pero, a fin de poder llegar hasta su propia esencia, uno tiene que proceder gradualmente, mediante el desarrollo de conocimiento de las categorías.

Vāsudeva, Śrī Kṛṣṇa, je příčina všech příčin. Vše, co existuje, emanuje z Pána. Jakým způsobem se to děje, bude vysvětleno v pozdějších kapitolách tohoto díla. Toto dílo označil Mahāprabhu Śrī Caitanya jako bezeskvrnnou Purāṇu — vždyť je naplněno transcendentálním pojednáním, které se týká Osobnosti Božství Śrī Kṛṣṇy. Vskutku překrásné jsou též samotné dějiny Śrīmad-Bhāgavatamu. Dílo sestavil Śrī Vyāsadeva ve zralosti transcendentálního poznání. Sepsal ho pod vedením Śrī Nāradajīho, který byl jeho duchovním mistrem. Vyāsadeva obsáhl veškeré védské písemnictví, kam počítáme čtyři díly Ved, dále Vedānta-sūtry (neboli Brahma-sūtry), Purāṇy, Mahābhāratu atd. Přesto však nebyl spokojen. Vida Vyāsadevovu nespokojenost, doporučil mu Nārada, jeho duchovní mistr, aby psal o transcendentálních činnostech Śrī Kṛṣṇy. Tyto transcendentální skutky jsou přesně popsány v desátém zpěvu tohoto díla. Než však dojdeme k samotnému jádru, musíme projít všemi stupni a rozvíjet poznání všech kategorií.

Es natural que una mente filosófica quiera saber del origen de la creación. De noche ve las estrellas en el cielo, y naturalmente especula acerca de sus habitantes. Esa clase de preguntas son naturales en el hombre, pues tiene una conciencia desarrollada, más elevada que la de los animales. El autor del Śrīmad-Bhāgavatam da una respuesta directa a esas preguntas. Él dice que el Señor Śrī Kṛṣṇa es el origen de todas las creaciones. No solo es el creador del universo, sino también el destructor del mismo. Por la voluntad del Señor, la naturaleza cósmica manifestada es creada en un cierto período, es conservada por algún tiempo, y luego, también por la voluntad de Él, es aniquilada. Por consiguiente, la voluntad suprema se halla tras todas las actividades cósmicas. Desde luego que existen ateos de varias categorías que no creen en un creador, pero ello se debe a un escaso acopio de conocimiento. Por ejemplo, el científico moderno ha creado satélites espaciales, y mediante uno que otro dispositivo estos satélites son lanzados al espacio sideral, a volar por algún tiempo bajo el control del científico, que se encuentra muy lejos de ellos. De igual modo, todos los universos, con sus innumerables estrellas y planetas, los controla la inteligencia de la Personalidad de Dios.

Filozoficky založený člověk chce přirozeně znát pravdu o původu stvoření. Noční obloha posetá hvězdami jej nabádá uvažovat o jejích obyvatelích. Takovéto otázky jsou pro člověka zcela přirozené, protože člověk má vyvinuté vědomí, které je vyšší než vědomí zvířat. Na tyto otázky dává autor Śrīmad-Bhāgavatamu přímé odpovědi. Praví, že Śrī Kṛṣṇa je původem veškerého stvoření. Nejen že je Śrī Kṛṣṇa stvořitelem vesmíru; je též příčinou jeho zničení. Zjevený kosmos je vůlí Pána v určitém okamžiku stvořen, vůlí Pána je dočasně udržován a nakonec je též Jeho vůlí zničen. Vůle Pána je proto za vším. Existují samozřejmě rozliční ateisté, kteří ve stvořitele nevěří. To však je jen důkaz jejich ubohého poznání. Moderní věda například sestrojuje družice, které jsou určitým způsobem vyslány do vesmíru, a tam po určitý čas krouží pod vládou badatele, který se nachází daleko od nich. Vesmíry s nespočetnými hvězdami a planetami podobně krouží pod vládou inteligence Osobnosti Božství.

