TEXT 7

Verš

Tekstas

mattaḥ parataraṁ nānyat
kiñcid asti dhanañ-jaya
mayi sarvam idaṁ protaṁ
sūtre maṇi-gaṇā iva

Synonyma

Synonyms

mattaḥ — nade Mě; para-taram — vyšší; na — ne; anyat kiñcit — cokoliv jiného; asti — je; dhanañjaya — ó ty, jenž jsi získal bohatství; mayi — ve Mně; sarvam — vše, co je; idam — co vidíme; protam — je navlečené; sūtre — na niti; maṇi-gaṇāḥ — perly; iva — jako.

mattaḥ — už Mane; para-taram — aukštesnis; na — ne; anyat kiñcit — kas nors kitas; asti — yra; dhanañjaya — o turtų užkariautojau; mayi — Manyje; sarvam — visa, kas gali būti; idam — ką matome; protam — suverta; sūtre — ant siūlo; maṇi-gaṇāḥ — perlai; iva — lyg.

Překlad

Translation

Ó uchvatiteli bohatství, neexistuje vyšší pravda, než jsem Já. Vše na Mně spočívá jako perly na niti.

O turtų užkariautojau, nėra tiesos, aukštesnės už Mane. Viską laikau Aš, kaip suvertus perlus laiko siūlas.

Význam

Purport

Existuje všeobecně známá polemika o tom, zda je Nejvyšší Absolutní Pravda osobní či neosobní povahy. Bhagavad-gītā učí, že Absolutní Pravdou je Osobnost Božství, Śrī Kṛṣṇa, a to se potvrzuje znovu a znovu. Zvláště tento verš zdůrazňuje, že Absolutní Pravda je osoba. Osobnost Božství je za Nejvyšší Absolutní Pravdu prohlášena také v Brahma-saṁhitě: īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ sac-cid-ānanda-vigrahaḥ. Tím je řečeno, že Nejvyšší Absolutní Pravda, Osobnost Božství, je Pán Kṛṣṇa, původní Pán a studnice veškeré radosti, Govinda, který je věčnou podobou úplné blaženosti a poznání. Tato autoritativní písma nenechávají nikoho na pochybách, že Absolutní Pravda je Nejvyšší Osoba, příčina všech příčin. Impersonalista ovšem argumentuje na základě védského tvrzení ze Śvetāśvatara Upaniṣady (3.10): tato yad uttarataraṁ tad arūpam anāmayam / ya etad vidur amṛtās te bhavanti athetare duḥkham evāpiyanti. “Brahmā, první živá bytost ve vesmíru, je v hmotném světě považován za nejvyššího mezi všemi polobohy, lidmi a zvířaty, která jsou tvory nižšího řádu. Avšak výše než Brahmā je Transcendence, bez hmotné podoby a všeho hmotného znečištění. Každý, kdo tuto Transcendenci dokáže poznat, bude také transcendentální; ti, kdo však toto poznání nemají, zakoušejí utrpení hmotného světa.”

KOMENTARAS: Dažnai ginčijamasi, ar Aukščiausioji Absoliuti Tiesa yra beasmenė, ar Ji – asmenybė. Kai dėl „Bhagavad-gītos“, tai ji teigia, jog Absoliuti Tiesa – Dievo Asmuo, Śrī Krṣṇa, ir tai patvirtina kiekviena jos eilutė. Būtent šis posmas pabrėžia, jog Absoliuti Tiesa – asmenybė. Kad Dievo Asmuo yra Aukščiausioji Absoliuti Tiesa, tvirtina ir „Brahma- saṁhitā“: īśvaraḥ paramaḥ kṛṣṇaḥ sac-cid-ānanda-vigrahaḥ; Aukščiausioji Absoliuti Tiesa, Dievo Asmuo, yra Viešpats Kṛṣṇa. Jis – pirmapradis Viešpats, viso džiaugsmo šaltinis, Govinda, amžinas neišsenkančios palaimos ir žinojimo pavidalas. Šie autoritetingi šaltiniai neleidžia abejoti, kad Absoliuti Tiesa – tai Aukščiausiasis Asmuo, visų priežasčių priežastis. Tačiau impersonalistai ginčija tą teiginį, remdamiesi Vedų tekstu iš „Śvetāśvatara Upaniṣados“ (3.10): tato yad uttarataraṁ tad arūpam anāmayam / ya etad vidur amṛtās te bhavanti athetare duḥkham evāpiyanti. „Materialiame pasaulyje aukščiausiu tarp pusdievių, žmonių bei žemesniųjų būtybių – gyvūnų yra Brahmā, pirmapradė visatos gyvoji esybė. Tačiau virš Brahmos driekiasi Transcendencija, neturinti materialaus pavidalo ir nesuteršta materijos nešvarybių. Kiekvienas, Ją pažinęs, tampa transcendentalus, tačiau Jos nepažinusieji pasmerkti materialaus pasaulio kančioms.“

