Skip to main content

KAPITOLA ŠESTNÁCTÁ

CAPÍTULO 16

Zábavy Pána v dětství a mládí

Los pasatiempos del Señor en Su niñez y Su juventud

Tato kapitola v úplnosti popisuje kaiśora-līlu Pána Caitanyi neboli Jeho činnosti bezprostředně před tím, než dosáhl mládí. V té době zaníceně studoval a vítězil nad velmi vzdělanými učenci. Během své kaiśora-līly se Pán také věnoval vodním zábavám. Poté odešel do Východního Bengálska, aby si vydělal peníze, rozvíjel poznání a zaváděl saṅkīrtanové hnutí. Tam potkal Tapanu Miśru, kterého poučil o duchovním pokroku a poslal ho do Váránasí. Zatímco Pán Caitanya Mahāprabhu cestoval po Východním Bengálsku, Jeho ženu Lakṣmīdevī uštkl had, či had odloučení, a opustila tento svět. Když se Pán vrátil domů, nalezl svou matku ztrápenou smrtí Lakṣmīdevī. Na její žádost se tedy později oženil se svojí druhou manželkou, Viṣṇupriyou devī. Tato kapitola také popisuje Pánovu debatu s Keśavou Kāśmīrīm, slavným učencem, a Pánovu kritiku jeho modliteb opěvujících matku Gangu. Pán v této modlitbě objevil pět druhů literárních ozdob a pět druhů literárních chyb, a tak paṇḍita porazil. Kāśmīrī Paṇḍita, známý svými vítězstvími po celé zemi, se obrátil na bohyni učenosti a na její pokyn se dalšího dne ráno sešel s Pánem Caitanyou Mahāprabhuem a odevzdal se Mu.

Este capítulo describe plenamente los kaiśora-līlā de Śrī Caitanya, es decir, las actividades que llevó a cabo hasta el momento de alcanzar la juventud. En esa época el Señor estudió intensamente y salió victorioso frente a grandes eruditos. Durante Sus kaiśora-līlā, el Señor también jugó en el agua. Fue a Bengala Oriental para obtener ayuda financiera, cultivar el conocimiento e introducir el movimiento de saṅkīrtana, y allí conoció a Tapana Miśra, al cual instruyó sobre el avance espiritual y ordenó que fuese a Vārāṇasī. Mientras Śrī Caitanya Mahāprabhu viajaba por Bengala Oriental, Su esposa, Lakṣmīdevī, sufrió la mordedura de una serpiente, la serpiente de la separación, y de esa manera, dejó este mundo. Cuando el Señor volvió a Su hogar, vio que Su madre estaba abrumada por el pesar que le causaba la muerte de Lakṣmīdevī. Ante el ruego de Su madre, Se casó, más adelante, con Viṣṇupriyā-devī, Su segunda esposa. Este capítulo también relata sobre el debate entre Señor y Keśava Kāśmīrī, el célebre erudito, y la crítica que el Señor expresó sobre su oración de glorificación a madre Ganges. En esa oración, el Señor encontró cinco clases de ornamentos literarios y cinco clases de defectos literarios, venciendo así al paṇḍita. Más tarde, Kāśmīrī Paṇḍita, conocido por haber sido siempre victorioso por todo el país, se sometió a la diosa de la erudición y, por su orden, a la mañana del día siguiente fue a ver a Śrī Caitanya Mahāprabhu y se rindió a Él.

Text 1:
Uctívám Pána Śrī Caitanyu Mahāprabhua, jehož nektarová milost teče jako velká řeka a zaplavuje celý vesmír. Stejně jako řeka teče směrem dolů, je i Pán Caitanya zvláště nakloněný pokleslým.
Text 1:
Yo adoro al Señor Śrī Caitanya Mahāprabhu, cuya nectárea misericordia fluye como un gran río, inundando el universo entero. Al igual que un río fluye hacia abajo, Śrī Caitanya siente especial inclinación hacia los caídos.
Text 2:
Sláva Pánu Śrī Caitanyovi Mahāprabhuovi! Sláva Pánu Nityānandovi! Sláva Advaitacandrovi! Sláva všem oddaným Pána!
Text 2:
¡Toda gloria al Señor Śrī Caitanya Mahāprabhu! ¡Toda gloria a Śrī Nityānanda! ¡Toda gloria a Advaitacandra! ¡Y toda gloria a todos los devotos del Señor!
Text 3:
Dlouhý život Pánu Caitanyovi Mahāprabhuovi v Jeho věku kaiśora! Uctívala Ho bohyně štěstí i bohyně učenosti. Bohyně učenosti Sarasvatī Ho uctívala při Jeho vítězství nad učencem, který porazil celý svět, a bohyně štěstí Lakṣmīdevī Ho uctívala doma. A jelikož je manželem neboli Pánem obou bohyní, skládám Mu své poklony.
Text 3:
¡Viva Śrī Caitanya Mahāprabhu en Su edad kaiśora! Tanto la diosa de la fortuna como la diosa de la erudición Le adoraron. La diosa de la erudición, Sarasvatī, Le adoró en Su victoria sobre el erudito que había conquistado el mundo entero, y la diosa de la fortuna, Lakṣmīdevī, Le adoró en el hogar. Puesto que Él es, por tanto, el esposo o Señor de las dos diosas, yo Le ofrezco mis reverencias.
Text 4:
V jedenácti letech začal Śrī Caitanya Mahāprabhu učit studenty. Tak začal Jeho věk kaiśora.
Text 4:
A la edad de once años, Śrī Caitanya Mahāprabhu comenzó a dar clases. Esto marca el comienzo de Su edadkaiśora.
Text 5:
Jakmile se Pán stal učitelem, přišlo k Němu velmi mnoho studentů a všichni žasli, když slyšeli Jeho způsob vysvětlování.
Text 5:
Tan pronto como el Señor comenzó a dar clases, acudieron a Él muchísimos alumnos, todos ellos asombrados de oír Su manera de enseñar.
