Skip to main content

KAPITOLA ČTVRTÁ

CAPÍTULO 4

Modlitby Haṁsa-guhya, které Pánu obětoval Prajāpati Dakṣa

Las oraciones Haṁsa-guhya de Prajāpati Dakṣa

Když Mahārāja Parīkṣit naléhavě žádal Śukadeva Gosvāmīho, aby mu popsal další podrobnosti o stvoření živých bytostí v tomto vesmíru, Śukadeva Gosvāmī mu sdělil, že poté, co Pracetové (deset synů Prācīnabarhiho) vstoupili do moře, aby se podrobili askezi, byla planeta Země kvůli nepřítomnosti krále zanedbaná. Přirozeně začalo růst mnoho plevele a nadbytečných stromů a nepěstovalo se žádné obilí; vše bylo jako jeden velký les. Když Pracetové vyšli z moře a viděli, že celý svět je plný stromů, velice se na stromy rozhněvali a rozhodli se napravit situaci tím, že je všechny zničí — vytvořili vítr a oheň, aby je spálili na popel. Soma, král Měsíce a veškerého rostlinstva, jim však toto ničení zakázal, protože stromy dávají plody a květy všem živým bytostem. Aby Pracety uspokojil, dal jim krásnou dívku, která se narodila z lůna Apsary Pramloci. Prostřednictvím semena všech Pracetů se později této dívce narodil syn Dakṣa.

Mahārāja Parīkṣit rogó a Śukadeva Gosvāmī que le explicase con más detalle la creación de las entidades vivientes del universo; Śukadeva Gosvāmī le explicó entonces que cuando los Pracetās, los diez hijos de Prācīnabarhi, entraron en el mar para ejecutar austeridades, el planeta Tierra, falto de un rey, se vio sumido en el abandono. Entonces, de modo natural, crecieron muchas malas hierbas y árboles inútiles, y no se producían cereales. Toda la Tierra era un bosque. Cuando los diez Pracetās salieron del mar y vieron el mundo entero lleno de árboles, se irritaron mucho con ellos, y, a fin de corregir aquel desorden, decidieron destruirlos. De ese modo, los Pracetās crearon viento y fuego para reducirlos a cenizas. Sin embargo, Soma, el rey de la Luna y de la vegetación, les prohibió destruir los árboles, ya que estos son fuente de frutas y flores para todos los seres vivos. Soma, para satisfacer a los Pracetās, les entregó una hermosa muchacha hija de Pramlocā Apsarā. De esa muchacha y del semen de todos los Pracetās nació Dakṣa.

Na počátku stvořil Dakṣa všechny polobohy, démony a lidské bytosti, ale když zjistil, že nedochází k náležitému vzrůstu počtu obyvatelstva, přijal sannyās a odešel k hoře jménem Vindhya, kde se podrobil tvrdé askezi a obětoval Pánu Viṣṇuovi modlitbu zvanou Haṁsa-guhya, kterou Ho velice potěšil. Její obsah následuje:

Dakṣa comenzó por crear a todos los semidioses, demonios y seres humanos, pero cuando vio que la población no aumentaba debidamente, aceptó la orden de sannyāsa y se retiró a la montaña Vindhya, donde se sometió a rigurosas austeridades y ofreció al Señor Viṣṇu una oración llamada Haṁsa-guhya, con lo cual el Señor Viṣṇu Se sintió muy satisfecho con él. El contenido de esa oración es el siguiente:

“Pán Hari, Nejvyšší Osobnost Božství a Nadduše, je vládcem jak živých bytostí, tak hmotné přírody. Je soběstačný a Sám vydává vlastní záři. Stejně jako předmět vnímání není původem našich poznávacích smyslů, tak ani živá bytost — i když sídlí v těle — není původcem svého věčného přítele Nadduše, Jež je příčinou stvoření všech smyslů. Smysly živé bytosti se kvůli nevědomosti zaobírají hmotnými předměty. Jelikož živá bytost žije, do jisté míry chápe stvoření tohoto hmotného světa, ale není schopna pochopit Nejvyšší Osobnost Božství, Pána, který je mimo pojetí těla, mysli a inteligence. Nicméně velcí mudrci, kteří neustále setrvávají v meditaci, mohou vidět osobní podobu Pána ve svých srdcích.

«La Suprema Personalidad de Dios, la Superalma, el Señor Hari, es el controlador, tanto de las entidades vivientes como de la naturaleza material. Él es autosuficiente y posee Su propio resplandor. Del mismo modo que el objeto de la percepción no es la causa de los sentidos con que percibimos, la entidad viviente, aunque está dentro del cuerpo, no es la causa de la Superalma, que es su amigo eterno y que, a su vez, es la causa de la creación de todos los sentidos. La entidad viviente, debido a la ignorancia, tiene los sentidos ocupados en objetos materiales. Como está viva, la entidad viviente puede entender en cierta medida la creación del mundo material, pero no puede entender a la Suprema Personalidad de Dios, que está más allá de los conceptos del cuerpo, de la mente y de la inteligencia. Sin embargo, los grandes sabios que están siempre absortos en meditación pueden ver la forma personal del Señor dentro de sus corazones.

Jelikož je obyčejná živá bytost hmotně znečištěná, jsou její slova a inteligence také hmotné. Se svými hmotnými smysly nemůže odhalit Nejvyšší Osobnost Božství. Pojetí Boha vyvozené prostřednictvím hmotných smyslů je nesprávné, protože Nejvyšší Pán je mimo jejich dosah. Když však živá bytost zaměstná své smysly oddanou službou, věčná Nejvyšší Osobnost Božství se jí zjeví na úrovni duše. O tom, pro koho se tento Nejvyšší Bůh stal cílem života, se říká, že získal duchovní poznání.

»Los seres vivos comunes están contaminados por la materia, y, por lo tanto, sus palabras y su inteligencia también son materiales. Esa es la razón que les impide identificar a la Suprema Personalidad de Dios valiéndose de sus sentidos materiales. El concepto de Dios al que se llega a través de los sentidos materiales no es acertado, pues el Señor Supremo está más allá de los sentidos materiales; sin embargo, cuando los sentidos se ocupan en servicio devocional, la Suprema Personalidad de Dios, que es eterno, Se revela en el plano del alma. Cuando ese Dios Supremo pasa a ser el objetivo de la vida, decimos que la persona ha alcanzado el conocimiento espiritual.

