TEXT 18

Verš

Tekstas

ūrdhvaṁ gacchanti sattva-sthā
madhye tiṣṭhanti rājasāḥ
jaghanya-guṇa-vṛtti-sthā
adho gacchanti tāmasāḥ

Synonyma

Synonyms

ūrdhvam — nahoru; gacchanti — spějí; sattva-sthāḥ — ti, kdo se nacházejí na úrovni dobra; madhye — uprostřed; tiṣṭhanti — setrvávají; rājasāḥ — ti, kdo jsou ovlivněni kvalitou vášně; jaghanya — odporné; guṇa — kvality; vṛtti-sthāḥ — jejichž zaměstnání; adhaḥ — dolů; gacchanti — spějí; tāmasāḥ — osoby pod vlivem kvality nevědomosti.

ūrdhvam — aukštyn; gacchanti — eina; sattva-sthāḥ — esantys dorybės guṇoje; madhye — viduryje; tiṣṭhanti — lieka; rājasāḥ — veikiami aistros guṇos; jaghanya — bjaurių; guṇa — savybių; vṛtti-sthāḥ — kurių darbai; adhaḥ — žemyn; gacchanti — eina; tāmasāḥ — neišmanymo guṇos žmonės.

Překlad

Translation

Ti, kdo se nacházejí na úrovni kvality dobra, spějí k vyšším planetám; ti, kdo jsou ovlivněni kvalitou vášně, žijí na planetách na úrovni Země, a ti, kdo podléhají odporné kvalitě nevědomosti, klesají do pekelných světů.

Tie, kuriuos veikia dorybės guṇa, palaipsniui kyla į aukštesnes planetas. Tie, kuriuos įtakoja aistros guṇa, gyvena žemės tipo planetose, o tie, kuriuos užvaldė atstumianti neišmanymo guṇa, leidžiasi į pragaro pasaulius.

Význam

Purport

V tomto verši jsou výsledky jednání pod vlivem tří kvalit přírody popsány ještě názorněji. Existuje planetární systém sestávající z nebeských planet, kde jsou všichni na vysokém stupni vývoje. Živá bytost se může dostat na různé planety v této soustavě podle toho, nakolik rozvinula kvalitu dobra. Nejvýše ležící planetou je Satyaloka neboli Brahmaloka, na níž sídlí Pán Brahmā, první osoba v tomto vesmíru. Již jsme poznali, že můžeme stěží odhadnout, jaké jsou na Brahmaloce úžasné životní podmínky. Nejvyšší stav života, kvalita dobra, tam však může člověka dovést.

KOMENTARAS: Posmas aiškiai nusako veiklos pagal tris gamtos guṇas rezultatus. Egzistuoja aukštesnė planetų sistema, kurią sudaro dangaus planetos. Jose gyvena iškilnios būtybės. Atsižvelgiant į dorybės guṇos išsivystymo laipsnį, gyvoji esybė gali persikelti į atitinkamas tos sistemos planetas. Aukščiausia planeta yra Satyaloka, arba Brahmaloka, kur gyvena svarbiausioji šios visatos asmenybė, Viešpats Brahmā. Kaip jau įsitikinome, mums labai sunku įsivaizduoti nuostabias gyvenimo Brahmalokoje sąlygas, tačiau pats aukščiausias būties būvis – dorybės guṇa – gali atverti mums kelią į ją.

Kvalita vášně je smíšená. Je uprostřed, mezi kvalitami dobra a nevědomosti. Člověk je zřídka pod vlivem pouze jedné kvality, ale i kdyby byl čistě na úrovni kvality vášně, tak jen zůstane na této planetě Zemi jako král či boháč. Kvality jsou však smíchány, a proto je možné také poklesnout. Lidé na Zemi, pod vlivem kvalit vášně a nevědomosti, se nemohou dostat na vyšší planety silou, pomocí strojů. Pod vlivem kvality vášně člověku také hrozí, že bude v příštím životě šílený.

Aistros guṇa nevienalytė. Ji užima tarpinę padėtį tarp dorybės ir neišmanymo guṇų. Žmogus niekada nėra įtakojamas kokios nors vienos guṇos; net jei jį valdytų vien tik aistros guṇa, šioje žemėje jis tegalėtų būti karalius ar turtuolis. O kadangi mus veikia įvairios guṇos, galime ir degraduoti. Žemės gyventojai, kuriuos veikia aistros ir neišmanymo guṇos, negali jėga, technikos priemonėmis, nukeliauti į aukštesnes planetas. Be to aistros guṇos veikiamas žmogus turi visas galimybes kitą gyvenimą gimti bepročiu.

O nejnižší kvalitě v hmotné přírodě, kvalitě nevědomosti, je zde řečeno, že je odporná. Výsledek rozvinutí nevědomosti je nesmírně nebezpečný. Pod úrovní lidských bytostí existuje osm miliónů forem života — ptáci, zvěř, plazi, stromy a tak dále — a podle stupně své nevědomosti jsou lidé přinuceni poklesnout do těchto odporných životních podmínek. Velice důležité je slovo tāmasāḥ — poukazuje na ty, kdo neustále zůstávají pod vlivem kvality nevědomosti a nepozvednou se k vyšším kvalitám. Jejich budoucnost je velmi temná.

Žemiausią ypatybę, neišmanymo guṇą, posmas vadina atstumiančia. Neišmanymo didėjimo pasekmės yra nepaprastai pavojingos. Neišmanymo guṇos lygmuo pats žemiausias materialioje gamtoje. Žemiau žmogaus lygio yra dar aštuoni milijonai gyvybės rūšių. Tai paukščiai, žvėrys, ropliai, medžiai etc. Kuo labiau žmonėse dominuoja neišmanymo guṇa, tuo į siaubingesnes sąlygas jie pakliūva. Labai reikšmingas posmo žodis tāmasāḥ. Tāmasāḥ nurodo tuos, kurie neištrūksta iš neišmanymo ir kurie nepakyla iki aukštesnės guṇos. Jų ateitis labai niūri.

Lidé podléhající kvalitám nevědomosti a vášně se mohou dostat na úroveň kvality dobra pomocí systému jednání s vědomím Kṛṣṇy. Ten, kdo však této příležitosti nevyužije, zůstane jistě i nadále pod vlivem nižších kvalit.

Žmonės, kuriuos veikia aistros ir neišmanymo guṇos, turi galimybę pakilti į dorybės guṇą. Ta galimybė – Kṛṣṇos sąmonė. Bet ja nepasinaudojęs žmogus, be abejonės, liks žemesniųjų guṇų valdžioje.