TEXT 10

Verš

Tekst

yāta-yāmaṁ gata-rasaṁ
pūti paryuṣitaṁ ca yat
ucchiṣṭam api cāmedhyaṁ
bhojanaṁ tāmasa-priyam

Synonyma

Synoniemen

yāta-yāmam — potrava vařená tři hodiny před požitím; gata-rasam — bez chuti; pūti — páchnoucí; paryuṣitam — shnilá; ca — a; yat — ta, která; ucchiṣṭam — zbytky jídla po druhých; api — také; ca — a; amedhyam — nedotknutelné; bhojanam — jedení; tāmasa — osobě pod vlivem kvality nevědomosti; priyam — drahé.

yāta-yāmam — voedsel dat drie uur voordat het gegeten wordt gekookt is; gata-rasam — smaakloos; pūti — stinkend; paryuṣitam — bedorven; ca — ook; yat — dat wat; ucchiṣṭam — etensresten van anderen; api — ook; ca — en; amedhyam — onaanraakbaar; bhojanam — voedsel; tāmasa — door iemand in de hoedanigheid duisternis; priyam — geliefd.

Překlad

Vertaling

Jídlo připravené více než tři hodiny před požitím, jídlo bez chuti, shnilé a páchnoucí a jídlo složené ze zbytků a nedotknutelných věcí mají rády osoby podléhající kvalitě temna.

Voedsel dat langer dan drie uur voordat het gegeten wordt gekookt is, voedsel dat smaakloos, rot en bedorven is en voedsel dat uit etensresten en onaanraakbare dingen bestaat, is geliefd bij mensen in de hoedanigheid onwetendheid.

Význam

Betekenisverklaring

Jídlo má prodlužovat život, očišťovat mysl a posilovat tělo. To je celý jeho účel. Význačné autority v minulosti určily potraviny, které nejvíce prospívají zdraví a prodlužují život — jsou to mléčné produkty, cukr, rýže, obilí, ovoce a zelenina. Taková jídla mají velice rádi ti, kdo jsou na úrovni dobra. Některé další pokrmy, jako praženou kukuřici nebo melasu, jež samy o sobě nejsou příliš chutné, je možné vylepšit příměsí mléka nebo jiné potraviny. Potom patří rovněž ke kvalitě dobra. Všechna tato jídla jsou svou povahou čistá a výrazně se tak liší od nedotknutelných věcí, jako je maso a alkohol. Tučná jídla, o kterých je zmínka v osmém verši, nemají nic společného s tukem zvířat získaným jejich zabíjením. Živočišný tuk je dostupný v podobě mléka, které je nejúžasnější ze všech potravin. Mléko, máslo, sýr a podobné produkty skýtají živočišný tuk ve formě, jež vylučuje jakoukoliv potřebu zabíjet nevinné tvory. Pokračující zabíjení je pouze projevem brutální mentality. Civilizovanou metodou, jak získat potřebný tuk, je použít mléko. Porážení zvířat je jednání příznačné pro ty, kdo jsou pod úrovní lidských bytostí. Protein je v hojné míře dostupný z loupaného a půleného hrachu, dālu, celozrnné pšenice a podobně.

Voedsel heeft tot doel de levensduur te verlengen, de geest te zuiveren en de lichaamskracht te vergroten. Dat is het enige waarvoor het bedoeld is. In het verleden hebben grote gezaghebbende personen de voedselsoorten geselecteerd die de gezondheid het meest bevorderen en die de levensduur verlengen, zoals melkproducten, suiker, rijst, tarwe, vruchten en groenten. Deze voedselsoorten zijn zeer geliefd bij degenen in de hoedanigheid goedheid. Sommige andere voedselsoorten, zoals gebakken maïs en melasse, die op zichzelf niet zo smakelijk zijn, kunnen op smaak worden gebracht door ze te mengen met melk of andere voedingsmiddelen. Ze zijn dan in de hoedanigheid goedheid.

Al deze voedingsmiddelen zijn van nature zuiver en zijn volkomen verschillend van onaanraakbare dingen als vlees en sterkedrank. Vettige voedselsoorten, die in tekst acht genoemd werden, hebben niets te maken met dierlijk vet dat verkregen wordt door slachting. Dierlijk vet is beschikbaar in de vorm van melk, dat de meest wonderbaarlijke van alle voedselsoorten is. Melk, boter, kaas en soortgelijke producten geven dierlijk vet in een vorm die elk doden van onschuldige dieren overbodig maakt. Zulk doden vindt alleen plaats als gevolg van een brute mentaliteit. De beschaafde methode om aan het noodzakelijke vet te komen is via melk. Slachten is beneden alle menselijk peil. Eiwitten zijn ruimschoots aanwezig in spliterwten, dāl, tarwemeel enz.