Nejvyšší Brahman je příčinou všech příčin, protože existoval na počátku, před stvořením. Je původní příčinou všeho — hmotného i duchovního — a existuje nezávisle. Pán má ovšem energii zvanou avidyā (iluzorní energie), která vede spekulující filozofy k tomu, aby se považovali za dokonalé, a která mate podmíněnou duši. Nejvyšší Brahman, Nadduše, má velice rád Své oddané a udílí jim milost tím, že jim odhaluje Svou podobu, jméno a vlastnosti, které mohou v tomto hmotném světě uctívat.

»El Brahman Supremo es la causa de todas las causas, pues Él existía en el origen, antes de la creación. Él es la causa original de todo lo que existe, tanto material como espiritual, y Su existencia es independiente. Sin embargo, el Señor posee una potencia denominada avidyā, la energía ilusoria, que induce a los falsos argumentadores a considerarse perfectos, y que tiene el poder de confundir al alma condicionada. Ese Brahman Supremo, la Superalma, siente un gran afecto por Sus devotos. Para concederles Su misericordia, revela Su forma, Su nombre, Sus atributos y Sus cualidades, para que ellos los adoren en el mundo material.

Ti, kdo jsou pohrouženi v hmotném životě, však naneštěstí uctívají různé polobohy. Stejně jako vzduch vanoucí kolem lotosového květu nese jeho vůni nebo stejně jako nese prach a získává tím rozličné barvy, tak se Nejvyšší Osobnost Božství zjevuje v podobách různých polobohů podle tužeb Svých různých hloupých uctívatelů, ale ve skutečnosti je nejvyšší pravdou, Pánem Viṣṇuem. Aby plnil touhy Svých oddaných, zjevuje se v různých inkarnacích, a proto není třeba uctívat polobohy.”

»Sin embargo, y por desdicha, las personas absortas en lo material adoran a los semidioses. Del mismo modo que el aire que pasa sobre una flor de loto se lleva con él la fragancia de la flor, o del mismo modo que el viento cargado de polvo presenta el color del polvo, la Suprema Personalidad de Dios aparece en forma de diversos semidioses en función de los deseos de Sus necios adoradores, aunque en realidad Él es la verdad suprema, el Señor Viṣṇu. Él, para satisfacer los deseos de Sus devotos, adviene en diversas encarnaciones; por lo tanto, no hay necesidad de adorar a los semidioses».

Pán Viṣṇu byl modlitbami Dakṣi velmi potěšen a zjevil se před ním s osmi pažemi. Byl oblečený ve žlutých šatech a Jeho pleť měla načernalou barvu. Jelikož věděl, že si Dakṣa toužebně přál kráčet cestou požitku, dal mu schopnost užívat si iluzorní energie. Věnoval mu dceru Pañcajany jménem Asiknī, která byla Mahārājovi Dakṣovi vhodnou partnerkou k pohlavnímu styku. Však také Dakṣa získal své jméno proto, že byl velmi zběhlý v pohlavním životě. Pán Viṣṇu mu udělil toto požehnání a poté zmizel.

Muy satisfecho con las oraciones de Dakṣa, el Señor Viṣṇu apareció ante él en Su forma de ocho brazos. El Señor iba vestido con ropas amarillas y Su color era negruzco. Al darse cuenta de que Dakṣa estaba muy deseoso de seguir la senda del disfrute, el Señor le confirió la potencia de disfrutar de la energía ilusoria. El Señor le ofreció la hija de Pañcajana llamada Asiknī, que era adecuada para que Mahārāja Dakṣa disfrutara de la vida sexual. De hecho, Dakṣa recibió su nombre porque era muy experto en la vida sexual. Tras concederle esa bendición, el Señor Viṣṇu desapareció.

