TEXT 15

Bg 2.15

Verš

Tekst

yaṁ hi na vyathayanty ete
puruṣaṁ puruṣarṣabha
sama-duḥkha-sukhaṁ dhīraṁ
so ’mṛtatvāya kalpate

Synonyma

Synoniemen

yam — ten, jehož; hi — jistě; na — nikdy; vyathayanti — rozrušují; ete — všechny tyto; puruṣam — osobu; puruṣa-ṛṣabha — ó nejlepší z mužů; sama — nezměněný; duḥkha — v neštěstí; sukham — a štěstí; dhīram — trpělivý; saḥ — on; amṛtatvāya — k osvobození; kalpate — je považován za způsobilého.

yam — iemand die; hi — zeker; na — nooit; vyathayanti — kwellen; ete — al deze; puruṣam — een persoon; puruṣa-ṛṣabha — o beste onder de mensen; sama — onveranderd; duḥkha — in verdriet; sukham — en geluk; dhīram — verdraagzaam; saḥ — hij; amṛtatvāya — voor bevrijding; kalpate — wordt als geschikt gezien.

Překlad

Vertaling

Ó nejlepší z mužů (Arjuno), ten, koho nerozruší štěstí ani neštěstí a v obou stavech zůstává klidný, je nepochybně způsobilý dosáhnout osvobození.

O beste onder de mensen [Arjuna], wie onverstoorbaar is in vreugde en verdriet en in beide omstandigheden standvastig blijft, is zeker geschikt voor bevrijding.

Význam

Betekenisverklaring

Každý, kdo nepolevuje v odhodlání dosáhnout vyššího stavu duchovní realizace a dokáže stejně snášet přílivy štěstí i neštěstí, je nepochybně způsobilý k osvobození. Ve varnášramském zřízení je čtvrtý životní stupeň, tedy stav odříkání (sannyāsa), velmi obtížný. Avšak ten, kdo má vážný zájem dosáhnout dokonalosti života, přijme sannyās i přes všechny potíže. Zdrojem potíží je obvykle nutnost natrvalo přerušit rodinné vztahy, přestat se stýkat s manželkou a dětmi. Pokud však člověk dokáže takové potíže snést, jeho cesta k duchovní realizaci je dokončena. Zde zase radí Kṛṣṇa Arjunovi, aby vytrval v plnění povinností náležících kṣatriyům, i když je pro něho těžké bojovat proti členům rodiny a dalším osobám, které miluje. Když Pán Caitanya přijal sannyās, bylo mu dvacet čtyři let a Jeho mladá manželka a stará matka neměly nikoho, kdo by se o ně postaral. Přesto sannyās přijal s ohledem na vyšší zájem a s vytrvalostí plnil povinnosti vyššího charakteru. Tak lze dosáhnout vysvobození z pout hmoty.

Wie vastberaden blijft streven om het gevorderde stadium van spirituele bewustwording te bereiken en daarnaast ook alle ellende en geluk die hem overkomen weet te verdragen, is zeker geschikt voor bevrijding. In het varṇāśrama-stelsel is de vierde orde, namelijk de onthechte levensorde (sannyāsa), een zeer moeizame situatie. Maar wie in alle ernst probeert zijn leven te vervolmaken, zal ondanks alle moeilijkheden zeker de orde van sannyāsa aanvaarden. De moeilijkheden ontstaan meestal doordat men familiebanden moet verbreken, zoals de relatie met vrouw en kinderen. Maar wie in staat is zulke moeilijkheden te verdragen, maakt zijn pad naar spirituele bewustwording zeker vrij. Op dezelfde manier wordt Arjuna aangeraden om te volharden in het uitvoeren van zijn taak als kṣatriya, zelfs al is het moeilijk om met familieleden of andere geliefde personen te moeten vechten. Heer Caitanya nam sannyāsa toen Hij vierentwintig jaar oud was, waarna Zijn jonge vrouw en ook Zijn oude moeder niemand meer hadden om voor hen te zorgen. Maar Hij nam sannyāsa voor een hoger doel en was vastberaden in het vervullen van Zijn hogere plichten. Dat is de manier om bevrijd te worden van materiële gebondenheid.