Skip to main content

KAPITOLA PÁTÁ

CAPÍTULO 5

Durvāsův život je ušetřen

Ambarīṣa Mahārāja perdona a Durvāsā Muni

V této kapitole se dočteme, jak se Mahārāja Ambarīṣa modlí k Sudarśana cakře a jak ta udělila Durvāsovi Munimu svou milost.

En este capítulo hallaremos a Mahārāja Ambarīṣa ofreciendo oraciones al cakra Sudarśana, que se mostró misericordioso con Durvāsā Muni.

Na pokyn Viṣṇua, Nejvyšší Osobnosti Božství, se Durvāsā Muni ihned vydal za Mahārājem Ambarīṣem a padl k jeho lotosovým nohám. Mahārāja Ambarīṣa se ve své přirozené pokoře cítil zahanben, že mu Durvāsā Muni leží u nohou, a proto se začal k Sudarśana cakře modlit, aby Durvāsu zachránil. Co je vlastně tato Sudarśana cakra? Je to pohled Nejvyšší Osobnosti Božství, kterým Pán tvoří celý hmotný svět. Sa aikṣata, sa asṛjata. To je výrok Véd. Sudarśana cakra, která je původem stvoření a je Pánovi velmi drahá, má tisíce paprsků. Ničí všechny ostatní zbraně, rozptyluje temnotu a projevuje sílu oddané služby. Je prostředkem ustavování náboženských zásad a vyhlazování všech bezbožných činností. Bez její milosti by vesmír nemohl fungovat, a proto ji Nejvyšší Osobnost Božství používá. Když se Mahārāja Ambarīṣa takto modlil o milost Sudarśana cakry, podařilo se mu ji usmířit. Upustila tedy od zabití Durvāsy Muniho, který tak získal její milost. Muni dostal ponaučení, aby zavrhl neuctivou představu, že vaiṣṇava je obyčejný člověk (vaiṣṇave jāti-buddhi). Mahārāja Ambarīṣa patřil k třídě kṣatriyů, a Durvāsā Muni ho tedy považoval za osobu na nižší úrovni, než jsou brāhmaṇové, a chtěl proti němu uplatnit svou bráhmanskou sílu. Z této události by se měl každý poučit, že je třeba zapudit zhoubné myšlenky na znevažování vaiṣṇavů. Když byla celá záležitost uzavřena, Mahārāja Ambarīṣa obdaroval Durvāsu Muniho dostatkem jídla a pak si vzal prasādam i on sám — poté, co rok stál na stejném místě, aniž by cokoliv snědl. Později Mahārāja Ambarīṣa rozdělil majetek mezi své syny a odešel se s oddaností věnovat meditaci na břeh Mānasa- sarovary.

Conforme a la orden de la Suprema Personalidad de Dios, Viṣṇu, Durvāsā Muni regresó inmediatamente con Mahārāja Ambarīṣa y se postró a sus pies de loto. Mahārāja Ambarīṣa, que era muy manso y humilde por naturaleza, se sintió incómodo y avergonzado de que Durvāsā Muni se postrase a sus pies, de modo que comenzó a ofrecer oraciones al cakra Sudarśana para salvar a Durvāsā. ¿Qué es el cakra Sudarśana? Es la mirada de la Suprema Personalidad de Dios, con la cual crea todo el mundo material. Sa aikṣata, sa asṛjata. Así lo explican los Vedas. El cakra Sudarśana, que es el origen de la creación y es muy querido al Señor, tiene miles de radios. El cakra Sudarśana acaba con el poder de todas las demás armas, destruye la oscuridad, y manifiesta el poder del servicio devocional; es el medio de restablecer los principios religiosos y es quien acaba con todas las actividades irreligiosas. Sin su misericordia, el universo no podría sostenerse; por todo ello, es utilizado por la Suprema Personalidad de Dios. Cuando Mahārāja Ambarīṣa oró de esta forma por la misericordia del cakra Sudarśana, este, ya calmado, se abstuvo de matar a Durvāsā Muni, que recibió así su misericordia. Durvāsā Muni aprendió entonces a rechazar la desagradable idea de considerar que los vaiṣṇavas son personas corrientes (vaiṣṇave jāti-buddhi). Como Mahārāja Ambarīṣa pertenecía a la clase kṣatriya, Durvāsā Muni lo había considerado inferior a un brāhmaṇa, y quiso ejercitar contra él su poder brahmínico. Este incidente debe servir de lección a todos. Hay que rechazar la maligna idea de menospreciar a los vaiṣṇavas. Después de lo ocurrido, Mahārāja Ambarīṣa ofreció a Durvāsā Muni una suculenta comida, y él mismo, que había esperado un año entero en el mismo lugar sin comer nada, tomó prasāda también. Más tarde, Mahārāja Ambarīṣa repartió su propiedad entre sus hijos y se marchó a orillas del Mānasa-sarovara para practicar meditación devocional.