Sloka 1-2:
Požehnaný král řekl Śukadevovi Gosvāmīmu: Můj drahý pane, polobozi, démoni, lidské bytosti, Nāgové, zvířata a ptáci byli stvořeni za vlády Svāyambhuvy Manua. O tomto stvoření jsi se již stručně zmínil (ve třetím zpěvu). Nyní si ho přeji poznat důkladně. Chtěl bych se také dozvědět o energii Nejvyšší Osobnosti Božství, pomocí níž Pán uskutečnil druhotné stvoření.
Texts 1-2:
El bendito rey dijo a Śukadeva Gosvāmī: Mi querido señor, los semidioses, demonios, seres humanos, nāgas, animales y aves fueron creados durante el reinado de Svāyambhuva Manu. Tú has hablado brevemente acerca de esa creación [en el Tercer Canto]. Ahora desearía conocerla con más detalle. También quisiera saber acerca de la potencia de que Se valió la Suprema Personalidad de Dios para producir la creación secundaria.
Sloka 3:
Sūta Gosvāmī pravil: Ó velcí mudrci (shromáždění v Naimiṣāraṇyi), když velký yogī Śukadeva Gosvāmī vyslechl otázku krále Parīkṣita, ocenil ji a odpověděl následovně.
Text 3:
Sūta Gosvāmī dijo: ¡Oh, grandes sabios [reunidos en Naimiṣāraṇya]!, tras escuchar la pregunta del rey Parīkṣit, el gran yogī Śukadeva Gosvāmī la alabó y contestó de la siguiente manera.
Sloka 4:
Śukadeva Gosvāmī řekl: Když se deset synů Prācīnabarhiho vynořilo z vody, v níž se podrobovali askezi, viděli, že celá planeta byla zarostlá stromy.
Text 4:
Śukadeva Gosvāmī dijo: Cuando los diez hijos de Prācīnabarhi salieron de las aguas, donde estaban realizando austeridades, vieron que toda la superficie del mundo estaba cubierta de árboles.
Sloka 5:
Jelikož Pracetové po dlouhou dobu podstupovali askezi ve vodě, velice se na stromy rozhněvali. S touhou spálit je na popel začali chrlit z úst vítr a oheň.
Text 5:
Debido al mucho tiempo que habían pasado bajo el agua ejecutando austeridades, los Pracetās se irritaron mucho con los árboles. Con el deseo de reducirlos a cenizas, de sus bocas hicieron surgir viento y fuego.
Sloka 6:
Můj milý králi Parīkṣite, když Soma, král stromů a vládnoucí božstvo Měsíce, viděl, jak oheň a vítr pálí všechny stromy na popel, velice s nimi cítil, neboť on sám udržuje všechny byliny a stromy. Aby zmírnil hněv Pracetů, promluvil následovně.
Text 6:
Mi querido rey Parīkṣit, cuando Soma, que es el rey de los árboles y la deidad regente de la Luna, vio que el fuego y el viento estaban reduciendo a cenizas todos los árboles, sintió una gran compasión, pues es el sustentador de todas las hierbas y de todos los árboles. Para aplacar la ira de los Pracetās, Soma dijo lo siguiente.
Sloka 7:
Ó vy, kteří jste obdařeni velikým štěstím, neměli byste zabíjet tyto nebohé stromy a pálit je na popel. Vaší povinností je přát občanům (prajā) vše nejlepší a jednat jako jejich ochránci.
Text 7:
¡Oh, personas afortunadas!, no deben matar estos pobres árboles reduciéndolos a cenizas. Su deber es desear la mayor prosperidad de todos los ciudadanos [prajās] y actuar como protectores suyos.
Sloka 8:
Śrī Hari, Nejvyšší Osobnost Božství, je vládcem veškerých živých bytostí, včetně všech Prajāpatiů, mezi něž patří například Pán Brahmā. Jakožto všeprostupující a nezničitelný vládce stvořil všechny tyto stromy a rostliny jako potravu pro jiné živé bytosti.
Text 8:
La Suprema Personalidad de Dios, Śrī Hari, es el amo de todas las entidades vivientes, y entre ellas los prajāpatis, como el Señor Brahmā. Él, como amo omnipresente e indestructible, ha creado todos estos árboles y vegetales para que sirvan de alimento a otras entidades vivientes.
Sloka 9:
Řízením přírody jsou plody a květy považovány za potravu hmyzu a ptáků; tráva a jiné beznohé živé bytosti jsou určeny za potravu čtyřnohým zvířatům, jako jsou krávy a buvoli; zvířata, která nedokáží používat svých předních nohou jako rukou, mají být potravou zvířatům s drápy, jako jsou tygři, a čtyřnohá zvířata, jako jsou jeleni a kozy — jakož i obilí — mají být potravou lidským bytostem.
Text 9:
Por disposición de la naturaleza, las frutas y las flores son la comida de los insectos y las aves; las hierbas y otras entidades vivientes sin patas, son el alimento de animales de cuatro patas como la vaca y el búfalo; los animales que no pueden valerse de las patas delanteras como manos, servirán de comida al tigre y otros animales con garras; y los animales de cuatro patas como el ciervo y la cabra son, junto con los cereales, el alimento de los seres humanos.
Sloka 10:
Ó vy, jejichž srdce jsou čistá, váš otec Prācīnabarhi a Nejvyšší Osobnost Božství vám nařídili plodit obyvatelstvo. Jak tedy můžete pálit na popel tyto stromy a byliny, které jsou nezbytné pro zaopatření vašich poddaných a potomků?
Text 10:
¡Oh, ustedes, personas de corazón puro!, su padre, Prācīnabarhi, y la Suprema Personalidad de Dios les han ordenado que generen población. ¿Cómo, entonces, pueden reducir a cenizas estos árboles y hierbas, que son necesarios para el sustento de sus súbditos y descendientes?
Sloka 11:
Cesta dobra, po níž kráčel váš otec, děd a pradědové, je cestou péče o poddané (prajā) — lidi, zvířata i stromy. To je cesta, kterou byste měli následovat. Zbytečný hněv je v rozporu s vaší povinností, a proto vás žádám, abyste ho ovládli.
Text 11:
La senda de la bondad que han recorrido su padre, sus abuelos y sus bisabuelos consiste en velar por el sustento de los súbditos [prajās], contando entre estos a los hombres, los animales y los árboles. Esa es la senda que deben seguir. La ira injustificada va en contra de su deber. Por eso les pido que dominen esa ira.
Sloka 12:
Tak jako jsou otec a matka přáteli a opatrovateli svých dětí, jako je oční víčko ochráncem oka, jako je manžel opatrovatelem a ochráncem své ženy a hospodář tímtéž pro žebráky a jako je učený člověk přítelem pro nevědomého, tak je král ochráncem a dárcem života pro všechny své poddané. Stromy jsou rovněž jeho poddanými, a proto jim má poskytovat ochranu.