En las Escrituras védicas se dice que la Verdad Absoluta, la Personalidad de Dios, es la principal de todas las personalidades vivientes. Todos los seres vivientes, desde Brahmā, el primer ser creado, hasta la más pequeña de las hormigas, son seres vivientes individuales. Por encima de Brahmā existen incluso otros seres vivientes con capacidades individuales, y también la Personalidad de Dios es un ser viviente de ese tipo. Y Él es un individuo, tal como también lo son los demás seres vivientes. Pero el Señor Supremo, o el ser viviente supremo, tiene la mayor inteligencia, y posee las más inconcebibles energías de toda clase de diferentes variedades. Si el cerebro de un hombre puede producir un satélite espacial, uno puede imaginar muy fácilmente cómo cerebros más elevados que los del hombre pueden producir cosas igual de maravillosas y muy superiores. La persona sensata aceptará fácilmente este argumento, pero hay ateos obstinados que jamás estarán de acuerdo. Sin embargo, Śrīla Vyāsadeva acepta de inmediato que la inteligencia suprema es el Parameśvara. Él le ofrece sus respetuosas reverencias a la inteligencia suprema, a quien se le da el tratamiento de para, o Parameśvara, o Suprema Personalidad de Dios. Y ese Parameśvara es Śrī Kṛṣṇa, como se reconoce en el Bhagavad-gītā y otras Escrituras presentadas por Śrī Vyāsadeva, y específicamente en este Śrīmad-Bhāgavatam. En el Bhagavad-gītā, el Señor dice que no existe ningún otro para-tattva (summum bonum) aparte de Él mismo. Por consiguiente, Śrī Vyāsadeva adora de inmediato al para-tattva, Śrī Kṛṣṇa, cuyas actividades trascendentales se describen en el Décimo Canto.

Védské písemnictví nás učí, že Absolutní Pravda, Osobnost Božství, je vůdce všech žijících osobností. Veškeré živé bytosti, počínaje první stvořenou bytostí Brahmou a konče nepatrným mravencem, jsou individuální. Nad Brahmou se nacházejí i jiné živé bytosti s individuálními schopnostmi. Osobnost Božství je podobnou živou bytostí. Je individuální osobností stejně jako ostatní živé bytosti. Jako Nejvyšší Pán čili nejvyšší živá bytost však vlastní největší inteligenci a obrovské, nepředstavitelné síly různých druhů. Když lidský mozek může vynalézt družici, lze si snadno představit, jaké nevídané a mnohem dokonalejší věci mohou vynalézt mozky, které jsou lepší než je mozek člověka. Kdokoliv, kdo má jen trochu rozumu, to snadno pochopí; zatvrzelý ateista však nikdy souhlasit nebude. Śrīla Vyāsadeva přijímá od samého začátku nejvyšší inteligenci jako parameśvaru. Vzdává své uctivé poklony nejvyšší inteligenci, kterou oslovuje jako para neboli parameśvara — Nejvyšší Osobnost Božství. Kṛṣṇa je parameśvara, jak je také uznáno v Bhagavad-gītě i v jiných písmech, která nám zanechal Śrī Vyāsadeva. Hlavně pak ve Śrīmad-Bhāgavatamu. V Bhagavad-gītě Pán praví: “Neexistuje jiná para-tattva (summum bonum) nežli Já.” Śrī Vyāsadeva proto uctívá přímo para-tattvu, Śrī Kṛṣṇu, Jehož transcendentální skutky popsal v desátém zpěvu.

Algunas personas inescrupulosas van inmediatamente al Décimo Canto, y especialmente a los cinco capítulos que describen la danza rāsa del Señor. Esa porción del Śrīmad-Bhāgavatam es la parte más íntima de esta gran obra literaria. A menos que uno esté totalmente versado en el conocimiento trascendental del Señor, es seguro que entenderá equivocadamente los venerables pasatiempos trascendentales del Señor conocidos con el nombre de la danza rāsa y Sus amoríos con las gopīs. Este tema es altamente espiritual, y solo las personas liberadas que han llegado gradualmente a la etapa de paramahaṁsa pueden saborear de modo trascendental esa danza rāsa. Por lo tanto, Śrīla Vyāsadeva le da al lector la oportunidad de desarrollar de manera paulatina su comprensión espiritual, antes de saborear de hecho la esencia de los pasatiempos del Señor. En consecuencia, él invoca a propósito un mantra gāyatrī, dhīmahi. Este mantra gāyatrī está hecho para la gente adelantada espiritualmente. Cuando uno canta con éxito el mantra gāyatrī, puede entender la posición trascendental del Señor. De manera que uno debe adquirir cualidades brahmínicas o encontrarse perfectamente situado bajo la cualidad de la bondad, para poder cantar con éxito el mantra gāyatrī y alcanzar luego la etapa en la que comprenda trascendentalmente al Señor, Su nombre, Su fama, Sus cualidades, etc.