Jídla v kategorii kvality vášně, která jsou hořká, přesolená nebo příliš pálivá, s přehnaným množstvím paprikového koření, způsobují utrpení tím, že snižují množství hlenu v žaludku, což vyvolává onemocnění. Jídla patřící ke kvalitě nevědomosti, temnoty, jsou především ta, která nejsou čerstvá. Každý pokrm vařený více než tři hodiny před požitím (s výjimkou prasādam, jídla obětovaného Pánu) patří ke kvalitě temna. Jelikož tyto pokrmy hnijí, vydávají ohavný zápach, který často přitahuje jedince ovlivněné stejnou kvalitou, ale odpuzuje osoby setrvávající na úrovni dobra.

Voedingsmiddelen in de hoedanigheid hartstocht, die bitter, te zout of te heet zijn of te veel gekruid met rode peper, veroorzaken ellende doordat ze het slijm in de maag verminderen, wat tot ziekte leidt. Voedsel in de hoedanigheid onwetendheid of duisternis is voornamelijk voedsel dat niet vers is. Al het voedsel dat meer dan drie uur voordat het gegeten wordt, gekookt is (behalve prasāda, het voedsel dat aan de Heer geofferd is), wordt tot de hoedanigheid duisternis gerekend. Deze voedselsoorten stinken, omdat ze al aan het bederven zijn, en dat is iets dat mensen in deze hoedanigheid aantrekt, maar voor degenen in de hoedanigheid goedheid is het afstotelijk.

Zbytky jídla je možné jíst jedině tehdy, když jsou částí pokrmu, který byl nejprve obětován Nejvyššímu Pánu či který jedly svaté osoby, zvláště pak duchovní učitel. V jiném případě patří zbytky ke kvalitě temna a napomáhají nákaze a nemocem. I když jedincům podléhajícím kvalitě temna taková jídla velice chutnají, osoby nacházející se na úrovni dobra je vůbec nemají v oblibě a odmítají se jich dokonce i jen dotknout. Nejlepším jídlem jsou zbytky toho, co bylo obětováno Nejvyšší Osobnosti Božství. V Bhagavad-gītě Nejvyšší Pán říká, že přijme pokrmy ze zeleniny, mouky a mléka, jež jsou obětovány s oddaností (patraṁ puṣpaṁ phalaṁ toyam). Oddanost a láska je samozřejmě to hlavní, co Nejvyšší Osobnost Božství přijímá. Je však také uvedeno, že prasādam je třeba připravovat určitým způsobem. Každé jídlo, které bylo připraveno podle pokynů písem a obětováno Nejvyšší Osobnosti Božství, lze sníst i po dlouhé době, neboť je transcendentální. Aby tedy bylo jídlo antiseptické, jedlé a chutné pro všechny, je třeba ho obětovat Nejvyššímu Pánu.

Voedselresten mogen alleen gegeten worden wanneer ze deel hebben uitgemaakt van een maaltijd die eerst aan de Allerhoogste Heer is geofferd of die eerst door heilige personen gegeten is, in het bijzonder de spiritueel leraar. Anders horen etensresten bij de hoedanigheid duisternis en zorgen ze voor een toename van infecties of ziekte. Hoewel personen in de hoedanigheid duisternis zulk voedsel heel smakelijk vinden, is het niet geliefd bij degenen in de hoedanigheid goedheid en wordt het door hen dan ook niet aangeraakt.

Het beste voedsel bestaat uit de overblijfselen van wat aan de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods geofferd is. In de Bhagavad-gītā zegt de Heer dat Hij gerechten aanvaardt die gemaakt zijn van groenten, meel en melk wanneer deze met liefde en devotie geofferd worden. Patraṁ puṣpaṁ phalaṁ toyam (Bg. 9.26). Natuurlijk zijn liefde en devotie de belangrijkste dingen die de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods aanvaardt. Maar er wordt ook gezegd dat de prasāda op een bepaalde manier moet worden klaargemaakt. Men kan elk soort voedsel eten dat volgens de voorschriften van de heilige teksten voor de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods bereid is en aan Hem is geofferd, ook al is het ver, ver van tevoren klaargemaakt. Dit is omdat het transcendentaal is. Om voedsel voor iedereen antiseptisch, eetbaar en smakelijk te maken, moet men het daarom aan de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods aanbieden.