Text 6:
V debatách o písmech Pán porážel učence všeho druhu, ale díky Jeho laskavému chování nebyl nikdo z nich nešťastný.
Text 6:
El Señor derrotó a toda clase de eruditos con disertaciones sobre todas las Escrituras, pero a causa de Su conducta afable, ninguno de ellos se sintió disgustado.
Text 7:
Při radovánkách ve vodách Gangy Pán jako učitel tropil různé žerty.
Text 7:
El Señor, como maestro, llevó a cabo diversos tipos de travesuras en Sus pasatiempos jugando en las aguas del Ganges.
Text 8:
Po nějaké době Pán odešel do Východního Bengálska a všude, kam přišel, zaváděl saṅkīrtanové hnutí.
Text 8:
Unos días después, el Señor fue a Bengala Oriental y, dondequiera que iba, introducía el movimiento de saṅkīrtana.
Text 9:
Mnoho stovek studentů přišlo za Pánem Śrī Caitanyou Mahāprabhuem a začali studovat pod Jeho vedením, protože žasli nad vlivem Jeho intelektuálních schopností.
Text 9:
Maravillados por la influencia de las proezas intelectuales de Śrī Caitanya Mahāprabhu, muchos cientos de estudiantes acudieron al Señor y comenzaron a estudiar bajo Su dirección.
Text 10:
Ve Východním Bengálsku žil brāhmaṇa jménem Tapana Miśra, který nemohl přijít na to, co je cílem života a jak ho dosáhnout.
Text 10:
En Bengala Oriental había un brāhmaṇa llamado Tapana Miśra que no podía averiguar el objetivo de la vida ni la manera de alcanzarlo.
Text 11:
Když se z člověka stane knihomol, který čte mnoho knih a písem a poslouchá mnoho výkladů a pokynů různých lidí, v jeho srdci se zrodí pochyby. Tímto způsobem se nedá zjistit, co je skutečným cílem života.
Text 11:
Si alguien es un ratón de biblioteca, y lee muchos libros y Escrituras y escucha muchos comentarios y las instrucciones de mucha gente, en su corazón aparecerá la duda. De esta manera no es posible averiguar la verdadera meta de la vida.
Text 12:
Takto zmatenému Tapanovi Miśrovi poradil ve snu jeden brāhmaṇa, aby šel za Nimāiem Paṇḍitem (Caitanyou Mahāprabhuem).
Text 12:
Tapana Miśra, estando pues confundido, tuvo un sueño en el que un brāhmaṇa le dijo que fuera a ver a Nimāi Paṇḍita [Caitanya Mahāprabhu].
Text 13:
Brāhmaṇa mu řekl: „On je Pán (īśvara), a proto ti nepochybně dokáže poskynout správné vedení.“
Text 13:
«Puesto que Él es el Señor [īśvara] —le dijo el brāhmaṇa—, sin duda puede darte la orientación adecuada.»
Text 14:
Na základě tohoto snu Tapana Miśra vyhledal útočiště u lotosových nohou Pána Caitanyi a podrobně Mu popsal svůj sen.
Text 14:
Tras ver aquel sueño, Tapana Miśra fue al refugio de los pies de loto de Śrī Caitanya, y Le contó todos los detalles de su sueño.
Text 15:
Pán byl spokojený, a tak ho poučil, co je konečným životním cílem a jak ho dosáhnout. Vysvětlil mu, že základem úspěchu je zpívat svaté jméno Pána (Hare Kṛṣṇa mahā-mantru).
Text 15:
El Señor, sintiéndose satisfecho, le instruyó sobre el objetivo de la vida y el proceso para alcanzarlo. Le enseñó que el principio básico del éxito consiste en cantar el santo nombre del Señor [el mahā-mantra Hare Kṛṣṇa].
Text 16:
Tapana Miśra si přál žít s Pánem v Navadvípu, ale Pán ho požádal, aby šel do Váránasí.
Text 16:
Tapana Miśra deseó vivir con el Señor en Navadvīpa, pero el Señor le pidió que fuese a Vārāṇasī [Benarés].
Text 17:
Pán Tapanu Miśru ujistil, že se ve Váránasí znovu setkají, a Tapana Miśra tam na Jeho pokyn odešel.
Text 17:
El Señor aseguró a Tapana Miśra que volverían a verse en Benarés. Al recibir esa orden, Tapana Miśra se dirigió hacia Benarés.
Text 18:
Nepochopitelným zábavám Pána Śrī Caitanyi Mahāprabhua nerozumím, neboť i když chtěl Tapana Miśra žít s Pánem v Navadvípu, Pán mu řekl, aby šel do Váránasí.
Text 18:
Yo no puedo comprender los inconcebibles pasatiempos de Śrī Caitanya Mahāprabhu, porque a pesar de que Tapana Miśra quería vivir con Él en Navadvīpa, el Señor le aconsejó que se fuese a Vārāṇasī.
Text 19:
Takto Śrī Caitanya Mahāprabhu přinesl lidem Východního Bengálska ten největší prospěch, protože je zasvětil do hari-nāmu, zpívání Hare Kṛṣṇa mahā-mantry, a tím, že je učil, z nich udělal učence.
Text 19:
De este modo, Śrī Caitanya Mahāprabhu aportó el mayor de los beneficios para la gente de Bengala Oriental al iniciarlos en el hari-nāma, el canto del mahā-mantra Hare Kṛṣṇa, y al educarlos y hacer de ellos sabios eruditos.
Text 20:
Pán různými způsoby kázal ve Východním Bengálsku, ale Jeho žena Lakṣmīdevī byla kvůli odloučení od svého manžela doma velice nešťastná.
Text 20:
Puesto que el Señor estaba ocupado de diversas maneras en el trabajo de prédica en Bengala Oriental, Su esposa, Lakṣmīdevī, se sentía muy desdichada en el hogar, a causa de la separación de su esposo.