Sloka 1:
Śukadeva Gosvāmī řekl: Když Durvāsā Muni, nesmírně sužovaný Sudarśana cakrou, získal od Pána Viṣṇua tuto radu, ihned se vydal za Mahārājem Ambarīṣem. Tam naprosto zdeptaný padl na zem a obejmul lotosové nohy krále.
Text 1:
Śukadeva Gosvāmī dijo: Nada más recibir este consejo del Señor Viṣṇu, Durvāsā Muni, que sufría la implacable persecución del cakra Sudarśana, acudió inmediatamente a Mahārāja Ambarīṣa. Muy afligido, el muni se postró ante el rey y abrazó sus pies de loto.
Sloka 2:
Mahārāja Ambarīṣa se hluboce styděl, že se Durvāsā dotýká jeho lotosových nohou, a když viděl, že se mudrc pokouší o modlitby, zarmoutilo ho to ještě více, jelikož byl přirozeně soucitný. Bez meškání se tedy začal modlit k mocné zbrani Nejvyšší Osobnosti Božství.
Text 2:
Cuando Durvāsā tocó sus pies de loto, Mahārāja Ambarīṣa sintió mucha vergüenza, y, como era muy misericordioso, su pesar fue aún mayor cuando vio que Durvāsā trataba de ofrecerle oraciones. Por lo tanto, empezó de inmediato a ofrecer oraciones a la gran arma de la Suprema Personalidad de Dios.
Sloka 3:
Mahārāja Ambarīṣa pravil: “Ó Sudarśana cakro, ty jsi oheň, jsi nejmocnější Slunce a jsi Měsíc, pán všech svítících těles. Jsi voda, země a nebe, jsi vzduch, jsi pět předmětů smyslového vnímání (zvuk, dotek, podoba, chuť a vůně) a jsi také smysly.”
Text 3:
Mahārāja Ambarīṣa dijo: ¡Oh, cakra Sudarśana!, tú eres el fuego, eres el muy poderoso Sol y eres la Luna, el señor de todos los astros luminosos. Tú eres el agua, la tierra y el cielo, eres el aire, eres los cinco objetos de los sentidos [sonido, tacto, forma, gusto y olfato], y eres también los sentidos.
Sloka 4:
“Ó ty, která jsi tak drahá Acyutovi, Nejvyšší Osobnosti Božství, máš tisíce paprsků. Ó vládkyně hmotného světa, ničitelko všech zbraní, původní pohlede Osobnosti Božství, skládám ti uctivé poklony. Prosím, ochraň tohoto brāhmaṇu a buď k němu vlídná.”
Text 4:
¡Oh, predilecto de Acyuta, la Suprema Personalidad de Dios!, tú tienes miles de radios. ¡Oh, amo del mundo material, destructor de todas las armas, visión original de la Personalidad de Dios!, yo te ofrezco respetuosas reverencias. Ten la bondad de brindar refugio y buena fortuna a este brāhmaṇa.
Sloka 5:
“Ó Sudarśana cakro, jsi náboženství, pravda, povzbudivá slova, jsi oběť i příjemce oběti. Jsi udržovatelka celého vesmíru a svrchovaná transcendentální moc v rukách Nejvyšší Osobnosti Božství. Jsi původním pohledem Pána, a proto se nazýváš Sudarśana. Vše bylo stvořeno tvým působením, a jsi tedy všudypřítomná.”
Text 5:
¡Oh, rueda Sudarśana!, tú eres religión, eres verdad y eres afirmaciones alentadoras. Tú eres sacrificio, y eres el disfrutador de los frutos del sacrificio. Tú eres el sustentador del universo entero, y el poder trascendental supremo en manos de la Suprema Personalidad de Dios. Tú eres la visión original del Señor, y por ello recibes el nombre de Sudarśana. Puesto que lo has creado todo con tus actividades, eres omnipresente.
Sloka 6:
“Ó Sudarśano, máš příznivý náboj, a tak podpíráš veškeré náboženství. Pro bezbožné démony jsi jako nepříznivá kometa. Jsi záštitou tří světů, vydáváš transcendentální záři, jsi rychlá jako mysl a dokážeš konat zázraky. Jediné, čeho jsem schopen, je vyslovit ,namaḥ’, a tak ti složit veškeré poklony.”
Text 6:
¡Oh, Sudarśana, rueda de auspicioso cubo!, tú eres el sostén de toda religión, y, para los demonios irreligiosos, eres como un cometa lleno de malos augurios. En verdad, tú eres el sustentador de los tres mundos, estás lleno de refulgencia trascendental, eres tan rápido como la mente, y puedes obrar maravillas. Ante ti, solo puedo pronunciar la palabra namaḥ y ofrecerte respetuosas reverencias.
