Skip to main content

ТЕКСТ 21

TEXT 21

Текст

Tekst

ка̄ря-ка̄ран̣а-картр̣тве
хетух̣ пракр̣тир учяте
пуруш̣ах̣ сукха-дух̣кха̄на̄м̇
бхоктр̣тве хетур учяте
kārya-kāraṇa-kartṛtve
hetuḥ prakṛtir ucyate
puruṣaḥ sukha-duḥkhānāṁ
bhoktṛtve hetur ucyate

Дума по дума

Synoniemen

ка̄ря – от следствието; ка̄ран̣а – и причината; картр̣тве – на възникването; хетух̣ – инструментът; пракр̣тих̣ – материалната природа; учяте – е казано; пуруш̣ах̣ – живото същество; сукха – в щастие; дух̣кха̄на̄м – и нещастие; бхоктр̣тве – в наслада; хетух̣ – инструмента; учяте – се казва.

kārya — van gevolg; kāraṇa — en oorzaak; kartṛtve — wat betreft de schepping; hetuḥ — het instrument; prakṛtiḥ — de materiële natuur; ucyate — wordt genoemd; puruṣaḥ — het levend wezen; sukha — van geluk; duḥkhānām — en ellende; bhoktṛtve — in het genieten; hetuḥ — de veroorzaker; ucyate — wordt genoemd.

Превод

Vertaling

За природата се казва, че е причина на всички материални причини и следствия, а живото същество е причина за различните страдания и наслади в този свят.

De materiële natuur wordt de oorzaak van alle materiële oorzaken en gevolgen genoemd, terwijl het levend wezen de oorzaak is van verschillende vormen van leed en genot in deze wereld.

Пояснение

Betekenisverklaring

Различните проявления на тела и сетива при живите същества са дело на материалната природа. Има 8 400 000 различни форми на живот и всички са творения на материалната природа. Те възникват от различните желания за сетивно наслаждение на живото същество, което по този начин си пожелава едно или друго тяло. Поставяно в различни тела, то изпитва различно щастие и нещастие. Материалното щастие или нещастие се дължат на тялото му, а не на самото живо същество. Без съмнение неговото естествено, истинско състояние е състояние на наслаждение. Но поради желанието си да господства над материалната природа, то е в материалния свят. В духовния свят това не съществува. Духовният свят е чист, а в материалния свят всеки упорито се бори, за да осигури различни удоволствия на тялото. Ще е по-ясно, ако се каже, че тялото е резултат от дейностите на сетивата. Сетивата са средства за удовлетворяване на желания. Съвкупността „тяло и инструменти сетива“ се получава от материалната природа и както ще стане ясно в следващия стих, живото същество е благославяно или наказвано с условия на живот според миналите си желания и дейности. В съответствие с желанията и дейностите му материалната природа го поставя да живее при различни обстоятелства. Самото живо същество е причина за определените условия на живот, то е причина за наслажденията и страданията, които го съпътстват. Веднъж попаднало в даден вид тяло, то е под контрола на природата, защото тялото е материя и действа в съответствие със законите на природата. Тогава живото същество е безсилно да промени тези закони. Да предположим, че съществото е поставено в тяло на куче. В тялото на куче то трябва да действа като куче. То не може да действа по друг начин. И ако живото същество бъде поставено в тяло на свиня, то е заставено да яде изпражнения и да действа като свиня. По същия начин, поставено в тяло на полубог, то трябва да действа в съответствие с тялото си. Това е законът на природата. Но във всички случаи Свръхдушата е заедно с индивидуалната душа. Това се обяснява във Ведите (Мун̣д̣ака Упаниш̣ад, 3.1.1) по следния начин: два̄ супарн̣а̄ саюджа̄ сакха̄ях̣. Върховният Бог е толкова милостив към живото същество, че винаги придружава индивидуалната душа и при всички обстоятелства присъства като Свръхдуша, Парама̄тма̄.

De verschillende manifestaties van lichamen en zintuigen van de levende wezens worden veroorzaakt door de materiële natuur. Er zijn 8.400.000 verschillende levenssoorten en deze verscheidenheid is geschapen door de materiële natuur. Ze komen voort uit de verschillende vormen van zinnelijk genot van het levend wezen, dat zo in een bepaald lichaam wil verblijven, nu eens in het ene, dan weer in een ander.

Vanaf het moment dat het levend wezen in verschillende lichamen wordt geplaatst, ervaart het verschillende soorten geluk en verdriet. Dit geluk en verdriet is te wijten aan het lichaam van het levend wezen en niet aan wat het werkelijk is. In zijn oorspronkelijke staat kent het levend wezen alleen maar geluk; dat is zijn wezensstaat. Maar door zijn verlangen de baas te spelen over de materiële natuur, bevindt het zich in de materiële wereld. In de spirituele wereld komt dat niet voor. De spirituele wereld is zuiver, maar in de materiële wereld zwoegt iedereen hard voor verschillende soorten lichamelijk plezier. Misschien is het duidelijker om te zeggen dat het lichaam het effect is van de zintuigen. De zintuigen zijn instrumenten om een verlangen te bevredigen. Het geheel — het lichaam en de instrumentele zintuigen — wordt door de materiële natuur aangeboden en zoals duidelijk zal worden in het volgende vers, wordt het levend wezen met bepaalde omstandigheden gezegend of wordt het tot andere gedoemd overeenkomstig zijn vroegere verlangens en activiteiten.

In overeenstemming met iemands verlangens en activiteiten plaatst de materiële natuur iemand in verschillende onderkomens. Het levend wezen is zelf de oorzaak van het krijgen van zulke onderkomens en het plezier en leed dat daarmee gepaard gaat. Wanneer het eenmaal in een bepaald lichaam geplaatst is, komt het onder de besturende invloed van de natuur, want het lichaam, dat per slot van rekening uit materie bestaat, gedraagt zich volgens de wetten van de natuur. Op dat moment heeft het levend wezen niet het vermogen die wetten te veranderen.

Stel dat een levend wezen in het lichaam van een hond geplaatst wordt. Vanaf het moment dat het daarin geplaatst is, moet het zich als een hond gedragen. Het kan zich niet op een andere manier gedragen. En als het levend wezen in het lichaam van een varken wordt geplaatst, is het gedwongen uitwerpselen te eten en zich als een varken te gedragen. Op dezelfde manier moet een levend wezen dat in het lichaam van een halfgod wordt geplaatst zich overeenkomstig zijn lichaam gedragen. Dat is de wet van de natuur. Maar in alle omstandigheden vergezelt de Superziel de individuele ziel. Dat wordt in de Veda’s als volgt uitgelegd: dvā suparṇā sayujā sakhāyaḥ (Muṇḍaka Upaniṣad 3.1.1). De Allerhoogste Heer is zo vriendelijk voor het levend wezen, dat Hij de individuele ziel altijd vergezelt en in alle omstandigheden aanwezig is als de Superziel of Paramātmā.