Impersonalista zde zvláště zdůrazňuje slovo arūpam. Toto arūpam však neznamená neosobní. Poukazuje na transcendentální podobu charakterizovanou věčností, blažeností a poznáním, kterou popisuje citovaná Brahma-saṁhitā. Jiné verše Śvetāśvatara Upaniṣady (3.8-9) to dokládají takto:

Impersonalistai ypač akcentuoja žodį arūpam. Tačiau arūpam nereiškia „beasmenis“. Šis žodis nurodo transcendentinį amžinybės, palaimos ir žinojimo pavidalą – kaip jį apibūdina aukščiau pateikta citata iš „Brahma- saṁhitos“. Kiti „Śvetāśvatara Upaniṣados“ (3.8.9) posmai pagrindžia šį teiginį tokiais žodžiais:

vedāham etaṁ puruṣaṁ mahāntam
āditya-varṇaṁ tamasaḥ parastāt
tam eva viditvāti mṛtyum eti
nānyaḥ panthā vidyate ’yanāya

yasmāt paraṁ nāparam asti kiñcid
yasmān nāṇīyo no jyāyo ’sti kiñcit
vṛkṣa iva stabdho divi tiṣṭhaty ekas
tenedaṁ pūrṇaṁ puruṣeṇa sarvam

“Znám tohoto Nejvyššího Pána, Osobnost Božství, který září jako slunce a je nad všemi hmotnými pojetími úrovně temnoty. Jedině ten, kdo Ho zná, může překonat zrození a smrt. Osvobození nelze dosáhnout jinak než skrze toto poznání oné Nejvyšší Osoby.

„Aš pažįstu Aukščiausiąjį Dievo Asmenį, Tą, kuris yra transcendentalus visoms iš tamsybės gimusioms materialioms sampratoms. Tik Jį suvokusieji gali sutraukyti gimimo ir mirties pančius. Vienintelis išsivadavimo kelias – pažinti Aukščiausią Asmenį.“

Neexistuje vyšší pravda než tato Svrchovaná Osoba, protože Ona je absolutní. Je menší než nejmenší a větší než ta největší věc. Setrvává nehybně jako tichý strom, osvětluje transcendentální nebe a šíří své četné energie, tak jako strom rozprostírá své kořeny.”

„Nėra tiesos, aukštesnės už Aukščiausią Asmenį, nes Jis – visų aukščiausias. Jis mažiausias iš mažiausių, ir didžiausias iš didžiausiųjų. Jis tarsi nebylus medis. Jis apšviečia transcendentinį dangų. Kaip medis leidžia savo šaknis, taip Jis skleidžia neaprėpiamas Savo energijas.“

Z těchto veršů vyplývá, že Nejvyšší Absolutní Pravda je Svrchovaná Osobnost Božství, jež je prostřednictvím svých mnoha hmotných i duchovních energií všeprostupující.

Remiantis šiais posmais, galima daryti išvadą, kad Aukščiausioji Absoliuti Tiesa – tai Aukščiausiasis Dievo Asmuo, kuris Savo nesuskaičiuojamomis materialiomis ir dvasinėmis energijomis persmelkia viską.