Sloka 7:
“Ó vládkyně slov, tvou září, jež oplývá náboženskými zásadami, je rozptýlena temnota světa, a tak je projeveno poznání učených osob, velkých duší. Nikdo ji nemůže překonat, neboť všechny věci — projevené i neprojevené, hrubohmotné i subtilní, lepší i horší — jsou pouze různé podoby tebe a jsou tvou září odhaleny.”
Text 7:
¡Oh, señor de la palabra!, tu refulgencia, plena de principios religiosos, disipa por entero la oscuridad del mundo y manifiesta el conocimiento de las personas eruditas y de las grandes almas. En verdad, nadie puede superar tu resplandor, pues todos los seres, manifestados y no manifestados, densos y sutiles, superiores e inferiores, no son otra cosa que diversas formas tuyas, manifestadas por tu refulgencia.
Sloka 8:
“Ó nepřemožitelná! Když tě Nejvyšší Osobnost Božství pošle mezi vojáky Daityů a Dānavů, setrváváš na bojišti a donekonečna odděluješ paže, břicha, stehna, nohy a hlavy od jejich těl.”
Text 8:
¡Oh, infatigable!, cuando eres enviado por la Suprema Personalidad de Dios, tú penetras en las filas de los soldados de los daityas y dānavas y, una vez en el campo de batalla, siegas sin cesar sus brazos, vientres, muslos, piernas y cabezas.
Sloka 9:
“Ó ochránkyně celého vesmíru, Nejvyšší Osobnost Božství tě používá jako svou všemocnou zbraň k zabíjení záštiplných nepřátel. Prosím, obdař tohoto nebohého brāhmaṇu svou přízní pro dobro celé naší dynastie. Bude to jistě ku prospěchu nás všech.”
Text 9:
¡Oh, protector del universo!, tú eres el arma todopoderosa que la Suprema Personalidad de Dios emplea para matar a los enemigos envidiosos. Por el bien de toda nuestra dinastía, ten la bondad de favorecer a este pobre brāhmaṇa. Ciertamente, eso nos favorecerá a todos.
Sloka 10:
“Pokud členové naší dynastie obdarovali správné osoby, pokud jsme kdy prováděli obřady a oběti, náležitě plnili své předepsané povinnosti a následovali vedení učených brāhmaṇů, přeji si, ať je tento brāhmaṇa ochráněn před žárem Sudarśana cakry.”
Text 10:
Si nuestra familia ha dado caridad a quienes lo merecían, si hemos celebrado ceremonias rituales y sacrificios, si hemos cumplido correctamente con nuestros deberes prescritos, y si hemos sido guiados por brāhmaṇas eruditos, a cambio de ello deseo que este brāhmaṇa quede libre del fuego del cakra Sudarśana.
Sloka 11:
“Je-li s námi spokojen Nejvyšší Pán, který je jeden jediný, který je zdroj všech transcendentálních vlastností a duše všech živých bytostí, přejeme si, aby byl tento brāhmaṇa, Durvāsā Muni, ušetřen bolesti působené jejími plameny.”
Text 11:
Si la Suprema Personalidad de Dios, que es uno y no tiene par, que es el receptáculo de todas las cualidades trascendentales y la vida misma de todas las entidades vivientes, está complacido con nosotros, nuestro deseo es que este brāhmaṇa, Durvāsā Muni, quede libre del sufrimiento de ser quemado.
Sloka 12:
Śukadeva Gosvāmī pokračoval: Když král pronesl své modlitby k Sudarśana cakře a Pánu Viṣṇuovi, cakra se díky nim uklidnila a přestala brāhmaṇu Durvāsu Muniho pálit.
Text 12:
Śukadeva Gosvāmī continuó: Cuando el rey ofreció oraciones al cakra Sudarśana y al Señor Viṣṇu, el cakra se calmó y dejó de quemar al brāhmaṇa Durvāsā Muni.
Sloka 13:
Když byl mocný mystik Durvāsā takto osvobozen od plamenů Sudarśana cakry, pocítil naprostou spokojenost. Velebil proto vlastnosti Mahārāje Ambarīṣe a nabídl mu ta nejvyšší požehnání.
Text 13:
Al verse libre del fuego del cakra Sudarśana, Durvāsā Muni, el muy poderoso místico, se sintió completamente satisfecho, de modo que comenzó a alabar las cualidades de Mahārāja Ambarīṣa y le ofreció las más elevadas bendiciones.
Sloka 14:
Durvāsā Muni pravil: “Můj milý králi, dnes jsem bezprostředně poznal vznešenost oddaných Nejvyšší Osobnosti Božství. Přestože jsem tě napadl, ty ses modlil o moje dobro.”
Text 14:
Durvāsā Muni dijo: Mi querido rey, hoy he podido comprobar la grandeza de los devotos de la Suprema Personalidad de Dios, pues, a pesar de haberte ofendido, tú has orado por mi buena fortuna.
Sloka 15:
“Co by nedokázali vykonat ti, kteří dosáhli Nejvyšší Osobnosti Božství, pána čistých oddaných, a čeho by se nedokázali vzdát?”
Text 15:
Nada hay que no puedan hacer, y nada hay que no puedan abandonar aquellos que han alcanzado a la Suprema Personalidad de Dios, el amo de los devotos puros.
Sloka 16:
“Co by mohlo být pro služebníky Pána nemožné? Pouhým zaslechnutím Jeho svatého jména se člověk očistí.”
Text 16:
Lo imposible no existe para los sirvientes del Señor. Solo de escuchar Su santo nombre, nos purificamos.
Sloka 17:
“Ó králi, nehleděl jsi na mé přestupky a zachránil jsi mi život. Jsi nesmírně milostivý, a proto jsem ti velice zavázán.”
Text 17:
¡Oh, rey!, has pasado por alto mis ofensas y me has perdonado la vida. Eres tan misericordioso que ahora tengo una gran deuda contigo.
Sloka 18:
Král nejedl, neboť očekával návrat Durvāsy Muniho. Když se tedy mudrc vrátil, král padl k jeho lotosovým nohám, těšil ho ve všech ohledech a hojně ho nasytil.
Text 18:
Esperando el regreso de Durvāsā Muni, el rey aún no había comido. Así pues, cuando el sabio regresó, el rey se postró a sus pies de loto, complaciéndole en todo, y le dio de comer suntuosamente.
Sloka 19:
Tímto způsobem král s úctou přijal Durvāsu Muniho, který byl po snědení mnoha chutných pokrmů tak spokojený, že krále láskyplně pobídl, aby se najedl také. Řekl mu: “Prosím, usedni k jídlu.”
Text 19:
El rey recibió respetuosamente a Durvāsā Muni, quien, después de comer toda clase de sabrosos alimentos, se sentía tan satisfecho que, con mucho afecto, pidió al rey que comiese también, diciéndole: «Por favor, toma tu almuerzo».
Sloka 20:
Durvāsā Muni pravil: “Velice jsi mě potěšil, můj milý králi. Nejprve jsem tě považoval za obyčejného člověka a přijal tvou pohostinnost, ale později jsem svou inteligencí pochopil, že jsi nanejvýš vznešený oddaný Pána. Těší mě tedy už jen to, že jsem tě mohl vidět, dotknout se tvých nohou a mluvit s tebou, a jsem ti za to zavázán.”
Text 20:
Durvāsā Muni dijo: Mi querido rey, estoy muy complacido contigo. Al principio te consideré un ser humano corriente y acepté tu hospitalidad, pero, más tarde, con mi propia inteligencia he podido darme cuenta de que tú eres el devoto más excelso del Señor. De esa forma, por el simple hecho de verte, tocar tus pies y hablar contigo, me siento complacido y estoy en deuda contigo.
Sloka 21:
“Všechny požehnané ženy na nebeských planetách budou neustále, každým okamžikem opěvovat tvůj neposkvrněný charakter a také lidé tohoto světa tě budou stále velebit.”
Text 21:
Todas las benditas mujeres de los planetas celestiales cantarán continuamente y sin cesar acerca de tu inmaculado carácter; también en este mundo, la gente cantará tus glorias constantemente.
Sloka 22:
Śrī Śukadeva Gosvāmī poté pokračoval: Velký mystický yogī Durvāsā Muni, takto uspokojený ve všech ohledech, si vyžádal svolení a vzdálil se, přičemž krále neustále oslavoval. Vesmírnými drahami dospěl na Brahmaloku, kde nežijí žádní agnostici ani suchopární filozofičtí spekulanti.