Nesvědomití lidé se snaží bez přípravy číst hned v desátém zpěvu Śrīmad-Bhāgavatamu, a to především v pěti kapitolách popisujících Pánův tanec rāsa. Jedná se o nejdůvěrnější část tohoto velkolepého díla, a není-li člověk důkladně vyškolený v transcendentálním poznání Pána, zajisté špatně pochopí tyto transcendentální hry, které jsou hodny veškeré úcty. Nepochopí tento tanec zvaný rāsa a milostný poměr Pána s gopīmi. Jedná se zde o záležitosti vysoce duchovní a pouze osvobozené osobnosti, které postupně dosáhly stádia paramahaṁsa, jsou schopny tanec rāsa transcendentálně docenit. Śrīla Vyāsadeva proto čtenáři dává nejprve možnost postupným způsobem vyvinout duchovní realizace, a poté, co těchto realizací nabyl, je čtenář schopen ocenit jádro všech her a zábav Pána. Autor úmyslně nejdříve vzývá Gāyatrī mantru dhīmahi. Gāyatrī mantra je určena pro duchovně pokročilé. Recitujeme-li úspěšně Gāyatrī mantru, máme schopnost vstoupit na transcendentální úroveň Pána. Musíme tedy mít bráhmanské vlastnosti, to znamená dokonale spočívat v kvalitě dobra, abychom mohli s úspěchem recitovat Gāyatrī mantru a dosáhnout transcendentálního stupně realizace Boha, Jeho jména, Jeho slávu, Jeho vlastností atd.

El Śrīmad-Bhāgavatam es la narración acerca del svarūpa del Señor que Su potencia interna manifiesta, y esta potencia se diferencia de la potencia externa que ha manifestado al mundo cósmico, el cual está al alcance de nuestra experiencia. En este śloka, Śrīla Vyāsadeva hace una clara distinción entre las dos. Śrī Vyāsadeva dice aquí que la potencia interna manifestada es real, mientras que la energía externa manifestada en la forma de la existencia material, es únicamente temporal e ilusoria, como el espejismo que aparece en el desierto. En el espejismo del desierto no hay verdadera agua, sino únicamente la apariencia de agua. El agua verdadera se encuentra en algún otro lugar. La creación cósmica manifestada parece la realidad, pero no es más que una sombra de ella, pues la realidad se encuentra en el mundo espiritual. La Verdad Absoluta está en el cielo espiritual, no en el cielo material. En el cielo material todo es verdad relativa, es decir, una verdad depende de alguna otra cosa. Esta creación cósmica es el resultado de la interacción de las tres modalidades de la naturaleza, y las manifestaciones temporales están creadas de forma tal que le presenten una ilusión de la realidad a la mente confundida del alma condicionada, quien aparece en muchísimas especies de vida, incluso entre los semidioses superiores, tales como Brahmā, Indra, Candra, etc. De hecho, no existe realidad en el mundo manifestado. Sin embargo, parece haber realidad a causa de la verdadera realidad que existe en el mundo espiritual, en donde la Personalidad de Dios existe eternamente con Sus enseres trascendentales.

Śrīmad-Bhāgavatam je pojednání o svarūpě Pána zjevené Jeho vnitřní silou. Tato síla se liší od síly, která zjevila námi vnímatelný vesmír. Śrīla Vyāsadeva činí v této śloce mezi dvěma uvedenými silami jasný rozdíl. Říká, že vnitřní zjevená síla je skutečná, zatímco vnější zjevená síla ve formě hmotné existence je dočasná a iluzorní, jako fata morgána na poušti. Ve fata morgáně ve skutečnosti žádná voda není. Jedná se o pouhou vidinu vody, není to ale skutečná voda. Opravdová voda je jinde. Zjevený vesmír se zdá být reálný, avšak opravdová realita, ve srovnání s kterou je náš vesmír pouhým stínem, se nachází v duchovním světě. Absolutní Pravda existuje v duchovním nebi a ne v hmotném. V hmotném nebi je vše na úrovni relativní pravdy. To znamená, že jedna pravda zde závisí na něčem jiném. Vesmírné stvoření je výsledkem vzájemně působících tří kvalit hmotné přírody. Dočasná stvoření, která z těchto interakcí vyplývají, jsou uspořádána takovým způsobem, aby pomatené mysli podmíněné duše poskytla iluzi reality. Podmíněné duše se nacházejí v rozličných životních druzích — dokonce i mezi vyššími polobohy, jako jsou Brahmā, Indra, Candra atd. Pravda však je, že v hmotném světě není nic skutečného. Skutečnost se tu zdá být proto, neboť skutečnost existuje v duchovním světě, kde Osobnost Božství věčně existuje se Svým transcendentálním příslušenstvím.