Text 21:
Lakṣmīdevī uštkl had odloučení a jeho jed ji usmrtil. Tak odešla na onen svět, zpátky domů, zpátky k Bohu.
Text 21:
La serpiente de la separación mordió a Lakṣmīdevī, y su veneno le causó la muerte. De este modo, marchó al otro mundo. Regresó al hogar, regresó a Dios.
Text 22:
Pán Caitanya je osobně Nadduší, a proto věděl, že Lakṣmīdevī už není na tomto světě. Vrátil se tedy domů, aby utěšil svou matku Śacīdevī, která byla ze smrti snachy velice sklíčená.
Text 22:
Śrī Caitanya sabía de la partida de Lakṣmīdevī, pues Él es la Superalma. De manera que regresó a Su casa para consolar a Su madre, Śacīdevī, que se sentía muy desdichada por la muerte de su nuera.
Text 23:
Poté, co Pán s velkým bohatstvím a mnoha následovníky přišel opět domů, promluvil k Śacīdevī o transcendentálním poznání, aby utišil zármutek, který ji soužil.
Text 23:
Cuando el Señor regresó al hogar, llevando consigo gran riqueza y muchos seguidores, habló a Śacīdevī del conocimiento trascendental para aliviarla de la pena que sentía.
Text 24:
Po návratu z Východního Bengálska začal Śrī Caitanya Mahāprabhu znovu vyučovat. Byl velice pyšný, protože silou svého vzdělání pokořil každého.
Text 24:
Tras regresar de Bengala Oriental, Śrī Caitanya Mahāprabhu comenzó de nuevo a educar a los demás. Por la fuerza de Su educación conquistaba a todos, y Se sentía muy orgulloso de ello.
Text 25:
Potom se Pán Caitanya oženil s Viṣṇupriyou, bohyní štěstí, a později porazil přeborníka v učenosti Keśavu Kāśmīrīho.
Text 25:
Entonces Śrī Caitanya Se casó con Viṣṇupriyā, la diosa de la fortuna, y más tarde venció a un campeón de la erudición llamado Keśava Kāśmīrī.
Text 26:
Vṛndāvana dāsa Ṭhākura to již dříve obšírně popsal. V tom, co je jasné, není třeba hledat klady či nedostatky.
Text 26:
Vṛndāvana dāsa Ṭhākura ha descrito previamente todo esto con gran detalle. Lo que está claro no requiere el escrutinio de buenas cualidades ni defectos.
Text 27:
S poklonami Śrīlovi Vṛndāvanovi dāsovi Ṭhākurovi se pokusím popsat tu část Pánova rozboru, jejíž vyslechnutí přivedlo Digvijayīho k tomu, že se zastyděl.
Text 27:
Ofreciendo mis reverencias a Śrīla Vṛndāvana dāsa Ṭhākura, voy a intentar describir aquella parte del análisis del Señor que hizo que el Digvijayī , al oírla, se sintiese condenado.
Text 28:
Jednou v noci za úplňku seděl Pán spolu s mnoha svými studenty na břehu Gangy a probíral s nimi literární témata.
Text 28:
En una noche de Luna llena, el Señor estaba sentado a orillas del Ganges con Sus muchos discípulos, hablando sobre temas literarios.
Text 29:
V tu chvíli tam přišel Keśava Kāśmīrī Paṇḍita. Zatímco recitoval modlitby k matce Ganze, potkal se s Caitanyou Mahāprabhuem.
Text 29:
Casualmente, Keśava Kāśmīrī Paṇḍita fue también allí. Cuando estaba ofreciendo sus oraciones a madre Ganges, coincidió con Caitanya Mahāprabhu.
Text 30:
Pán ho přijal s úctou, ale Keśava Kāśmīrī byl značně pyšný, a tak s Pánem hovořil velice povýšeně.
Text 30:
El Señor le recibió con adoración, pero como Keśava Kāśmīrī era muy orgulloso, habló al Señor sin consideración alguna.
Text 31:
Řekl: „Vím, že jsi učitel gramatiky a že se jmenuješ Nimāi Paṇḍita. Lidé si vysoce cení toho, jak učíš gramatiku pro začátečníky.“
Text 31:
«Tengo entendido que eres un maestro de gramática —dijo—, y que Tu nombre es Nimāi Paṇḍita. La gente habla muy bien de cómo enseñas gramática a los principiantes.
Text 32:
„Vím, že učíš Kalāpa-vyākaraṇu. Slyšel jsem, že Tvoji studenti umí podle této gramatiky dobře žonglovat se slovy.“
Text 32:
«Tengo entendido que enseñas Kalāpa-vyākaraṇa. He oído que Tus estudiantes son muy expertos en los malabarismos de palabras de esa gramática.»
Text 33:
Pán řekl: „Ano, jsem známý jako učitel gramatiky, ale ve skutečnosti neumím své studenty učivem o gramatice zaujmout a oni Mi příliš nerozumí.“
Text 33:
El Señor dijo: «Sí, Me conocen como maestro de gramática, pero en realidad no puedo impresionar a Mis alumnos con conocimiento gramatical, ni pueden comprenderme muy bien.
Text 34:
„Můj milý pane, zatímco ty jsi nesmírně vzdělaný ve všech druzích písem a jsi velmi zběhlý ve skládání básní, Já jsem pouhý chlapec – začínající student, nic víc.“
Text 34:
«Mi querido señor, mientras usted es un gran erudito en toda clase de Escrituras y tiene mucha experiencia en componer poesía, Yo no soy más que un muchacho, un estudiante novato y nada más.
Text 35:
„Přeji si proto slyšet, jak dovedně umíš básnit. Mohli bychom to uslyšet, kdybys nám milostivě popsal slávu matky Gangy.“
Text 35:
«Por tanto, quisiera escuchar su destreza en componer poesía. Podríamos escucharla si usted, por su misericordia, describiera la gloria de madre Ganges.»