Text 12:
Del mismo modo que los padres mantienen a sus hijos y son sus amigos, del mismo modo que el párpado protege el ojo, que el esposo es el sustentador y protector de la mujer, que el hombre casado es quien mantiene y protege a los mendigos, y del mismo modo que el hombre culto es amigo de los ignorantes, el rey da vida a todos sus súbditos y les protege. También los árboles son súbditos del rey, y por lo tanto, deben recibir su protección.
Sloka 13:
Nejvyšší Osobnost Božství sídlí jako Nadduše v hloubi srdcí všech živých bytostí, ať už pohyblivých či nehybných — lidí, ptáků, zvířat, stromů; vskutku každého. Měli byste proto každé tělo považovat za Pánovo sídlo či chrám; takovým náhledem Pána uspokojíte. Neměli byste rozhněvaně zabíjet tyto živé bytosti v podobách stromů.
Text 13:
La Suprema Personalidad de Dios, en forma de Superalma, está situado en lo más profundo del corazón de todas las entidades vivientes, tanto móviles como inmóviles. Él está en los hombres, en las aves, en los mamíferos, en los árboles y, en verdad, en todas las entidades vivientes. Por esa razón, deben considerar que cada cuerpo es una morada o templo del Señor. Con esa visión, satisfarán al Señor. No deben dejarse llevar por la ira y matar a estas entidades vivientes con forma de árbol.
Sloka 14:
Ten, kdo zkoumá v oblasti seberealizace a tak potlačuje svůj mocný hněv — který se probouzí v těle náhle, jako kdyby spadl z nebe — transcenduje vliv kvalit hmotné přírody.
Text 14:
Quien investiga acerca de la autorrealización y de ese modo subyuga su poderosa ira, que se despierta de repente en el cuerpo como caída del cielo, trasciende la influencia de las modalidades de la naturaleza material.
Sloka 15:
Není třeba dále pálit tyto nebohé stromy. Nechť jsou všechny zbylé stromy šťastné a vy také. Zde je krásná a dobrými vlastnostmi obdařená dívka jménem Māriṣā, kterou stromy vychovaly jako svou dceru. Přijměte ji prosím za manželku.
Text 15:
No hay necesidad de que sigan quemando esos árboles. Dejen que los que quedan sean felices. Por cierto, que ustedes también deben ser felices. Ahora, he aquí a esta hermosa muchacha, Māriṣā, que goza de muy buenas cualidades y ha sido criada por los árboles como hija suya. Pueden tomarla por esposa.
Sloka 16:
Śukadeva Gosvāmī pokračoval: Můj milý králi, poté, co Soma, král Měsíce, takto Pracety upokojil, dal jim krásnou dívku, jejíž matkou byla Apsarā jménem Pramlocā. Všichni Pracetové přijali dceru Pramloci, která měla výrazné, nádherné boky, a oženili se s ní v souladu s náboženskými pokyny.
Text 16:
Śukadeva Gosvāmī continuó: Mi querido rey, después de apaciguar de este modo a los Pracetās, Soma, el rey de la Luna, les entregó a la hermosa muchacha nacida de Pramlocā Apsarā. Los Pracetās recibieron a la hija de Pramlocā, de caderas altas y bien formadas, y se casaron con ella conforme al sistema religioso.
Sloka 17:
V lůně této dívky všichni Pracetové zplodili syna jménem Dakṣa, který zaplnil tři světy živými bytostmi.
Text 17:
En el vientre de aquella muchacha, los Pracetās engendraron un hijo al que llamaron Dakṣa, el cual llenó los tres mundos de entidades vivientes.
Sloka 18:
Śukadeva Gosvāmī pokračoval: Prosím, vyslechni ode mě s napjatou pozorností, jak Prajāpati Dakṣa, který měl velice rád své dcery, stvořil prostřednictvím svého semene a mysli různé druhy živých bytostí.
Text 18:
Śukadeva Gosvāmī continuó: Por favor, escucha con gran atención mientras te explico cómo Prajāpati Dakṣa, que era muy cariñoso con sus hijas, creó distintas especies de entidades vivientes por medio de su semen y de su mente.
Sloka 19:
Prajāpati Dakṣa nejprve pomocí své mysli stvořil nejrůznější polobohy, démony, lidské bytosti, ptáky, zvířata, vodní živočichy a další tvory.
Text 19:
Con su mente, Prajāpati Dakṣa creó, en primer lugar, todas las especies de semidioses, demonios, seres humanos, aves, mamíferos, peces, etc.
Sloka 20:
Když však viděl, že náležitě neplodí všechny druhy živých bytostí, odešel k jedné hoře poblíž pohoří jménem Vindhya a tam podstoupil velice tvrdou askezi.
Text 20:
Sin embargo, cuando vio que no estaba generando debidamente todas las especies de entidades vivientes, Prajāpati Dakṣa se retiró a una montaña próxima a la cordillera Vindhya, y allí ejecutó austeridades sumamente difíciles.
Sloka 21:
Poblíž té hory bylo svaté místo jménem Aghamarṣaṇa. Tam Prajāpati Dakṣa vykonával obřady a uspokojil Hariho, Nejvyšší Osobnost Božství, praktikováním velké askeze pro Jeho potěšení.
Text 21:
Cerca de aquella montaña había un lugar muy sagrado llamado Aghamarṣaṇa. En él, Prajāpati Dakṣa realizó ceremonias rituales y satisfizo a la Suprema Personalidad de Dios, Hari, ocupándose en grandes austeridades para complacerlo.
Sloka 22:
Můj milý králi, zevrubně ti vyložím modlitby známé jako Haṁsa-guhya, které Dakṣa obětoval Nejvyšší Osobnosti Božství, a popíši, jak s ním byl Pán díky těmto modlitbám spokojen.
Text 22:
Mi querido rey, te hablaré con todo detalle de las oraciones Haṁsa-guhya, que Dakṣa ofreció a la Suprema Personalidad de Dios, y te contaré lo complacido que Se sintió el Señor con él por esas oraciones.
Sloka 23:
Prajāpati Dakṣa řekl: Nejvyšší Pán, Osobnost Božství, je transcendentální vůči iluzorní energii a hmotným kategoriím, které z ní vznikají. Má neselhávající poznání a svrchovanou sílu vůle a je vládcem živých bytostí a iluzorní energie. Podmíněné duše, pro něž je tento hmotný projev vším, Ho nemohou spatřit, jelikož se vymyká důkazům v rámci experimentálního poznání. Je Sám důkazem Sebe, je soběstačný a není důsledkem žádné vyšší příčiny. Vzdávám Mu uctivé poklony.