El ingeniero en jefe de una complicada construcción no participa personalmente en la misma, pero conoce cada rincón y escondrijo de ella, porque todo se hace bajo su dirección. Él conoce todo lo referente a dicha construcción, tanto directa como indirectamente. De forma similar, la Personalidad de Dios, quien es el ingeniero supremo de esta creación cósmica, conoce cada rincón y escondrijo de ella, aunque los asuntos los llevan a cabo los semidioses. En la creación material, desde Brahmā hasta la insignificante hormiga, nadie es independiente. La mano del Señor se ve por doquier. Todos los elementos materiales, así como también todas las chispas espirituales, emanan únicamente de Él. Y todo lo que se crea en este mundo material no es más que la interacción de dos energías, la material y la espiritual, que emanan de la Verdad Absoluta, la Personalidad de Dios, Śrī Kṛṣṇa. Un químico puede producir agua en el laboratorio químico, mezclando hidrógeno y oxígeno. Mas, en realidad, la entidad viviente trabaja en el laboratorio bajo la dirección del Señor Supremo, y los materiales con los que trabaja, también los proporciona el Señor. El Señor conoce todo directa e indirectamente, está consciente de todos los detalles diminutos, y es completamente independiente. De Él se dice que se asemeja a una mina de oro, y las creaciones cósmicas, que tienen tantas formas diferentes, se asemejan a objetos hechos de ese oro, como anillos, collares, etc. El anillo de oro y el collar de oro son cualitativamente iguales al oro de la mina, pero cuantitativamente el oro de la mina es diferente. Por lo tanto, la Verdad Absoluta es simultáneamente idéntica y diferente. Nada es absolutamente igual a la Verdad Absoluta, pero, al mismo tiempo, nada es independiente de la Verdad Absoluta.

Vedoucí inženýr složité stavby není osobně přítomen na staveništi. Zná v něm však každý kout, protože stavba se provádí pod jeho vedením. Ví o stavbě všechno — přímo i nepřímo. Podobně Osobnost Božství zná každý kout tohoto vesmírného stvoření, jehož je svrchovaným strůjcem, ačkoliv činnosti v tomto stvoření vykonávají polobozi. Počínaje Brahmou a konče nepatrným mravencem — nikdo v hmotném světě není nezávislý. Všude je viditelná ruka Boha. Veškeré hmotné složky i veškeré duchovní jiskry pocházejí z Něho a z nikoho jiného. Vše stvořené v tomto hmotném světě je pouhou interakcí dvou sil — hmoty a ducha — které pocházejí z Absolutní Pravdy, z Osobnosti Božství, ze Śrī Kṛṣṇy. V chemické laboratoři může sloučením vodíku a kyslíku chemik vytvořit vodu, ale ve skutečnosti pracuje v laboratoři živá bytost pod vedením Svrchovaného Pána. A prvky samotné také dodává Bůh. Pán ví o všem — přímo i nepřímo. Je si vědom každého detailu a navíc je úplně nezávislý. Bůh je jako zlatý důl a vesmírná stvoření v různých podobách lze přirovnat k různým zlatým ozdobám, jako jsou zlaté náhrdelníky, prsteny atd. Zlatý prsten i zlatý náhrdelník jsou kvalitativně stejné jako zlato ve zlatém dole. Kvantitativně se však od nich zlato v dole liší. Z toho lze vidět, že Absolutní Pravda je současně totožná a lišící se. Nic není absolutně totožné s Absolutní Pravdou, současně však nic není na Absolutní Pravdě nezávislé.

Todas las almas condicionadas están creando —desde Brahmā, el ingeniero de todo el universo, hasta la insignificante hormiga—, pero ninguna de ellas es independiente del Señor Supremo. El materialista piensa equivocadamente que no hay ningún otro creador aparte de él mismo. Esto se denomina māyā, o ilusión. A causa de su escaso acopio de conocimiento, el materialista no puede ver más allá del alcance de sus imperfectos sentidos y, en consecuencia, piensa que la materia adopta su propia forma automáticamente, sin la ayuda de una inteligencia superior. Śrīla Vyāsadeva refuta eso en este śloka: «Como el todo completo, o la Verdad Absoluta, es la fuente de todo, nada puede ser independiente del cuerpo de la Verdad Absoluta». Todo lo que le ocurre al cuerpo llega a ser conocido rápidamente por el que está dentro del cuerpo. De igual manera, la creación es el cuerpo del todo absoluto, y, por ende, el Absoluto conoce directa e indirectamente todo lo que ocurre en la creación.

Počínaje Brahmou, strůjcem celého vesmíru, a konče nepatrným mravencem, všechny podmíněné duše tvoří, ale žádná však není nezávislá na Svrchovaném Pánu. Materialista se mylně domnívá, že jiného stvořitele mimo něj není. Tomu se říká māyā, iluze. Jeho slabé poznání mu nedovoluje uzřít realitu, která se nachází dál než dosáhnou jeho omezené smysly. Má za to, že hmota se tvaruje automaticky, bez pomoci vyšší inteligence. To však v této śloce Śrīla Vyāsadeva vyvrací: “Protože úplná celistvost neboli Absolutní Pravda je zdrojem všeho, neexistuje nic, co by bylo na těle Absolutní Pravdy nezávislé.” Cokoli se s tělem děje, vtělená duše to okamžitě registruje. Stvoření je jako tělo absolutního celku. Absolutní si je proto přímo i nepřímo vědom všeho dění po celém stvoření.