Text 36:
Když to brāhmaṇa, Keśava Kāśmīrī, slyšel, nafoukl se ještě více a během hodiny složil sto veršů popisujících matku Gangu.
Text 36:
Al oír esto, el brāhmaṇa Keśava Kāśmīrī, aún más engreído, compuso, en el espacio de una hora, cien versos describiendo a madre Ganges.
Text 37:
Pán ho vychvaloval slovy: „Pane, na celém světě není lepší básník, než jsi ty.“
Text 37:
El Señor le alabó diciendo: «Señor, no hay en todo el mundo poeta más grande que usted.
Text 38:
„Tvoje poezie je tak složitá, že jí rozumíš jen ty a matka Sarasvatī, bohyně učenosti.“
Text 38:
«Su poesía es tan difícil que nadie puede comprenderla excepto usted y madre Sarasvatī, la diosa de la erudición.
Text 39:
„Pokud bys ale vysvětlil význam jednoho verše, mohli bychom to všichni slyšet z tvých vlastních úst, a to by nám udělalo velikou radost.“
Text 39:
«Pero si explica el significado de uno de los versos, todos nosotros podremos oírlo de sus labios, con lo cual nos sentiremos muy felices.»
Text 40:
Digvijayī, Keśava Kāśmīrī, se zeptal, který verš má vysvětlit. Pán potom přednesl jeden ze sta veršů, které Keśava Kāśmīrī složil.
Text 40:
El Digvijayī, Keśava Kāśmīrī, preguntó qué verso quería que Le explicase. El Señor recitó entonces uno de los cien versos que Keśava Kāśmīrī había compuesto.
Text 41:
„Matka Ganga neustále září ve své vznešenosti. Je nejpožehnanější, protože vyvěrá z lotosových nohou Śrī Viṣṇua, Osobnosti Božství. Je druhou bohyní štěstí, a proto ji polobozi i lidé neustále uctívají. Obdařená všemi úžasnými vlastnostmi, vzkvétá na hlavě Pána Śivy.“
Text 41:
«“La grandeza de madre Ganges existe siempre con esplendor. Ella es la más afortunada, puesto que emanó de los pies de loto del Señor Viṣṇu, la Personalidad de Dios. Ella es una segunda diosa de la fortuna y, por tanto, recibe siempre adoración, tanto de los semidioses como de la humanidad. Dotada de todas las cualidades maravillosas, florece sobre la cabeza del Señor Śiva.”»
Text 42:
Když ho Pán Caitanya Mahāprabhu požádal, aby vysvětlil význam tohoto verše, přeborník byl úplně ohromený a otázal se Ho.
Text 42:
Cuando Śrī Caitanya Mahāprabhu le pidió que explicase el significado de ese verso, el campeón, con gran asombro, Le hizo la siguiente pregunta.
Text 43:
„Všechny verše jsem recitoval jako vichr. Jak sis mohl zapamatovat byť i jediný z nich?“
Text 43:
«He recitado todos esos versos como una ráfaga de viento. ¿Cómo has podido aprender de memoria aunque sólo sea uno de esos versos?»
Text 44:
Pán odpověděl: „Milostí Pána se někdo může stát velkým básníkem a podobně se Jeho milostí může někdo jiný stát velkým śruti-dharou, který je schopen si vše okamžitě zapamatovat.“
Text 44:
El Señor respondió: «Por la gracia del Señor, uno puede llegar a ser un gran poeta, e igualmente por Su gracia, otro puede llegar a ser un gran śruti-dhara que puede memorizar cualquier cosa inmediatamente».
Text 45:
Brāhmaṇa (Keśava Kāśmīrī) byl s výrokem Pána Caitanyi Mahāprabhua spokojen a vysvětlil citovaný verš. Pán potom řekl: „Nyní prosím vylož konkrétní přednosti a nedostatky tohoto verše.“
Text 45:
Satisfecho con la declaración de Śrī Caitanya Mahāprabhu, el brāhmaṇa [Keśava Kāśmīrī] explicó el verso citado. Entonces el Señor dijo: «Ahora tenga la bondad de explicar las cualidades y defectos especiales de ese verso».
Text 46:
Brāhmaṇa odpověděl: „Po nějakém nedostatku v tomto verši není ani stopy. Naopak, obsahuje přednosti, jako je přirovnání či aliterace.“
Text 46:
El brāhmaṇa replicó: «No hay el menor indicio de defecto en ese verso. Por el contrario, tiene las buenas cualidades del símil y la aliteración».
Text 47:
Pán řekl: „Můj milý pane, jestli se nerozzlobíš, něco bych ti řekl. Můžeš vysvětlit nedostatky tohoto verše?“
Text 47:
El Señor dijo: «Mi querido señor, si no se enfada, quisiera decirle algo. ¿Puede explicar los defectos de ese verso?
Text 48:
„Není pochyb o tom, že tvá poezie je velice důvtipná a že zajisté uspokojila Nejvyššího Pána. Pokud ji však podrobně rozebereme, najdeme v ní jak přednosti, tak i nedostatky.“
Text 48:
«No hay duda de que su poesía es muy ingeniosa, y es seguro que ha satisfecho al Señor Supremo. Pero si la estudiamos minuciosamente, podemos encontrar tanto buenas cualidades como defectos.»
Text 49:
Pán vyslovil závěr: „Nyní tedy tento verš pečlivě prozkoumejme.“
Text 49:
El Señor terminó diciendo: «Pasemos, por tanto, a analizar minuciosamente este verso». El poeta replicó: «Sí, el verso que has recitado es perfectamente correcto.
Text 50:
„Jsi obyčejný student gramatiky. Co Ty víš o literárních ozdobách? Tuto poezii nemůžeš hodnotit, protože o tom nic nevíš.“
Text 50:
«Tú eres un estudiante de gramática cualquiera. ¿Qué sabes Tú de adornos literarios? No puedes criticar esta poesía, porque no sabes nada de esto.»