Text 22:
Śrī Śukadeva Gosvāmī continuó: Así, completamente satisfecho, el gran yogī místico Durvāsā pidió permiso al rey y se marchó, glorificándole sin cesar. Siguiendo las rutas del cielo, llegó a Brahmaloka, donde no hay agnósticos ni áridos especuladores filosóficos.
Sloka 23:
Když předtím Durvāsā Muni opustil palác Mahārāje Ambarīṣe, král po celou dobu, dokud se mudrc nevrátil — po celý jeden rok — držel půst a žil pouze z vody.
Text 23:
Durvāsā Muni había salido del hogar de Mahārāja Ambarīṣa, y, en espera de su regreso, el rey siguió ayunando durante todo un año, manteniéndose exclusivamente de agua.
Sloka 24:
Když se po roce Durvāsā Muni vrátil, král Ambarīṣa ho bohatě nasytil různými čistými pokrmy a pak se najedl i on sám. Když viděl, jak byl brāhmaṇa Durvāsā zachráněn před nebezpečím, že bude spálen, pochopil, že Pánovou milostí měl i on sám určitou moc. Nepřičítal si však žádné zásluhy, neboť vše vykonal Pán.
Text 24:
Al cabo de un año, cuando Durvāsā Muni regresó, el rey Ambarīṣa le sirvió suntuosamente toda clase de alimentos puros, y no comió mientras no le hubo servido. Cuando el rey vio que el brāhmaṇa Durvāsā se había liberado del gran peligro de ser quemado, se dio cuenta de que, por la gracia del Señor, también él era poderoso, pero no se dio la menor importancia, pues todo lo había hecho el Señor.
Sloka 25:
Mahārāja Ambarīṣa, který byl obdařen různými transcendentálními vlastnostmi, si byl díky své oddané službě plně vědom Brahmanu, Paramātmy a Nejvyšší Osobnosti Božství, a proto byla jeho oddaná služba dokonalá. Díky své oddanosti nepovažoval ani nejvyšší planetu tohoto hmotného světa za lepší než pekelné planety.
Text 25:
Fue así como, gracias al servicio devocional, Mahārāja Ambarīṣa, que estaba dotado de muchas cualidades trascendentales, cobró plena conciencia del Brahman, de Paramātmā y de la Suprema Personalidad de Dios, y ofreció un servicio devocional perfecto. Debido a su devoción, el planeta más elevado del mundo material no le parecía mejor que los planetas infernales.
Sloka 26:
Śrīla Śukadeva Gosvāmī pokračoval: Potom již Mahārāja Ambarīṣa nechtěl dále žít obklopen hmotnými věcmi a na základě své pokročilosti v oddané službě zanechal aktivního rodinného života. Když rozdělil majetek mezi své syny, kteří byli stejně způsobilí jako on, vstoupil do stavu vānaprasthy a odešel do lesa, aby plně soustředil mysl na Pána Vāsudevu.
Text 26:
Śrīla Śukadeva Gosvāmī siguió: A continuación, debido a lo avanzado de su posición en la vida devocional, Mahārāja Ambarīṣa, que no deseaba seguir enredado en la vida material, se retiró de la vida familiar activa. Después de repartir sus propiedades entre sus hijos, que eran tan cualificados como él, entró en la orden de vānaprastha y se marchó al bosque para concentrar su mente por entero en el Señor Vāsudeva.
Sloka 27:
Ten, kdo vypráví tento příběh o činnostech Mahārāje Ambarīṣe, nebo o něm dokonce jen přemýšlí, se bezpochyby stane čistým oddaným Pána.
Text 27:
Todo el que recite esta narración, o simplemente piense en el relato de las actividades de Mahārāja Ambarīṣa, se volverá un devoto puro del Señor, sin duda alguna.
Sloka 28:
Ti, kdo naslouchají o činnostech Mahārāje Ambarīṣe, velkého oddaného, budou milostí Pána bezpochyby osvobozeni a bez váhání se stanou oddanými.
Text 28:
Por la gracia del Señor, aquellos que escuchan las actividades del gran devoto Mahārāja Ambarīṣa alcanzan la liberación o se vuelven devotos sin mayor demora.