En el śruti-mantra, también se declara que el todo absoluto, o Brahman, es la fuente última de todas las cosas. Todo emana de Él y todo es mantenido por Él, y al final, todo entra en Él. Esa es la ley de la naturaleza. En el smṛti-mantra se confirma lo mismo. Se dice que la Verdad Absoluta, o Brahman, es la fuente de donde todo emana al comienzo del milenio de Brahmā y el depósito en el que todo finalmente entra. Los científicos materialistas dan por sentado que el Sol es la fuente máxima del sistema planetario, pero son incapaces de explicar la fuente del Sol. Aquí se explica la fuente máxima. De acuerdo con las Escrituras védicas, Brahmā, que puede decirse que es como el Sol, no es el creador último. En este śloka se declara que la Personalidad de Dios le enseñó el conocimiento védico a Brahmā. Uno podría argüir que Brahmā, siendo el ser viviente original, no podía ser inspirado, porque en esa época no había ningún otro ser viviente. Aquí se declara que el Señor Supremo inspiró a Brahmā, el creador secundario, para que Brahmā pudiera desempeñar sus funciones creadoras. De manera que la inteligencia suprema que se encuentra detrás de todas las creaciones es Śrī Kṛṣṇa, la Divinidad Absoluta. En el Bhagavad-gītā, el Señor Śrī Kṛṣṇa declara que únicamente Él supervisa la energía creadora, prakṛti, que constituye la totalidad de la materia. Por eso, Śrī Vyāsadeva no adora a Brahmā, sino al Señor Supremo, que es quien guía a Brahmā en sus actividades creadoras.

En este śloka, las palabras abhijñaḥ y svarāṭ, en particular, son muy significativas. Estas dos palabras distinguen al Señor Supremo de todas las demás entidades vivientes. Ninguna otra entidad viviente es ni abhijñaḥ ni svarāṭ. Es decir, nadie está plenamente consciente, ni nadie es totalmente independiente. Hasta Brahmā tiene que meditar en el Señor Supremo para poder crear. ¡Qué decir, entonces, de los grandes científicos como Einstein! Desde luego, la inteligencia de un científico como ese no es producto de ningún ser humano. Los científicos no pueden fabricar un cerebro como ese, y, ¿qué decir de los tontos ateos que desafían la autoridad del Señor? Aun los impersonalistas māyāvādīs que se jactan de que pueden volverse uno con el Señor, no son ni abhijñaḥ ni svarāṭ. Esos impersonalistas se someten a severas austeridades para adquirir el conocimiento con el cual volverse uno con el Señor. Pero, finalmente, se vuelven dependientes de algún discípulo rico que les provee de dinero para construir monasterios y templos. Ateos como Rāvaṇa o Hiraṇyakaśipu tuvieron que someterse a severas penitencias antes de que pudieran burlarse de la autoridad del Señor. Pero, en fin de cuentas, se hizo que fueran impotentes, y no pudieron salvarse cuando el Señor apareció ante ellos en forma de la cruel muerte. Esto es lo que ocurre también con los ateos modernos que se atreven a burlarse de la autoridad del Señor. Dichos ateos serán tratados de forma similar, pues la historia siempre se repite. Cada vez que los hombres desdeñan la autoridad del Señor, la naturaleza y sus leyes se encargan de castigarlos. Esto se confirma en el Bhagavad-gītā, en el conocido verso yadā yadā hi dharmasya glāniḥ. «Cuando quiera que hay una declinación del dharma y un aumento del adharma, ¡oh, Arjuna!, en ese momento Yo Me encarno» (Bg. 4.7).