Text 51:
Śrī Caitanya Mahāprabhu zaujmul pokorné postavení a řekl: „Jelikož nejsem na tvé úrovni, požádal jsem tebe, abys mě poučil tak, že sám vysvětlíš nedostatky a přednosti své básně.“
Text 51:
Adoptando una actitud humilde, Śrī Caitanya Mahāprabhu dijo: «Puesto que Yo no tengo su nivel, le he pedido que Me instruyera explicándome los defectos y las cualidades de su poesía.
Text 52:
„Umění literárních ozdob jsem jistě nestudoval, avšak slyšel jsem o něm z vyšších kruhů, a díky tomu mohu tento verš zhodnotit a najít v něm mnoho chyb a mnoho předností.“
Text 52:
«Es un hecho que no he estudiado el arte de los adornos literarios. Pero he escuchado hablar de ello en círculos muy elevados, de manera que puedo hacer la crítica de ese verso y encontrar en él muchos defectos y muchas buenas cualidades.»
Text 53:
Básník řekl: „Dobrá, ukaž mi, jaké přednosti a chyby jsi našel.“
Text 53:
El poeta dijo: «Muy bien, vamos a ver las buenas cualidades y los defectos que has encontrado».
El Señor respondió: «Permítame que le explique y, por favor, escúcheme sin enfadarse.
Text 54:
„Můj milý pane, v tomto verši je pět chyb a pět literárních ozdob a Já se postupně zmíním o každé z nich. Vyslechni Mě prosím a potom vylož svůj názor.“
Text 54:
«Mi querido señor, en ese verso hay cinco defectos y cinco ornamentos literarios. Los enumeraré uno tras otro. Por favor, escúcheme y, después, déme su opinión.
Text 55:
„V tomto verši se dvakrát vyskytuje chyba avimṛṣṭa-vidheyāṁśa a po jedné jsou tam chyby viruddha-mati, bhagna-krama a punar-ātta.“
Text 55:
«En este verso, el defecto de avimṛṣṭa-vidheyāṁśa aparece dos veces, y los defectos de viruddha-mati, bhagna-kramay punar-ātta aparecen una vez cada uno.
Text 56:
„Oslavování matky Gangy (mahattvaṁ gaṅgāyāḥ) je hlavní neznámé téma tohoto verše a známé téma je vyjádřené slovem ,idam̀, které bylo umístěno až za neznámé.“
Text 56:
«La glorificación del Ganges [mahattvaṁ gaṅgāyāḥ] es el tema desconocido principal de este verso, y el tema conocido se indica mediante la palabra “idam”, que se ha colocado después del desconocido.
Text 57:
„Jelikož jsi umístil známý předmět na konec a neznámý na začátek, skladba je chybná a význam těchto slov je nejasný.“
Text 57:
«Como usted ha colocado el tema conocido al final y el desconocido al principio, la redacción es defectuosa y el significado de las palabras no está claro.
Text 58:
„,Nikdo by neměl uvádět neznámé, dokud se nejprve nezmíní o tom, co je známé, protože to, co nemá pevný základ, nelze nikam začlenit.̀“
Text 58:
«Si no se menciona primero lo que se conoce, no debe presentarse lo que no se conoce, porque lo que no tiene una base sólida no puede apoyarse en ningún lugar.
Text 59:
„Ve slově ,dvitīya-śrī-lakśmī̀ (,druhá bohyně štěstí, vlastnící veškeré bohatství̀) je charakteristika, že Ganga je druhou Lakṣmī, tím neznámým. Vytvořením takové složeniny se tento význam stal druhotným a původně zamýšlený smysl se vytratil.“
Text 59:
«En la palabra “dvitīya-śrī-lakṣmī” [“la segunda supremamente opulenta diosa de la fortuna”], la cualidad de ser una segunda Lakṣmī es lo que no se conoce. Al hacer esa palabra compuesta, el sentido se ha vuelto secundario, y se ha perdido el significado originalmente pretendido.
Text 60:
„Jelikož slovo ,dvitīyà (,druhá̀) je neznámé, jeho připojením do této složeniny se zamýšlený význam, že je rovna Lakṣmī, ztrácí.“
Text 60:
«Como la palabra “dvitīya” [“segunda”] es lo desconocido, al combinarla en esa palabra compuesta se pierde el significado pretendido de igualdad con Lakṣmī.
Text 61:
„Vedle chyby avimṛṣṭa-vidheyāṁśa je zde také další chyba, kterou ti ukáži. Pozorně Mě prosím poslouchej.“
Text 61:
«No solamente aparece el defecto avimṛṣṭa-vidheyāṁśa, sino que también hay otro defecto, que le voy a señalar. Por favor, escúcheme con gran atención.
Text 62:
„Zde je další velká chyba – slova ,bhavānī-bhartṛ̀ jsi ke své naprosté spokojenosti sice postavil vedle sebe, ale prozrazují chybu nazývanou rozpor.“
Text 62:
«He aquí otro gran defecto. Usted se siente muy satisfecho de haber compuesto la palabra bhavānī-bhartṛ, pero se trata de un caso del defecto de contradicción.
Text 63:
„Slovo ,bhavānī̀ znamená ,žena Pána Śivỳ. Když ale zmiňujeme jejího manžela, někdo by si mohl myslet, že má ještě nějakého jiného manžela.“
Text 63:
«La palabra “bhavānī” significa “la esposa del Señor Śiva”. Pero al mencionar a su esposo, se puede creer que ella tiene otro esposo.
Text 64:
„Je rozporuplné slyšet, že manželka Pána Śivy má ještě dalšího manžela. Použití takových slov v literatuře vytváří chybu nazývanou viruddha-mati-kṛt.“
Text 64:
«Resulta contradictorio escuchar que la esposa del Señor Śiva tenga otro esposo. El empleo de estas palabras en literatura crea el defecto llamado viruddha-mati-kṛt.