Text 23:
Prajāpati Dakṣa dijo: La Suprema Personalidad de Dios es trascendental a la energía ilusoria y a las categorías físicas que esta produce. Él posee la potencia del conocimiento infalible y de la voluntad suprema, y es el controlador de las entidades vivientes y de la energía ilusoria. Las almas condicionadas que consideran que esta manifestación material es todo lo que existe no pueden verle, pues Él está por encima de la evidencia del conocimiento experimental. Él, que es evidente en Sí mismo y autosuficiente, no ha sido causado por ninguna causa superior. Yo Le ofrezco respetuosas reverencias.
Sloka 24:
Stejně jako smyslové předměty (podoba, chuť, dotek, vůně a zvuk) nemohou pochopit, jak je smysly vnímají, tak ani podmíněná duše—přestože sídlí ve svém těle společně s Nadduší — nemůže pochopit, jak svrchovaná duchovní osoba, vládce hmotného stvoření, řídí její smysly. S úctou se klaním této Nejvyšší Osobě, která je nejvyšším vládcem.
Text 24:
Del mismo modo que los objetos de los sentidos [forma, sabor, tacto, olor y sonido] no pueden comprender cómo son percibidos por los sentidos, el alma condicionada, aunque vive en el cuerpo junto con la Superalma, no puede entender cómo la persona espiritual suprema, el amo de la creación material, dirige sus sentidos. Ofrezco respetuosas reverencias a esa Persona Suprema, que es el controlador supremo.
Sloka 25:
Tělo, životní vzduchy, vnější a vnitřní smysly, pět hrubohmotných prvků a jemné smyslové předměty (podoba, chuť, vůně, zvuk a dotek) jakožto hmota nemohou znát svou povahu, povahu jiných smyslů či povahu svých vládců. Živá bytost je však duchovní, a proto je v její moci znát své tělo, životní vzduchy, smysly, prvky a smyslové předměty, jakož i tři kvality, které tvoří jejich základ. Nicméně ani když si jich je živá bytost plně vědoma, nemůže vidět Nejvyšší Bytost, která je vševědoucí a neomezená. S úctou se tedy klaním Nejvyššímu.
Text 25:
El cuerpo, los aires vitales, los sentidos externos e internos, los cinco elementos densos y los objetos sutiles de los sentidos [forma, sabor, olor, sonido y tacto] son solamente materia, de modo que no pueden conocer su propia naturaleza, la naturaleza de los demás sentidos, ni la naturaleza de sus controladores. Pero el ser vivo, debido a su naturaleza espiritual, puede conocer su propio cuerpo, los aires vitales, los sentidos, los elementos y los objetos de los sentidos, así como también las tres cualidades que constituyen la raíz de todo ello. El ser vivo tiene plena conciencia de ellos, pero, sin embargo, no puede ver al Ser Supremo, que es omnisciente e ilimitado, y a quien, por ello, ofrezco respetuosas reverencias.
Sloka 26:
Když je vědomí zcela zbavené hrubého i jemného znečištění hmotnou existencí a není vzrušené jako během činného stavu či snění a když mysl není ztracená jako v hlubokém spánku (suṣupti), člověk se dostává na úroveň tranzu. Tehdy překonává svůj hmotný pohled a vzpomínky mysli, jež projevují jména a podoby. Jedině v takovém tranzu je zjevena Nejvyšší Osobnost Božství. Pokloňme se tedy s úctou Nejvyššímu Pánu, Jehož lze vidět v tomto neznečištěném, transcendentálním stavu.
Text 26:
Cuando la conciencia se purifica por completo de la contaminación densa y sutil de la existencia material, cuando ya no se agita como al hallarse en los estados de sueño o de actividad, y cuando la mente no se diluye, como en el estado de suṣupti, o sueño profundo, llegamos al estado de trance, donde desaparecen la visión material y los recuerdos de la mente, que manifiesta nombres y formas. Solo entonces, en ese estado de trance, Se revela la Suprema Personalidad de Dios. Ofrezcamos por ello respetuosas reverencias a la Suprema Personalidad de Dios, quien es visible en ese estado trascendental y libre de contaminación.
Sloka 27-28:
Velcí učení brāhmaṇové, kteří jsou zkušení ve vykonávání obřadů a obětí, dokáží recitováním patnácti manter zvaných Sāmidhenī probudit oheň spící v palivovém dřevě, a prokázat tak účinnost védských manter. Stejně tak ti, kdo mají skutečně rozvinuté vědomí — kdo si jsou vědomi Kṛṣṇy — dokáží objevit Nadduši, která prostřednictvím Své duchovní energie sídlí v srdci. Srdce je pokryté třemi kvalitami hmotné přírody a devíti hmotnými prvky (jimiž jsou hmotná příroda, celková hmotná energie, ego, mysl a pět předmětů smyslového požitku), jakož i pěti hrubohmotnými prvky a deseti smysly. Těchto dvacet sedm prvků tvoří vnější energii Pána. Velcí yogīni meditují o Pánu, Jenž sídlí jako Nadduše, Paramātmā, v hloubi srdce. Kéž je se mnou tato Nadduše spokojená! Nadduši může realizovat ten, kdo touží po vysvobození z nekonečné rozmanitosti hmotného života. Tohoto vysvobození skutečně dosáhne tehdy, když se zaměstná transcendentální láskyplnou službou a realizuje Pána díky svému služebnickému postoji. Pána lze oslovit rozmanitými duchovními jmény, která jsou pro hmotné smysly nepochopitelná. Kdy se mi podaří tuto Nejvyšší Osobnost Božství potěšit?
Texts 27-28:
Mediante el canto de los quince mantras sāmidhenī, los grandes brāhmaṇas eruditos expertos en la ejecución de ceremonias rituales y sacrificios pueden extraer de la leña el fuego que se encuentra latente en su interior, demostrando así la eficacia de los mantras védicos; del mismo modo, las personas de conciencia verdaderamente avanzada, es decir, las personas conscientes de Kṛṣṇa, pueden encontrar a la Superalma, que, por Su propia potencia espiritual, está situada dentro del corazón. El corazón está cubierto por las tres modalidades de la naturaleza material y los nueve elementos materiales [la naturaleza material, la energía material total, el ego, la mente y los cinco objetos de la complacencia de los sentidos], así como también por los cinco elementos materiales y los diez sentidos. Estos veintisiete elementos constituyen la energía externa del Señor. Los grandes yogīs meditan en el Señor, que está dentro del corazón en la forma de Superalma, Paramātmā. Que esa Superalma, que puede ser percibida por la persona ansiosa de liberarse de la diversidad ilimitada de la vida material, Se complazca conmigo. Esa liberación la alcanza verdaderamente quien se ocupa en el servicio amoroso trascendental del Señor y logra percibir al Señor gracias a su actitud de servicio. Al Señor podemos dirigirnos por medio de distintos nombres espirituales, que son inconcebibles para los sentidos materiales. ¿Cuándo Se complacerá conmigo esa Suprema Personalidad de Dios?
Sloka 29:
Cokoliv je vyjádřené hmotnými vibracemi, zjištěné hmotnou inteligencí, poznané hmotnými smysly nebo smyšlené v hmotné mysli, je pouze výplodem kvalit hmotné přírody, a z toho důvodu to nemá nic společného se skutečnou povahou Nejvyšší Osobnosti Božství. Nejvyšší Pán je nad stvořením tohoto hmotného světa, neboť je původcem hmotných kvalit a stvoření. Jako příčina všech příčin existuje před stvořením i po něm. Jemu chci složit uctivé poklony.
Text 29:
Todo lo que se expresa mediante vibraciones materiales, todo lo que se discierne mediante la inteligencia material, y todo lo que se experimenta mediante los sentidos materiales, o se inventa en la mente material, no es más que un efecto de las modalidades de la naturaleza material, de modo que no tiene nada que ver con la verdadera naturaleza de la Suprema Personalidad de Dios. El Señor Supremo está más allá de la creación del mundo material, pues Él es la fuente de las cualidades materiales y de la creación. Como causa de todas las causas, Él existe antes y después de la creación. A Él deseo ofrecerle mis respetuosas reverencias.
Sloka 30:
Nejvyšší Brahman, Kṛṣṇa, je konečným místem spočinutí a zdrojem všeho. Vše je Jím konáno, vše Mu patří a vše je Mu obětováno. Je konečným cílem, a ať už jedná Sám nebo k tomu vede druhé, je vždy On konečným konatelem. Existuje mnoho nejrůznějších příčin, ale jelikož On je příčinou všech příčin, je známý jako Nejvyšší Brahman, který existoval před započetím všech činností. Je jeden jediný a nemá jiné příčiny. Vzdávám Mu proto úctu.
Text 30:
El Brahman Supremo, Kṛṣṇa, es la fuente de todo; en última instancia, todo reposa en Él. Él es quien lo hace todo, y a Él es a quien pertenece todo, y a quien todo se Le ofrece. Él es el objetivo supremo y, tanto si actúa como si hace que otros actúen, es el hacedor supremo. Muchas son las causas, superiores e inferiores, pero Él es la causa de todas las causas; por ello se Le conoce como el que existía antes de toda actividad, el Brahman Supremo. Él es uno sin par, y no tiene ninguna otra causa. Por ello Le ofrezco respetuosas reverencias.
Sloka 31:
S úctou se klaním všeprostupujícímu Nejvyššímu Pánu, Osobnosti Božství, Jenž oplývá neomezenými transcendentálními vlastnostmi. Působí v hloubi srdcí všech filozofů hlásajících různé názory a vede je k tomu, aby při svých debatách — kdy spolu někdy souhlasí a jindy nesouhlasí — zapomínali na své vlastní duše. Tak vytváří v tomto hmotném světě situaci, kdy nejsou schopni dojít k žádnému závěru. Jemu se klaním.
Text 31:
Ofrezco respetuosas reverencias a la Suprema Personalidad de Dios, que es omnipresente y posee ilimitadas cualidades trascendentales. Él actúa desde el fondo del corazón de los filósofos, que defienden distintas teorías, y, mientras coinciden o discrepan en sus opiniones, hace que se olviden de sus propias almas. De este modo, Él crea una situación en el mundo material que no les permite llegar a ninguna conclusión. A Él ofrezco respetuosas reverencias.
Sloka 32:
Existují dvě skupiny lidí — teisté a ateisté. Teisté, kteří uznávají Nadduši, nalézají duchovní příčinu prostřednictvím mystické yogy. Sāṅkhyita, který pouze analyzuje hmotné prvky, však dochází k neosobnímu závěru a neuznává svrchovanou příčinu — Bhagavāna, Paramātmu, či dokonce ani Brahman. Místo toho je zabraný do nepodstatných, vnějších činností hmotné přírody. Z konečného hlediska však obě skupiny dokazují Absolutní Pravdu, neboť i když předkládají protichůdná tvrzení, jejich cílem je tatáž konečná příčina. Obě spějí k témuž Nejvyššímu Brahmanu, Jemuž skládám uctivé poklony.
Text 32:
Hay dos escuelas: los teístas y los ateos. El teísta, que acepta la existencia de la Superalma, encuentra la causa espiritual a través del yoga místico. Sin embargo, el que sigue la senda del sāṅkhya y se limita a analizar los elementos materiales, llega a una conclusión impersonalista y no acepta la existencia de una causa suprema, sea Bhagavān, Paramātmā o Brahman. Se interesa, en cambio, en las actividades de la naturaleza material, que son superfluas y externas. En última instancia, sin embargo, ambas escuelas demuestran la Verdad Absoluta, pues, aunque sus argumentos se contradicen, tienen por objeto la misma causa suprema. Ambos tratan de entender al mismo Brahman Supremo, a quien ofrezco respetuosas reverencias.
Sloka 33:
Nejvyšší Pán, Osobnost Božství — Jenž vlastní nepředstavitelné bohatství, nemá žádná hmotná jména, podoby a zábavy a je všeprostupující — je zvláště milostivý k oddaným, kteří uctívají Jeho lotosové nohy. Proto projevuje Své transcendentální podoby a jména společně s různými zábavami. Kéž je tento Nejvyšší Pán, Jehož podoba je věčná a plná poznání a blaženosti, ke mně milostivý.
Text 33:
La Suprema Personalidad de Dios, que es omnipresente, que no tiene nombres, formas ni pasatiempos materiales, y cuya opulencia es inconcebible, Se muestra especialmente misericordioso con los devotos que adoran Sus pies de loto. Así, Él manifiesta formas y nombres trascendentales en Sus diversos pasatiempos. Que esa Suprema Personalidad de Dios, cuya forma es eterna y está llena de conocimiento y bienaventuranza, sea misericordioso conmigo.
Sloka 34:
Tak jako vzduch nese různé charakteristické vlastnosti hmotných prvků, jako jsou vůně květu nebo barvy zvířeného prachu, Pán se zjevuje prostřednictvím nižších systémů uctívání podle přání uctívajícího, i když se projevuje jako polobozi, a nikoliv ve Své původní podobě. K čemu jsou tyto ostatní podoby dobré? Kéž mi původní Nejvyšší Osobnost Božství splní má přání.
Text 34:
Del mismo modo que el aire lleva distintas características de los elementos físicos, como el aroma de una flor o el color de cierto polvo en suspensión, el Señor Se manifiesta a través de sistemas inferiores de adoración conforme a los deseos del adorador, aunque no lo hace en Su forma original, sino con las formas de los semidioses. Pero, ¿de qué sirven todas esas otras formas? Ruego a la Suprema Personalidad de Dios original que satisfaga mis deseos.
Sloka 35-39:
Śrī Śukadeva Gosvāmī řekl: Hariho, Nejvyšší Osobnost Božství, který má nesmírně rád Své oddané, Dakṣovy modlitby velice potěšily, a zjevil se proto na onom svatém místě zvaném Aghamarṣaṇa. Ó Mahārāji Parīkṣite, nejlepší z kuruovské dynastie, lotosové nohy Pána spočívaly na hřbetě Jeho přepravce Garuḍy. Zjevil se s osmi dlouhými, mocnými a velice krásnými pažemi. V rukách měl disk, lasturu, meč, štít, šíp, luk, provaz a kyj — v každé ruce po jedné zbrani, a všechny se nádherně leskly. Jeho šaty byly žluté a tělo mělo temně modrou barvu. Jeho oči a obličej byly plné radosti a okolo krku měl dlouhou girlandu z květů, která mu sahala až k nohám. Hruď Mu zdobil drahokam Kaustubha a znak Śrīvatsa. Na hlavě měl oslnivě zářící kulatou helmici a uši Mu zdobily náušnice ve tvaru žraloků. Všechny tyto ozdoby byly neobyčejně krásné. Kolem pasu měl zlatý pás, na rukách náramky, na prstech prsteny a na nohách nákotníčky. Pán Hari, který přitahuje všechny živé bytosti ve třech světech, takto ozdobený různými šperky, je známý jako Puruṣottama, nejlepší ze všech osobností. Doprovázeli Ho velcí oddaní, jako je Nārada, Nanda a všichni hlavní polobozi v čele s nebeským králem Indrou, a obyvatelé různých vyšších planetárních soustav, jako je Siddhaloka, Gandharvaloka a Cāraṇaloka. Tito oddaní byli po obou stranách Pána i za Ním a neustále Mu obětovali své modlitby.
Texts 35-39:
Śrī Śukadeva Gosvāmī dijo: La Suprema Personalidad de Dios, Hari, que es sumamente afectuoso con Sus devotos, Se sintió muy complacido con las oraciones de Dakṣa y apareció en aquel lugar sagrado, llamado Aghamarṣaṇa. ¡Oh, Mahārāja Parīkṣit, joya de la dinastía Kuru!, con Sus pies de loto posados en los hombros de Garuḍa, Su montura, el Señor apareció en Su forma de ocho brazos, largos, poderosos y muy bellos. En las manos llevaba un disco, una caracola, una espada, un escudo, una flecha, un arco, una cuerda y una maza. En cada mano sostenía un arma distinta, y todas ellas resplandecían con gran brillo. Vestía ropas amarillas, y Su cuerpo era de un color azul profundo. Tenía los ojos y la cara muy alegres; un largo collar de flores descendía desde Su cuello hasta Sus pies. Su pecho estaba adornado con la joya Kaustubha y la marca de Śrīvatsa. En la cabeza llevaba un suntuoso yelmo redondeado, y en las orejas, unos pendientes con forma de tiburón. Todos estos adornos eran de una belleza extraordinaria. El Señor llevaba un cinturón dorado, brazaletes en los brazos, anillos en los dedos y campanitas tobilleras en los pies. Así engalanado con distintas alhajas, el Señor Hari, que atrae a todas las entidades vivientes de los tres mundos, recibe el nombre de Puruṣottama, la personalidad más eminente. Lo acompañaban grandes devotos como Nārada, Nanda y los principales semidioses, guiados por Indra, el rey del cielo, además de los habitantes de los sistemas planetarios superiores como Siddhaloka, Gandharvaloka y Cāraṇaloka. Esos devotos, situados por detrás y a ambos lados del Señor, Le ofrecían oraciones sin cesar.
Sloka 40:
Když Prajāpati Dakṣa spatřil úžasnou a zářící podobu Nejvyšší Osobnosti Božství, zpočátku se bál, ale pak se velice zaradoval, že vidí Pána, a padl na zem jako tyč (daṇḍavat), aby Mu vzdal úctu.
Text 40:
En principio, cuando vio aquella forma refulgente y maravillosa de la Suprema Personalidad de Dios, Prajāpati Dakṣa estaba un poco atemorizado, pero enseguida se sintió muy complacido de ver al Señor y se tendió en el suelo como una vara [daṇḍavat] para presentarle sus respetos.
Sloka 41:
Tak jako se řeky naplní vodou stékající z hor, všechny Dakṣovy smysly byly plny radosti. Kvůli svému neobyčejnému štěstí nebyl schopen nic říci a zůstal ležet natažený na zemi.
Text 41:
Como ríos que se llenan con el agua que baja de las montañas, todos los sentidos de Dakṣa se llenaron de placer. Debido a aquella sublime felicidad, Dakṣa no pudo decir nada; simplemente permaneció tendido en el suelo.
Sloka 42:
Prajāpati Dakṣa nebyl schopen promluvit, ale když Pán, který zná srdce každého, viděl Svého oddaného, jak se Mu klaní s touhou zvýšit počet obyvatel, oslovil ho následovně.
Text 42:
Aunque Prajāpati Dakṣa fue incapaz de decir nada, el Señor conoce el corazón de todos, y al ver a Su devoto deseoso de aumentar la población y postrado en aquella actitud, Se dirigió a él con las siguientes palabras.
Sloka 43:
Nejvyšší Pán, Osobnost Božství, pravil: Ó šťastlivý Prācetaso, díky své velké víře ve Mě jsi dosáhl nejvyšší extáze oddanosti. Vlivem tvé askeze spojené se vznešenou oddaností je tvůj život nyní úspěšný. Dosáhl jsi naprosté dokonalosti.