Ve śruti-mantře je řečeno, že absolutní celek neboli Brahman je původním zdrojem všeho. Vše z Brahmanu vyplývá a vše je Jím udržováno a nakonec do Něj vše vstoupí. To je zákon přírody a také to śruti-mantra potvrzuje. Říká se v ní, že zdrojem, ze kterého všechno vyplývá na počátku Brahmovy éry, a stejně tak rezervoárem, do kterého se nakonec vše navrátí, je Absolutní Pravda neboli Brahman. Materialističtí vědci mají za to, že původem planetární soustavy je Slunce. Nemohou však vysvětlit původ Slunce. Zde je tento původ vysvětlen. Podle védských písem není Brahmā, kterého můžeme přirovnat ke Slunci, původním stvořitelem. V této śloce je jasně řečeno, že Brahmā dostal védské poznání od Osobnosti Božství. Můžeme namítnout, že pokud byl Brahmā první živou bytostí, není možné, aby ho někdo učil; vždyť mimo něj nikdo neexistoval. Śruti-mantra nám však jasně říká, že druhotného stvořitele Brahmu inspiroval Nejvyšší Pán. Jen tak mohl Brahmā vyplnit svůj úkol stvoření. Což ukazuje, že nejvyšší inteligencí za tímto stvořením je Absolutní Bůh, Śrī Kṛṣṇa. V Bhagavad-gītě Śrī Kṛṣṇa tvrdí, že On Sám má na starosti tvořivou sílu prakṛti, která je souhrnem veškeré hmoty. Proto Śrī Vyāsadeva neuctívá Brahmu, ale Svrchovaného Pána, který Brahmu v jeho tvoření vede. Význačnými slovy v této śloce jsou abhijñaḥ a svarāṭ. Tyto dva výrazy odlišují Svrchovaného Pána od všech ostatních živých bytostí. Žádná jiná živá bytost není abhijñaḥ a není svarāṭ; plně vědomá a zcela nezávislá. Dokonce i Brahmā musí nejprve meditovat o Svrchovaném Pánu, nežli je zplnomocněn ke tvoření. Co pak říci o takovém vědci, jakým byl Einstein! Mozky těchto výjimečných vědců zajisté nejsou stvořením člověka. Vědci nejsou s to takový mozek vyrobit. Co potom říci o hloupých ateistech, kteří autoritou Boha pohrdají? Ani neosobní māyāvādīni, kteří se chlubí tím, že jsou totožní s Bohem, nejsou abhijñaḥ nebo svarāṭ. Tito přívrženci neosobní filozofie se podrobují přísným pokáním s cílem, aby dosáhli poznání a splynutí s Bohem. Ale nakonec dosáhnou jen závislosti na nějakém bohatém stoupenci, který jim dá peníze na vybudování klášterů a chrámů. Ateisté jako byl Rāvaṇa nebo Hiraṇyakaśipu se museli podrobit velice přísnému pokání, nežli se mohli pyšně vysmívat autoritě Pána. Nakonec však byli bezmocní a nemohli zachránit ani sami sebe, když před nimi Pán stanul jako krutá smrt. Stejně tak pořídí moderní ateisté, kteří si také troufají vysmívat se autoritě Pána. Těmto ateistům se nepovede o nic lépe, neboť dějiny se opakují. Když lidé zanedbávají autoritu Boha, příroda a její zákony je potrestají. V Bhagavad-gītě tuto skutečnost potvrzuje známý verš yadā yadā hi dharmasya glāniḥ. “Kdykoliv ve společnosti upadá dharma a vzrůstá adharma, ó Arjuno, v té době Osobně sestoupím.” (Bg. 4.7)

En todos los śruti-mantras se confirma que el Señor Supremo es supremamente perfecto. Se dice en los śruti-mantras que el supremamente perfecto Señor lanzó una mirada sobre la materia y creó así a todos los seres vivientes. Los seres vivientes son partes integrales del Señor, y Él impregna de semillas de chispas espirituales la vasta creación material, y de esa manera las energías creadoras son puestas en movimiento para realizar las muchas y maravillosas creaciones. Un ateo podría argüir que Dios no es más experto que un relojero, pero por supuesto que Dios es más grande, ya que Él puede crear máquinas en formas dobles, masculinas y femeninas. Las formas masculinas y femeninas de los diferentes tipos de maquinarias continúan produciendo innumerables máquinas similares, sin la necesidad de la atención adicional de Dios. Si un hombre pudiera fabricar un conjunto semejante de máquinas que pudieran producir otras máquinas sin su atención, podría entonces acercarse a la inteligencia de Dios. Pero eso no es posible, pues cada máquina tiene que ser manipulada individualmente. En consecuencia, nadie puede crear tan bien como Dios. Otro nombre de Dios es asamordhva, que significa que nadie es igual ni más grande que Él. Paraṁ satyam, o la Verdad Suprema, es Aquel ante el cual nadie es igual ni superior. Esto se confirma en los śruti-mantras. Se dice que antes de la creación del universo material existía únicamente el Señor, quien es el amo de todos. Ese Señor instruyó a Brahmā en lo referente al conocimiento védico. Ese Señor tiene que ser obedecido en todo aspecto. Cualquiera que desee deshacerse del enredo material, debe entregarse a Él. Esto también se confirma en el Bhagavad-gītā.