Text 65:
„Pokud někdo řekne: ,Tento milodar dej do ruky manžela brāhmaṇovy manželky,̀ budeme si po vyslechnutí takových rozporuplných slov myslet, že brāhmaṇova manželka má ještě dalšího manžela.“
Text 65:
«Si alguien dice: “Pon esta limosna en la mano del esposo de la esposa del brāhmaṇa”, al oír esas palabras contradictorias, entendemos inmediatamente que la esposa del brāhmaṇa tiene otro esposo.
Text 66:
„Použít slovo ,vibhavatì (,vzkvétá̀) je dostačující. Další vymezení přívlastkem ,adbhuta-guṇā̀ (,úžasné vlastnostì) vytváří chybu nadbytečnosti.“
Text 66:
«La palabra “vibhavati” [“florece”] expresa una idea completa. Al calificarla con el adjetivo “adbhuta-guṇā”[“cualidades maravillosas”] se incurre en el defecto de redundancia.
Text 67:
„Ve třech řádcích tohoto verše je vynikající aliterace, ale v jednom není žádná. To je chyba, které se říká odchylka.“
Text 67:
«En tres de las líneas del verso encontramos una aliteración extraordinaria, pero en una de ellas no hay aliteración. Este defecto se llama de desviación.
Text 68:
„Přestože tento verš zdobí pět literárních ozdob, těchto pět vážných nedostatků ho pokazilo.“
Text 68:
«A pesar de haber cinco ornamentos literarios que decoran este verso, el verso entero se ha echado a perder por estos cinco grandes defectos.
Text 69:
„Kvůli jedinému špatnému výrazu ztratí celý verš svou působivost, i kdyby obsahoval deset literárních ozdob.“
Text 69:
«Aunque en un verso aparezcan diez ornamentos literarios, si tiene una sola expresión defectuosa, el verso entero será nulo.
Text 70:
„Někdo může mít překrásné tělo ozdobené drahokamy, ale kvůli jediné bílé skvrně lepry bude celé tělo odporné.“
Text 70:
«Aunque un hermoso cuerpo se adorne con joyas, una mancha de lepra blanca lo hará totalmente desagradable.
Text 71:
„,Stejně jako jediná skvrna bílé lepry činí tělo politováníhodným, i když je zkrášlené ozdobami, tak také jediná chyba znehodnotí celou báseň, i kdyby byla plná aliterací, přirovnání a metafor.̀“
Text 71:
«“Así como una sola mancha de lepra vuelve desafortunado un cuerpo aunque esté muy bien engalanado con ornamentos, un solo defecto inutiliza un poema entero, a pesar de aliteraciones, símiles y metáforas.’’
Text 72:
„Nyní si poslechni popis pěti literárních ozdob. Vyskytují se zde dvě ozdoby zvukové a tři významové.“
Text 72:
«Ahora escuche la descripción de los cinco adornos literarios. Hay dos adornos de sonido y tres de significado.
Text 73:
„Ve třech řádcích se objevuje zvukomalebná ozdoba aliterace a spojení slov ,śrī̀ a ,lakṣmī̀ vytváří ozdobu, kterou je nádech nadbytečnosti.“
Text 73:
«Hay un ornamento sonoro de aliteración en tres líneas. Y en la combinación de las palabras śrī y lakṣmī se crea el ornamento de una cierta redundancia.
Text 74:
„Ve skladbě prvního řádku se pětkrát objevuje písmeno ,tà a ve třetím řádku se pětkrát opakuje ,rà.“
Text 74:
«En la disposición de la primera línea, la letra “ta” aparece cinco veces, y en la disposición de la tercera línea se repite cinco veces la letra “ra”.
Text 75:
„Ve čtvrtém řádku se čtyřikrát objevuje písmeno ,bhà. Tato aliterace je příjemným a ozdobným využitím zvuků.“
Text 75:
«En la cuarta línea, aparece cuatro veces la letra “bha”. Esta práctica de la aliteración es un uso ornamental de sonidos muy agradable.
Text 76:
„I když mají slova ,śrī̀ a ,lakṣmī̀ stejný význam a je téměř nadbytečné použít obě, přesto nejsou nadbytečná.“
Text 76:
«Aunque las palabras “śrī” y “lakṣmī” expresan lo mismo y, por tanto, son casi redundantes, sin embargo, no lo son.
Text 77:
„Popisovat Lakṣmī jako tu, která vlastní śrī (bohatství), nabízí jiný význam s nádechem opakování. To je druhý případ ozdobného použití slov.“
Text 77:
«Al describir a Lakṣmī como poseedora de śrī [opulencia], se ofrece una diferencia de significado con un cierto carácter de repetición. Ésta es la segunda utilización ornamental de palabras.
Text 78:
„Použitím slov ,lakṣmīr ivà (,jako Lakṣmī̀) vzniká významová ozdoba zvaná upamā (analogie). Je zde také další významová ozdoba, zvaná virodhābhāsa neboli náznak rozporu.“
Text 78:
«El uso de las palabras “lakṣmīr iva” [“como Lakṣmī”] manifiesta el ornamento de significado llamado upamā[analogía]. Además, también se encuentra el ornamento de significado llamado virodha-ābhāsa, o indicación contradictoria.
Text 79:
„Každý ví, že lotos roste ve vodě Gangy, ale říkat, že se Ganga rodí z lotosu, vypadá velice rozporuplně.“
Text 79:
«Todo el mundo sabe que en las aguas del Ganges crecen flores de loto. Pero decir que el Ganges nace de una flor de loto parece sumamente contradictorio.
Text 80:
„Existence matky Gangy má svůj počátek v lotosových nohách Pána. I když je tvrzení, že voda vytéká z lotosu, rozporuplné, v souvislosti s Pánem Viṣṇuem se jedná o něco úžasného.“
Text 80:
«La existencia de madre Ganges comienza en los pies de loto del Señor. Aunque afirmar que el agua viene de una flor de loto es una contradicción, en relación con el Señor Viṣṇu es algo muy maravilloso.