Text 43:
La Suprema Personalidad de Dios dijo: ¡Oh, muy afortunado Prācetasa!, gracias a la gran fe que tienes en Mí has alcanzado el éxtasis devocional supremo. En verdad, gracias a tus austeridades, unidas a tu sublime devoción, has alcanzado el éxito en la vida. Has obtenido la perfección completa.
Sloka 44:
Můj milý Prajāpati Dakṣo, podstoupil jsi náročnou askezi pro dobro a rozkvět světa. I Já si přeji, aby byl každý na tomto světě šťastný. Jelikož se snažíš naplnit tuto Mou touhu, jsem s tebou velice spokojen.
Text 44:
Mi querido Prajāpati Dakṣa, tú has realizado enormes austeridades pensando en el bienestar y el crecimiento del mundo. También Yo deseo la felicidad de todos los seres de este mundo. Por esa razón, estoy muy complacido contigo, que te esfuerzas por satisfacer Mi deseo de que el mundo entero goce de bienestar.
Sloka 45:
Pán Brahmā, Pán Śiva, Manuové, všichni ostatní polobozi na vyšších planetárních soustavách a vy, Prajāpatiové, kteří zvyšujete počet obyvatel, jednáte ve prospěch všech živých bytostí. Jakožto expanze Mé okrajové energie jste tedy inkarnacemi Mých různých vlastností.
Text 45:
El Señor Brahmā, el Señor Śiva, los manus y todos los demás semidioses de los sistemas planetarios superiores, junto con ustedes, los prajāpatis, que están aumentando la población, están trabajando para beneficio de todas las entidades vivientes. Así, como expansiones de Mi energía marginal, son encarnaciones de Mis diversas cualidades.
Sloka 46:
Můj milý brāhmaṇo, askeze formou meditace je Mé srdce, védské poznání v podobě hymnů a manter tvoří Mé tělo a duchovní činnosti a extatické pocity jsou Má skutečná podoba. Obřady a oběti — jsou-li náležitě vykonávány — jsou různé údy Mého těla, neviditelná přízeň pocházející ze zbožných či duchovních činností tvoří Mou mysl a polobozi, kteří plní Mé pokyny v různých oblastech činností, jsou Mým životem a duší.
Text 46:
Mi querido brāhmaṇa, la austeridad en forma de meditación es Mi corazón, el conocimiento védico en forma de himnos ymantras constituye Mi cuerpo, y las actividades espirituales y las emociones extáticas son Mi verdadera forma. Las ceremonias rituales y los sacrificios, cuando se llevan a cabo correctamente, son los miembros de Mi cuerpo; Mi mente está constituida de la invisible buena fortuna que se deriva de las actividades piadosas o espirituales; y los semidioses que cumplen Mis órdenes en distintos campos son Mi alma y Mi vida.
Sloka 47:
Před stvořením tohoto vesmírného projevu jsem existoval pouze Já se Svými duchovními energiemi. Vědomí bylo tehdy neprojevené, stejně jako je neprojevené ve spánku.
Text 47:
Antes de la creación de la manifestación cósmica, solo existía Yo con Mis potencias espirituales específicas. La conciencia permanecía aún en estado no manifiesto, como la conciencia de un hombre durante el sueño.
Sloka 48:
Ve Mně spočívá neomezená energie, a proto jsem znám jako neomezený či všeprostupující. Z Mé hmotné energie se ve Mně projevil vesmír a v něm se zjevil Pán Brahmā, hlavní bytost, který je tvým původcem a který se nenarodil hmotné matce.
Text 48:
Yo poseo potencia ilimitada, y por ello se Me conoce como ilimitado y omnipresente. A partir de Mi energía material, dentro de Mí apareció la manifestación cósmica, y en esa manifestación universal apareció el principal de los seres, el Señor Brahmā, que es la fuente de quien tú procedes y que no ha nacido de madre material alguna.
Sloka 49-50:
Když se nejpřednější vládce vesmíru, velký Pán Brahmā (Svayambhū), inspirovaný Mou energií pokoušel tvořit, považoval se za nezpůsobilého. Proto jsem mu poradil a on v souladu s Mým pokynem podstoupil nesmírně obtížnou askezi. Díky ní byl schopen stvořit devět osobností, včetně tebe, aby mu pomáhaly s činnostmi tvoření.
Texts 49-50:
Inspirado por Mi energía, el Señor Brahmā [Svayambhū], el señor del universo, estaba tratando de crear, pero se consideró incapaz de hacerlo. Entonces, siguiendo Mis instrucciones, se sometió a unas austeridades enormemente difíciles. Gracias a esas austeridades, el gran Señor Brahmā pudo crear a nueve personalidades, tú entre ellas, para que le ayudaras en las funciones de la creación.
Sloka 51:
Můj milý synu Dakṣo, Prajāpati Pañcajana má dceru jménem Asiknī, kterou ti nabízím, abys ji přijal za manželku.
Text 51:
¡Oh, mi querido hijo Dakṣa!, Prajāpati Pañcajana tiene un hija llamada Asiknī, que Yo te ofrezco para que la aceptes por esposa.
Sloka 52:
Nyní se spojte jako muž a žena. Pohlavním stykem tak budeš schopen zplodit v lůně této dívky stovky dětí, abys zvýšil počet obyvatel.
Text 52:
Ahora únanse en relación sexual como hombre y mujer; de ese modo, mediante la vida sexual, lograrás concebir cientos de hijos en el vientre de esa muchacha, y de ese modo aumentarás la población.
Sloka 53:
Poté, co počneš mnoho stovek a tisíců dětí, Má iluzorní energie uchvátí i je a stejně jako ty se budou oddávat pohlavnímu styku. Díky Mé milosti prokázané tobě a jim Mi však také budou schopny dávat s oddaností dary.
Text 53:
Serán padres de muchos miles de hijos, quienes también quedarán cautivados por Mi energía ilusoria y se ocuparán, como tú, en la vida sexual. Sin embargo, por Mi misericordia, también ellos podrán presentarme ofrendas con devoción.
Sloka 54:
Śukadeva Gosvāmī pokračoval: Poté, co stvořitel celého vesmíru, Nejvyšší Osobnost Božství, Hari, promluvil k Prajāpatimu Dakṣovi, okamžitě zmizel, jako by byl objektem viděným ve snu.
Text 54:
Śukadeva Gosvāmī continuó: Después de pronunciar estas palabras ante Prajāpati Dakṣa, la Suprema Personalidad de Dios, Hari, el creador de todo el universo, desapareció de inmediato, como si hubiera sido un objeto percibido en un sueño.