Že Svrchovaný Pán je všedokonalý potvrzují všechny śruti-mantry. Śruti-mantry říkají, že všedokonalý Pán pohlédl na hmotu, a tím byly stvořeny veškeré živé bytosti. Živé bytosti jsou neodmyslitelně součásti Pána, který obšírné hmotné stvoření oplodňuje semeny duchovních jisker. A tak jsou tvořivé síly dány do pohybu a vzniká nekonečné množství obdivuhodných věcí. Ateista může namítnout, že Bůh není o nic lepší než hodinář. Samozřejmě, že je Bůh lepší, neboť On vytváří stroje dvojí podoby — samčí a samiččí. Tyto samčí a samiččí stroje všech životních druhů samy vyrábějí nespočet dalších takových strojů aniž musí Bůh dále zasahovat. Když se člověku podaří vyrobit takové stroje, které jsou schopny vyrábět další stroje bez jakéhokoliv zásahu, teprve potom se může přiblížit k inteligenci Boha. To však není možné. Každý stroj musí být nutně vyroben jednotlivě. Nikdo není schopen vytvářet věci tak dokonale jako Bůh. Další jméno Boha je asamaurdhva, což znamená, že nikdo není výše než On a nikdo Mu není roven. Paraṁ satyam, Nejvyšší Pravda, je Ten, který nemá Sobě rovného a komu není nikdo nadřazen. To śruti-mantra potvrzuje. Je řečeno, že před stvořením existoval pouze Pán a nikdo jiný. Je Pánem nade všemi. Tento Pán naučil Brahmu védskému poznání. Tohoto Pána je nutno poslouchat za všech okolností. Kdokoliv se chce zbavit hmotných pout, musí se odevzdat Jemu a nikomu jinému. To potvrzuje též Bhagavad-gītā.

A menos que uno se entregue a los pies de loto del Señor Supremo, es seguro que estará confundido. Cuando un hombre inteligente se entrega a los pies de loto de Kṛṣṇa y entiende completamente que Kṛṣṇa es la causa de todas las causas, como se confirma en el Bhagavad-gītā, solo entonces puede un hombre así de inteligente volverse un mahātmā, o una gran alma. Pero un alma tan grande se ve muy rara vez. Solo los mahātmās pueden entender que el Señor Supremo es la causa primordial de todas las creaciones. Él es parama, o la verdad última, porque todas las demás verdades están relacionadas con Él. Él es omnisciente. Para Él no existe ilusión alguna.

Dokud se neodevzdáme lotosovým nohám Svrchovaného Pána, budeme zajisté zmateni. Odevzdá-li se inteligentní člověk lotosovým nohám Kṛṣṇy a ví-li bezpečně, že Kṛṣṇa je příčina všech příčin, jak dokládá Bhagavad-gītā, jen pak se stane mahātmou, velikou duší. Takováto veliká duše je velice vzácná. Jen mahātmā je schopen pochopit, že Nejvyšší Pán je prvotní příčinou všeho stvoření. Pán je parama, konečná pravda, neboť všechny pravdy Mu jsou podřazeny. Je vševědoucí. Pro Něho neexistuje iluze.

Algunos eruditos māyāvādīs arguyen que el Śrīmad-Bhāgavatam no fue recopilado por Śrī Vyāsadeva, y otros sugieren que este libro es una creación moderna escrita por un tal Vopadeva. Para refutar semejantes argumentos insensatos, Śrī Śrīdhara Svāmī señala que en muchos de los Purāṇas más antiguos se hace referencia al Bhāgavatam. Este primer śloka del Bhāgavatam comienza con el mantra gāyatrī. En el Matsya Purāṇa, que es el más antiguo de todos los Purāṇas, se hace referencia a esto. En relación con el mantra gāyatrī del Bhāgavatam, en ese Purāṇa se dice que existen muchas narraciones de instrucciones espirituales que comienzan con el mantra gāyatrī. Y existe la historia de Vṛtrāsura. Todo aquel que regale esta gran obra en un día de luna llena, alcanzará la perfección más elevada de la vida, que consiste en regresar a Dios. También se hace referencia al Bhāgavatam en otros Purāṇas, en los que se afirma claramente que esta obra fue completada en doce cantos, que comprenden dieciocho mil ślokas. En el Padma Purāṇa también se hace referencia al Bhāgavatam, en una conversación entre Gautama y Mahārāja Ambarīṣa. Allí se le aconsejó al rey que, si deseaba liberarse del cautiverio material, leyera regularmente el Śrīmad-Bhāgavatam. Ante tales circunstancias, no hay duda respecto a la autoridad del Bhāgavatam. En los últimos quinientos años, muchos eruditos sabios y ācāryas, tales como Jīva Gosvāmī, Sanātana Gosvāmī, Viśvanātha Cakravartī, Vallabhācārya y muchos otros distinguidos eruditos, incluso después de la época del Señor Caitanya, elaboraron detallados comentarios acerca del Bhāgavatam. El estudiante sincero haría bien en tratar de examinarlos, para saborear con mayor deleite los mensajes trascendentales.