Text 81:
„V tomto vzniku Gangy vlivem Pánovy nepochopitelné moci žádný rozpor není, i když to tak může vypadat.“
Text 81:
«En esa forma de nacer del Ganges, por la inconcebible potencia del Señor, aunque parezca contradictorio, no hay contradicción.
Text 82:
„,Každý ví, že lotosy rostou z vody, ale voda z lotosu nikdy nevzniká. Všechny tyto rozpory jsou ovšem v Kṛṣṇovi jedinečně možné: velká řeka Ganga pramení z Jeho lotosových nohou.̀“
Text 82:
«“Todo el mundo sabe que las flores de loto nacen en el agua, pero el agua nunca nace de una flor de loto. Sin embargo, todas estas contradicciones son maravillosamente posibles en Kṛṣṇa. El gran río Ganges ha nacido de Sus pies de loto.”
Text 83:
„Skutečnou slávou matky Gangy je, že pochází z lotosových nohou Pána Viṣṇua. Tento úsudek je další ozdoba, zvaná anumāna.“
Text 83:
«La verdadera gloria de madre Ganges reside en haber nacido de los pies de loto del Señor Viṣṇu. Esta hipótesis es otro ornamento llamado anumāna.
Text 84:
„Rozebral jsem pět hrubých chyb a pět literárních ozdob toho verše, ale kdybychom šli do jemnějších podrobností, našli bychom nespočetně mnoho chyb.“
Text 84:
«He hablado solamente de los cinco defectos más evidentes y de los cinco adornos literarios de este verso, pero si lo estudiamos minuciosamente encontraremos un número ilimitado de defectos.
Text 85:
„Milostí tvé uctívané polobohyně jsi nabyl básnické představivosti a dovednosti. Poezie, která však nebyla důkladně zkontrolovaná, je bez pochyby předmětem kritiky.“
Text 85:
«Usted ha logrado ingenio e imaginación poética por la gracia del semidiós que usted adora. Pero toda poesía que no se revisa a fondo, será víctima segura de críticas.
Text 86:
„Básnické schopnosti použité s náležitým uvážením jsou velmi čisté a společně s metaforami a přirovnáními jsou oslnivé.“
Text 86:
«La destreza poética, si se utiliza con la debida reflexión, es muy pura, y con metáforas y analogías, es esplendorosa.»
Text 87:
Básnický přeborník po vyslechnutí výkladu Pána Caitanyi Mahāprabhua užasl. Jeho důvtip byl ochromen a nezmohl se ani na slovo.
Text 87:
Tras oír la explicación del Señor Caitanya Mahāprabhu, el poeta campeón quedó completamente atónito. Con la inteligencia aturdida, no pudo decir ni una palabra.
Text 88:
Chtěl něco říct, ale z úst mu nevyšla žádná odpověď, a tak začal o této záhadě přemýšlet.
Text 88:
Quería decir algo, pero no le salían las palabras de la boca. Entonces empezó a analizar este enredo mentalmente.
Text 89:
„Tento pouhý chlapec přemohl moji inteligenci. To znamená, že se na mě matka Sarasvatī zlobí.“
Text 89:
«Sin ser más que un muchacho, me ha paralizado la inteligencia. Puedo comprender, por tanto, que madre Sarasvatī se ha enfadado conmigo.
Text 90:
„Takový obdivuhodný výklad, jaký tento chlapec předložil, by žádná lidská bytost nemohla podat. Jeho ústy musela osobně promlouvat matka Sarasvatī.“
Text 90:
«La maravillosa explicación que ha dado el muchacho no hubiese sido posible para un ser humano. Por tanto, madre Sarasvatī debe haber hablado personalmente por Su boca.»
Text 91:
S těmito myšlenkami paṇḍita řekl: „Můj drahý Nimāi Paṇḍite, prosím poslouchej mě. Po vyslechnutí Tvého výkladu jen žasnu.“
Text 91:
Pensando así, dijo el paṇḍita: «Mi querido Nimāi Paṇḍita, escúchame, por favor. Tras oír Tu explicación, estoy sencillamente atónito.
Text 92:
„Jsem překvapený – nejsi ani studentem literatury, ani nemáš dlouhodobé zkušenosti se studiem śāster. Jak to, že jsi dokázal vysvětlit všechny tyto kritické body?“
Text 92:
«Estoy sorprendido. Tú no estudias literatura ni tienes larga experiencia en el estudio de los śāstras. ¿Cómo has podido exponer todas estas críticas?»
Text 93:
Śrī Caitanya Mahāprabhu znal paṇḍitovo srdce, a když ho vyslechl, žertovně odpověděl.
Text 93:
Al oír esto y comprendiendo el corazón del paṇḍita, Śrī Caitanya Mahāprabhu respondió con humor.
Text 94:
„Můj milý pane, Já nevím, co je dobrá a co špatná skladba, ale je zřejmé, že cokoliv jsem řekl, řekla matka Sarasvatī.“
Text 94:
«Mi querido señor, Yo no sé distinguir una buena composición de una mala. Pero todo lo que he dicho debe entenderse como dicho por madre Sarasvatī.»
Text 95:
Paṇḍita se poté, co vyslechl toto mínění Pána Caitanyi Mahāprabhua, s lítostí divil, proč ho chtěla matka Sarasvatí porazit skrze malého chlapce.
Text 95:
Cuando oyó esta apreciación de Śrī Caitanya Mahāprabhu, el paṇḍita se preguntó apenado por qué querría derrotarle madre Sarasvatī sirviéndose de un chiquillo.
Text 96:
Přeborník dospěl k tomuto závěru: „Budu se k bohyni učenosti modlit a meditovat o ní, a zeptám se jí, proč mě skrze tohoto chlapce tak těžce urazila.“
Text 96:
«Ofreceré oraciones y meditación a la diosa de la erudición —concluyó el campeón—, y le preguntaré por qué me ha insultado tan gravemente sirviéndose de este muchacho.»
