TEXT 60

Bg 2.60

Verš

Tekst

yatato hy api kaunteya
puruṣasya vipaścitaḥ
indriyāṇi pramāthīni
haranti prasabhaṁ manaḥ

Synonyma

Synoniemen

yatataḥ — usilujícího; hi — zajisté; api — navzdory tomu; kaunteya — ó synu Kuntī; puruṣasya — člověka; vipaścitaḥ — který dokáže výborně rozlišovat; indriyāṇi — smysly; pramāthīni — vzrušující; haranti — uvrhají; prasabham — násilím; manaḥ — mysl.

yatataḥ — terwijl hij streeft; hi — zeker; api — ondanks; kaunteya — o zoon van Kuntī; puruṣasya — van een man; vipaścitaḥ — vol onderscheidende kennis; indriyāṇi — de zintuigen; pramāthīni — verstorend; haranti — werpen; prasabham — met geweld; manaḥ — de geest.

Překlad

Vertaling

Ó Arjuno, smysly jsou tak silné a dravé, že násilím unášejí i mysl člověka, který umí rozlišovat a snaží se je ovládnout.

De zintuigen zijn zo sterk en onstuimig, o Arjuna, dat ze zelfs de geest van een wijsgerig persoon die zich inspant ze te beheersen, met geweld kunnen meesleuren.

Význam

Betekenisverklaring

Je mnoho mudrců, filozofů a transcendentalistů, kteří se pokoušejí ovládnout smysly, ale bez ohledu na jejich úsilí se stává, že i ti nejpokročilejší z nich někdy vinou rozrušené mysli padnou za oběť hmotnému smyslovému požitku. Dokonce i velkého mudrce a dokonalého yogīna Viśvāmitru svedla Menakā k sexuálnímu požitku, přestože se snažil ovládnout smysly náročnou askezí a yogou. V dějinách světa najdeme mnoho takových příkladů. Pro živou bytost je tedy velice obtížné ovládnout mysl a smysly, aniž by si byla plně vědoma Kṛṣṇy. Pokud nemyslí na Kṛṣṇu, nemůže zanechat smyslného hmotného jednání. Praktický příklad dává Śrī Yāmunācārya, velký světec a oddaný:

Er zijn veel geleerde wijzen, filosofen en transcendentalisten die de zintuigen proberen te overwinnen, maar ondanks hun inspanningen worden zelfs de grootsten onder hen soms het slachtoffer van materiële zinsbevrediging door een onrustige geest. Zelfs Viśvāmitra, die een grote wijze en volmaakt yogī was, werd door Menakā verleid tot seksueel genot, ook al streefde de yogī er met zware ascese en yogaoefeningen naar zijn zintuigen te beheersen. In de wereldgeschiedenis zijn er natuurlijk nog veel meer soortgelijke gevallen bekend. Het is dus heel moeilijk om de geest en de zintuigen te beheersen zonder volkomen Kṛṣṇa-bewust te zijn. Zonder zijn geest op Kṛṣṇa te richten, kan niemand zulke materiële activiteiten stoppen. Śrī Yāmunācārya, een groot heilige en een toegewijde, geeft hiervan een praktisch voorbeeld wanneer hij zegt:

yad-avadhi mama cetaḥ kṛṣṇa-pādāravinde
nava-nava-rasa-dhāmany udyataṁ rantum āsīt
tad-avadhi bata nārī-saṅgame smaryamāne
bhavati mukha-vikāraḥ suṣṭhu niṣṭhīvanaṁ ca

“Od té doby, co se má mysl věnuje službě lotosovým nohám Pána Kṛṣṇy a co vychutnávám stále nové transcendentální nálady, odvracím svou tvář, kdykoliv jen pomyslím na pohlavní život se ženou, a odplivnu si nad touto myšlenkou.”

‘Sinds mijn geest bezig is met dienst aan de lotusvoeten van Heer Kṛṣṇa en ik voortdurend nieuwe transcendentale gemoedstoestanden ervaar, draai ik mijn hoofd weg wanneer ik aan seksuele omgang met een vrouw denk en moet ik alleen al bij de gedachte eraan spuwen.’

Vědomí Kṛṣṇy je tak transcendentálně příznivé, že díky němu se nám hmotný požitek automaticky znechutí. Je to jako když hladový člověk utiší svůj hlad dostatečným množstvím vydatného jídla. Mahārāja Ambarīṣa přemohl velkého yogīna Durvāsu Muniho rovněž jen tím, že jeho mysl byla na úrovni vědomí Kṛṣṇy (sa vai manaḥ kṛṣṇa-pādāravindayor vacāṁsi vaikuṇṭha-guṇānuvarṇane).

Kṛṣṇa-bewustzijn is zoiets transcendentaal plezierigs, dat materieel genot vanzelf weerzinwekkend wordt. Het is alsof een hongerig persoon zijn honger heeft gestild met een toereikende hoeveelheid goed voedsel. Een ander voorbeeld is Mahārāja Ambarīṣa, die de grote yogī Durvāsā Muni versloeg, eenvoudig omdat zijn geest opging in Kṛṣṇa-bewustzijn (sa vai manaḥ kṛṣṇa-padāravindayor vacāṁsi vaikuṇṭha-guṇānuvarṇane).