Určití māyāvādští učenci však mají za to, že Śrīmad-Bhāgavatam nesestavil Śrī Vyāsadeva. Někteří z nich dokonce tvrdí, že tato kniha je moderním dílem, které sepsal spisovatel jménem Vopadeva. Aby dokázal nesprávnost těchto názorů, poukazuje Śrī Śrīdhara Svāmī na skutečnost, že zmínky o Bhāgavatamu se nacházejí v mnoha nejstarších Purāṇách. První śloka Bhāgavatamu začíná Gāyatrī mantrou, a o tom je zmínka v Matsya Purāṇě, která je nejstarší ze všech Purāṇ. Matsya Purāṇa říká v souvislosti s Gāyatrī mantrou v Bhāgavatamu, že existuje mnoho vyprávění s duchovními pokyny, která začínají Gāyatrī mantrou. Je v ní též příběh o Vṛtrāsurovi. Kdokoliv daruje toto velkolepé dílo v době plného měsíce, dosáhne nejvyšší dokonalosti v životě — návratu zpět k Bohu. V jiných Purāṇách je také zmínka o skutečnosti, že Bhāgavatam byl dokončen ve dvanácti zpěvech, což znamená osmnáct tisíc ślok. Též v Padma Purāṇě je zmínka o Bhāgavatamu, v rozhovoru Gautamy a Mahārāje Ambarīṣe. Králi bylo doporučeno pravidelně číst Bhāgavatam, chce-li být vysvobozen z hmotného otroctví. Jak vidíme, o autenticitě Bhāgavatamu proto není pochyb. Během posledních pěti set let napsalo podrobné komentáře k Bhāgavatamu mnoho učenců a ācāryů, jako byli Jīva Gosvāmī, Sanātana Gosvāmī, Viśvanātha Cakravartī, Vallabhācārya a mnoho jiných význačných učenců i v době po odchodu Śrī Caitanyi. Zodpovědný student by se měl snažit tyto komentáře důkladně pročíst, aby byl schopen lépe ocenit transcendentální poslání tohoto díla.

Śrīla Viśvanātha Cakravartī Ṭhākura trata específicamente la psicología sexual original y pura (ādi-rasa), despojada de toda embriaguez mundana. Toda la creación material se mueve bajo el principio de la vida sexual. En la civilización moderna, la vida sexual es el punto focal de todas las actividades. Adondequiera que uno mire, ve que la vida sexual es lo preponderante. Por consiguiente, la vida sexual no es irreal. Su realidad se experimenta en el mundo espiritual. La vida sexual material no es más que un reflejo pervertido del hecho original. El hecho original se halla en la Verdad Absoluta, y por eso la Verdad Absoluta no puede ser impersonal. No es posible ser impersonal y contener vida sexual pura. De manera que los filósofos impersonalistas le han dado un impulso indirecto a la abominable vida sexual mundana, por haber hecho demasiado énfasis en el carácter impersonal de la verdad última. Como consecuencia de ello, el hombre ha aceptado la pervertida vida sexual como lo máximo que existe, por no tener información de la verdadera forma espiritual de la vida sexual. Existe una diferencia entre la vida sexual en la enferma condición material y la vida sexual espiritual.

Śrīla Viśvanātha Cakravartī Ṭhākura se zvláště zabývá otázkou původní a čisté psychologie sexuality (ādi-rāsa), oproštěné od jakékoliv hmotné nedokonalosti. Celé hmotné stvoření se pohybuje pod vládou sexu. V moderní civilizaci je sex ohniskem všeho konání. Kamkoliv se podíváme, vidíme, že sex dominuje. Sexualita proto není neskutečná. Její realita je i v duchovním světě. Hmotná sexualita je pouze zvráceným odrazem původní skutečnosti. Původní skutečnost se nachází v Absolutní Pravdě, a proto Absolutní Pravda nemůže být neosobní. Není možné být neosobní a zároveň obsahovat čistou sexualitu. Z toho vyplývá, že přívrženci neosobní filozofie nepřímo podněcují odpornou všední sexualitu tím, že kladou příliš veliký důraz na neosobní aspekt nejvyšší pravdy. Člověk, který nic neví o pravé duchovní formě sexu, propadne zvrácenému hmotnému sexuálnímu životu. Mezi sexualitou v tomto chorém, hmotném stavu života a sexualitou v duchovní existenci je veliký rozdíl.

Este Śrīmad-Bhāgavatam elevará gradualmente al lector imparcial a la más elevada y perfecta etapa de la trascendencia. Lo capacitará para trascender las tres modalidades de las actividades materiales: las acciones fruitivas, la filosofía especulativa y la adoración de deidades funcionales tal como se inculca en los versos védicos.

Śrīmad-Bhāgavatam postupně povýší nepředpojatého čtenáře na nejvyšší transcendentální úroveň dokonalosti. Umožní mu transcendovat tři druhy hmotného konání: plodonosné činnosti, spekulativní filozofii a uctívání funkčních božstev podle pokynů védských veršů.