Text 97:
Ve skutečnosti to byla Sarasvatī, která přeborníka přiměla složit verš nečistým způsobem, a při jeho rozebírání mu navíc zastřela inteligenci. Tak zvítězila inteligence Pána.
Text 97:
En efecto, Sarasvatī había inducido al campeón a componer su verso de una manera impura. Además, en el momento del debate ella cubrió su inteligencia, y de este modo triunfó la inteligencia del Señor.
Text 98:
Básnický mistr byl tedy poražen a všichni Pánovi žáci, kteří tam seděli, se mu začali hlasitě smát. Pán Caitanya Mahāprabhu je však požádal, aby s tím přestali, a oslovil básníka následovně.
Text 98:
Al ser derrotado de aquella manera el campeón de poesía, todos los discípulos del Señor que estaban allí sentados comenzaron a reír a carcajadas. Pero Śrī Caitanya Mahāprabhu les pidió que no lo hiciesen, y Se dirigió al poeta como sigue.
Text 99:
„Jsi nejvzdělanější učenec a největší ze všech velkých básníků, protože jak jinak by z tvých úst mohla plynout tak výborná poezie?“
Text 99:
«Usted es el erudito más culto y el más elevado de todos los grandes poetas, porque, de no ser así, ¿cómo podría provenir de sus labios una poesía tan exquisita?
Text 100:
„Tvoje básnické umění je jako neustálý tok vody v Ganze. Na celém světě nenacházím nikoho, kdo by se ti vyrovnal.“
Text 100:
«Su destreza poética es como el constante fluir del Ganges. No puedo pensar en nadie en todo el mundo que pueda competir con usted.
Text 101:
„Dokonce i v dílech tak velkých básníků, jako je Bhavabhūti, Jayadeva a Kālidāsa, se vyskytuje mnoho chyb.“
Text 101:
«Hasta en las composiciones de grandes poetas como Bhavabhūti, Jayadeva o Kālidāsa se encuentran muchos ejemplos de defectos.
Text 102:
„Takové chyby jsou zanedbatelné. Měli bychom vidět pouze to, jak tito básníci projevovali svoje básnické schopnosti.“
Text 102:
«Errores como éstos no deben considerarse de importancia. Tan sólo hay que fijarse en el modo en que esos poetas exhibieron su fuerza poética.
Text 103:
„Já nejsem způsobilý ani se stát tvým žákem, tak prosím neber vážně tu dětinskou drzost, kterou jsem projevil.“
Text 103:
«Ni siquiera soy digno de ser su discípulo. Por lo tanto, le ruego que no tome en serio si he actuado con insolencia infantil.
Text 104:
„Jdi prosím domů a ráno se sejdeme znovu, abych mohl ze tvých úst naslouchat rozpravám o śāstrāch.“
Text 104:
«Por favor, vuelva a casa, y mañana podremos encontrarnos de nuevo para que Yo pueda escuchar de sus labios disertaciones sobre los śāstras.»
Text 105:
Oba dva, básník i Caitanya Mahāprabhu, se odebrali do svých domovů a básník v noci uctíval matku Sarasvatī.
Text 105:
De este modo, el poeta y Caitanya Mahāprabhu volvieron a sus respectivas casas, y, por la noche, el poeta adoró a madre Sarasvatī.
Text 106:
Bohyně ho ve snu poučila o Pánově postavení a básnický přeborník pochopil, že Pán Caitanya Mahāprabhu je přímo Nejvyšší Osobnost Božství.
Text 106:
En un sueño, la diosa le informó de la posición del Señor, y el campeón de poesía pudo comprender que Śrī Caitanya Mahāprabhu es la misma Suprema Personalidad de Dios.
Text 107:
Další den ráno přišel básník za Pánem Caitanyou a odevzdal se Jeho lotosovým nohám. Pán mu prokázal milost a odsekl veškerá jeho pouta k hmotným slabostem.
Text 107:
A la mañana siguiente, el poeta fue ante el Señor Caitanya y se entregó a Sus pies de loto. El Señor le otorgó Su misericordia, y cortó todas las ataduras que le sujetaban al apego material.
Text 108:
Tento básnický přeborník byl jistě nesmírně požehnaný. Díky jeho obšírným vědomostem a odbornému vzdělání byl jeho život úspěšný, a tak dospěl do útočiště u Pána Caitanyi Mahāprabhua.
Text 108:
Sin duda, el campeón de poesía fue sumamente afortunado. Su vida fue un éxito por sus amplios conocimientos y gran erudición, y de esta manera alcanzó el refugio de Śrī Caitanya Mahāprabhu.
Text 109:
Śrīla Vṛndāvana dāsa Ṭhākura všechny tyto události obšírně popsal. Já jsem představil pouze určité události, o kterých se nezmínil.
Text 109:
Śrīla Vṛndāvana dāsa Ṭhākura ha descrito con todo detalle todos esos incidentes. Yo he presentado únicamente aquellos que él no ha descrito.
Text 110:
Kapky nektaru zábav Śrī Caitanyi Mahāprabhua mohou uspokojit smysly každého, kdo jim naslouchá.
Text 110:
Las nectáreas gotas de los pasatiempos de Śrī Caitanya Mahāprabhu pueden satisfacer los sentidos de todos cuantos los escuchen.
Text 111:
Já, Kṛṣṇadāsa, kráčím ve stopách Śrī Rūpy a Śrī Raghunātha a vyprávím Śrī Caitanya-caritāmṛtu. A protože vždy toužím po jejich milosti, modlím se u jejich lotosových nohou.
Text 111:
Orando a los pies de loto de Śrī Rūpa y Śrī Raghunātha, deseando siempre su misericordia, yo, Kṛṣṇadāsa, narro el Śrī Caitanya-caritāmṛta siguiendo sus pasos.